محقق در این پژوهش درصدد آن است این موضوع را بررسی کند که بسته به اینکه خانواده تا چه اندازه دارای سرمایهفرهنگی باشد میزان استفاده از اینترنت و در نتیجه تاثیرات آن متفاوت خواهد بود. خانوادههایی که دارای سرمایه فرهنگی بالایی هستند استفاده از اینترنت اهمیتی همشان و همطراز سایر فعالیتهای متعدد فرهنگی دارد و قادر به جایگزینی آنها نیست. مثلا رفتن به سینما، کتاب خواندن، ورزش کردن ،گالری رفتن و … . اما در خانوادهای که سرمایه فرهنگی آن پایین است اینترنت جای تمام فعالیتها را میتواند بگیرد. چون هم دانش فرهنگی افراد پایین است و هم رفتارهایی که انجام می دهند با اینترنت قابل جایگزینی است چرا که وقتی سرمایه فرهنگی پایین است مجموعهی وسیعی از فعالیتهایی که در بالا به آنها اشاره شد ضرورتی نمییابند. بنابراین افراد ساعتها پای کامپیوتر و اینترنت می نشینند و اتفاقا به نظر خودشان در حال انجام دادن یک فعالیت فرهنگی مدرن هستند، در حالی که در واقع اینگونه نیست. به طور خلاصه سرمایهفرهنگی بالا منوط به رفتارهای فرهنگی و دانشفرهنگی است که به راحتی با اینترنت قابل جایگزینی نیست. بدین ترتیب انتظار می رود تاثیرات اینترنت بر خانواده های دارای سرمایه فرهنگی متفاوت، یکسان نباشد.
در این پژوهش تنها از دو ساختار بالا و پایین برای تبیین سرمایه فرهنگی استفاده خواهیم کرد و به فرضیات زیر پاسخ می دهیم:
کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای سرمایهفرهنگی کمی است، موجب کاهش روابط اجتماعی آنان می شود.
کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای سرمایهفرهنگی پایینی است، موجب کاهش پایبندی آنان به ارزش های خانوادگی می شود.
۲-۵- فرضیه های پژوهش:
فرضیه اصلی:
پیامدهای اجتماعی اینترنت از طریق مداخله‌ی ساختار و ویژگی‌های خانواده کاربران بروز پیدا می کند.
فرضیه فرعی :
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که الگویفراغت در خانواده آنها فرد محور است موجب کاهش روابط اجتماعی آنان می شود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که الگویفراغت در خانواده آنها فرد محور است، موجب کاهش پایبندی به ارزشهای خانوادگی آنان میشود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که نظامقدرت درخانواده آنان غیردموکراتیک است موجب کاهش روابط اجتماعی آنان میشود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که نظامقدرت درخانواده آنان غیردموکراتیک است، موجب کاهش پایبندی آنان به ارزشهای خانوادگی می شود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای سرمایه فرهنگی کمی است، موجب کاهش روابط اجتماعی آنان می شود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای سرمایه فرهنگی پایینی است، موجب کاهش پایبندی آنان به ارزش های خانوادگی میشود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای پایگاه اقتصادیاجتماعی پایینی است، موجب کاهش روابطاجتماعی آنان میشود.
-
- کاربرد اینترنت در کاربرانی که خانواده آنان دارای پایگاه اقتصادی اجتماعی پایینی است، موجب کاهش پایبندی به ارزشهای خانوادگی میشود.
الگوی اوقات فراغت
پایبندی به ارزشهای خانوادگی
نظام روابط اجتماعی درون خانواده
استفاده از اینترنت
پایگاه اقتصادی اجتماعی
نظام قدرت در روابط درون خانواده
سرمایه فرهنگی خانواده
شکل ۲-۱) مدل مفهومی تحقیق
فصل سوم
روششناسی
مقدمه
روش تحقیق یکی از اساسی‌ترین مقوله‌هایی است که در هر پژوهش مورد توجّه است و به معنای استفاده از راه و روش و ابزاری است که محقق سعی میکند تا به جواب برسد. روش تحقیق را منطق تحقیق نیز میگویند؛ یعنی همچنان که منطق قوانینی را برای درست فکرکردن به دست میدهد، روش تحقیق نیز قواعدی را برای درست تحقیق کردن عرضه میکند. در این فصل ابتدا مفاهیم اصلی بهکار رفته در تحقیق از جنبه نظری و عملیاتی تعریف میشوند، سپس جامعه آماری، حجم نمونه، شیوه نمونهگیری، واحد نمونه، واحد تحلیل، اعتبار و پایایی ابزار سنجش، روش تحقیق و ابزار گردآوری داده ها و روش تجزیه و تحلیل داده ها مورد بررسی قرار می‌گیرند.
۳-۱- روش تحقیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها
روش عبارت از مجموعه شیوه ها و تدابیری است که برای شناخت حقیقت و برکناری از خطا به کار میرود. روش خطمشی معقول و منظم برای دستیابی به هدفی معین است (ساروخانی ۱۳۸۰: ۱۰۶). روش انجام این پژوهش کمی و پیمایشی[۶۸] است. این پژوهش از نوع مقطعی است و با تکنیک پرسشنامه انجام شده است. در واقع داده های مورد نیاز به وسیلهی پرسشنامه و مصاحبه با تمام خانوارهای نمونه که دارای دسترسی به اینترنت در خانه بوده و ساکن در خانوار هستند گردآوری شده است. در نهایت، داده ها با بهره گرفتن از نرمافزار spss و Amos پردازش و تجزیه و تحلیل شد. یافته‌ها در دو سطح توصیف و تحلیل ارائه شدهاند. در سطح توصیف، به تحلیل یک متغیّره پرداخته و در سطح تبیین، از تحلیل همبستگی پیرسون، رگرسیون استفاده میشود.
۳-۲- جامعه آماری
جمعیّت آماری به کلیه‌ی خانوارهای ساکن در منطقه چهار شهر تهران اطلاق می گردد، که دارای قابلیت دسترسی به اینترنت باشند. براساس سرشماری سال ۱۳۹۰ تعداد خانوارهای منطقه چهار شهر تهران برابر با ۲۷۰۹۴۸ خانوار است.
۳-۳- حجم نمونه
در تعیین حجم نمونه نکته مهم معرف بودن جامعه نمونه است. (ساروخانی ۱۳۷۸: ۱۵۷). در برخی از منابع، حد نصابهایی برای تعیین اندازه نمونه پیشنهاد شده است. بنابراین میتوان در تعیین حجم نمونه به حد نصابهای تعیین شده اکتفا کرد (ازکیا و دربان آراسته ۱۳۸۴: ۲۷۰) یکی از این روشها استفاده از فرمول عمومی کوکران است.
= N حجم جامعه آماری
= n حجم نمونه
= Z مقدار متغیر نرمال واحد استاندارد، که در سطح اطمینان ۹۵ درصد برابر ۹۶/۱میباشد
= P مقدار نسبت صفت موجود در جامعه است.
که بر اساس داده های سایت سامانه مدیریت ضریب نفوذ اینترنت کشور مقدار ضریب نفوذ اینترنت در تهران۷۸۵۵/۰ میباشد.
= q درصد افرادی که فاقد آن صفت در جامعه هستند p-1q =
= d مقدار اشتباه مجاز (۰۵/۰)
| ۲۵۸.۶۶= | [(۲۱۴۵/۰)(۷۸۵۵/۰) ²(۹۶/۱)*۲۷۰۹۴۸] |
