آموزش و سواد
الگوپذیری فرهنگی
دانش عمومی
اطلاعات رسانه ها
جنسیت
سن
تحصیلات
وضعیت تاهل
وضعیت مسکن
وضعیت اشتغال
۲-۱۱- فرضیات تحقیق
۲-۱۱-۱- فرضیه اصلی
- بین اخلاق ترافیک شهروندی و عدم رعایت قوانین رانندگی (تخلفات رانندگی) رابطه معناداری وجود دارد.
۲-۱۱-۲- فرضیات فرعی
۲-۱۱-۲-۱- بعد اجتماعی
- بین تعهدات اجتماعی افراد و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
- بین شرایط آنومی اجتماعی و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
- بین سرمایه اجتماعی و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
۲-۱۱-۲-۲- بعد فرهنگی
- بین دانش عمومی افراد و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
- بین اطلاعات رسانه ای افراد و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
- بین الگوپذیری افراد و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
۲-۱۱-۲-۳- عوامل زمینه ای
- بین متغیرهای جمعیت شناختی(سن، جنس، تحصیلات، تاهل، وضعیت مسکن و شغل) افراد و میزان تخلفات رانندگی رابطه وجود دارد.
فصل سوّم
روش شناسی تحقیق
۳-۱- مقدمه
فصل سوم تحقیق، به عنوان روش شناسی تحقیق نامیده می شود. در این فصل، پس از تبیین چهارچوب نظری که در فصل پیشن انجام شد، به چگونگی و روش انجام تحقیق خواهیم پرداخت. آنچه که در این فصل ارائه می گردد، شامل روش مورد استفاده برای انجام مطالعه، ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، جامعه آماری، حجم نمونه، روش نمونه گیری، واحد تحلیل، تعریف نظری و عملیاتی متغیرهای مستقل و وابسته و در آخر چگونگی تجزیه و تحلیل داده ها می باشد.

۳-۲- روش تحقیق
روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش روش پیمایش می باشد. پیمایش یکی از روش های تحقیق اجتماعی است که در آن اعضای جامعه آماری به پرسش هایی در مورد موضوع مورد مطالعه تحقیق، پاسخ می دهند. آنها این کار را یا از طریق پرکردن پرسشنامه ای که در اختیار آنها قرار می گیرد و یا شفاهاً از طریق مصاحبه انجام می دهند. از این رو روش تحقیق پیمایشی از روش های کمی است نه کیفی. به عقیده برخی از جامعه شناسان، پیمایش بهترین شیوه روش تحقیق جامعه شناسانه است. مارش معتقد است پیمایش دقیقاً به معنی روش خاصی در گردآوری اطلاعات نیست؛ هر چند عمدتاً از پرسشنامه استفاده می شود؛ اما فنون دیگری از قبیل مصاحبه عمیق، مصاحبه ساخت مند، مشاهده، تحلیل محتوا و جز این ها هم به کار می روند. مشخصه پیمایش، مجموعه ساخت مند یا منظمی از داده هاست که آن را ماتریس متغیر بر حسب داده های موردی می نامند. بدین معنا که اطلاعاتی درباره متغیرها با خصوصیات یکسان، دست کم دو مورد، جمع آوری می شود و یک ماتریس داده ها ترسیم می گردد. به عبارت دیگر؛ صفت یا ویژگی هر دو مورد را بر حسب متغیر گردآوری کرده و با کنار هم گذاشتن این اطلاعات به مجموعه ساخت مند یا مستطیلی از داده ها می توان رسید.
۳-۳- روش گردآوری اطلاعات
با توجه به این که روش تحقیقی که برای این پژوهش انتخاب شده است، روش پیمایش می باشد، در نتیجه از میان تکنیک های پژوهش، پرسشنامه به عنوان تکنیک جمع آوری و سنجش متغیرهای این پژوهش انتخاب شده است. پرسش نامه، به عنوان یکی از متداول ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در تحقیقات پیمایشی، عبارت است از مجموعه ای از پرسش هدف مدار، که با بهره گیری از مقیاس های گوناگون نظر، دیدگاه و بینش یک فرد پاسخگو را مورد سنجش قرار می دهد. در تحقیق حاضر، برای جمع آوری اطلاعات ابتدا اقدام به تهیه پرسشنامه شد. پرسشنامه تهیه شده با سوالات بسته و در سه بخش تهیه گردیده است. بخش اول سوالات مربوط به اطلاعات فردی (سن، جنس، تحصیلات، وضعیت تاهل و غیره) پاسخگویان است. در بخش دوم، ۶۵ سوال مربوط به سنجش متغیرهای مستقل طراحی گردید. سوالات این بخش در قالب طیف ۵ قسمتی لیکرت از کاملاً موافق تا کاملاً مخالف تدوین گردید. بخش سوم پرسشنامه جهت سنجش متغیر وابسته یعنی میزان تخلفات رانندگی افراد آماده شد. در این قسمت، ۱۲ تخلف شاخص بدست آمده، و از پاسخگویان می خواهد تا دفعات ارتکاب هر یک از این تخلفات را برمبنای آخرین برگه تخلفات در دست، علامت بزنند.
۳-۴- روایی و پایایی ابزار گردآوری اطلاعات
یکی از نکات بسیار مهم در زمان تهیه پرسشنامه، مدنظر قرار دادن روای و پایایی ابزار جمع آوری اطلاعات می باشد. روایی از واژه روا به معنای جایز و درست گرفته شده و روایی به معنای صحیح و درست بودن است. مقصود از روایی اعتبار آن است که ابزار اندازه گیری، بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه گیری های نامناسب و ناکافی می تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد. روایی در اصل به صحت و درستی اندازه گیری محقق بر می گردد. به بیان دیگر روایی یعنی آیا واقعاً محقق همان چیزی را سنجیده که قصد سنجش آن را داشته است. در این مطالعه برای سنجش روایی و اعتبار ابزار تهیه شده از اعتبار صوری استفاده گردید.
در این نوع اعتبار تاکید بر توافق داوران در مورد شاخص های انتخابی، دلیلی بر اعتبار است.(ساروخانی؛۱۳۷۲) به عبارت دیگر برای تشخیص مناسب بودن شاخص ها و ابزار اندازه گیری از نظر صاحب نظران و متخصصان مورد نظر استفاده می شود. پایایی، یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است. مفهوم یاد شده با این امر سر و کار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی بدست می دهد.
یک آزمون زمانی دارای پایایی است که نمره های مشاهده و نمره های واقعی آن دارای همبستگی بالایی باشند. به این معنا که، چنانچه نمره های مشاهده شده و واقعی هر یک از آزمودنی ها در آزمون موجود باشند، مجذور همبستگی بین این نمره ضریب پایایی یا اعتماد آزمون نامیده می شود.(خاکی؛ ۱۳۸۲)
برای محاسبه قابلیت اعتماد از شیوه های مختلفی استفاده می شود. مثل اجرای دوباره روش (باز آزمایی)، روش موازی(همتا)، روش تنصیف(دو نیمه کردن)، روش کودر ریچاردسون و ضریب آلفای کرونباخ. در این مطالعه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده می شود. آلفای کرونباخ یکی از روش های محاسبه قابلیت اعتماد ابزارهای اندازه گیری از جمله پرسشنامه می باشد.(سرمد و همکاران؛ ۱۳۸۳) جهت بررسی میزان پایایی پرسشنامه این مطالعه از نرم افزار SPSS استفاده خواهد شد. ضریب آلفای کرونباخ، آمارهای است که دامنه تغییرات آن بین ۰ تا ۱ می باشد. هر چه مقدار این ضریب، به ۱ نزدیکتر باشد ابزار سنجش از پایایی بیشتری برخوردار بوده است.(کلانتری؛ ۱۳۸۵)
۳-۵- جامعه آماری
جامعه آماری عبارت است از مجموعه ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند.(سرمد و دیگران؛۱۳۸۳) در نگاه اول به نظر می رسد در این مطالعه، جامعه آماری می بایست کلیه رانندگان شهر اصفهان باشند. ولی به دلیل حجم بالای وسایل نقلیه در سطح شهر، در نظر گرفتن این جامعه آماری غیرممکن می باشد. از آنجایی که در این مطالعه، هدف سنجش میزان تخلفات رانندگی افراد است، نیاز به مطالعه رانندگانی می باشد که دارای تخلفات رانندگی باشند. بنابراین مراکز پلیس+۱۰ شهر اصفهان، به عنوان مکانی که رانندگان جهت دریافت تخلفات ثبت شده خود مراجعه می کنند، انتخاب گردیده و جامعه آماری شامل کلیه رانندگان مراجعه کننده به واحد اجرائیات مراکز پلیس+۱۰ شهر اصفهان جهت دریافت برگه تخلفات رانندگی وسیله نقلیه خود می باشند. براساس بررسی های انجام شده، تعداد برگه های صادر شده در مراکز مختلف متفاوت می باشد. برخی از مراکز روزانه کمتر از ۱۰ برگه صادر می نمایند، در حالیکه برخی دیگر بیش از ۵۰ برگه تخلفات صادر می کنند. شرایط جغرافیایی و مرکزیت مراکز نقش زیادی در این امر دارند. برای بدست آوردن حجم جامعه آماری، متوسط برگه های صادر شده از ۲۶ مرکز پلیس+۱۰ شهر اصفهان، به طور تصادفی پرسیده شد. میانگین آمار بدست آمده از این مراکز برابر ۲۵ گردید. بنابراین به طور متوسط تعداد برگه تخلفات صادر شده در هر مرکز، روزانه ۲۵ برگه در نظر گرفته شد. همچنین با توجه به این مطلب که تا زمان جمع آوری اطلاعات، در کل شهر اصفهان ۲۶ مرکز پلیس+۱۰ وجود دارد، بنابراین (۲۶*۲۵) ۶۵۰ برگه جمعیت آماری این تحقیق برآورد می گردد.
۳-۶- نمونه آماری
در تحقیق حاضر نمونه آماری از بین افراد مراجعه کننده به مراکز پلیس+۱۰ در بازه زمانی ۱۵ بهمن ماه تا ۱۵ اسفندماه سال ۱۳۹۳ انتخاب شده است. در نظر گرفتن بازه زمانی یک ماهه برای گردآوری اطلاعات به واسطه احتمال عدم همکاری افراد مراجعه کننده به مراکز مذکور، تعطیلات پیش بینی نشده و احتمال بروز اشکالات فنی در سیستم الکترونیکی مراکز، بوده است. همچنین از آنجایی که غالباً افراد مراجعه کننده به مراکز اداری و خدماتی، فرصت زمانی کمی برای همکاری دارند، بنابراین نیاز به صرف زمانی برای توجیه و جلب اعتماد افراد جهت همکاری وجود خواهد داشت.
۳-۷- حجم نمونه
با توجه به حجم جامعه آماری که ۶۵۰ برگه برآورد شده است، برای بدست آوردن حجم نمونه از رابطه کوکران استفاده می شود. از آنجایی که نمونه گیری در سطح اطمینان ۹۵ محاسبه می گردد، حداقل حجم نمونه به روش زیر محاسبه می شود:(رفیع پور؛ ۱۳۸۲)
۳-۸- واحد تحلیل
در تحقیق حاضر، مطالعه بر روی رانندگان مراجعه کننده به واحد اجراییات مراکز پلیس+۱۰ شهر اصفهان، جهت دریافت ریز تخلفات وسیله نقلیه خود، صورت می گیرد. بنابراین واحد تحلیل، در سطح خرد و فرد می باشد.
۳-۹- روش نمونه گیری
در تحقیق حاضر، جامعه آماری شامل ۲۶ مرکز پلیس+۱۰در سطح شهر اصفهان می باشد. برای توزیع و تکمیل پرسشنامه ها، از نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد و مراکز واقع در محدوده طرح ترافیک شهر اصفهان در نظر گرفته شد. در مناطق مختلف این محدوده، پرسشنامه ها توزیع گردید. به طور کلی پرسشنامه های تکمیل شده در ۲۶ مرکز در سطح شهر اصفهان جمع آوری گردید. با توجه به مشکلاتی که در این مطالعه برای جمع آوری اطلاعات پیش آمد، در بازه زمانی مشخص شده، از حدود ۲۳۰ پرسشنامه توزیع شده، در نهایت ۲۰۰ پرسشنامه جمع آوری شد که از این میان ۱۷۰ پرسشنامه مربوط به آقایان و ۳۰ پرسشنامه مربوط به خانم ها بوده است.