نوساز

۴۲

۱۳

مرمتی

۲۳۲

۷۱

تخریبی

۵۱

۱۶

جمع

۳۲۵

۱۰۰

طرح هادی روستای چاشم مهندسین مشاور طرح آرمان شار ۱۳۹۲ : ۱۰۱
۳-۷-۴ معماری و ترکیب فضاهای مسکونی
به طور کلی هر اجتماع زیستی به تبع قرار گیری در شرایط آب وهوایی وجغرافیای خاص ، دارای سنت ها وسبک های خاصی در شیوه معماری و ساخت وسار ابنیه خود می باشد . به عبارتی ، هر مکان اقلیمی دارای شیوه ساخت وساز ویژه ای است که در همخوانی کامل با اقلیم می باشد . بر اساس بررسی صورت گرفته در روستا ده نوع معماری قدیم وجدید از هم قابل تفکیک است .در معماری قدیم روستا ، ابنیه روستا با توجه به ویژگیهای محیطی روستا ، بدون هیچگونه تقلیدی فقط در توافق با محیط اقلیمی و انطباق با نیازهای زندگی روزمره ساکنان آن ساخته می شوند . در این معماری مسکن خانوار ، سرویس بهداشتی و محل نگهداری دامها سه جزء اصلی یک واحد مسکونی تلقی می شود که در حیاط های نسبتا بزرگ با فا صله از هم معمولا در گوشه های حیاط جانمایی شده اند . خانه روستایی در این سبک شامل چند اتاق به هم پیوسته ردیفی L مانند است که فضای مشترک آ نها ایوان و سایبان است که رو به دروازه حیاط تعبیه شده است . با وجود اینکه جهت غالبی در نحوه استقرار خانه های روستایی سنتی قابل تشخیص نیست ، جهت بازشوها غالبا در جهت احتزاز از تابش شدید آفتاب به داخل بناها می باشد . شکل بازشوها که غالبا کوچک وضلع بزرگ انها عمودی می باشد نشان دهنده استفاده از باد در سیستم خنک کننده بناهای ساخته شده در این سبک می باشد.
امروزه معماری روستایی برگرفته از معماری جدید می باشد که در آن معمولا مسکن خانوار و سرویسهای بهداشتی به صورت مشترک در قسمت مرکزی زمین مسکونی استقرار یافته و محل نگهداری دامها در پشت مسکن خانوارمی استقرار یافته ومحل نگهداری دامها معمولا در پشت مسکن خانوار استقرار می یابد . در این نوع خانه ها که معملا با مصالح جدید ساخته می شوند ، خانه های مسکونی عبارت است از چند اتاق به علاوه سرویس بهداشتی که توسط یک فضای مرکزی (هال) به همدیگر متصل می شود و هر یک از اتاقها یک عملکرد خاص (اشپزخانه ، نشیمن، …) می گیرند. در این نوع معماری نیز جهت خاصی برای استقرار بنا قابل تشخیص نیست.

در مجموع ترکیب فضاهای مسکونی در روستاها نیز از عوامل فرهنگی، اجتماعی، قومی، اقتصادی، امنیتی، وشیوه معیشت تاثیر می پذیرد. شیوه معیشت و زندگی در روستا غالبا به سه شکل دیده می شود : کشاورزی، دامداری، وسایر( خوش نشینها ، پیله وران، دکان داران، کارمندان وغیره ) هر یک از این سه گروه معیشت، خانه، ومسکن متناسب با ضرورت های خود را می طلبد. مثلا یک کشاورز بدون انبار علوفه ناتمام است.
باتوجه به بررسیهای محلی و میدانی صورت گرفته ویژ گی‌های معماری واحد های مسکونی روستای چاشم به شرح ذیل می باشد:
از آنجایی که اقتصاد روستای چاشم بر کشاورزی ، باغداری ، دامداری استوار می باشد ، لذا عناصر مورد نیاز روستاییان حداقل شامل باربند ( چنانچه دام ها در فضای باز قرار داشته باشند ) طویله ( برای نگهداری دام در زمستان ومواقع دیگر) انبار علوفه، انبار ملزومات خانه ، انبار علوفه ومحصولات کشاورزی ، مهمانخانه وباغچه این حداقل هایی است که یک خانواده روستایی نیاز دارد. از سوی دیگر وجود خانواده های گسترده نیز در معماری محیط تاثیر می گذارد . نحوه قرار گیری عناصر به گونه ای است که با افزایش در امد خانوار به تدریج مطرح شده تکمیل وافزایش می یابد در هر صورت در اکثر واحد های مسکونی می توان ترکیبی از معماری سنتی با بهره گرفتن از مصالح گل، سنگ ، چوب و معماری جدید را با مصالح آهن،آجر، سیمان را با هم ودر کنار یکدیگر در یک مجموعه مشاهده نمود.
در کتاب اقلیم ومعماری نوشته مرتضی کسمایی اصول رعایت شده بومی مناطق اقلیمی چهارگانه ایران بررسی گردیده است که به شرح ذیل می باشد:
جدول ۴-۴ -اصول رعایت شده در معماری بومی مناطق چهارگانه ایران

نوع اقلیم

نوع مصالح

نوع پلان

نوع بام

جهت قرار گیری *

نحوه ارتباط ساختمتن با زمین

سطح وتعداد پنجره

میزان استفاده از تهویه طبیعی

بافت مجموعه

انواع رنگ خارجی