• همولیز

• وجود لخته

• گذشتن از تاریخ انقضاء فرآورده

• وجود کدورت

• وجود گاز در کیسه (کیسه باد کرده)

• برچسب ناسالم

در صورت وجود هر کدام از موارد بالا پرستار باید از تحویل گرفتن خون و فرآورده خودداری کند و با تکمیل قسمت مربوطه در فرم مشخصات خون ارسالی برای بیمار، کیسه را عودت دهد.

• نوع فرآورده درخواستی

• گروه خون و Rh بیمار و کیسه خون

• شماره ویژه واحد اهدایی قید شده بر روی کیسه خون با شماره اهدا شده در فرم تحویل خون (۱۰).

ج: تأیید هویت بیمار
قبل از تزریق از خود فرد، نام ، نام خانوادگی و تاریخ تولد را پرسیده و مشخصات بیمار را با پرونده و فرم درخواست تکمیل شده خون مقایسه نمایید.

• در صورت وجود مچ بند، مطابقت مچ بند با اطلاعات فرم درخواست خون و فرم مشخصات کیسه خون و فرآورده ارسالی از بانک خون

• مقایسه نام و نام خانوادگی بیمار، تاریخ تولد و شماره پرونده بیمار قید شده بر روی مچ بند و فرم درخواست خون و فرم تحویل خون و فرآورده ارسالی (۱۵)

شناسایی بیمار:
تشخیص قطعی گیرنده خون از طریق فرم تکمیل شده درخواست خون و شناسایی باند مشخصات، بر روی مچ دست بیمار صورت می­گیرد. در صورتی که بین این دو تناقضی مشاهده شود، نباید نمونه خون را جمع­آوری کرد. برای شناسایی قطعی بیمار نباید از تابلوهایی مانند نام بیمار بر روی درب اتاق، روی تخت، نزدیک تخت بیمار و یا یادداشت­هایی نزدیک بیمار استفاده کرد. در صورتیکه بیمار باند شناسایی در مچ دست را نداشت، باید قبل از جمع­آوری نمونه خون، پرستار به این موضوع توجه کرده و از راه مناسبی شناسایی قطعی بیمار را انجام دهد.
در موارد اورژانس، زمانی که هویت بیمار ناشناخته است، ممکن است شناسایی قطعی از طریق باند مچ دست همراه با شماره شناسایی که به طور اورژانسی بر روی باند چاپ شده، صورت گیرد (۴۵).
نمونه خون بیمار:
یک یا چند نمونه خون به طور همزمان از بیمار دریافت و جهت آزمایش­های سازگاری به عنوان نمونه گیرنده به آزمایشگاه ارسال می­گردد (۳۹). برای انجام آزمایش سازگاری، سرم یا پلاسما ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. مراکز انتقال خون معمولأ سرم را ترجیح می­ دهند زیرا لخته­های کوچک فیبرین که اغلب در نمونه­های پلاسمایی وجود دارد ممکن است تشخیص اگلوتیناسیون واقعی را با مشکل مواجه کند. اگرچه نمونه سرم نیز در صورتی که بیمار، زمان انعقاد طولانی داشته باشد و یا هپارین مصرف کرده باشد، مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. با افزودن یک قطره محلول ترومبین در هر میلی­لیتر نمونه خون، یا افزودن مقداری ترومبین خشک که به نوک اپلیکاتور چسبیده است، ممکن است لخته شدن نمونه تسریع یابد. برای خنثی کردن اختصاصی هپارین، یک یا چند قطره محلول سولفات پروتامین یک درصد در سالین (ده میلی­گرم در میلی­لیتر) به ۴ میلی­لیتر خون کامل می­توان اضافه کرد (۴۸).
مواردی که باید در تهیه نمونه خون بر روی بر چسب قید گردد:

• نام، نام خانوادگی بیمار

• تاریخ تولد

• شماره پرونده

سایر موارد:

• تاریخ و ساعت خونگیری

• نام یا نام مخفف فردی که نمونه گیری کرده است (۴۱).

تجویز خون
دستورالعمل آماده ­سازی بیمار:
برای انتقال خون و یا ترکیبات آن، باید دستور کتبی پزشک موجود باشد. چنانچه به تزریق چندین فرآورده خونی نیاز باشد، پزشک باید بر اساس وضعیت بالینی بیمار، دستورالعمل لازم را صادر کند. دلایل انتقال خون باید در کارت (پرونده) بیمار قید شود. سابقه­ای از انتقال خون­های قبلی بیمار و واکنش­های زیانبار ناشی از انتقال خون، باید گرفته شود. قبل از انتقال خون، بیماران باید از نحوه انجام انتقال خون و فرآورده ­های آن، مدت زمان انتقال خون و نتایج مورد انتظار و آثار زیانبار احتمالی ناشی از واکنش­های انتقال خون مطلع شوند (۴۵).
قبل از انتقال خون، باید وضعیت حیاتی بیمار (درجه حرارت، تنفس، نبض و فشار خون) بررسی و ثبت شود تا در ارزیابی واکنش­های ناشی از انتقال خون، مانند تب، دچار مشکل نشوند. بیمار باید نسبت به واکنش­های احتمالی که ممکن است هنگام انتقال خون یا پس از آن دچار شود، راهنمایی شده باشد. در صورت لزوم ممکن است پزشک، داروهای پیشگیری از واکنش­های ناشی از انتقال خون، نظیر آنتی­هیستامین یا استامینوفن را تجویز کند (۴۵).
وسایل و ابزار:
خون یا فرآورده ­های تزریقی را باید از فیلترهایی که به منظور جداسازی لخته­ها طراحی شده ­اند عبور داد. فیلترهای استاندارد مخصوص تزریق خون، اندازه­ای حدود ۱۷۰ میکرون دارند و قادر به برداشتن لخته­های خونی بزرگ می­باشند. هنگام انتقال خون، به منظور کاهش ویسکوزیته و افزایش جریان خون با رقیق کردن گلبول­های قرمز تزریقی با محلول نمکی ۹/۰%، باید از مجموعه تزریقی (ست خون) نوع Y استفاده شود. در صورتیکه بیمار قادر به تحمل افزایش حجم خون در گردش نباشد گلبول­های قرمز را نباید با محلول نمکی رقیق کرد. با مجموعه تزریقی نوع Y، چندین واحد را می­توان تجویز کرد ولی توصیه می­ شود به علت خطر تکثیر باکتری­ ها در دمای اتاق، بیش از ۴ تا ۶ ساعت از آن استفاده نشود. هنگامی که فقط قصد تجویز خون یا فرآورده ­های خونی را داریم، مجموعه­های تزریقی مستقیم (صاف) مورد استفاده قرار می­گیرد. به منظور کاهش لکوسیت­ها، فیلترهای مخصوص طراحی شده ­اند که قادرند به طور موثر ۹۹ تا ۹/۹۹ درصد لکوسیت­ها را از فرآورده گلبول­های قرمز و پلاکت حذف کنند (۴۹).

ست تزریق خون مستقیم (صاف)

ست تزریق خون Y شکل
گرم کننده خون:
از گرم کننده­ های خون به منظور کاهش وقوع آریتمی­ها و ایست قلبی هنگام تزریق سریع و انبوه خون استفاده می­ شود. در شرایط عادی، گرم کردن خون ضرورتی ندارد. گرم کننده­ های خون، همراه با دستگاه کنترل دما، دماسنج­های قابل رویت و سیستم گرم کننده دیدنی یا شنیدنی که هنگام افزایش دما به بیش از ^۰c38 فعال می­شوند، به صورت تجارتی قابل دسترس می­باشند. نباید از روش­هایی که خون ورودی را گرم می­ کنند استفاده شود. گرم کردن را فقط باید با بهره گرفتن از لوله پلاستیکی کلوئیدی یا در دمای اتاق یا در یک دستگاه حرارتی انجام داد. دستگاه باید به نحوی طراحی شود که آب یا صفحه­های حرارتی برقی در تماس مستقیم با سطح پلاستیکی کیسه خون یا لوله­های متصل به کیسه که خون از آنها عبور می­ کند، قرار نگیرند. واحد خونی که حرارت دیده ولی به مصرف نرسیده باشد، نباید مجددأ بازگردانده شود و باید آن را دور انداخت (۴۵).

نحوه شناسایی بیمار: