چرخش: مرور، پیگیری.
۷-۳- نشانه های تصویری با رمزگان فرم
این نشانه ها عبارتند از :
صحنه پردازی: محل فیلم برداری، پس زمینه و نظایر آن.
صحنه آرایی: وسایل و آرایش صحنه، رنگ و تأثیر عاطفی آن.
ارتباطات غیرکلامی: حالات چهره بازیگران، نوع حرکات آنان.
لباس: رنگ لباس، روستایی و شهری بودن آن، رابطه با جایگاه اجتماعی فرد (همان)
در ادامه رساله با به کارگیری تحلیل نشانه شناختی مبتنی بر رمزهای سینمایی و نشانه های تصویری یا رمزگان فرم، به درک معانی درونی متون، در اینجا فیلم های رسول صدرعاملی، پرداخته و پس از آن در مرحله تبیین و تشریح رابطه این معانی را با گروه یا قشر اجتماعی که رسول صدرعاملی نماینده آن است توضیح داده خواهدشد. از آنجا که رسول صدرعاملی فیلمسازی برجسته است که آثارش دارای نوعی پیوستگی منطقی بوده و به او نقش هنرمند مولف داده شده در این تحقیق به آثار این فیلمساز پرداخته خواهدشد.
فصل چهارم : یافته های تحقیق
۱-۴- مقدمه
مسأله واقع گرایی در رابطه با سینما همیشه وجود داشته است چه به عنوان آرمانی زیبایی شناختی مطرح شده باشد و چه به مثابه موضوع اهانت و تحقیر. برخی مکاتب و اشخاص عمدتاً به تبع نوع نگاهی که به واقعیت و نحوه نشان دادن آن داشته اند، برای هنر و تا آنجا که به بحث این تحقیق مربوط است، بیشتر برای سینما، هدف یا رسالتی قائل شده اند. قائل شدن به هدف برای سینما به خودی خود، انسان را در مقابل این انتخاب قرار می دهد که رابطه ای منطقی بین سینما و واقعیت اجتماعی ایجاد کند. بدین منظور در این فصل برخی از آثار رسول صدرعاملی را در راستای اهداف کلی و جزئی که قبلاً اشاره شده و رابطه آن با سینما و واقعیت اجتماعی در ۴ دوره زمانی بررسی خواهدشد.
همانطور که در بیان مسأله اهداف تحقیق اشاره شد تغییرات و تحولات اجتماعی براساس ۴ دوره زمانی در آثار سینمایی رسول صدرعاملی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. قبل از شروع بحث لازم است، شاخص های مرتبط و همچنین مهم ترین شاخص های هر دوره اجتماعی به منزله آشنایی بیشتر با فضای اجتماعی آن دوره، به طور خلاصه در جدول شماره «۲» تشریح شود.
جدول شماره (۲)
ردیف | تحولات اجتماعی | شاخص های دوران | مهم ترین شاخص |
۱ | دوره جنگ | دفاع از تمامیت ارضی کشور در برابر دشمن، جهاد در دو بعد فرهنگی و نظامی، ایثار و از خودگذشتی، آرمان گرایی انقلابی، ایدئولوژی صدور انقلاب، حفظ انقلاب و ارزشهای آن، گفتمان منفعت محور، اصلاح طلبی اقتصادی عملگرا. افزایش مهاجرت، سادهزیستی، اهمیت به حریم خانواده. | دفاع از تمامیت ارضی کشور در برابر دشمن، حفظ انقلاب و ارزش های آن |
۲ | دوره سازندگی | پذیرش قطعنامه ۵۹۸، خروج از انزوای سیاسی، همزیستی مسالمت آمیز، بازسازی اقتصادی، محاسبه گری و عقلانیت ابزاری در سیاست خارجی، واقع گرایی، تشویق به سرمایه گذاری خارجی، گسترش مناسبات بین المللی، خصوصی سازی اقتصادی، سعی بر خروج از فضای خاکستری جنگ و توسعه شهرسازی، عقلانیت و مصلحت. اهمیت ثروت و منزلت اجتماعی، شکاف بین طبقه مرفه و متوسط و ایجاد طبقه ضعیف. | خروج از انزوای سیاسی و خروج از فضای خاکستری جنگ |
۳ | دوره اصلاحات | طرح گفتگوی تمدنها، گفتمان فرهنگ گرایی سیاست، گسترش روابط خارجی، واقع گرایی، سیاست تعدیل اقتصادی، توسعه اقتصادی در سطح کلان، تنش زدایی در روابط بین الملل، همزیستی مسالمت آمیز، توسعه مردم سالاری سیاسی، رشد جمعیت جوان و جویای کار، تأکید بر صلح منطقه، عقلانیت ارتباطی فرهنگ، پذیرش پورالیسم جهانی. افزایش اشتغال زنان در ارگانهای دولتی، آزادی بیان، نگرش منطقیتر و آزادانهتر به باورهای مذهبی. | گفتمان فرهنگ گرایی سیاست، طرح گفتگوی تمدنها |
۴ | دوره اصول گرایی | تقویت دستگاه اطلاعاتی کشور، دستاوردهای نظامی و دفاعی، توسعه توانمندی های اتمی، دیپلماسی تقابل با نظام سلطه و زورگوی بین الملل، توسعه عدالتخواهی و توحید گرایی در سیاست خارجی، گفتمان اصول گرایی، حفظ استقلال سیاسی، علم گرایی و علم محوری، دین سالاری مردمی، مهرورزی و خدمت رسانی، پیشرفت تعالی مادی و معنوی، پایبندی و بازگشت به اصول و ارزشهای انقلاب. تداخل آموزههای سنتی با نگارهها نوین، بیدقتی در تحلیل و تدبیر شرایط جدید، آماده نبودن برای جا دادن قواعد جدید در ظرف سنت و سازگار آنها با مبنای بومی و دینی، برداشت سلبی در برابر ظهور رفتارهای جدید، فراموش کردن وظایف سنتی، خود را بیمسئولیت نمایاندن، تابع منفعل شرایط روزمره شدن | پایبندی و بازگشت به اصول و ارزشهای انقلاب |
۲-۴- دوره جنگ
ردیف | تحولات اجتماعی |