• • • • 1. 1. شرح فرایند واحد الفین:

         

         

     

     

الف- بخش گرم^[۳۴] :
نفتای سبک و سنگین پس از مخلوط شدن در مخزن روزانه TK-151(تانک) وارد شده و توسط پمپ P-160 به بخش گرم فرستاده می شود و پس از پیش گرم شدن تا دمای °C65 در مبدل E-151 وارد قسمت جابجایی^[۳۵] کوره های شماره  F-108الی F-101 می گردد (معمولاً ۷ کوره در سرویس و ۱ کوره در دی­کیکینگ یا هات استند­بای می باشد.)
پس از افزوده شدن بخار رقیق کننده به نسبت ۷/۰ و گازهای اتان و پروپان برگشتی از بخش سرد، در قسمت جابجایی کوره تادمای °C650 گرم می شود.
در برج T-151 ترکیبات آروماتیکی Quench Oil جداشده و پس از بازیابی حرارتی در مبدل­های دیگر و جداسازی حدوداً Ton / hr ۵/۲در Fuel Oil Stripper مجدداً در T-151 بعنوان جریان برگشتی^[۳۶] به برج برگشت داده می‌شود و گازهای سبک­تر به T-153 ارسال می گردد. دربرج T-153 آب خنک­کننده از بالا ریخته می شود و آب و بنزین همراه گازهای کراکینگ را به مایع تبدیل می کند. آب و بنزین درمخزن V-151 از یکدیگر جداشده و بخشی از بنزین برای جریان برگشتی برج شمارهT-151 و قسمتی هم به مبدل E-405 در بخش سرد می رود تا پس از مخلوط شدن با بنزین قسمت سرد خوراک واحدPGH^[37] گردد.

همانطوریکه قبلاً بیان شد برج T-153 برای خنک کردن جریان گاز کراکینگ به وسیله آب خنک کننده طراحی شده است. در این برج آب خنک کننده در سه سطح دمایی با گاز گراکینگ تبادل حرارت میکند. آب خنک کننده پس از عبور از خنک کننده های هوایی AE-151 از °C63 به °C50 می­رسد ودر قسمت سینی‌دار برج مذکور روی گاز کراکینگ ریخته می­ شود. قسمتی از آب °C50 وارد مبدلهای نوع ، E-154 Plate Exchger شده و پس از تبادل حرارت با آب به °C32 رسید ورودی گاز کراکینک ریخته می­ شود. همچنین بخشی از آب°C32 پس از تبادل حرارت با پروپیلن در مبدل نوعKettle type ، E-155 بادمای°C9 روی گاز ریخته شده ودمای گاز را به°C12 می رساند.
۳-۷-۲- شرح فرایند واحد هیدروژناسیون بنزین پیرولیز :
خوراک این واحد بنزین پیرولیز خام وهیدروژن تولید شده در واحد الفین می­باشد. فرایند واحد با راکتورهای هیدروژناسیون بنزین خام جهت پایدار نمودن آغاز می­گردد. درمراحل بعد برش C7 ،C6 و C5 و برشهای سنگین از یکدیگر تفکیک می­شوند. ۳ماده اول به عنوان محصولات اصلی واحد به مخازن ذخیره و برش­های سنگین به عنوان محصولات فرعی به واحد کوره­ها ارسال می­شوند.
۳-۷-۳- شرح فرایند واحد پلی‌اتیلن سبک خطی^[۳۸]

۱) بخش تولید کاتالیست

در این بخش دو نوع کاتالیست M10 , M11 در شرایط کاملاً مشابه و تجهیزات یکسان طبق Operating Manual تولید می‌گردد. تنها تفاوت این دوکاتالیست که از نوع زیگلر پیشرفته می باشند وجود دونور می باشد، کاتالیست M11 حاوی دونور DMF بیشتر می باشد.

۲) بخش تولید پری‌پلیمر

به علت آنکه کاتالیست ساخته شده مستقیماً‌قابل تزریق به بستر راکتور نمی‌باشد ، در این بخش به مقدار کمی در حضور اتیلن و هیدروژن پلیمریزه میشود تا هم به سهولت انتقال و تزریق به راکتور و هم به پایداری راکتور کمک کند . محصول این قسمت پری­پلیمر نام دارد.

۳) بخش بازیافت حلال^[۳۹]

در این بخش ، حلال مورد استفاده در تولید کاتالیست و پری‌پلیمر تصفیه میگردد ، در عمل تصفیه ، آب ، ذرات ریز و اجزاء سنگین موجود در حلال مصرف شده گرفته می‌شود . همچنین در این بخش ، بوتیل کلراید موجود در هگزان مصرف شده تخریب می‌گردد و از بین می‌رود. حلال مورد استفاده نرمال هگزان می باشد.
۴) بخش پلیمریزاسیون

۵) قسمت اکستروژن^[۴۰]

پودر تولیدی حاصل از واکنش در قسمت پلیمریزاسیون به همراه افزودنی‌های مختلفی که بصورت Master Batch پودر تهیه می‌شود وارد اکسترودر شده و پس از اکستروژن خواص مورد انتظار را دارا می‌گردد
۳-۷-۴- شرح فرایند واحد پلی اتیلن سنگین ^[۴۱]
این کارخانه شامل یک خط تولید پودر و دو خط تولید دانه پلی اتیلن سنگین شامل دانه سازی سفید وسیاه است . فرایند این واحد براساس دانش فنی و تجارب شرکت هوخست است با بهره گرفتن از کاتالیست، زیگلرناتا و فرایند بسپارش معلق^[۴۲] ودر راکتورهای CFSTR پلی اتیلن سنگین تولیدمی شود برنامه تولید واحد شامل تولید رده­های گوناگون پلی­اتیلن سنگین از جمله قالب تزریق^[۴۳] ، قالب بادی، اکستروژن بادانسیته ۹۴۰% الی ۹۶۰% گرم بر سانتی متر مکعب و شاخص جریان مذاب MFI (5/190) از ۲% تاmin10 g/55 است.
کاتالیست موردنظر بسته به نوع رده پلی اتیلن سنگین در دونوع سیستم کاتالیستی بنامهای THB , THE تهیه و مصرف می شود که هر یک خواص متفاوتی را برای پلیمر ایجاد می کند. کاتالیست بصورت ذرات جامد معلق در هگزان می باشد. که در صورت غلیظ بودن با هگزان آنرا رقیق می­توان نمود پس از انتقال کاتالیست از ظرف تهیه به ظرف ذخیره آن ، از آنجا به ظروف تزریق فرستاده می­ شود. سپس توسط پمپ­های تزریق به راکتورها پمپ می­ شود. تزریق کاتالیست به راکتورها همانند تزریق هگزان خالص و کوکاتالیست بطور پیوسته و از طریق مسیر هگزان مادر^[۴۴] صورت می گیرد که این کار باعث رقیق شدن کاتالیست در هگزان قبل از ورود به راکتورها می­ شود.
واکنش­های رخ داده در واحد HD :
درصورت موازی بودن راکتور به واکنش کوپلیمریزاسیون اتیلن و ۱-بوتن درهر دو راکتور اتفاق می­افتدودر صورت سری بودن راکتورها ، واکنش هموپلیمریزاسیون اتیلن درراکتور اول و درراکتوردوم واکنش کوپلمیریزاسیون اتفاق می­افتد. نوع پروسه SLURRY بوده و تحت کاتالیست زیگلرنا واکنش به انجام می‌رسد. واکنش­های زیگلرناتا شدیداً گرمازا هستند.
۳-۷-۵- شرح فرایند واحد پلی‌پروپیلن (PP)
واحد PP شامل دو قسمت اصلی یعنی پلیمریزاسیون و اکستروژن یا دانه‌بندی می‌باشد .
در قسمت پلیمریزاسیون یک گروه پلیمر بنام هموپلیمر و دو گروه پلیمر به نام‌های رندم کوپلیمر و کوپلیمر ضربه‌پذیر تولید می‌شود. در این میان چگونگی تولید هموپلیمر و رندم کوپلیمر از نظر تجهیزات ، ظروف و راکتورها مورد استفاده یکسان بوده و فقط در هنگام تولید رندم کوپلیمر مقداری اتیلن بر حسب نوع گرید تولیدی به واکنش اضافه می‌شود. ولی در هنگام تولید (کوپلیمر ضربه پذیر) علاوه بر راکتورها و مخازن و ظروف مورد استفاده در هنگام تولید گریدهای هموپلیمر و رندم کوپلیمر از راکتور ، کمپرسور ، برج و ظروف دیگر نیز استفاده می‌شود.
۳-۷-۶- شرح فرایند واحد بوتادین (BD)
واحد بوتادین (BD) جهت تولید سالانه ۲۶۹۶۰ تن محصول ۱و۳ بوتادین از خوراک C4 طراحی شده است .تکنولوژی این واحد تحت لیسانسس شرکت نیپون‌زئون^[۴۵] و محصولات این واحد عبارتند از :
- ۱و۳بوتادین (محصول اصلی واحد)
- ^[۴۶]BBR: اجزای تشکیل دهنده این محصول جانبی حدوداً ۸۵% ایزوبوتیلن بوده و مقدار تولید آن ۲۲۵۰۰ تن در سال می‌باشد.
- ( C4 / C5) هیدرو­کربن سنگین^[۴۷]:این محصول جریان خروجی از پایین برج شماره T-180 واحد بوده و این ماده جهت تامین ۱و۲ بوتادین مصرفی واحد پلی بوتادین رابر به­کار می‌رود.

۳-۷-۷- شرح فرایند واحد اتیلن اکساید و اتیلن گلایکول (EO/EG)

واکنش و شستشوی اکسید اتیلن

اکسیژن از محدوده بیرونی واحد (OSBL) بافشار۲۸ بار مطلق وارد شده و پس از عبور از فیلترهای اکسیژن (۳۲-FT 110 A/B) دردستگاه اختلاط ویژه باخوراک گازی راکتور مخلوط می شود (۳۲-X-110) ایستگاه اختلاط اکسیژن (OMS) شامل ولوهای تزریق اکسیژن بوده و این لوله ها عمود بر جریان گاز قرار گرفته اند و سوراخهای تعبیه شده برروی آنها مجوز خروج اکسیژن در جهت جریان گاز را می دهد. طراحی ایستگاه اختلاط اکسیژن طوری است که عمل اختلاط اکسیژن با گاز برگشتی بطور سریع و بدون هیچگونه افت فشاری انجام شود.

• • اتیلن از محدوده بیرونی واحد با فشار ۶/۱۹بارمطلق وارد و فشار آن توسط کمپرسور اتیلن به ۲۶ بارمطلق افزایش پیدا می­ کنند. (۳۲-C-150 A/B) و جهت جذب مطلق ترکیبات سولفوره^[۴۸] موجود در اتیلن وارد راکتور می گردد. سپس اتیلن عاری از سولفور باگاز برگشتی مخلوط می شود.

• • غلظت حجمی اتیلن اکسیژن ورودی به راکتور به ترتیب ۲۵% و ۸% می­باشد و غلظت دی‌اکسیدکربن را در گاز ورودی به راکتور را توسط سیستم جداسازی CO2 در حدود ۷% نگه می­دارند همچنین غلظت آرگون و سایر ناخالصی ها نظیر نیتروژن و اتان که همراه بااکسیژن و اتیلن وارد سیستم می شوند در حدود ۱۳%می باشد. متان در ۵/۲ بار مطلق از طریق کمپرسور (C-320) Reclaim اضافه شده و غلظت آن در حدود ۴۷% حجمی می باشد. متان به صورت ،Ballast عمل می کنند.

۳-۷-۸- شرح فرایند واحد اتانل آمین

و نحوه محاسبه آن به شرح فرمول زیر می­باشد:
(۲ ـ ۳ )
در این پژوهش پس از جمع آوری داده ­ها، محاسبه متغیرها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS انجام شده است. در بسیاری از فرضیه ­ها هدف بررسی ارتباط بین دو متغیر است. صرف نظر از بحث تحلیل رگرسیون می­توان از آزمون­های استقلال برای بررسی ارتباط معنی­دار دو متغیر استفاده کرد. اگر دو متغیر تعریف شده در فرضیه ­ها دارای مقیاس کمی باشند، می­توان با بهره گرفتن از آزمون ضریب همبستگی پیرسون به استقلال یا ارتباط بین دو متغیر پی برد. ضریب همبستگی پیرسون دارای پارامتری است و همان طور که از قبل عنوان شد به صورت زیر است:

(۳ ـ ۳ )
مراحل آزمون
۱ ـ تعریف فرضیه ­های آماری به صورت زیر:
بین خطای پیش ­بینی سود و بازده غیر عادی سهام درپایان سال ورود به بازارسرمایه همبستگی معنی ­دار وجود ندارد. H _۰ : ρ= ۰
بین خطای پیش ­بینی سود و بازده غیرعادی سهام درپایان سال ورود به بازار سرمایه همبستگی معنی ­دار وجود دارد. H _۱ : ρ≠ ۰
بین خطای پیش ­بینی سود و بازده غیر عادی سهام پس از یک سال از ورود به بازار سرمایه همبستگی معنی ­دار وجود ندارد. H _۰ : ρ= ۰
بین خطای پیش ­بینی سود و بازده غیر عادی سهام پس از یک سال از ورود به بازار سرمایه همبستگی معنی ­دار وجود دارد. H _۱ : ρ ≠ ۰
۲ ـ تعیین سطح زیر منحنی: H _۰ و H _۱
که حسب مورد آزمون t یا z استفاده می­گردد، که در این پژوهش با توجه به دو متغیر بودن فرضیه و نوع همبستگی آن از ضریب همبستگی پیرسون و نیز از آزمون t استیودنت در سطح اطمینان ۹۵ درصد (سطح خطا ۵ درصد) به منظور آزمون معنی دار بودن رابطه همبستگی بین دو متغیر استفاده شده است.
۳ ـ به طور معمول دو نوع ریسک یا خطا وجود دارد:
خطای نوع اول (ریسک α ): که در این خطا ما به اشتباه فرض H₀ رد می­کنیم در حالی که بایستی فرضیه H _۰ پذیرفته می­ شود.
خطای نوع دوم (ریسکβ ) در این خطا نیز فرضیه H _۱ غلط می­باشد و بایستی رد شود، در حالی که به اشتباه پذیرفته می­ شود.
به طور معمول دو نوع a با مقادیر ۵ % = α و ۱% = α برگزیده می­گردد و با توجه به دو دامنه بودن توزیع­ها، به طور معمول از برای آزمودن استفاده می­ شود به طوری که می­باشد که در این پژوهش سطح خطا (α )، ۵% در نظر گرفته شده است و درجه آزادی به صورت ۲-n = df محاسبه می­گردد جدول این آزمون به صورت زیر می­باشد:
۴ ـ تعریف و محاسبه آماره آزمون
آماره آزمون اگر از نوع باشد به صورت زیر تعریف خواهد شد:
(۴ ـ ۳ )
۵ ـ تصمیم ­گیری
اگر t محاسبه شده در ناحیه H 1 دنباله سمت راست یا چپ قرار گیرد نظر به برگزیدن ۵% = a با اطمینان ۹۵% می­توان پذیرفت که بین دو متغیر x و y ارتباط معنی­دار و در صورتی که در ناحیه H 0 قرار گیرد می­توان گفت که رابطه معنی­داری بین x و y وجود ندارد.
مسئله­ای که بیشتر پژوهشگران در برنامه­ ریزی هر پژوهش، با آن مواجهند اندازه یا حجم لازم برای نمونه است. قانون کلی در این مورد، بزرگترین اندازه ممکن را تصویب می­ کند. هدف از مطالعه نمونه کسب اطلاع در مورد جامعه است که نمونه از آن انتخاب شده است. بنابراین هر چه نمونه با حجم بزرگتری انتخاب شود، بین شاخص­ های آماری، ارتباط نزدیکی وجود دارد. با نمونه بزرگ، پژوهشگر، کمتر فرض صفر را در شرایطی که درست نیست، می­پذیرد.
( ۵ ـ ۳ )
y = α + βx + ε
که برآورده­های αو βبه صورت a و b نشان داده شده و از رابطه ذیل بدست آمده است:
(۶ ـ ۳ )
همچنین ضریب ثابت (a) و شیب خط (B ) به صورت زیر آزمون گردیده است:
عرض از مبدأ مساوی با صفر است ۰ = α : H0
عرض از مبدأ مخالف صفر است ۰≠ α : H₁
شیب خط برابر صفر است ۰ = β : H₀
شیب خط برابر صفر نیست ۰ β ≠ : H₁
که برای آزمون فرضیه ­های بالا آماره­ های زیر استفاده می­ شود:
( ۷ ـ ۳ )
t0 و t1 دارای توزیع t با n-2 درجه آزادی است که برای نمونه­های بزرگ، توزیع آن با توزیع نرمال استاندارد، تقریب زده می­ شود (آذر و مؤمنی، ۱۳۸۵، ص ۲۰۹ ـ ۲۰۱)^۱.

۷ ـ ۳ ـ اعتبار درونی و برونی پژوهش

جهت تعیین اعتبار درونی پژوهش، این بحث مطرح است که آیا متغیر مستقل در متغیر وابسته ایجاد تغییر کرده است یا خیر. اعتبار درونی شرطی است که باعث می­گردد تا مطمئن شویم که متغیرهای مزاحم و نامربوط تأثیری در متغیر وابسته نداشته­اند. به دلیل عدم وجود استاندارد­های حسابداری لازم الاجرا تا قبل از سال ۱۳۸۰ و همچنین عدم آشنایی کافی با استانداردها در سال­های ابتدای لازم الاجرا شدن رعایت مفاد استانداردهای حسابداری ایران، کیفیت ناهمگن اطلاعات مالی مورد استفاده و اثر ناشی از تفاوت در روش­های حسابداری مورد استفاده جهت اندازه ­گیری و گزارشگری رویدادهای مالی، ممکن است بر نتایج تحقیق اثر داشته باشد. تفاوت در نوع صنعت و مالکیت از دیگر عواملی است که می ­تواند اعتبار درونی را خدشه­دار سازد.
جهت تعیین اعتبار بیرونی پژوهش، می­توان این گونه بیان نمود که، آیا یافته­های تحقیق قابل بسط و تعمیم به تک تک اعضاء جامعه در شرایط زمانی متفاوت می­باشد یا خیر. در تحقیق حاضر، جامعه مطالعاتی شامل کلیه شرکت­های جدیدالورود در بورس اوراق بهادار تهران، بین سال­های ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۷ می­باشد که این دوره دارای شرایط اقتصادی و مسایل سیاسی خاص خود می­باشد.
لذا تسرّی نتایج به سایر سال­ها و سایر واحدهای اقتصادی خارج از بورس می­باید با احتیاط و با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و سیاسی صورت پذیرد.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده‌ها

۱-۴ مقدمه‏

تجزیه و تحلیل اطلاعات به عنوان مرحله­ ای علمی از پایه­ های اساسی هر پژوهش علمی به شمار می­رود که به وسیله آن کلیه فعالیّت­های پژوهش تا رسیدن به نتیجه، کنترل و هدایت می­شوند. پژوهشگر پس از این که روش تحقیق خود را مشخص کرد و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، داده ­های مورد نیاز را برای آزمون فرضیه ­های خود جمع­آوری کرد، اکنون نوبت آن است که با بهره­ گیری از تکنیک­های آماری مناسبی که با روش تحقیق، نوع متغیرها، … سازگاری دارد، داده ­های جمع­اوری شده را دسته­بندی و تجزیه و تحلیل نماید و در نهایت فرضیه­هایی را که تا این مرحله او را در تحقیق هدایت کرده ­اند، در بوته آزمون قرار دهد و تکلیف آن­ها را روشن کند و سرانجام بتواند راه حل و پاسخی برای پرسش تحقیق بیابد. پیوند دادن موضوع تحقیق به رشته­ای از اطلاعات موجود مستلزم اندیشه­ای خلاق است، معمولاً موضوعی به ذهن محقق خطور می­ کند که یافتن منابع داده ­های موجود، برای بررسی آن مستلزم خلاقیّت ذهنی محقق است، آرایش و تنظیم داده ­ها نیز مستلزم خلاقیّت است. فرایند تجزیه و تحلیل داده ­ها، فرآیندی چند مرحله­ ای است که طی آن داده­هایی که از طریق به کارگیری ابزارهای جمع­آوری در جامعه (نمونه) آماری فراهم آمده­اند؛ خلاصه، کدبندی و دسته بندی و … و در نهایت پردازش می­شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل­ها و ارتباط­ها بین این داده ­ها به منظور آزمون فرضیه ­ها فراهم آید (خاکی، ۱۳۸۷، ص ۳۰۵ ـ ۳۰۳)^۱.
در این فصل نیز به توصیف داه­های پژوهشی و تجزیه و تحلیل هر یک از فرضیّات خواهیم پرداخت.

۲ ـ ۴شاخص­های توصیفی متغیرها

تحقیق را می توان تلاشی منظم و سازمان یافته برای بررسی مسأله ای خاص که به یک راه حل نیاز دارد توصیف کرد و شامل گام هایی است که طراحی و پیگیری می شوند تا پاسخ هایی برای مسأله مورد علاقه ما در محیط کاری به دست آید(سکاران،۱۳۹۰،ص۶). تحقیق علمی، مشکل گشایی و پیگیری یک روش گام به گام، منظم و دقیق برای شناسایی مشکلات، گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل داده ها و استنتاج های معتبر از آن هاست. از این رو، تحقیق علمی صرفاً مبتنی بر تجربه یا برداشت های شخصی و درک مستقیم نیست، بلکه هدفمند و دقیق است. در تحقیق بعد از نوشتن اهداف و فرضیه ها، متغیرها و … محقق باید راه و روش برای رسیدن به هدف و پاسخ دادن به سؤالات یا فرضیه های تحقیق را انتخاب کند. در واقع محقق چگونه می خواهد اطلاعاتش را جمع آوری کند.

۳-۲)روش تحقیق

این تحقیق از نظر هدف، از نوع کاربردی و از نظر شیوه جمع آوری و تحلیل اطلاعات در حیطه تحقیقات توصیفی است که داده های مورد نیاز آن از مشاهده اسناد مربوط به صورت های مالی، آمار معاملات و اطلاعیه های شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران گردآوری می شود.

۳-۳)جامعه آماری

جامعه آماری عبارت است از تعدادی از عناصر مطلوب مورد نظر که حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند،صفت مشخصه صفتی است که بین همه عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده جامعه آماری از سایر جوامع باشد(آذر و مومنی،۱۳۸۵،ص۶). جامعه آماری این تحقیق، کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است که طی سال های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ مشغول فعالیت بوده اند.

۳-۴)نمونه آماری

روش نمونه گیری در این تحقیق روش حذف سیستماتیک می باشد و نمونه آماری شامل کلیه شرکت های فعال و پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد که باید شرایط زیر را داشته باشند:
سهام شرکت از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۰ به مدت پنج سال در بورس اوراق بهادار تهران معامله شده باشد و فعالیت مستمر داشته باشد.
طی سال های مالی یاد شده تغییر فعالیت یا تغییر سال مالی نداشته باشد.
شرکت های انتخابی جزء شرکت های واسطه گری مالی(بانک،بیمه،سرمایه گذاری و لیزینگ) نباشد، زیرا افشای مالی و ساختارهای اصول راهبردی شرکت در آن ها متفاوت است. همچنین بازده این شرکت ها تابعی از بازده سایر شرکت ها است و منظور نمودن آن ها در نمونه موجب می شود که بازده شرکت های تشکیل دهنده پرتفوی این صنعت، به طور مضاعف در روابط منظور شود.
دوره مالی آن ها منتهی به پایان اسفندماه باشد.
در طی این سال ها زیان عملیاتی نداشته باشند.
داده های مربوط به آن ها در دسترس باشد.
بر اساس معیارهای بالا، نمونه آماری شامل ۸۱ شرکت می باشد که در صنایع مختلف مشغول به فعالیت هستند.

۳-۵) اندازه گیری متغیرهای تحقیق

متغیر، شامل هر چیزی است که بتواند ارزش های گوناگون و متفاوت بپذیرد. این ارزش ها می تواند در زمان های مختلف برای یک شخص یا یک چیز متفاوت باشد یا این که در یک زمان برای اشخاص یا چیزهای مختلف تفاوت داشته باشد(سکاران،۱۳۹۰،ص۸۲). در این تحقیق سه نوع از متغیرها وجود دارد:متغیر مستقل،متغیر وابسته و متغیرهای تعدیل گر.

۳-۵-۱) متغیرهای مستقل

متغیر مستقل به گونه ای مثبت یا منفی بر متغیر وابسته تأثیر می گذارد به بیان دیگر، دلیل تغییر در متغیر وابسته را باید در متغیر مستقل جست و جو کرد(سکاران،۱۳۹۰،ص۸۵). در این تحقیق متغیرهای مستقل عبارتند از حاکمیت شرکتی و سهامداران نهادی.

۳-۵-۱-۱) حاکمیت شرکتی- در این تحقیق شاخص مورد استفاده برای ارزیابی حاکمیت شرکتی، شاخص تمرکز مالکیت(CON) است. تمرکز مالکیت عبارت است از چگونگی توزیع سهام بین سهامداران شرکت های مختلف. هر چه تعداد سهامداران کمتر باشد، مالکیت متمرکز تر خواهد بود.

در این تحقیق به منظور محاسبه نسبت تمرکز مالکیت از شاخص هرفیندال-هیرشمن (HHI) استفاده شده است. شاخص مزبور از مجموع مجذور درصد سهام متعلق به سهامداران شرکت ها به دست می آید. این شاخص به موازات افزایش میزان تمرکز مالکیت افزایش پیدا کرده و در شرایطی که کل سهام متعلق به یک نفر باشد، بیشترین ارزش را به خود اختصاص داده و معادل ۱۰۰۰۰ واحد محاسبه می شود. در صورتی که ساختار مالکیت پراکنده بوده و کلیه سهامداران دارای نسبت های مساوی باشند، HHI کمترین ارزش را پیدا کرده و معادل N/10000 محاسبه می شود. شاخص هرفیندال به شرح زیر قابل محاسبه است(محمدی و همکاران،۱۳۸۸،ص۷۵).
HHI=
۳-۵-۱-۲) سهامداران نهادی - سرمایه گذاران نهادی، سرمایه گذاران بزرگ نظیر بانک ها، شرکت های بیمه، شرکت های سرمایه گذاری و… هستند(هاشمی و کمالی،۱۳۸۹،ص ۲۰۳). برای محاسبه درصد سهامداران نهادی در هر شرکت تعداد سهام سهامداران نهادی برکل تعداد سهام عادی شرکت در ابتدای دوره تقسیم می شود.
PIS
در این تحقیق میزان مالکیت سهامداران نهادی در هر شرکت از طریق بررسی ساختار مالکیت شرکت ها و جمع نمودن درصد مالکیت انواع مختلف سهامداران نهادی که در شرکت حضور دارند، محاسبه گردیده است.

۳-۵-۲) متغیر وابسته(ریسک) - متغیر وابسته همان متغیر اصلی است که به منزله یک مطلب قابل تحقیق جلوه می کند، با تحلیل متغیر وابسته یعنی این که چه متغیرهایی بر آن تأثیر می گذارد می توان برای حل مسأله به پاسخ هایی دست یافت (سکاران،۱۳۹۰،ص۸۳). متغیر وابسته در این تحقیق، ریسک شرکت ها است.

برای اندازه گیری ریسک، استفاده از بتا به عنوان معیار سنجش ریسک در طول ۲۰ تا ۲۵ سال اخیر رایج بوده است. استفاده از این ضریب برای تسهیل فرایند مدیریت پرتفوی بر اساس نظریه مدرن پرتفوی^[۱۴۲](MPT) می باشد (راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص۱۱۹) و از حاصل تقسیم کواریانس بازده اوراق بهادار با بازده پرتفوی بازار بر واریانس بازده پرتفوی به دست می آید.
=

۳-۵-۳) متغیر های تعدیل گر

این گونه متغیر بر رابطه میان متغیرهای مستقل و وابسته تأثیر اقتضایی دارد. یعنی حضور این متغیر سوم رابطه ای را که اساساً بین متغیر مستقل و وابسته مورد انتظار است تحت تأثیر قرار می دهد (سکاران،۱۳۹۰،ص۸۷). متغیرهای تعدیل گر می بایست هنگام بررسی روابط متغیرهای مستقل و وابسته در نظر گرفته شود تا بتوان اثر این متغیرها را بر متغیر وابسته کنترل نمود. متغیرهای تعدیل گر به کار رفته در این تحقیق عبارتند از میانگین فروش،ترکیب دارایی و سود تقسیمی.
۳-۵-۳-۱) میانگین فروش - رشد فروش یکی از شاخص های ارزیابی فعالیت شرکت می باشد. رشد مستمر درآمد فروش و سود شرکت منجر به آن می شود که بازار ریسک کمتری را برای شرکت درنظر بگیرد(حقیقت وموسوی،۱۳۸۶،ص ۶۵). در این تحقیق از میانگین فروش سه سال گذشته شرکت های مورد بررسی استفاده گردیده است. برای این منظور فروش خالص سالیانه شرکت ها از صورت های مالی استخراج و از مجموع فروش سه سال اخیرشان میانگین گرفته شد.
۳-۵-۳-۲) ترکیب دارایی های شرکت- نوع ترکیب دارایی های یک شرکت منجر به فرآیندهای ارزیابی و کنترل ریسک های شرکت جهت نیل به اهداف مالی طرح ریزی شده می گردد که از تقسیم دارایی های ثابت به فروش بدست می آید (ایزدی نیا و همکاران،۱۳۹۰،ص۱۷). سرمایه گذاری بیش از حد در دارایی های ثابت و پایین بودن درآمد حاصل از فروش باعث زیاد شدن این نسبت می شود.
ترکیب دارایی های شرکت

۳-۵-۳-۳)سود تقسیمی - سود تقسیمی عبارت است از آن بخش از سود هر سهم که به سهامداران پرداخت می شود(بهرام فر و مهرانی،۱۳۸۳، ص ۳۰).

DPS

۳-۶)روش تجزیه و تحلیل داده ها

برای جمع آوری، طبقه بندی و پردازش اولیه داده ها از نرم افزار Excel استفاده شده است. در این مرحله داده های مربوط به صورت های مالی(ترازنامه و صورت سود و زیان) و آمار معاملات و رتبه بندی شرکت ها از نظر کیفیت افشاء و اطلاع رسانی، از گزارشات مربوطه استخراج و به طور دستی در نرم افزار درج شده است. اطلاعات مربوط به صورت های مالی شرکت ها با بهره گرفتن از بانک های اطلاعاتی رهاورد نوین و تدبیر پرداز استخراج و جمع آوری شده است.
پس از انجام طبقه بندی مناسب بر روی داده ها و انجام محاسبات و پردازش اولیه، اطلاعات خروجی با بهره گرفتن از نرم افزارEviews و VisualPLS برای اجرای مدل و آزمون فرضیه ها مورد استفاده قرار گرفته است.
لازم به ذکر است جهت آزمون فرضیه ها، به منظور هم سایز نمودن و نرمال سازی متغیرهایی که اعداد آن ها از لحاظ مقداری بالا بوده، لگاریتم گیری انجام شده است.

۳-۶-۱) مدل های رگرسیون تحقیق

برای آزمون فرضیه های تحقیق از مدل های رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. این مدل ها را می توان به صورت زیر تعریف کرد:
فرضیه اول: بین ریسک شرکت ها و شاخص حاکمیت شرکتی رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه دوم: بین سهامداران نهادی و شاخص حاکمیت شرکتی رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه سوم: بین سهامداران نهادی و ریسک شرکت ها رابطه معناداری وجود دارد.
که در مدل های فوق:
= شاخص حاکمیت شرکتی شرکت در سال
= ریسک شرکت در سال
=سهامدارن نهادی شرکت در سال
= میانگین رشد فروش در سه ساله گذشته شرکت در سال
= ترکیب دارایی های شرکت در سال
= سود تقسیمی شرکت در سال
=عرض از مبداء مذل رگرسیون
=ضرایب مدل رگرسیون و
=خطای مدل رگرسیون می باشد.

چون اثر یک ماتریس با مجموع مقادیر ویژه آن برابر است، پس جمله دوم رابطه(I) برابر است با:
برای بدست آوردن جمله اول سمت راست داریم:

بنابراین
(اثبات در پیوست۱)
در نتیجه
(۲ - ۶)
در (۲ - ۶)، جمله اول مربع اریبی و برای تابعی پیوسته از و برای داریم:
همانطور که مشاهده می گردد، این جمله یک تابع اکیدا صعودی از است. جمله دوم (۲ - ۶)، مجموع واریانس های مولفه های برآوردگر ، که تابعی پیوسته و اکیدا نزولی نسبت به است. بنابراین اگر ، انگاه اریبی مولفه های با افزایش افزایش می یابد، هر چند با افزایش واریانس آنها کاهش می یابد.
در رگرسیون ریج معمولی علاقه مندیم مقداری را برای انتخاب کنیم که کاهش در جمله واریانس بزرگتر از افزایش در مربع اریبی باشد. اگر چنین امری بتواند انجام بشود، میانگین مربع خطای برآوردگر ریج معمولی کمتر از واریانس برآوردگر خواهد بود.
حال از مینیمم کردن ( می توان پارامترهای ریج را به صورت زیر بدست آورد:
حال عبارت فوق را برابر صفر قرار داده و را بدست می آوریم.
از آنجائی که معمولا و مجهول می باشند، با قرار دادن برآوردگرهای آنها، برآورد به صورت زیر بدست می آید:
که در آن برآورد میانگین مربعات باقی مانده ها بدست آمده از برآورد و ، امین مولفه در (۲ - ۴) می باشد.
حال با توجه به بدست آمده، برآوردهای مختلف که توسط محققین معرفی شده است را بررسی می کنیم. در ابتدا هوئرل و کنارد در سال ۱۹۷۰ با گرفتن برآوردی به صورت زیر برای (پارامتر ریج)پیشنهاد دادند:
که در آن ماکزیمم مولفه است.
کیبریا^[۲۴] در سال ۲۰۰۳ برآوردهای مختلفی را برای ، بر اساس رگرسیون ریج تعمیم یافته و درابتدا با بکار بردن میانگین هندسی^[۲۵]ارائه داد:
و سپس برآورد دیگری با بکاربردن میانه^[۲۶] برای به صورت زیر ارائه داد.
=
خلف و شوکر^[۲۷] در سال ۲۰۰۵ با بهینه کردن برآوردگر ، برآوردگر جدیدی نسبت به برآوردگرهای قبل به صورت زیر ارائه دادند:
که در آن ، ماکزیمم مقادیر ویژه ماتریس است.
در سال ۲۰۰۶ الخمیسی و همکاران^[۲۸] با بهره گرفتن از آمیخته های دو برآوردگر و برآورد دیگری را برای بر اساس ماکزیمم و میانه به صورت زیر ارائه دادند:
وقتی­که
با بکار بردن روش های کیبریا (۲۰۰۳)، خلف و شوکر (۲۰۰۵)، الخمیسی و همکاران (۲۰۰۶) و الخمیسی و شوکر (۲۰۰۸) برآوردهای زیر توسط محققین دیگری ارائه شد:
=
=()
=
وقتیکه:
=
۲ – ۲ –تعدیل کردن برآوردگرها
هدف ما در این بخش تعدیل کردن برآوردگرهایی است که در بخش قبل برای پارامتر معرفی شد. خلف و همکاران در سال ۲۰۱۳ با ضرب کردن مقدار در شانزده برآوردگری که در بخش قبل ارائه شد، برآوردگرهای جدیدی را ارائه دادند، که با نشان می دهیم.
دلیل پیشنهاد آنها این بود که وقتی متغیرهای رگرسیونی مستقل باشند، در این صورت مقادیر ویژه ماتریس همگی برابر یک است و هر چه درجه همبستگی بین متغیرهای رگرسیونی بیشتر شود، برخی از مقادیر ویژه کوچکتر و برخی بزرگتر می شوند. همانطور که می بینید در صورت از ماکزیمم مقادیر ویژه استفاده شده است. بنابراین هر چه درجه همبستگی بین متغیرهای رگرسیونی بیشتر باشد، بزرگتر خواهد شد و این باعث می شود که مقدار پارامتر ریج براورد شده بزرگتر شود پس این مقدار تعدیل شده به بزرگتر کردن برآورد پارامتر ریج تکیه دارد. مخصوصا زمانی که درجه همبستگی بین متغیرهای رگرسیونی زیاد است.
در بخش بعد، با یک مطالعه شبیه سازی شده به مقایسه برآوردگرهای بدست آمده برای در این بخش با برآوردگرهای معرفی شده در بخش قبل می پردازیم.
۲ – ۳- یک مطالعه شبیه سازی
در این بخش به وسیله شبیه سازی مونت کارلو و با بهره گرفتن از معیار به مقایسه برآوردگرهای ریج اولیه و برآوردگرهای ریج تعدیل شده که به ترتیب با جایگذاری در (۱ - ۷) بدست می آیند، می پردازیم.
متغیرهای رگرسیونی را از معادله زیر تولید می کنیم:
= +
که در آن از توزیع نرمال استاندارد تولید شده است و مقدار ضریب همبستگی بین دو متغیر رگرسیونی است. در این مطالعه، برای سه مقدار ۸۵/. ، ۹۵/. و۹۹/. در نظر گرفته شده است.
با بهره گرفتن از متغیرهای رگرسیونی تولید شده، معادله رگرسیونی زیر را در نظر می گیریم:
+
که در آن بر اساس شبیه سازی که هوئرل و کنارد در سال ۱۹۷۵، کیبریا در سال ۲۰۰۳ ، مک دونالد و گالارنیو^[۲۹] در سال ۱۹۷۵ و مونیز و کیبریا^[۳۰] در سال ۲۰۰۹ انجام دادند، محدودیت را بر روی پارامترها در نظر می گیریم. در نظر می گیریم، تعداد مشاهدات، تعداد متغیرهای رگرسیونی و خطای تصادفی است.
همچنین در این مطالعه شبیه سازی و در نظر می گیریم. بر اساس مطالعاتی که قبلا انجام شده است(برای مثال الخمیسی و شوکر در سال ۲۰۰۸ و کیبریا در سال ۲۰۰۳ ) خطاها را از توزیع های تولید می کنیم و تعداد تکرارها را ۲۰۰۰ در نظر می گیریم. سپس برآوردگر میانگین مربع خطای برآوردگرها () را با بهره گرفتن از فرمول زیر بدست می آوریم:
حال برای مقدار و مقدار را در نظر می گیریم.
نتایج این مطالعه شبیه سازی را در جداول (۲ - ۱) تا (۲ – ۶) آورده ایم. ملاحظه می شود که تغییرات و توزیع خطا بر روی برآورد تأثیر می گذارد. همانطور که انتظار داشتیم، افزایش درجه همبستگی () باعث افزایش برآورد می شود. این افزایش در مورد برآوردگر بیشتر از برآوردگر رگرسیون ریج می باشد.
توزیع غیر نرمال برای جمله خطا به همراه درجه بالای ضریب همبستگی باعث افزایش برآورد برای برآوردگر می شود. این دو عامل همچنین باعث افزایش برآورد در برآوردگرهای رگرسیون ریج می شود، مخصوصا وقتی که کوچک باشد.
بر اساس نتایج شبیه سازی می توانیم چند پیشنهاد برای پارامتر ریج داشته باشیم:
۱- اگر آنگاه، در بیشتر موارد برآوردگرهای ریج مربوط به پارامترهای ، ، و دارای کمترین برآورد می باشند. در بین این چهار برآوردگر، اگر ، آنگاه برآوردگرهای ریج مربوط به پارامترهای و دارای کمترین برآورد شده می باشند و اگر ، آنگاه برآوردگرهای ریج مربوط به پارامترهای و را پیشنهاد می دهیم(دارای برآورد شده کمتری هستند).
۲- اگر ، آنگاه در اکثر موارد برآورد برآوردگرهای ریج مربوط به پارامترها ی تعدیل شده کمتر از برآوردگرهای اولیه می باشند. اگر خطاها دارای توزیع نرمال استاندارد باشند و تعداد نمونه ها برای توزیع های غیر نرمال بزرگتر از ۲۵ باشد، آنگاه برآوردگر ریج مربوط به پارامتر در اکثر موارد پیشنهاد می شود. برای نمونه های کوچک در توزیع های غیر نرمال، برآوردگر ریج مربوط به پارامتر اغلب بهترین انتخاب خواهد بود.
۳- اگر و تعداد نمونه ها کم بدون در نظر گرفتن توزیع خطاها برآوردگر ریج مربوط به پارامتر و در اکثر موارد پیشنهاد می شود، همچنین وقتی که تعداد نمونه ها متوسط و زیاد باشد و ، برآوردگر ریج مربوط به پارامتر و اگر ، برآوردگر ریج مربوط به پارامتر و پیشنهاد می شود.

۱-۱۱- ابزار گردآوری اطلاعات ( داده ها)
در این مطالعه ما از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته و همچنین جهت تکمیل داده های پژوهش از بررسی اسنادی که در این پژوهش صورت های مالی ( ترازنامه و صورت حساب سود وزیان ) باشگاه ها می باشد ، استفاده خواهیم کرد که در زیر شرح داده شده است :
از آنجا که پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی چگونگی تامین مالی باشگاه های منتخب حرفه ایی فوتبال لیگ های برتر ایران و انگلیس هدایت می شود ،برای نیل به این هدف مراحل زیر را دنبال خواهیم کرد :

- در بخش اول پژوهش به بررسی روش های تامین مالی باشگاه های حرفه ایی فوتبال لیگ برتر ایران می پردازیم، این پژوهش از نوع توصیفی – کاربردی بوده که در خلال آن از تحلیل اسنادی و پیمایش به طور آمیخته، استفاده خواهد شدکه ابزار در این قسمت علاوه بر پرسشنامه صورت های مالی باشگاه ها خواهد بود.
- دربخش دوم پژوهش به مطالعه ی روش های تامین مالی باشگاه های حرفه ایی لیگ برتر انگلیس خواهیم پرداخت که انتخاب کشور انگلیس به صورت هدفمند از بین کشورهای توسعه یافته و پیشرفته در زمینه ی ورزش فوتبال و مطرح در جهان صورت گرفته است که علاوه بر پیشرفته بودن دسترسی به اطلاعات مالی این باشگاه ها نیز امکان پذیر باشد. در بخش دوم برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز مربوط به کشورهای منتخب با مراجعه به متون و بررسی مقالات داخلی و خارجی ، استفاده از منابع کتابخانه ای ، بانک های اطلاعاتی و اینترنت، سایت های باشگاه ها و سایر منابع موجود و همچنین اطلاعات و گزارش های سالانه مالی که به صورت رسمی منتشر شده از طرف باشگاه های لیگ برتر حرفه ایی انگلیس مورد مطالعه و بررسی قرار خواهد گرفت.
- در بخش سوم به صورت مطالعه ی تطبیقی به بررسی روش های تامین مالی باشگاه های حرفه ایی لیگ برتر ایران و باشگاه های دست یک انگلیس خواهیم پرداخت و مدلی برای باشگاه های لیگ برتر فوتبال حرفه ایی ایران ارائه خواهیم کرد.
۱-۱۲- روش تحلیل داده ها
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و همچنین Excel و از آمار توصیفی (فراوانی ، میانگین ، مد، میانه ، انحراف معیار و… همچنین انواع جدول ها ) استفاده خواهد شد.
۱-۱۳- قلمرو تحقیق
۱-۱۳-۱- قلمرو موضوعی
این مطالعه در حوزه ی مطالعات حسابداری- مالی می باشد که در باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برترایارن و انگلیس به اجرا درخواهد آمد.
۱-۱۳-۲- قلمرو مکانی
۱۸باشگاه های فوتبال حرفه ایی لیگ برتر ایران (استقلال، ذوب آهن ،مس کرمان،سپاهان،پرسپولیس و…) و ۵ باشگاه لیگ برتر فوتبال حرفه ایی انگلستان
۱-۱۳-۳- قلمرو زمانی
این پژوهش در سال ۱۳۹۰ به اجرا درخواهد آمد.
۱-۱۴- محدودیت های تحقیق
۱- به دلیل اینکه در باشگاههای لیگ برتر فوتبال حرفه ایی ایران ثبت داد ها به خوبی صورت نمی گیرد مهمترین محدودیت پیش رو احتمالاً در زمینه جمع آوری اطلاعات خواهد بود، در این پژوهش ما با محدویت هایی مواجه خواهیم شد ، از این رو برای تکمیل اطلاعات از پرسشنامه نیز استفاده نمودیم.
۲- بعضی از باشگاه های فوتبال ممکن است در این پژوهش با ما همکاری لازم را نداشته باشند.
۳- روندهای اداری در این زمینه جمع آوری اطلاعات باعث طولانی تر شدن پژوهش خواهد شد.
۳- در این زمینه تا به حال مطالعه ایی صورت نگرفته است و به دلیل بدیع بودن موضوع ما با محدودیت هایی مواجه خواهیم شد.
۴- پراکنده بودن دفاتر این باشگاه ها از دیگر مشکلات برای جمع آوری اطلاعات خواهد بود.
۵- دسترسی به اطلاعات باشگاههای حرفه ایی لیگ برتر انگلستان خیلی ساده نخواهد بود.
۶- اکثر مطالب در این زمینه به صورت لاتین یا فرانسه بوده که مرور متون را مشکل تر خواهد کرد.
۱۵- تبدیل واحد پولی
در پژوهش حاضر سعی شده است اکثر ارقام مالی برحسب یورو یا پوند ارائه گردد، لذا نحوه ی تبدیل واحد های پولی در جدول (۱-۱) آورده شده است.البته این ارقام ثابت نیست و با زمان در حال تغییر است.ولی به صورت تقریبی می تواند نحوه ی تبدیل واحد پولی را نشان دهد.
جدول (۱-۱) تبدیل واحدهای پولی کشورهای مختلف در پژوهش

۱۶- زمانبندی اجرای تحقیق