جنوب صحرای آفریقا
۲۱.۵
۱۳.۲
۳۲
۶۶.۷
ایران
۱۷.۹
۲۵.۹
۰.۴
۴۴.۲
مأخذ: گزارش Doing Business سال ۲۰۰۹
ایران ازنظر نرخ مالیاتی در جایگاه مناسبی در مناطق مختلف اقتصادی جهان قرار دارد. نرخ مالیات بر سود در ایران در حد مالیات بر سود کشورهای توسعه یافته و کمتر از مناطق آسیای شرقی، اقیانوسیه، آمریکای لاتین، آسیای جنوبی و جنوب صحرای آفریقا است (طرح جامع مالیاتی، ۱۳۸۶).
اصلاحات انجام شده در راستای بهبود زمان و تعداد پرداخت های مالیاتی
زمان پرداخت مالیات در گزارش Doing Business شامل سه شاخص فرعی به شرح ذیل است:
زمان لازم برای گردآوری اطلاعات حسابداری و مالیاتی شرکت
زمان لازم برای تهیه اظهارنامه و ارائه آن
زمان لازم برای پرداخت (به صورت الکترونیکی یا به صورت حضوری)
شاخص فوق برحسب ساعت محاسبه میشود و زمان انتظار به دلیل تأخیرهای ادارات دولتی نیز در آن لحاظ میشود. از ۳۴۴ ساعت زمانی که جهت پرداخت مالیاتها در ایران صرف میشود،۲۴۰ ساعت بابت پرداخت حق بیمه های تأمین اجتماعی، ۳۲ ساعت برای مالیات بر درآمد شرکتها و ۷۲ ساعت برای مالیات بر فروش صرف میشود.
تعداد پرداختها نیز در نظام مالیاتی نشانگر تعداد کل مالیاتها و مشارکتهای اجتماعی، دفعات پرداخت آنها و تعداد دوائر دولتی است که شرکت باید پرداختهای خود را به آنها انجام دهد. این شاخص پرداختهای شرکت بابت مالیات بر مصرف مانند VAT یا مالیات فروش را نیز در بر میگیرد. این موارد به طور متعارف از مصرف کننده کسر می شوند و با وجودی که بر صورتهای مالی شرکت تأثیر نمی گذارند بر هزینه مدیریتی شرکت جهت تمکین به قوانین می افزایند. از این رو، در محاسبه تعداد پرداختها و زمان پرداختها دخالت داده می شوند. گزارش فضای کسب و کار سال ۲۰۰۹ برای دوره ای از آوریل ۲۰۰۷ تا ژوئن ۲۰۰۸ یعنی تیرماه ۱۳۸۷ تنظیم گردیده است، بنابراین مالیات بر ارزشافزوده که از سپتامبر ۲۰۰۸ به بعد اجرایی گردیده است، در این دوره زمانی نمی گنجد. از سویی دیگر مالیات بر ارزشافزوده در دوره های سه ماهه پرداخت میشود که این امر موجب میگردد تعداد پرداخت ۲ بار در سال کاهش یابد.
سازمان امور مالیاتی جهت بهبود زمان و تعداد پرداختها، برنامه ها و پروژه های ذیل را در دست اقدام دارد (سازمان امور مالیاتی کشور، ۱۳۸۶):
۱) اجرای سامانه نظام یکپارچه مالیاتی (ITS)
برای نیل به نظام یکپارچه مالیاتی لازم است تا از نرم افزار یکپارچه ای که برای این منظور خاص طراحی و تولید شده است استفاده به عمل آید.
۲) انتخاب اظهارنامه های مالیاتی برای حسابرسی بر مبنای ریسک کوتاه مدت
انتخاب اظهارنامه های مالیاتی برای حسابرسی بر مبنای ریسک توسط سازمان امور مالیاتی کشور تکمیل کننده مفهوم خود اظهاری مودیان هست. بدین ترتیب که به استناد شاخص ها و پارامتر های گردآوری شده میتوان صحت اطلاعات اظهارنامه مودیان را بررسی نمود. در نتیجه این بررسی، مودیان بر اساس ریسک وجود اظهار خلاف در اظهار نامه خود و سایر اطلاعات، جهت ممیزی انتخاب خواهند شد. بدین ترتیب سازمان خواهد توانست عمل ممیزی را تنها بر روی آن گروه از مودیان که دارای ریسک بالایی هستند متمرکز نماید که این امر منجر به کوتاه تر شدن زمان رسیدگی خواهد شد (طرح جامع مالیاتی، ۱۳۸۶).
۳) شماره شناسایی مودیان (TIN)
منظور از اجرای این پروژه، طراحی و پیاده سازی شماره منحصر به فرد برای مودیان است تا با کمک آن سازمان امور مالیاتی کشور بتواند کلیه فعالیتهای اقتصادی مودیان را فارغ از موقعیت جغرافیایی و منابع مالیاتی ردیابی کند و امور خدمات رسانی به مودیان را تسهیل نماید.
۴) ارتقای شبکه محلی و گسترده و ارتباطات راه دور (LWT)
شبکه منسجم و مستحکم پایه اصلی زیر ساخت نظام یکپارچه مالیاتی هست. تمرکز این پروژه برپایه بهروز رسانی زیر ساخت ارتباطات داده ای شامل شبکه محلی، ارتباطات راه دور و تجهیزات مخابراتی می باشد. نتیجه این پروژه تاثیر مستقیمی بر روی سرعت پردازش، نوع و سرعت دسترسی به اطلاعات سازمان امور مالیاتی کشور خواهد داشت.
۵) مهندسی مجدد فرایند ها (BPR)
در این مرحله فرایند های اصلی سازمان امور مالیاتی شامل فرایند ارائه اظهارنامه، پردازش آن و حسابرسی و… که در مرحله طراحی و اجرای آزمایشی نرم افزار نظام یکپارچه مالیاتی بازنگری شده است، به دقت بررسی و ارزیابی میشود و فرایند های زاید و زمان بر، کاهش می یابد.
۶) تعریف و پیاده سازی خدمات مودیان (TSI)
از جمله اهداف اصلی این پروژه می توان به موارد زیر اشاره نمود:
-رشد افزایش تمکین داوطلبانه مودیان از طریق برقراری ارتباطات موثر همراه با جلب اعتماد و رضایت آنان
-افزایش رضایت مندی مودیان مالیاتی از طریق تسهیل رابطه مودیان با سازمان با ایجاد کانال های الکترونیکی و دیگر خدماتی که مودی به آسانی بتواند از آنها استفاده نماید.
۷) بازنگری و بهبود قوانین و مقررات و آیین نامه های امور مالیاتی (LRM)
در این پروژه با بهره گیری از خبرگان و متخصصان، بر اساس سیاستهای مالیاتی در زمینه بهبود خدمات مودیان (با تاکید بر قانون حقوق مودیان)، اخذ اطلاعات از سازمان های بیرونی (مانند بانک ها)، کنترل بازار سیاه فعالیتهای اقتصادی، جرایم مالیاتی، حذف بخشی از معافیتها، تغییر نرخ های مالیاتی و غیره نسبت به اصلاح قانون مالیاتها، مقررات و آیین نامه ها اقدام لازم انجام و پیشنهاد های مناسب تدوین میشود (طرح جامع مالیاتی، ۱۳۸۶).
بخش چهارم: ورزش و مالیات
در کشور ما کارخانجات صنعتی و غیر صنعتی و باشگاه ها با استناد به موارد ذیل می توانند وارد عرصۀ ورزش شده و از معافیت های مالیاتی که به این بخش تعلق میگیرد استفاده نمایند:
ماده ۱۳۴ قانون مالیات های مستقیم:
درآمد حاصل از تعلیم و تربیت مدارس غیرانتفاعی اعم از ابتدایی، راهنمای، متوسطه، فنی و حرفه ای، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی غیرانتفاعی و مهدهای کودک در مناطق کمتر توسعه یافته و روستاها و درآمد موسسات نگهداری معلولین ذهنی و حرکتی بابت نگهداری اشخاص مذکور که حسب مورد دارای پروانۀ فعالیت از مراجع ذیربط هستند، همچنین درآمد باشگاه ها و موسسات ورزشی دارای مجوز از سازمان تربیت بدنی حاصل از فعالیت های منحصرا ورزشی از پرداخت مالیات معاف است.
آیین نامۀ اجرایی این ماده به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
آیین نامه اجرایی مادۀ ۱۳۴ اصلاحی قانون مالیات های مستقیم_مصوب ۱۳۸۰
درآمد باشگاه ها و موسسات ورزشی دارای مجوز از سازمان تربیت بدنی حاصل از فعالیت های منحصرا ورزشی از پراخت مالیات معاف است.منظور از فعالیت های ورزشی، آن نوع فعالیت و رشته ورزشی است که بر اساس مجوز مرجع ذیربط تعیین می شود و توسط باشگاه ها و موسسات ورزشی انجام می پذیرد.
تبصره_ درآمد حاصل از فعالیت های اقتصادی و سایر فعالیت ها یا رشته های ورزشی فاقد مجوز و همچنین درآمد حاصل از تبلیغات، فروش دارائی، کمک ها و هدایای دریافتی مشمول پرداخت مالیات خواهد بود.