و درنتیجه برای اطمینان یافتن ازروایی تحلیل محتوا، ابتدا واحدهای تحلیل که توسط خود پژوهشگر تعیین شده بود موردنظردو داور به نام خانم یوسف زاده کارشناسی ارشد علوم تربیتی وآقای حسن آبادی کارشناس علوم تربیتی قرار گرفت.و بعد کد گذاری واحدهای تحلیل ابتدا توسط خودپژوهشگر انجام گردید وبعد از آن توسط داوران(خانم یوسف زاده وآقای حسن آبادی ) مورد تحلیل قرار گرفته وکد گذاری انجام شد.

در مورد چگونگی محاسبه وخروجی نهایی داده ها با توجه به داده های هر سه افراد فراوانیهای که مشترک بین دو داور یا بین یک داور ومحقق ویا فراوانی های نزدیک بهم انتخاب وخروجی نهایی را انجام دادیم.وما براساس خروجی نهایی نتیجه پژوهش را معین نمودیم .
نمونه هایی از کد گذاریهای انجام شده به عنوان مثال درزمینه هویت ملی در کتاب ادبیات فارسی ۳ در فصل اول جمله (داستان رستم و اسفندیار یکی از شور انگیزترین داستان های شاهنامه فردوسی است ) دراین جمله رستم واسفندیار به عنوان اساطیروشاهنامه به عنوان ادبیات از شاخصه فرهنگ گرفته شده است ودر این جمله فردوسی عنوان مشاهیر را گرفته از شاخصه تاریخ .
به عنوان مثال درزمینه هویت دینی در کتاب دین وزندگی ۳ درس ۲ لطف الهی جمله (عقل وسیله فهم پیام الهی است ودر پرتو آن می توان معارف وحقایق دینی را دریافت) در این جمله منظور استدلال واعتقادات دینی از شاخصه ارزشها ونگرشها است که در این جمله از مفهوم آن برداشت می شود.
مثال دیگر ازکتاب جامعه شناسی۲فصل اول جمله (ویژگی های اخلاقی:زمانی که فرد از راست گویی،امانت داری ،تقوا وایمان برای تعریف خود استفاده می کند ،خود را بر مبنای ویژگی های اخلاقی ودینی تعریف کرده است ومی شناسد) در این جمله منظور ومفهوم جمله ارزشهای دینی ازشاخصه های ارزشها ونگرشها که از مولفه های هویت دینی است.وهمچنین مفهوم جمله اخلاق وفتار از شاخصه های فرهنگ در زمینه هویت ملی اشاره دارد . نمونه ای از واحد های کد گذاری شده توسط خود پژوهشگر ودو داور دیگرکه انجام شده در بخش پیوستها جدول شماره (۴-۱۶)آمده است .
مراحل انجام تحلیل محتوا:
۱-شناسایی اسنادی :مربوط به اهداف پژوهش است، واز علاقه پژوهشگر ناشی میشود
بررسی وضعیت کتاب های درسی پایه سوم متوسطه از نظر توجه به مولفه ها ی هویت ملی(تاریخی ، فرهنگی، جغرافیایی وسیاسی).
بررسی وضعیت کتابهای درسی پایه سوم متوسطه از نظر توجه به مولفه ها ی هویت دینی نظری( ارزشها ونگرشها) وعملی (رفتارها وپیامدهای تعهد رفتاری)
۲- مشخص کردن مساله پژوهش (سوالات):
تا چه میزان در محتوای کتاب های درسی پایه سوم متوسطه به مولفه های هویت ملی ( تاریخی ، فرهنگی ، جغرافیایی وسیاسی )توجه شده است؟
تا چه میزان در محتوای کتاب های پایه سوم متوسطه به مولفه های هویت دینی نظری (نگرش ها ،ارزش ها)وعملی (رفتارها وپیامد های تعهد رفتاری) توجه شده است؟
۳ - انتخاب ونمونه گیری منابع تحلیل : دراین پژوهش سرشماری انجام گرفته است.
۴- تدوین روش مقوله بندی :اساس تحلیل محتوا مقوله بندی پیام های یک سند می باشد هرمقوله باید نماینده مولفه های تعیین شده در محتواکه به اهداف پژوهش مربوط است باشد.
۵- تحلیل محتوا : تحلیل محتوا معمولا شامل شمارش فراوانی رخداد هر مقوله تعیین شده در نمونه ات در این پژوهش واحد تحلیل که جملات است بررسی شده وسپس بر حسب آن جدول فراوانی ودرصد فراوانی مولفه های مربوط به صورت یک جدول نهایی نشان داده شده است.
۶- تفسیر نتایج : مرحله آخر تحلیل محتوا تفسیر معنای نتایج است .فرایند تفسیر نتایج به هدف پژوهش وچارچوب نظری با مفهوم آن بستگی دارد .در مورد تحلیل محتوای مورد نظر تفسیرها بر میزان توجه مولفان ودست اندر کاران آموزش وپرورش بر مولفه های هویت ملی ودینی وضرورت پرداختن به این امر مهم در ابزار آموشی مهمی چون کتاب درسی می باشد.
فصل چهارم
نتایج و یافته های پژوهش
مقدمه
دراین فصل ابتدا تصویر کلی واجمالی از کتاب های(ادبیات فارسی۳ ،دین وزندگی ۳،جامعه شناسی ۲) سال سوم دوره متوسطه رشته علوم انسانی داده شده و سپس مولفه های هویت ملی ودینی وشاخصه های این دو هویت استخراج ودر جدول تحلیل محتوا قرار داده شده وبا دستهبندی اطلاعات جمعآوری شده به تجزیهوتحلیل آن اطلاعات پرداخته شده است. از این رودر کتاب های درسی مزبور با توجه به سوال های پژوهش شاخص سازیهای لازم برای تحلیل محتوای آنها انجام پذیرفت و بر اساس این شاخص سازیها ما هر سه کتاب مزبور را مورد تحلیل قرار دادیم ویافته هایی که از تحلیل محتوای این کتاب ها بدست آمده در جدولها ارائه شده و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.
معرفی کتابها:
ادبیات فارسی۳
ادبیات فارسی ۳ ویژه علوم انسانی اختصاصی پایه سوم متوسطه رشته علوم انسانی است که ۱۸۶ صفحه دارد ۲۴ صفحه پایانی این کتاب شامل فهرست واژگان واعلام است .کتاب دارای ۱۱ فصل و۲۷ درس است هدف اصلی این کتاب گسترش مفاهیم ادبی ،افزایش مهارت های زبانی وادبی وتعمیق نگرش های مخاطبین نسبت به زبان ادب پارسی است هر درس شامل متن اصلی ،توضیحات خود آزمایی است .
دین وزندگی ۳
کتاب عمومی کلیه دانش آموزان پایه سوم متوسطه است این کتاب ۲۵۱ صفحه دارد که ۸ صفحه پایانی آن کتاب نامه است این کتاب دارای سه مرحله است مرحله اول اندیشه وقلب شامل ۱۲ درس مرحله دوم پایداری در عزم یک درس ومرحله سوم در مسیر سه درس را شامل می شود .هدف اصلی این کتاب آشنایی با شیوه های هدایتی خداوند برای بهترین زندگی در دنیا وخوشبختی جاودان در آخرت است .در هر درس علاوه بر متن مواردی همچون تکمیل ،ارزیابی اندیشه وتحقیق ،پیشنهاد نمونه یابی ،بررسی وتطبیق برای مطالعه ،تفکر در آیات ،جستجو ،کشف رابطه ،تذکر خودکاوی ،مقایسه ،برنامه ریزی ،یادآوری ،تفکیک،ذکر نمونه طبقه بندی نیز وجود دارد.
جامعه شناسی۲
این کتاب از کتاب های اختصاصی سال سوم متوسطه رشته علوم انسانی است این کتاب ۱۳۲ صفحه دارد وشامل ۲ فصل هویت ومزایا است هدف اصلی این کتاب آشنایی با هویت وابعاد آن ومزایا وابعاد توزیع وتراکم است در هر موضوع از این کتاب متن اصلی فکر کنید وپاسخ دهید مقایسه وارزیابی کنید برای مطالعه بیشتر بررسی کنید ،فعالیت ،تعیین کنید ،یادآوری ،تفکیک،ذکر نمونه طبقه بندی نیز وجود دارد .
یافته های پژوهش :
نتایج به دست آمده از تحلیل محتوای کتاب ادبیات فارسی ۳ دوره متوسطه رشته علوم انسانی در زمینه هویت ملی .با توجه به جدول شماره ۱ بیشترین درصد مربوط به مولفه فرهنگ با (۶/۶۳) درصد است ؛داده های جدول شماره( ۴-۲) در بخش پیوست ها نشان می دهد از بین شاخصه های مولفه فرهنگ ،شاخصه اخلاق ورفتار با(۴/۳۹) درصد بیشترین به ترتیب ادبیات (۴/۲۱) درصد،ضرب الامثل ها(۱/۱۶) درصد ،اساطیر(۱/۱۲) درصد ،آداب ورسوم (۵/۵) درصد ، درصد،اعیاد (۹/۲) درصد ،لباس وپوشش(۷/۱) درصد ،هنر ومعماری (۸۱/۰) صدم درصد است ؛هنر ومعماری کمترین درصد شاخصه فرهنگ بوده است.با توجه به جدول شماره ۱ به مولفه تاریخ با (۲/۲۸) درصد اشاره شده نتایج داده های جدول شماره (۴-۱) در بخش پیوستها و ضمایم از بین شاخصه های مولفه تاریخ به ترتیب از بیشترین درصد مشاهیر با (۵/۶۸) درصد ،تاریخ وتمدن با(۴/۲۴) درصد ومسائل تاریخی با (۵/۵) درصد واقوام با (۵/۱) درصد نشان می دهد. با توجه به جدول شماره ۱ مولفه جغرافیایی وسیاسی با (۱/۸) است ؛داده های جدول شماره (۴-۳) نشان میدهد از بین شاخصه های جغرافیایی وسیاسی به شاخصه جغرافیا با (۳/۳۹) درصد بیشترین وبقیه شاخصه ها به ترتیب جنگ (۱/۱۹) درصد ،دفاع(۴/۷) درصد ،نظام سیاسی ایران (۳/۶) درصد ،شعارهای انقلاب (۱/۲) درصد ،قانون اساسی (۱/۲) درصد است در این کتاب به پچم ،انتخابات وولایت فقیه پرداخته نشده است .