داده های تابلویی در مقایسه با داده های مقطعی و سری زمانی صرف، امکان طراحی الگوهای رفتاری پیچیدهتری را فراهم می کند. برای مثال، به وسیله داده های ترکیبی امکان بهتری برای بررسی و مدل سازی کارآیی تکنیکی وجود دارد.
-
- داده های تابلویی امکان بیشتری برای شناسایی و اندازه گیری اثراتی (اثرات غیر قابل مشاهده) را فراهم می کند که به وسیله آمارهای مقطعی یا سری زمانی تنها، به سادگی قابل شناسایی نیست.
-
- داده های تابلویی از واحدهای کوچکی مثل افراد، شرکت ها و خانوارها گردآوری میشوند. خیلی از متغیرها را میتوان در مقیاس کوچک با دقّت بیشتری اندازه گیری نمود و از این طریق، انحرافهای ناشی از تجمع افراد یا شرکت ها حذف می شود.
امتیاز دیگری که برای تلفیق کردن داده ها میتوان در نظر گرفت این است که ممکن است استفاده از مشاهدات مقطعی به برآوردهای اریبی از پارامترها منجر شود. چنانچه از این برشهای مقطعی طی زمان، نمونه گیری شود و به اصطلاح داده های گروهی فراهم شود به برآوردهای نااریب و سازگاری دست خواهیم یافت (بالتاجی ۲۰۰۵).
-
- از آنجا که داده های پانل به افراد، بنگاهها، ایالات، کشورها و از این قبیل واحدها طی زمان ارتباط دارند، وجود ناهمسانی واریانس[۸۰] در این واحدها محدود می شود (گجراتی، ۱۳۸۵، ۱۱۴۳).
-
- زیاد بودن تعداد مشاهدات مسأله همخطی[۸۱] در اقتصاد سنجی را نیز تا حدود زیادی حل می کند. چون داده ها هم در طول زمان و هم در میان افراد تغییر می کنند، احتمال کمتری میرود متغیرها با یکدیگر همخطی داشته باشند (اشرفزاده و مهرگان، ۱۳۸۵).
هسیائو (۲۰۰۳) مهمترین مزیت استفاده از داده های پانل را کنترل نمودن خواص ناهمگن و در نظر گرفتن تک تک افراد، شرکتها، ایالات و کشورها بیان می کند. در حالی که مطالعات مقطعی و سری زمانی این ناهمگنی را کنترل نکرده و با تخمین الگو بدان روش بیم اریب در نتایج میرود. در واقع با بهره گرفتن از داده های پانل، شناسایی و اندازه گیری اثراتی فراهم می شود که به سادگی در داده های مقطعی و سری زمانی قابل شناسایی نیست (هسیائو، ۲۰۰۳،ص:۹۲).[۸۲]
۳-۵-۲- روشهای تخمین
برآورد روابطی که در آنها از داده های تابلویی (سری زمانی، مقطعی) استفاده می شود، غالباً با پیچیدگیهایی مواجه است. در حالت کلی، مدل زیر نشان دهنده یک مدل با داده های تابلویی است:
(۳-۱)
که در آن i = 1, 2, …,T نشان دهنده واحدهای مقطعی و i = 1, 2, …,T بر زمان اشاره دارد.
Yit متغیر وابسته را برای i امین واحد مقطعی در سال t و نیز k امین متغیر مستقل غیر تصادفی برای i امین واحد مقطعی در سال t است.
فرض می شود جزء اختلال eit دارای میانگین صفر، و واریانس ثابت است. پارامترهای مدل مجهول است که واکنش متغیر وابسته نسبت به تغییرات k امین متغیر مستقل در i امین مقطع و t امین زمان را اندازه گیری می کند. در حالت کلی فرض می شود که این ضرایب در میان تمامی واحدهای مقطعی و زمانی مختلف است، ولی در بسیاری از مطالعات پژوهشی متغیر بودن این ضرایب هم برای تمامی مقاطع و هم برای تمامی زمانها بسیار محدود کننده است و باید نسبت به ماهیّت موضوع مورد مطالعه و سایر شرایط، فرضهای مقتضی در خصوص پارامترها توسط پژوهشگر تعیین شود. این مدل را میتوان به پنج حالت ذیل تقسیم کرد:
۱٫ تمامی ضرایب ثابت هستند و فرض می شود که جمله اختلال قادر است تمام تفاوتهای میان واحدهای مقطعی و زمان را دریافت کند و توضیح دهد.
(۳-۲)
-
- ضرایب مربوط به متغیرها (شیبها) ثابت هستند و تنها عرض از مبدأ برای مقاطع مختلف متفاوت است.
(۳-۳)
-
- ضرایب مربوط به متغیرها (شیبها) ثابت هستند ولی عرض از مبدأ مابین مقاطع و بین دورهها متفاوت است.
(۳-۴)
-
- همه ضرایب برای تمام واحدهای مقطعی متفاوت است.
(۳-۴)
-
- تمام ضرایب هم نسبت به زمان و هم نسبت به واحدهای مقطعی متفاوت هستند.
(۳-۵)
در خصوص روشهای تخمین مدلهای مذکور میتوان گفت که در حالت های ۲و۳و۴ بسته به این که کدام یک از ضرایب ثابت یا متغیر باشند، به مدلهای اثرات ثابت یا تأثیرات تصادفی تقسیم میشوند (گرین ۲۰۰۵).
۳-۶- تصریح مدل و معرفی متغیرها و داده ها:
در فصل دو این مطالعه، مبانی نظری مدل مورد استفاده، به طور نسبتا تفصیلی، مورد بررسی قرار گرفت. در این قسمت به ارائه مدل پیشنهادی خواهیم پرداخت.
۳-۶-۱- مدل
با توجه به مبانی نظری و مطالعات تجربی ذکر شده در فصل دو، در ادبیات اقتصاد مسکن، قیمت مسکن (ph) از دو جزء تشکیل شده است: قسمت اول جزء بنیادی (phf) که مبتنی بر متغیرهای بنیادی و درونزای بخش مسکن میباشد و برابر با روند بلندمدت قیمت مسکن خواهد بود.[۸۳] جزء دوم یا حباب (phb) متاثر از متغیرهای برون بخشی و نقل و انتقالات بازار سرمایه و دارایی ها است که رفتار قیمت مسکن را تحت تاثیر قرار میدهد و عموماً موضوعی کوتاه مدت است. در بلندمدت جزء بنیادی تعیین کننده قیمت مسکن است و مقدار حباب برابر صفر میباشد.
(۳-۶)
Ph = phf + phb
مدلهای کاربردی این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر قیمت بنیادی مسکن اختصاص دارد.
میزان تقاضای مسکن () تابعی از قیمت مسکن (ph) و بردار متغیرهای مؤثر بر تقاضای مسکن میباشد.
(۳-۷)