اما در این تحقیق، از فرمول های محاسبه ی حجم نمونه استفاده شده[۲۰۴] و مقدار آن به ترتیب زیر می باشد:
n = = = 260
در نتیجه، ما نیز طبق فرمول بالا، از حجم ۲۶۰ نفر برای نمونه ی اصلی به منظور گردآوری اطلاعات استفاده کرده ایم که پس از توزیع پرسشنامه ها در بین آنان، تعداد ۲۱۶ تای آنها قابل استفاده در تجزیه و تحلیل ها بودند. جدول توزیع جغرافیایی این تعداد نمونه، به ترتیب زیر بوده است:
توزیع جغرافیایی اعضای نمونه مورد مطالعه
شمال | جنوب | شرق | غرب | مرکز | |
تعداد | ۶۰ | ۵۰ | ۵۰ | ۵۰ | ۵۰ |
متغیرهای تحقیق
ویژگی هایی را که پژوهشگر مشاهده یا اندازه گیری می کند، متغیر نامیده می شود. متغیر بر اساس نقشی که در تحقیق به عهده دارد، به دو دسته تقسیم می شود؛ متغیر مستقل که از طریق آن متغیر وابسته تبیین یا پیش بینی می شود و متغیر وابسته که جنبه ای از رفتار یک ارگانیزم می باشد که تحریک شده است.
متغیرهای این تحقیق شامل دو متغیر ” کشور محل ساخت“ و ”نگرش مصرف کننده“ می باشند، که اولی متغیر مستقل و دومی متغیر وابسته می باشد.
نگرش مصرف کننده[۲۰۵] (متغیر وابسته): یک تمایل آموخته شده ای[۲۰۶] است، که توسط یک روش سازگار مطلوب یا نامطلوب، نسبت به یک موضوع (مانند یک دسته از محصولات، برند، خدمت، تبلیغ، وب سایت و یا یک خرده فروشی) رفتار می کند (Schiffman & Kanuk 2008).
همانطور که در این تعریف می بینیم، عبارت ”تمایل آموخته شده“ برای نگرش به کار رفته است و این بدان معناست که نگرش ها یادگرفتنی هستند، یعنی از تجربه ی مستقیم موضوع حاصل می شوند. همچنین بر این نکته تأکید دارد که نگرش ها با رفتار منعکس کننده ی آنها سازگار هستند. بنابراین می توان گفت که یک نگرش، فرآیندهای ادراکی، شناختی، احساسی و رفتاری فرد را سازماندهی می کند. به همین خاطر است که بیشتر محققان در این حوزه، نگرش ها را بر مبنای سه جزء شناختی، عاطفی و رفتاری مطالعه کرده اند. ما نیز در این مطالعه برای عملیاتی کردن این مفهوم از همین رویکرد سه جزئی استفاده کرده ایم.
کشور محل ساخت[۲۰۷] (متغیر مستقل): یک راهنمای اطلاعاتی است که یک ارزیابی جهانی را از کیفیت، عملکرد یا ویژگی های مشخصی از محصول/خدمت بوجود می آورد (Bruning 1997).
در این تعریف نیز، اصطلاح ”ارزیابی کردن“ برای نشانه ی اطلاعاتی COO به کار رفته است. این عبارت همان چیزی است که در تعاریف مختلف نگرش نیز، در فصل پیشین به کار رفته بود. ایشر و فاندرپلیگت[۲۰۸] (۱۹۸۸) در اینباره چنین بیان می کنند که نگرشها ۱) با موضوعات و پدیده های قابل توصیف سر و کار دارند، ۲) آنها به عنوان ”ارزیابی هایی“ از این موضوعات و پدیده ها هستند و ۳) راهنماهایی هستند که یک فرد باید چگونه نسبت به این موضوعات و پدیده ها عمل کند. روزنبرگ و هاولند[۲۰۹] (۱۹۶۰) این سه مورد را تحت عناوین ”شناخت“ (درستی یا نادرستی یک چیز)، ”عاطفه“ (احساسات، قضاوتها و عواطف) و ”رفتار“ (نیات و تصمیم هایی به منظور عمل کردن) بیان می کنند. بنابراین در عمل نیز باید برای دست یافتن به ابعاد این سازه، تمام باورها، عواطف و تمایلات رفتاری مصرف کنندگان را نسبت به این نشانه ی اطلاعاتی بسنجیم. در نتیجه از آنجایی که مبنای هر دو متغیر ما در این مطالعه، الگوی سه بخشی نگرشها بوده است، شاخص های اندازه گیری نیز بر همین مبنا طراحی شده اند که در قسمت بعد، بیشتر به آنها می پردازیم.
ابزار اندازه گیری و نحوه ی اجرای آن
ابزار اندازه گیری در این پایان نامه پرسشنامه بوده است. پرسشنامه در محدوده ی وسیعی از تحقیق های زمینه یابی یا پیمایشی مورد استفاده قرار می گیرد. ماتیلدا وایت رایلی[۲۱۰] تفاوت میان داده های حاصل از مشاهده هایی را که مشاهده گر، شرکت کننده است و آنهایی که از پرسشنامه بدست می آید را چنین بیان می کند:
«داده های حاصل از مشاهده، شبکه ای از واکنش ها را در میان اعضای گروه به عنوان خصوصیتی عینی در سیستم منعکس می کند. داده های حاصل از پرسشنامه منعکس کننده ی شبکه ی ذهنی از جهت گیری ها و روابط بین شخصی است، یعنی احساسات و عقاید نهفته ی اعضاء، تمایل آنها برای واکنش نشان دادن به دیگران و تعریف کردن و ارزیابی کردن دیگران از راه های مختلف(۱۹۶۳، ص۱۸۴).»
در سؤالهای یک پرسشنامه سعی می شود تا به نگرش ها و تمایلات نهفته ی افراد در حول و حوش یک دانش، دسترسی پیدا شود. در این پرسشنامه سعی شده است تا با پرسیدن سؤالهایی در سه بخش شناختی، عاطفی و رفتاری، پوشاک ساخته شده در سه کشور ایران، ترکیه و چین را از دید مصرف کننده ی ایرانی مقایسه کنیم. همانطور که در فصلهای پیشین نیز بحث شد، مبنای ما در این مسیر دیدگاه سه بخشی نگرشها (شناختی، عاطفی و رفتاری) بوده است. ما از بین تمام محصولات ممکن، پوشاک را برای سنجش نگرش به کار برده ایم، زیرا به دلیل داشتن ویژگیهای مختلف این محصول اعم از مسائل دوخت و قیمت تا مسائل ظاهری و زیبایی می توان به راحتی همه ابعاد نگرش را در مورد آن جویا شد. همچنین به خاطر میزان وفور پوشاک ترک و چینی در بازار داخلی و رقابت آنها با محصولات داخلی، سه کشور یاد شده را برای مقایسه انتخاب کرده ایم.
این پرسشنامه در ۴ صفحه حاوی ۴۴ سؤال (علاوه بر پرسشهای جمعیت شناختی) می باشد که در اکثر این سؤالات از پاسخ دهنده خواسته شده است تا سه کشور ایران، ترکیه و چین را در طیف ۵ درجه ای لیکرت با هم مقایسه کند (رجوع شود به پیوست ب). البته ۹ پرسش پایانی این پرسشنامه، مربوط به بررسی ملی گرایی مصرف کنندگان است که در فصل پنجم، مورد بحث قرار خواهد گرفت. سؤالات مربوط به این بخش به همراه سؤالات اصلی پرسشنامه در جدول (۳-۲) نشان داده شده است. همچنین در این جدول ارتباط هر یک از سؤالات با متغیرهای تحقیق و چگونگی به دست آمدن آنها بیان شده است.
در قسمت اول جدول (۳-۲)، با بهره گرفتن از برخی مقیاسهای شناختی سعی شده است تا بعد شناختی مصرف کنندگان را نسبت به موضوع مطالعه بدست آوریم. این قسمت شامل ۱۶ سؤال می باشد که سه سؤال اول بطور کلی در رابطه با آشنایی فرد با موضوع کشور محل ساخت پرسیده شده است (سه سؤال اول). در بخش دوم از صنعت پوشاک (سه سؤال دوم) و در بخش سوم، برخی ویژگیهای شناختی پوشاک (بقیه سؤالات) مورد سؤال قرار گرفته است.
همانطور که در جدول یاد شده نیز دیده می شود، پاسخ دهنده برای سؤالاتی که جلوی کلمه ی کشور، جای خالی یا سه نقطه قرار دارد، هر بار نام یکی از کشورهای مورد مطالعه را قرار داده و جواب می دهد (رجوع شود به پیوست ب).
در قسمت دوم از پرسشنامه، با بهره گرفتن از ۱۰ مقیاسی که در جدول ۳-۲ نشان داده شده است بعد عاطفی پاسخ دهنده بدست آمده است (سؤالات ۱۷ تا ۲۶ پرسشنامه). در قسمت سوم نیز سعی شده است تا در ۹ مقیاس (سؤالات ۲۶ تا ۳۵ پرسشنامه)، بعد رفتاری مصرف کنندگان را نسبت به موضوع تحقیق بدست آوریم.
همچنین، اگرچه مبنای مطالعات ما در این پایان نامه، دیدگاه سه جزئی نگرش ها بود، اما از آنجایی که در بسیاری از تحقیقات انجام گرفته در زمینه ی COO ، مسئله ی میهن پرستی یا ملی گرایی مورد توجه قرار گرفته است، ما نیز بر آن شدیم تا با اضافه کردن این بخش به پرسشنامه، تحقیقات کامل تری را راجع به موضوع انجام دهیم. در این قسمت، ۹ شاخص بکار رفته است که سؤالات ۳۶ تا ۴۴ پرسشنامه را در بر می گیرند.
البته در قسمت ابتدایی پرسشنامه، سؤالات جمعیت شناختی تحقیق قرار دارد. در این قسمت شش ویژگی جنسیت، سن، تحصیلات، وضعیت تأهل، شغل و درآمد ماهیانه ی افراد پرسیده شده است. قبل از این قسمت نیز، برخی رهنمودهای مورد نیاز برای پاسخگویی به سؤالات پرسشنامه وجود دارد (رجوع شود به پیوست ب).
شاخص های اندازه گیری متغیرها
متغیرها | شاخص های اندازه گیری | منابع استخراج شاخص ها |