۱-۴ فرضیه های تحقیق
فرض موازنه بین انعطاف­پذیری و کارآیی یکی از بادوام­ترین عقاید در ادبیات مدیریت بنگاهها است. دو دیدگاه متضاد در رابطه با چنین موازنه­ای وجود دارد. دیدگاه اول بحث می­ کند که ممکن است انعطاف­پذیری تحت شرایط محیط متلاطم، تحقیقات سازمانی ریسک­دار را تسهیل کند، بنابراین باعث افزایش عملکرد می شود. دیدگاه دوم بیان می­ کند که ذخیره کردن منابع باعث عدم کارآیی می­ شود و به عملکرد صدمه می­زند (Tan &Peng 2003). به عبارت دیگر سرمایه ­گذاری در انعطاف­پذیری مستلزم این است که شرکت منابع مازاد داشته باشد (March 1958) و این منابع مازاد کارآیی را کاهش دهد. همه منابع ظرفیت انعطاف­پذیری- تواناسازی را ندارند.در بین منابع مختلف که مورد مصرف قرار نگرفته اند یا در حال مصرف هستند،منابعی با نقدشوندگی کمتر وجود دارد که جزء عوامل تولید هستند.این عوامل بطورکامل یا ناقص در فرایند تولید جذب شده اندکه بر عملکرد تاثیر منفی خواهند گذاشت، درحالیکه منابع بانقدشوندگی بیشتر اثر مثبتی بر عملکرد دارند.بنابراین در این مطالعه به منابع مازاد بعنوان نتیجه یک انتخاب سنجیده نگریسته میشود نه نشانه ای از عدم کارایی. تأثـیر مصرف مـنابع بر عملکرد به وسیله سطح نقدشوندگی منابع مختلف تخمین­ زده می­ شود لذا فرضیه به شکل زیر مطرح می شود:

فرضیه۱:بین میزان نقد شوندگی منابع وعملکرد شرکت رابطه مستقیم وجود دارد .
فرضیه۲:رابطه بین سودمندی منابع و عملکرد رابطه ای غیر خطی می باشد .
۱ -۵ اهداف تحقیق
موازنه انعطاف پذیری و کارایی، همراهی مثبت بین انعطاف پذیری منابع شرکت و عملکرد را بیان می کند. در محیط های متلاطمی که سریعاً تغییر می کنند به خاطر حفظ انعطاف پذیری، شرکتها به انباشته کردن مقادیر زیادی از منابع و ایجاد سطح مطمئنی از ظرفیت مازاد نیاز دارند تا در شرایط نامساعد به این منابع مازاد تکیه کنند. از طرفی محدود بودن منابع و راکد نگه داشتن آن ممکن است موجب عدم کارایی و کاهش عملکرد شود. این تحقیق مفاهیم موازنه کارایی و انعطاف پذیری را در محیط های درحال تحول اقتصادی بررسی می کند. تعیین دلیل رابطه بین منابع تعهدنشده(مصرف نشده) و عملکرد شرکت، هدف اصلی این مطالعه نیست ولی برجسته کردن این موضوع نکته ای مهم به شمار می رود.
۱-۶ استفاده کنندگان از نتیجه پایان نامه
با در نظر گرفتن اهداف ذکر شده برای این پژوهش امید می­رود که نتایج که حاصله بتواند برای استفاده­کنندگان ذیل مفید باشد:
مدیران در راستای تخصیص بهینه منابع شرکت و رویارویی با چالش عملی بین کارایی و انعطاف پذیری
دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی جهت استفاده از نتایج در راستای گسترش پژوهش
سرمایه گذاران شرکتی فردی
دولت و سیاستگزاران حوزه صنعت و تجارت
انجمن های حرفه ای
۱-۷ جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق
تحقیقات انجام شده در زمینه انعطاف­پذیری مالی عمدتاً به بررسی تأثیر انعطاف­پذیری بر ساختار سرمایه یا در رابطه با تئوری ساختار سرمایه است. در تحقیق حاضر سعی شده امکان ایجاد موازنه بین انعطاف­پذیری مالی و کارآیی با توجه به مطلوبیت منابع و تأثیر آن بر عملکرد شرکت را بررسی می­ کند. پژوهش درباره ارتباط بین مصرف بهینه منابع و عملکرد از جنبه های نوآورانه این تحقیق می­باشد.
۱-۸ ارزش افزوده علمی تحقیق
در ایران تاکنون در زمینه انعطاف پذیری مالی تنها یک تحقیق صورت گرفته که به بررسی رابطه میان انعطاف پذیری مالی و ساختار سرمایه شرکت ها پرداخته شده اما موضوع انعطاف پذیری مالی و کارایی در هیچ تحقیقی مورد بررسی قرار نگرفته است.
۱-۹ روش تحقیق
تحقیق حاضر از نظر طبقه بندی براساس اهداف، از نوع کاربردی است. به علاوه از نوع تحقیقات شبه تجربی و در حوزه تحقیقات توصیفی(غیر آزمایشی) است. هم چنین با توجه به اینکه در این تحقیق برای محاسبه متغیرها از اطلاعات گذشته استفاده شده است، از نوع تحقیقات پس رویدادی و کمی است.
به علاوه از لحاظ تئوری از نوع تحقیقات اثباتی و از نظر استدلال، روش استقرایی است که کار با مشاهده، اندازه گیری و حرکت آغاز می­ شود و در مسیر تعمیم نتیجه ها پیش می­رود(بلکویی،۱۳۸۱).
از دیدگاهی دیگر روش مورد استفاده تحقیق حاضر از نوع هم بستگی است. روش مزبور در مورد پژوهش­هایی نظیر این سودمند است که هدف آنها کشف رابطه بین متغیرهای مختلف می­باشد،تکنیک های آماری مورد استفاده رگرسیون چند متغیره و آزمون های مرتبط با آن از جمله معنا داری ضریب رگرسیون است .
۱-۹-۱ متغیرهای تحقیق
متغیرهای تحقیق حاضر به دو دسته تقسیم می­شوند: دسته اول متغیر مستقل که انعطاف پذیری و کارایی می­باشند. دسته دوم متغیر وابسته که عملکرد مالی است.
۱-۱۰ ابزار گردآوری اطلاعات و روش تجزیه تحلیل
داده ­های مورد نیاز در این تحقیق از طریق منابع مختلفی نظیر صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس با بهره گرفتن از نرم­افزار ره­آورد و نوین و تدبیر ­پرداز استخراج و از نرم­افزار Excel برای طبقه ­بندی داده ­ها استفاده شده است.
بـرای تجزیه و تحلیل داده­هـا با کمک مـدل آماری تجزیه تحلیل رگرسیون چند متغیره، از نرم­افزارSPSS Eviews استفاده شده است. هـمچنین آزمون F برای بـررسی و نتیجه­گـیری انجام می­ شود.
۱-۱۱ جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری ، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد . برای انتخاب نمونه شرایط زیر در نظرگرفته شده است:
۱- به دلیل لزوم محاسبه متغیرهای تحقیق و انجام آزمون در مورد هرشرکت، اطلاعات موردنیاز در رابطه با شرکتها از سال ۸۸ تا ۸۹ در دسترس باشد.
۲- با عنایت به ماهیت و طبقه بندی متفاوت اقلام صورتهای مالی شرکتهای سرمایه گذاری و واسطه گران مالی نسبت به شرکتهای تولیدی،شرکتهای سرمایه گذاری، بانکها و موسسات تامین مالی نباشند.
۳- با توجه به درک متفاوت بازار از شرکت های زیان ده، جزء شرکتهای زیان ده نباشد.
۱-۱۲ دوره زمانی تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق، کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می­باشد. قلمرو زمانی آن دوساله(۱۳۸۹-۱۳۸۸) است.
۱-۱۳ تعاریف عملیاتی واژگان کلیدی
انعطاف­پذیری:به درجه ای اطلاق می شود که بطور متداول شرکت منابع خود بصورت تعهدنشده نگهداری می کند و میتواند در صورت لزوم آنهاراجذب یا برای پاسخ به تغییرات محیطی مورد استفاده قراردهد. ( تان و وانگ ۲۰۰۹) در این تحقیق از معیار های موجودی کالا وهزینه بازار یابی و هزینه تحقیق و توسعه وسود انباشته استفاده شده است .
کارایی:به درجه ای اطلاق می شود که به طور متداول منابع شرکت در تولید محصولات وخدمات مورد استفاده قرار میگیرند. کارآیی توسط یک شاخص اندازه ­گیری می­ شود. شاخصی که به وسیله نسبت درآمد کل به کل دارایی ثابت محاسبه می­ شود. ( تان و وانگ ۲۰۰۹)
عملکرد:مفهوم عملکرد بر نتایج بدست آمده از تولید محصولات یا ارائه خدمات تمرکز دارد.در این مطالعه ما ازمعیارحسابداری اندازه گیری عملکرد یعنیROA)) استفاده میکنیم.زیرا که سازمانها اهداف و مقاصد متفاوتی دارندولی عملکرد مالی مهمترین عملکرد تجاری محسوب می شود. .( تان و وانگ ۲۰۰۹)
۱-۱۴ خلاصه فصل و ساختار تحقیق
در فصل اول به بیان مساله، اهداف تحقیق و ضرورت آن، فرضیه های موردنظر و تعریف عملیاتی واژه های کلیدی پرداخته شد.
فصل دوم به بررسی ادبیات تحقیق و مدل های ارائه شده در این زمینه پرداخته شد و در انتهای فصل نیز تحقیقات انجام شده در رابطه با موضوع تحقیق در داخل و خارج کشور ارائه می شود.
فصل سوم به تشریح روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، چگونگی گردآوری اطلاعات و روش محاسبه متغیرها پرداخته می شود.
فصل چهارم نیز به تجزیه تحلیل اطلاعات می پردازد و در نهایت نتایج آزمون فرضیه ها مشخص می شود.
فصل پنجم به ارائه نتیجه گیری، محدودیت ها و پیشنهادات برای انجام تحقیقات آتی اختصاص دارد.
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه پژوهش
۲-۱ مقدمه
در این بخش ابتدا استراتژی و دیدگاه های مبتنی بر منابع و ظرفیت های پویا تشریح می شوند. سپس به مفهوم عملکرد، کارایی و انعطاف پذیری و تاثیر آن دو بر عملکرد می پردازیم به علاوه خلاصه ای از تحقیقات صورت گرفته در این زمینه نیز عنوان می شود.
۲-۲ تعاریف استراتژی
واژه استراتژی) که معادل فارسی آن راهبرد است) از واژه یونانی (Strategos) به معنای ژنرال ارتش گرفته شده است. راهبرد در مباحث مدیریتی در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، و اجتماعی کاربرد بسیار متداولی دارد و به عنوان یکی از عناصر مهم مرتبط با مدیریت مطرح بوده و اساس تصمیم گیریهای مدیریتی محسوب می شود، به طوری که نمی توان آن را جدای از مدیریت پنداشت، چه بسا مدیریت موفق اغلب حاصل تدوین راهبردهای مناسب است.موضوع راهبردی به لحاظ گستردگی و کاربرد آن در حوزه های مختلف علمی ، مورد توجه و استقبال اندیشمندان قرار گرفته است . استراتژی از جمله مفاهیمی است که تعاریف متعددی برای آن ارائه شده است، برخی از این تعاریف عبارتند از:
برنامه ای برای ایجاد رابطه متقابل با عوامل محیطی که معمولاضد و نقیض هستند، جهت تامین هدف های سازمان . امکان دارد استراتژی شامل تعداد زیادی از روش ها جهت دستیابی به هدف مورد نظرباشد. (ریچارد.ال.دفت.ص۹۲)
برنامه های مدیران ارشد برای دستیابی به نتایجی که با رسالت و اهداف سازمان سازگار باشد.(رایت و همکاران ۱۹۹۲ص۳)
تعیین هدفهای اصلی کوتاه مدت وبلند مدت یک شرکت، پذیرفتن یک مسیر عملی و تخصیص منابع لازم برای رسیدن به این هدفها(چاندلر ۱۹۶۲)
مینتزبرگ^[۵] در کتاب جنگل استراتژی پنج دسته‌بندی برای تعاریف استراتژی ذکر کرده است:
استراتژی به عنوان برنامه‌: نوعی فعالیت آگاهانه که برای مقابله با وضعیت یا رخدادی خاص در آینده، پیش‌بینی می‌شود. این دیدگاه رایج‌ترین دیدگاه در مورد راهبرد است.
به استراتژی عنوان الگو: الگویی که شما از گذشته به دست می‌آورید. (تأکید بر موفقیت‌ها و عدم تکرار شکست‌ها)
استراتژی به عنوان ترفند: بلوف زدن و یا مانوری زیرکانه در مقابل رقبا به طوری که تصور و جرأت رقابت با شما را نداشته باشند.
استراتژی به عنوان جایگاه : جایگاهی است که سازمان در محیط و بازار به طور انحصاری به دست می‌آورد .
استراتژی به عنوان یک نگرش‌: تمرکز اصلی به درون سازمان و منابع آن و تأکید به نقاط قوت و ضعف و سعی در رسیدن به آرمان‌ها با بهره گرفتن از توان داخلی .