به این منظور آزمون مقدماتی با ۲۸ نفر از جامعه آماری انجام گرفت و به این طریق این پرسشنامه بعد از کد گذاری مورد تحلیل قرار گرفت و قابلیت هر یک از مقیاس های بکار گرفته در آن مورد بررسی واقع شد، و تلاش گردید گویه هایی که در حین مصاحبه برای پاسخگویان مبهم بوده به صورت واضح تری بیان شود.
۳-۹-۱- روایی پرسش نامه
منظور از روایی این است که محتوای ابزار گردآوری اطلاعات یا سولات مندرج در ابزار دقیقا متغیرها و موضوع مورد مطالعه را بسنجد یعنی اینکه همه داده های گردآوری شده از طریق ابزار، مازاد بر نیاز تحقیق نباشد و هم اینکه داده های مورد نیاز در رابطه با سنجش متغیر ها در محتوای ابزار حذف شده باشند، یا به عبارت دیگر عین واقعیت را نشان دهد. ( حافظ نیا، ۱۳۸۳: ۱۵۵ )
در اینجا از نظر متخصصان برای تعیین روایی صوری استفاده شده است. روایی صوری بخشی از روایی محتوایی است که در آن موارد سطح دشواری ، میزان عدم تناسب و ابهام سؤلات مورد بررسی و اصلاح قرار می گیرد.
۳-۹-۲- پایایی پرسش نامه
قابلیت پایایی (اعتماد) یکی از ویژگی های فنی ابزار اندازه گیری است که نشان دهنده این است که ابزار اندازه گیری تاچه میزان نتایج یکسانی را در شرایط مشابه به دست می دهند یکی از روش های محاسبه قابلیت پایای ضریب آلفای کرون باخ است که برای محاسبه آن ابتدا باید واریانس نمرات در سوال پرسشنامه و واریانس کل آزمون را محاسبه کرد و سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار آن را محاسبه نمود. (بازرگان، ۱۳۷۶: ۱۶۹ )
ra =ضریب آلفای کرون باخ
j = تعداد سوال های پرسشنامه
S2j = واریانس مربوط به سوال
S2 = واریانس کل آزمون
لازم به ذکر است چنانچه ضریب آلفای کرون باخ بیش از ۷/۰ محاسبه گردد، پایایی پرسشنامه مطلوب ارزیابی می شود.
۳-۱۰- سنجش متغیر ها
معمولا در هر تحقیق که در پی آزمون فرضیه ای اساسی یا رابطه اجتماعی است مشاهده و سنجش سه گروه از عوامل متغیر است:
نخست متغیر وابسته یا معلول است که در پی مشاهده و توصیف آن هستیم
دوم متغیر یا متغیر های مستقل که به منزله عامل علّی در نظر گرفته شده است
سوم متغیرها یا سایر متغیر های مستقل اند که باید کنترل گردند تا مبادا رابطه ای را که می خواهیم با بهره گرفتن از طرح آزمایشی بسنجیم پنهان بدارند (میلر، ۱۳۸۰: ۳۸۱)
در این پژوهش به بررسی متغیر های مستقلی همچون مقبولیت، نحوه بیان، نوع الفاظ و خصوصیات آمر و ناهی و همچنین احساس امنیت، اعتقادات و تربیت مخاطب امر و نهی، و روش های عملی در این حوزه، عملکرد نیروهای مرتبط وشرایط پیرامونی امر و نهی پرداخته شده است و امر به معروف و نهی از منکر در حوزه حجاب به عنوان متغییر وابسته پژوهش است.
۳-۱۱- تعریف عملیاتی متغیر های مستقل و وابسته
متغیر اصطلاحی است برای توصیف کردن چیزهایی که تغیر می کنند (بیکر، ۱۳۸۱: ۱۶۶)
همچنین متغیر در زبان جامعه شناسی هر پدیده ای را می رساند که مقدار آن در هر مورد خاص تفاوت می یابد(ساروخانی، ۱۳۸۸: ۱۲۴) منظور از متغیر وابسته متغیر یا متغیر هایی است که در جریان یک تحقیق متأثر از متغیر یا متغیر های دیگر است (همان منبع: ۱۲۸) و یا می توان گفت متغیری که مورد پیش بینی عینی قرار می گیرددر فرایند تحقیق تحت تأثیر متغیر های دیگر قرار دارد (ساعی، ۱۳۸۷: ۳۵۹).
جدول (۳-۱) تعریف عملیاتی متغیر های مستقل مؤثر بر امر و نهی در حوزه حجاب
متغیرهای مستقل | گویه های مربوط به هر متغییر |
احساس امنیت مخاطب امر و نهی | کسی که با او احساس راحتی وآرامش دارم مرا امر و نهی کند امر و نهی اورا می پذیرم |
مقبولیت آمر و ناهی | کسی که با او نسبت خانوادگی دارم مرا امر و نهی کند امر و نهی اورا می پذیرم کسی که از سر خیر خواهی مرا امر و نهی کند امر و نهی اورا می پذیرم کسی که دوستش دارم اگر مرا امر و نهی کند امر و نهی اورا می پذیرم سی که مرا امر و نهی می کند اگر پلیس باشد امر و نهی اورا می پذیرم کسی که مرا امر و نهی می کند اگر وابسته به حکومت باشد امر و نهی اورا می پذیرم اگر همکارم مرا امر و نهی می کند امر و نهی اورا می پذیرم کسی که مرا امر و نهی می کند اگرسنش بیشتر از من باشد امر و نهی او را می پذیرم کسی که مرا امر و نهی می کند اگرهم سن من باشد امر و نهی اورا می پذیرم کسی که مرا امر و نهی می کند اگرسنش کمتر از من باشد امر و نهی اورا می پذیرم |
نوع الفاظ آمر و ناهی | بیان امر و نهی اگر تند و نیش دار باشد را نمی پذیرم اگر امر و نهی با ادب و احترام به شخصیت همراه باشد پذیرفته می پذیرم |