فرضیه اول بیانگر عدم همانباشتگی بین متغیرها در تمام مقطعها و فرضیه دوم نشاندهنده وجود همانباشتگی بین متغیرها است.
۳-۱۸-۱)آزمون همانباشتگی کائو
کائو (۱۹۹۹) آزمون همانباشتگی ADF را با این فرض که بردارهای همانباشتگی در هر مقطع همگن باشند، بصورت رابطه زیر ارائه کرد:
در رابطه فوق، خطای تخمین رابطه بلندمدت با روش داده های تابلویی و p تعداد وقفهها در آزمون ADF است که اندازه آن بستگی به رفع خودهمبستگی بین اجزای خطا دارد، ضریب متغیر تفاضل وقفههای آزمون و خطای معادله تخمینزده شده فوق است.
در این آزمون مانند آزمونهای و پس از تخمین رابطه بلندمدت، خطای تخمین محاسبه و سپس با بهره گرفتن از رابطه فوق، آزمون ADF انجام می شود. فرضیات این آزمون مانند فرضیات آزمونهای و بوده و آماره آزمون دارای توزیع t استاندارد است. بنابراین، پس از محاسبه رابطه فوق، معنیداری ضریب با بهره گرفتن از جدول توزیع استاندارد t آزمون می شود.
این آزمون بهمنظور بررسی مانایی بلندمدت متغیرهای نامانا انجام میگیرد فرض صفر آزمون، مبین عدم وجود مانایی بلندمدت و فرض یک، مبین وجود مانایی بلندمدت متغیرهای نامانا است. در صورت وجود مانایی بلندمدت با متغیر همانند سایر متغیرهای مانا برخورد میگردد.
۳-۱۹) انتخاب نوع مدل
در اقتصادسنجی تقریباً همیشه تقریب تصادفی انجام میدهیم و معمولاً تمایل نداریم برای تکتک شرکتها یا هر سال مختلف، یک ضریب شیب تخمین بزنیم؛ زیرا میخواهیم در کاربرد نظریهها، اصل صرفهجویی را رعایت کنیم که یک اصل مهم علمی است (اشراف زاده و مهرگان، ۱۳۸۷). برای انتخاب مدل موردنظر، ابتدا بهصورت POOLED تخمین را انجام داده، سپس نتایج را با مدل اثرات ثابت[۹۰] آن مقایسه و از بین این دو مدل یکی را از طریق آزمون چاو[۹۱] انتخاب میکنیم. در صورتیکه مدلPOOLED انتخاب شود کار تمام است و با آن ادامه میدهیم، اما در صورتیکه مدل اثرات ثابت انتخاب شود آنگاه باید آزمون هاسمن[۹۲] را نیز برای انتخاب بین دو مدل اثرات ثابت و اثرات تصادفی[۹۳] اجرا کرد.
بطور مختصر فرایند آزمون پانل دیتا بهصورت زیر ارائه شده است (تشریح بیشتر نمودار ۱-۳) :
- انجام آزمون ناهمسانی واریانسها بهمنظور گزینش روش OLS یا EGLS با بهره گرفتن از STATA.
- انجام آزمون خودهمبستگی بهمنظور بررسی خودهمبستگی مدل تحقیق با بهره گرفتن از STATA
- انجام آزمون مانایی متغیرها با بهره گرفتن از EVIEWS .
- انجام آزمون همانباشتگی کائو برای بررسی مانایی بلندمدت متغیرهای نامانا با بهره گرفتن از EVIEWS.
- انجام آزمون F لیمر برای بررسی POOLED یا PANEL بودن مدل با بهره گرفتن از EVIEWS.
- انجام آزمون هاسمن برای برررسی FIX یا RAN بودن مدل با بهره گرفتن از EVIEWS.
- انجام آزمون OLS یا EGLS برای آزمون نهایی فرضیهها.
۳-۲۰) خلاصه فصل
در این فصل ابتدا به بحث روش تحقیق شامل قلمرو تحقیق، فرضیه های تحقیق، متغیرهای تحقیق و نحوه اندازه گیری آنها، جامعه آماری و روش نمونه گیری آماری پرداخته شده و در ادامه روش گردآوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و در نهایت روش آزمون فرضیه ها بیان گردیده است.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها و بیان نتایج
حاصل از تحقیق
۴-۱) مقدمه
در این فصل، پس از اینکه روش پژوهش خود را مشخص کرده و با بهره گرفتن از ابزارهای مناسب، دادههای مورد نیاز برای آزمون فرضیهها جمع آوری گردید، اکنون نوبت آن است که با بهرهگیری از تکنیکهای آماری مناسب، دادههای جمع آوری شده را دستهبندی و تحلیل کرده و در نهایت فرضیههایی را که تا این مرحله از پژوهش هدایت شدهاند، مورد آزمون قرار داد.
برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار EViews 8 استفاده شده است. در واقع هدف تحقیق برازش یک مدل رگرسیون خطی بر اساس روش کمترین مربعات به داده ها میباشد. در این تحقیق متغیر تأخیر غیرعادی در تصویب سود (DELAY) به عنوان متغیر وابسته تحقیق در نظر گرفته شده است همچنین متغیرهای نرخ مؤثر هزینه مالیات (ETR) نرخ مؤثر مالیات نقدی پرداختی (CASH ETR) و متغیر تفاوت دفتری مالیات (BTD) به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق در نظر گرفته شدهاند. همچنین متغیرهای سود شگفتانگیز (UE)، اظهار نظر حسابرسی (OPIN)، بزرگترین موسسه حسابرسیکننده(BIG)، اندازهی شرکت(SIZE)، فرصت رشد شرکت(MTB)، اهرم عملیاتی (LEV)، بحران مالی (DISTRESS)، درصد پنج سهامداران عمده(OWN)، نسبت ناخالص اموال، ماشین آلات و تجهیزات(PPE)، نسبت کل اقلام تعهدی به کل دارایی(ACC) به عنوان متغیرهای کنترل تحقیق در نظر گرفته شدهاند. هدف تحقیق بررسی میزان تأثیر متغیرهای مستقل و کنترل بر روی متغیرهای وابسته می باشد. برای وارد کردن داده های تحقیق در نرم افزار EViews8 از روش پانل دیتا(Panel Data) استفاده می کنیم. همانطور که میدانیم مجموعهی دادههای پانلی شامل مشاهداتی برای چندین بخش (خانوار، بنگاه و…) میباشند که در طی زمانهای مختلف جمع آوری شدهاند. به طور کلی می توان گفت مزیت استفاده از داده های تابلویی نسبت به سری های زمانی و داده های مقطعی، آن است که داده های تابلویی، با ترکیبی از سری های زمانی و مقطعی اطلاعات بیشتر، تنوع یا تغییر پذیری بیشتر، هم خطی کمتر بین متغیرها، درجات آزادی و کارایی بیشتر را فراهم می کند. سری زمانی معمولا دچار هم خطی هستند در حالی که داده های تابلویی، بعد مقطعی داده ها موجب افزایش تغییر پذیری یا تنوع بسیار زیادی می شود که با در دست داشتن این اطلاعات می توان برآوردهای معتبرتری انجام داد. در ضمن این روش امکان بیشتری برای شناسایی و اندازه گیری اثراتی را فراهم می کند که تنها به وسیله آمار های مقطعی و یا سری زمانی، به سادگی قابل شناسی نیست.
با توجه به تعریف دادههای پانلی و همچنین مدل دادههای تحقیق میتوانیم از روش پانل دیتا برای ورود دادهها در نرمافزار EViews8 استفاده کنیم.
در این تحقیق جمعاً ۸۲ شرکت پذیرفته شده در بورس مورد مطالعه قرار گرفته اند. برای هر یک شرکت ها داده های مربوط به سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۱ جمع آوری شده است.
ابتدا دادهها را در یک فابل کاری در محیط ایویوز وارد میکنیم. در مرحلهی بعدی نمودار خطی تمامی متغیرها را رسم میکنیم تا شمایی کلی از وضعیت دادهها بهدست آید. در ادامه نمودار متغیرها را رسم میکنیم.
همانطور که مشاهده میکنید، بهغیر از متغیرهای اظهار نظر حسابرسی ، بزرگترین موسسه حسابرسی کننده ، مقدار عددی برخی مشاهدات تا حد زیادی از سایر مقادیر بزرگتر و یا کوچکتر هستند. به ارقام مذکور دادههای پرت گفته میشود. وجود دادههای پرت تا حد زیادی نتایج یک تحقیق را تحت تأثیر قرار میدهد. بنابراین بهتر است در مرحلهی اول تأثیر مشاهدات مذکور خنثی شود. برای اینکار از روش Winsorise کردن مشاهدات استفاده میکنیم. در این روش برای حذف مشاهدات پرت، هیچ داده ای حذف نمیشود بلکه برای مشاهدات کمتر از صدک ۵ام مقدار صدک ۵ام جانشین شده و برای مشاهدات بیشتر از صدک ۹۵ ام مقدار صدک ۹۵ ام جایگزین میگردند. در ادامه شکلهای مربوط به متغیرها را وقتی که اثر دادههای پرت کم شدهاند را مشاهده میکنید.
همانطور که مشاهده میکنید، حذف دادههای پرت دامنهی تغییرات مقادیر متغیرهای تحقیق را کوچکتر کرده و بنابراین دادهها آمادهی تهیهی آمارههای توصیفی و برآورد مدلهای تحقیق هستند.
۴-۲)یافته های توصیفی
در آمار توصیفی با بهره گرفتن از جداول و همچنین شاخصهای مرکزی و شاخصهای پراکندگی به توصیف کلی متغیرها پرداخته می شود. در فصل گذشته کلیهی متغیرهای پژوهش از جمله متغیرهای وابسته، متغیرهای مستقل و همچنین متغیرهای کنترلی معرفی و علامتهای اختصاری آنها را ذکر شده است. در این قسمت جدول آمار توصیفی مربوط به کلیه متغیرها را عنوان می شود.
جدول(۴-۱):آمار توصیفی متغیرهای پژوهش
شاخص آماری