با مواد انعکاسی نظیر کائولینیت، میتوان دمای برگ را پایینتر نگه داشته و فشار بخار آب را از برگ به اتمسفر کاهش داد.
گیل[۵۸] و همکارانش نشان دادند که استفاده از یک لایه ضد تعرق پلی تنی روی گیاه موز، خروج آب موجود در خاک را ۲۲ تا ۴۴ درصد در طول هفت چرخهی آبیاری کاهش میدهد بدون آنکه بر کیفیت و ر شد گیاه اثر مخربی داشته باشد.
آنها برآورد کردند که با بهره گرفتن ازاین ضد تعرق:
۱) به طور متوسط ۸۷ متر مکعب آب در هر هکتار ذخیره میشود.
۲) فواصل مطمئن آبیاری از هفت روز به نه روز و نیم افزایش یافت.
داون پورت[۵۹] و همکارانش در سال ۱۹۳۶ نشان دادند که پاشیدن ضد تعرقهای لایهای، به طور مؤثری نقصان آب موجود در خاک را برای گیاه خرزهرهی تزئینی کم کرد در نتیجه فواصل آبیاری تا حداقل ۲ هفته میتواند افزایش یابد. به علاوه آنها نشان دادند که پتانسیل آب برگ مرکبات ۷ ساله بعد از پیوند، از ۲۱ اتمسفر به ۶ اتمسفر کاهش یافت. با اسپری ضد تعرقهای لایهای، دانههای انگور بزرگتر شد و انگور در شرایط کم آبی تولید شد.
ب) افزایش بازتابندگی برگها:
اسپری کائولینیت به عنوان یک بازتابنده برگها، مقدار اشعه خورشید جذب شده توسط برگها را کاهش داده و در نتیجه شدت تعرق به طور قابل توجهی نسبت به عمل فتوسنتز که میتواند ۳۰ درصد آب مصرفی را ذخیره کند، کاهش مییابد. به علاوه گزارش شده است که کاربرد کائولینیت روی برگها دمای برگ ۳ تا ۴ کاهش داده و تعرق را از ۲۲ تا ۲۸% کم میکند.
پ) تأثیر تأخیر اندازهای رشد:
تأثیر تأخیر اندازهای رشد مانند CCC به صورت زیر خواهد بود:
۱) افزایش رشد ریشه
۲) تأثیر قابل توجه بر تأخیر در پیری برگها و در نتیجه افزایش توانایی مقاومت در برابر خشکسالی
۳) متورم نگهداشتن برگها و زنده ماندن طولانیتر آنها تحت شرایط تنش.
تبخیر:
تبخیر یکی از عوامل بسیار مهم در کشاورزی میباشد اما در عین حال با توجه به شرایط سطح آب بسیار تغییرپذیر است. تلفات تبخیر در مناطق خشک و نیمه خشک وجود دارد. رابطه نزدیکی بین نیاز به آب و تبخیر وجود دارد. پنمن[۶۰] در سال ۱۹۴۸ مفهوم حداکثر تبخیر از سطح آب پمپاژ شده را براساس مفهوم تعادل انرژی پیشنهاد داد. ممکن است پتانسیل تبخیر که توسط عواملی چون دمای هوا، رطوبت باد، شدت تابش خورشید تعیین میشود و شاخص جامعی از محیط زیست به حساب میآید، بر مفهوم تبخیر به تنهایی ترجیح داده شود.
زمانی که سایبان بسته میشود. تبخیر مستقیم از سطح تنها بخش کوچکی از تبخیر- تعرق کل بیشتر محصولات را جبران میکند.
تنفس:
با افزایش کمبود آب، سرعت تنفس در گونه های مختلف گیاهی به میزان متفاوت کاهش مییابد. سرعت تنفس به تدریج با افزایش کاهش آب و مقادیر معنادار وضعیت متابولیسمی گیاه، کاسته میشود.
تبخیر- تعرق [۶۱](ETa):
تبخیر و تعرق دو فرایند بسیار مهم در از دست رفتن آب از خاک بویژه در مناطق کم بارش میباشد. بیشک بسیاری از ویژگیهای سایبان گیاه بر تبخیر- تعرق از گیاه ، بویژه در طول دوران رشد، مؤثر است. پتانسیل محصول تابع پیچیدهای از تبخیر- تعرق در رشد گیاه میباشد.
تعرق گیاه ممکن است در حین استعمال آب به طور قابل توجهی کاهش یابد اما این کاهش توسط افزایش تبخیر از لایه های خیس و رویه خاک جبران میشود. اثر ترکیبی این دو از ET پیشبینی شده برای محصول تجاوز زیادی نمیکند. آب مورد نیاز محصولات توسط آب موجود در خاک و سیستم ریشه تأمین میشود. سرعت واقعی بالاروی آب در گیاه از خاک در ارتباط با حداکثر تبخیر- تعرق تعیین میشود چه آب موجود در خاک کافی باشد و چه گیاه از تنش کم آبی رنج ببرد.
جهت تعیین تبخیر- تعرق واقعی، سطح آب خاک(Sa) [۶۲]به عنوان عمق آب به صورت میلیمتر در مترعمق خاک بین میزان آب خاک در نقطه پژمردگی در نظر گرفته میشود. به عنوان یک نشانه کلی Sa بر حسب میلیمتردر متر برای بافتهای مختلف خاک عبارتند از:
خاکهایی با بافت سنگین (رس) …. ۲۰۰میلیمتر در متر
خاکهایی با بافت متوسط (سیلت) …. ۱۴۰ میلیمتر در متر
خاکهایی با بافت درشت ………………۶۰ میلیمتر در متر
۱) فاکتورهای گیاهی:
فاکتورهای گیاهی که بر تبخیر- تعرق تأثیر میگذارند پیچیدهاند. سرعت رهاسازی آب از سطح برگ گیاه بستگی به شیب تجمع بخار آب در زمان اشباع دیواره های سلولی مزوفیل و هوای آزاد بالای گیاه دارد. مقدار انرژی و سرعت تعرق، به عنوان دو عامل مستقل برای حفظ توازن شرایط محیطی عمل میکنند. اعمال زراعی تأثیر اندکی بر تبخیر- تعرق کلی دارند.
گونه های گیاهی از نظر عمق ریشه، تراکم، فاصله، بلندی، جهتگیری و … متفاوت هستند. و این تفاوتها بر تبخیر- تعرق تأثیر میگذارند. گیاهان مختلف به دلایل زیر تبخیر و تعرق متفاوتی دارند:
الف) بازتاب متفاوت ب) ویژگیهای پوششی متفاوت پ) تأثیر مختلف بر تلاطم
ت) توقف تعرق در شب به دلیل انسداد روزنهها
نمونه های مختلفی از راندمان مصرف آب وجود دارند که شامل:
- بهبود بلوغ زود هنگام یا دیر هنگام واریتهها
- بهبود سازگاری واریتهها برای بهره وری از فصول بارندگی
- بهره وری واریتههایی که در دوران تنش رطوبتی شدید همچنان سبز باقی میماند.
- بهبود واریتهها و اعمال زراعی جهت افزایش عمق نفوذ ریشه
۲) پوشش گیاهی:
تبخیر- تعرق بویژه برای محصولات ردیفی که رشد خود را از پایه خاک شروع کرده و در زمان بلوغ ۱۰۰٪ آن را می پوشاند از اهمیت برخوردار می باشد. تبخیر- تعرق با افزایش پوشش تا ۵۰٪ میتواند افزایش یابد. این به این معنی است که تبخیر- تعرق برای محصولات کوتاه کمتر از ۵۰٪ محصولات بلند می باشد.
۳) نفوذ جمعیت گیاهی:
جمعیت گیاهی بر تبخیر- تعرق مؤثر میباشد به طوریکه تراکم بالای گیاهی منجر به تعرق بیشتر و در خاک های خشک تبخیر- تعرق کمتری را موجب میشود.
۴) عمق ریشه:
عمق ریشه در آب و هوای خشک و نیمه خشک بیشتر است، این امر باعث اثر کمتر در تبخیر- تعرق تحت شرایط رطوبتی میشود.
۵) مراحل رشد:
از مرحله جوانهدهی تا بلوغ گیاه افزایش تدریجی در تبخیر- تعرق گیاهان وجود دارد.
۶) انعکاس نور:
تبخیر و تعرق بستگی به مقدار انعکاس از گیاهان مختلف دارد که بر شبکهی تابش اثر میگذارد.
تلفات تبخیر- تعرق:
تلفات آب از اراضی کشاورزی شامل تبخیر از سطح خاک و تعرق از سطوح گیاه میباشد که در مجموع به عنوان تبخیر- تعرق (ET) شناخته میشود.
در گیاهان زراعی نسبتاً انبوه، تلفات تبخیر ممکن است نسبت کمتری از ET را به خود اختصاص دهد. در شرایط مزرعه، اندازه گیری جداگانهی مقدار تلفات تبخیر و تعرق، دشوار است.
گیاه مقداری آب را از طریق روزنههایش به اتمسفر میفرستد، زمانی که آب به راحتی برای گیاه فراهم است، تعرق از طریق تبخیر محدود میشود اما زمانی که بالاروی آب توسط گیاه نسبت به تبخیر افزایش مییابد، گیاه تعرق خود را از طریق بستن تعدادی از روزنههای خود متوقف میکند.
تعرق نسبی تنها تابعی از وضعیت آب- خاک محیط ریشه نیست بلکه همچنین تابعی از شاخص سطح برگ ([۶۳]LAI)، تراکم ریشه و نیاز تبخیر است.
روابط خاک-آب:
جنبههای مهم رابطهی خاک- آب شامل موارد زیر میباشد:
۱) آب نقش حیاتی در هوادیدگی خاک دارد و هوادیدگی وضعیت غذایی خاک را از نظر مواد معدنی تعیین میکند.
۲) آب عامل فرسایش محسوب میشود که به حرکت، تفکیک و رسوب مادهی مادری کمک میکند.
فایل های پایان نامه درباره : ریزازدیادی و بهینهسازی کشت در شیشه دو گونه گیاه ...