نمایشگاههای فروش با کاتالوگ
زنجیره مشارکتی
تعاونی های داوطلبانه و تعاونی های خرده فروشی
تعاونیهای مصرف
موسسات امتیازی
شرکتهای ترکیبی تجاری
منطقه تجاری مرکزی
مراکز خرید منطقه ای
مراکز خرید ناحیه ای
مراکز خرید ملی
سطح خدمات :
کالاها از نظر خدمات مورد نیاز با هم فرق دارند و مشتریان نیز از نظر اهمیتی که برای خدمات قائل می شوند با هم تفاوت دارند .
در خرده فروشی سلف سرویس، مشتریان برای صرفه جویی، خود با رغبت وظیفه جستجو و مقایسه و انتخاب را بر عهده دارند. خرده فروشان با خدمات محدود ، در امر فروش به مشتریان خود تا اندازه ای کمک می کنند زیرا کالاهایی که برای فروش عرضه می کنند زیاد است پس مشتریان به اطلاعات بیشتری نیاز دارند. علاوه بر این خدمات اعتباری و امکان مرجوع کردن کالا را نیز برای مشتریان فراهم می کنند. هزینه های عملیاتی زیاد باعث افزایش قیمت فروش آنها میشود.
خرده فروشان با خدمات کامل، خرده فروشانی هستند نظیر فروشگاه های اختصاصی و فروشگاه های بزرگ و درجه یک در این گونه فروشگاه ها در تمام مراحل فرایند خرید ، فروشندگان به مشتریان کمک می کنند، تسهیلات اعتباری مختلف، حمل و نقل مجانی خدمات تعمیری و سرویس در منازل، ایجاد رستوران و قهوه خانه در فروشگاه، از جمله خدمات اضافی دیگری است که این نوع فروشگاه ها عرضه می کنند، قیمتها هم به علت افزایش هزینه های عملیاتی بالا است. نمونه کالاهای آنها اغلب شامل دوربین عکاسی جواهر آلات و انواع پوشاک گرانقیمت است.
ترکیب کالا برای فروش
خرده فروشان را همچنین می توان بر اساس طول و عرض ترکیب کالاهای آنها نیز طبقه بندی کرد. یک فروشگاه اختصاصی تعداد نسبتاً محدودی کالا در اختیار دارد با ترکیب نسبتاً کاملی از هر قلم کالا مانند فروشگاه های کالاهای ورزشی، گل فروشی ها، اسباب بازی فروشی ها. امروزه به دلیل افزایش تعداد زوجهای صاحب درآمد، مصرف کنندگان برای خرید درآمد کافی داشته و معمولاً جذب فروشگاه های اختصاصی می شوند.
برای فروش ، کالای با کیفیتی عرضه می کنند.
از نظر مکان دارای موقعیت مناسبی هستند
امتیازات فروشگاه های اختصاصی ساعت کار این فروشگاه ها مناسب است
خدمات خوبی ارائه می کنند.
ورود و خروج به داخل فروشگاه سریع انجام می شود.
یک فروشگاه بزرگ کالاهای بسیار متنوعی برای فروش در اختیار دارد، همچنین انواع پوشاک، مبلمان و اثاثیه و کالاهای خانگی البته فروشگاه های بزرگ اختصاصی نیز وجود دارد. در این فروشگاه ها فقط پوشاک، کفش، لوزام آرایشی، کیف و چمدان یا کالاهای مخصوص هدیه می فروشند.
سوپرمارکتها فروشگاههایی هستند بزرگ، کم هزینه، با حجم کالای زیاد، به صورت سلف سرویس اداره می شوند و درصد سود کمی روی کالاها می کشند و طیف نسبتاً گسترده ای از مواد غذایی، شوینده و لوازم خانگی و غیره را در اختیار دارند.
در حال حاضر با توجه به کاهش نرخ افزایش جمعیت و رشد سریع میل به تناول غذا در خارج از منزل و وجود فروشگاه های کالای راحتی فروشگاه های مواد غذایی تخفیف دار و فروشگاه های بسیار بزرگ به رقابت با سوپر مارکتها بر خاسته اند.
هم اکنون سوپر مارکتها برای جلب بیشتر مشتری درصدد بهبود خدمات، امکانات و تسهیلات خود هستند. تلاش برای مکانهای بهتر، دکراسیون زیباتر، افزایش ساعات کار، نقد کردن چک، تحویل کالا، ایجاد مراکز بازی کودکان و گاهاً به راه اندازی خبازی، پیشخوانی برای فروش غذای آماده و قیمت فروش مواد غذایی دریایی اقدام کرده اند.
فروشگاه های راحت محلی فروشگاه های کوچکی هستند که تعداد محدودی از کالاهای مورد نیاز افراد که دارای فروش بسیار بالایی هستند، عرضه می نمایند. این فروشگاه ها حوالی مناطق مسکونی قرار دارند و ۷ روز هفته کار می کنند. ساعات کار آنها نیز طولانی است.
این فروشگاه ها نیز نیاز عمده مصرف کننده را تامین می کنند و آن این است که مصرف کنندگان از این فروشگاه ها برای تکمیل خریدهای خود در ساعات خارج از وقت یا اوقاتی استفاده می کنند که با محدودیت زمانی روبرو می شوند و طبیعتاً حاضرند هزینه این راحتی را نیز تقبل کنند.
این سه نوع فروشگاه از سوپر مارکتهای معمولی بزرگترند. ترکیب بسیار متنوعی از اقلام غیر غذایی عادی را برای فروش عرضه می کنند. خدماتی را که این فروشگاه ها عرضه می دارند شامل: خشکویی، خدمات پستی، چاپ عکس، نقد کردن چک، نهار خوری و مراقبت از اتومبیل و حیوانات دست آموز است.
قیمتها ۵- ۶% بالاتر از سوپرمارکت سنتی است، زیرا این فروشگاه ها ترکیب بسیار متنوعی از کالا را عرضه می کنند اندازه فوق بازارها تقریباً ۶ برابر زمین فوتبال است و کالاهای آن فراتر از اقلام و کالاهای عادی است.
بررسی ها نشان می دهد که رضایت مشتریان از فوق بازارها ۲۵% از سوپر مارکتها است و این به نظر کارشناسان، موفقیت آتی این فروشگاه های غول پیکر را دچار تردید می کند.
مراکز خدماتی :
کالای موضوع بعضی فعالیتهای اقتصادی، خدمت است. هتل داری، متل داری، بانک داری، خطوط هواپیمایی، مراکز آموزش عالی، بیمارستانها، تأتر و سینماها، باشگاههای تنیس، رستورانها و خدمات تعمیراتی، آرایشگاهها و خشک شویی ها از جمله خرده فروشی های خدماتی اند.
قیمتهای فروش :
خرده فروشان را می توان بر اساس سطح عمومی قیمتهای فروش آنها نیز طبقه بندی کرد. اکثر خرده فروشان دارای قیمتهای فروش و خدماتی معمولی اند و کالایی را می فروشند که دارای کیفیتی معمولی اند. بعضی از آنها کالایی با کیفیت بالاتر و خدمات بیشتری ارائه می دهند و قیمتهای فروش پایین تری دارند عبارتند از: فروشگاه های تخفیف دار یا به عبارت دیگر فروشگاه های ارزان قیمت، فروشگاهی است که کالای استاندارد را با سطح قیمت پایین تری به فروش می رساند. این فروشگاه ها درصد سود خود را به امید افزایش حجم فروش پایین می آورند. کالاهای در معرض فروش نیز از کالاهای درجه یک هستند. آنان استفاده از امکانات و تسهیلات انبار مانند خود در مناطق پر جمعیت و پر تردد و اجاره بها ی نسبتاً کم، هزینه های خود را در حداقل نگه داشته اند.
خرده فروشان زیر قیمت در واقع زیر قیمت عمده فروشی خرید می کنند و قیمت آنها نیز پایین تر از قیمت خرده فروشی است. کالاهایی که آنها برای فروش عرضه می کنند، کالاهای غیر عادی، بنجل یا اضافه تولید است.
مجاری کارخانه: تحت مالکیت خود کارخانه اند و محصولات مازاد تولید کننده و کالاهایی که دیگر تولید نمی شوند.
خرده فروشان زیر قیمت:
خرده فروشان زیر قیمت مستقل : تحت مالکیت و مدیریت بخش خصوصی اند.
باشگاههای عمده فروش : این باشگاهها برای اعضایی که حق عضویت پرداخت می کنند، تخفیفات قابل ملاحظه ای قائل می شوند، هیچوقت خدمات تحویل کالا ندارند و کارت اعتباری نیز می پذیرند.
نمایشگاههای فروش با کاتالوگ – مجموعه ای کالاهای گران قیمت با مارکهای با اعتبار و پر گردش را در سطح قیمتهای نسبتاً مناسب به فروش می رسانند. جواهر آلات، ابزار آلات برقی، کیف و چمدان، انواع اسباب بازی و دوربینهای عکاسی از جمله کالاهایی هستند که با بهره گرفتن از کاتالوگ در این گونه نمایشگاهها به فروش می رسند.
کنترل مجاری فروش :
تقریباً ۸۰% تمام فروشگاه های خرده فروشی، مستقل اند. اما اشکال دیگر با مالکیت مختلف وجود دارد که در جدول ۲-۴ انواع آن ذکر شدن است (کاتلر و آمسترانگ ، ۱۳۷۹، ۶۲۱).
جدول ۲-۴ : انواع سازمانهای خرده فروشی
نوع فروشگاه
شرح