پیامدها

1. 1. یأس و ناامیدی در اثر عدم توفیق دیدار ۲٫ توهم گرایی و خیال پردازی ۳٫ رویکرد به شیّادان و مدّعیان مهدویت، نیابت و مدّعیان ملاقات ۴٫ دور ماندن از انجام وظایف اصلی، به دلیل اهتمام بیش از اندازه و غیر متعادل به دیدار ۵٫ بدبینی به امامu به علت عدم دیدار.

راه درمان و مبارزه

مهم ترین راه درمان این آسیب، توجه و رویکرد به منابع اصیل، معارف ناب دین در پرتو مراجعه به علمای راستین است که در این صورت، برای ما روشن می شود که بسیاری امور مطلوب و خوب هستند، امّا خدای متعال آن ها را به عنوان وظیفه بر دوش ما ننهاده (مانند ملاقات حضرت ولی عصر(عج)) یا این که در میان تکالیف و وظایف دینی رتبه بندی وجود دارد و در مقام عمل، لازم است به درجه اهمیت و ضرورت آن ها توجه شود. به راستی در میان وظایفی مانند تقوا، خودسازی، تکالیف اجتماعی، انتظار و … ملاقات چه جایگاهی دارد؟!^[۲۱۸]

ابتدا باید بدانیم که وظیفه و تکلیف ما در عصر غیبت کبرى، زمینه‏سازى براى ظهور و قیام امام زمان(عج) و آمادگى براى همراهى با او، ترویج و تبلیغ آرمان‏هاى والاى امام«ع»، هم سنخى و ارتباط روحى و قلبى با آن حضرت، عمل به دستورات دینى، شناخت خواسته‏هاى او از ما و رفع موانع ظهور است.
دوران ما، عصر انتظار پویا و سازنده است و معناى آن چشم به راه بودن، دعا کردن، صبر و تحمّل داشتن و تقویت ایمان و یقین است. ما از این طریق مى‏توانیم ارتباط روحى و قلبى عمیقى با امام«ع» برقرار سازیم و همیشه و در همه جا، به فکر و یاد او باشیم و براى سلامتى و فرج آن حضرت دعا کنیم. بر این اساس در کتاب‏هاى معتبر روایى، سفارش و دستورى مبنى بر زیارت و ملاقات با امام زمان(عج) به عنوان هدف نرسیده است. چنین خواسته‏اى، خارج از وظایف ما و الزامات غیبت کبرى است و حتّى با آن منافات دارد.
آرى اگر درخواست ملاقات با حضرت در عصر غیبت، به جهت بهره‏مندى از وجود او و مورد عنایت خاص او قرار گرفتن است، مطلوب و پسندیده است و چنانچه همراه با اخلاص، ورع، معرفت، تسلیم و عشق باشد، عنایاتى به انسان خواهد شد و به کمالاتى دست خواهد یافت.

۱۳٫ آرزوگرایان بی عمل

برخی گمان می‏کنند که تنها، اعتقاد به اهل بیت و محبّت امام زمانuکافی است. اینان می‏پندارند که در قبال گناهشان عذابی نخواهد بود. این توهم که در قرآن و روایات مردود شمرده شده است، تمنّی یا امید کاذب نام دارد. اینان چون اهل کتاب فکر می‏کنند همین که نام دین و مذهب را بر خود نهاده‏اند، اهل سعادتند و عذاب نخواهند شد:
«وَقَالُواْ لَن یَدْخُلَ الْجَنَّهَ إِلاَّ مَن کَانَ هُوداً أَوْ نَصَارَى تِلْکَ أَمَانِیُّهُمْ قُلْ هَاتُواْ بُرْهَانَکُمْ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ »^[۲۲۰]
و گفتند: هرگز هیچ کس به بهشت نمی‏رود مگر آن که یهودی یا مسیحی باشد. این از آرزوهای آن‏هاست، بگو : اگر راست می‏گویید، دلیلتان را بیاورید.
در روایات نیز این گروه تکذیب شده‏اند: «کَذِبَ المَتمَنون^[۲۲۱]؛ آرزومندان خیال‏پرداز دروغ می‏گویند.»

ریشه یابی

1. 1. تفاوت نگذاشتن میان امید و رجای واقعی با خیال‏پردازی و آرزوگرایی و عدم شناخت جایگاه آن ۲٫ هوای نفس، به عنوان ریشه توجیهات:« بَلْ یُرِیدُ الْإِنسَانُ لِیَفْجُرَ أَمَامَهُ» ^[۲۲۲][انسان در معاد شک ندارد] بلکه او می‏خواهد [آزاد باشد و بدون ترس از دادگاه قیامت] در تمام عمر گناه کند ۳٫ عدم شناخت خدایِ مهربان و حکیم که خداوند گرچه مهربان است، حکیم و عادل هم است ۴٫ دیدگاه احساسی و غیر منطقی نسبت به ائمه و عدم درک قهر و مهر که قبلا اشاره شد

پیامدها

1. 1. عمل نکردن به وظایف فردی و اجتماعی (واجبات، محرمات و…) ۲٫ انتظار منفی و عدم اقدام عملی و انجام وظیفه در قبال امام(u 3. توهم بی جا (رضایت از خویشتن و عملکرد خود).

راه درمان و مبارزه

1. 1. تأمل و تدبّر در آیات و روایات نظیر: «اِنَّ اَکرَمَکُم عِندالله اَتقیکُم»؛^[۲۲۳]گرامی‏ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست.

1. توجه به این نکته که: میزان و معیار اعمال، نیت خالص همراه با انجام وظایف فردی و اجتماعی است: «بسم الله الرحمن الرحیم وَالْعَصْرِ إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ» ^[۲۲۴]