۴-۲۱- روش های ایمن سازی ارتباطات تجارت الکترونیکی ۱۵۶
۴-۲۱-۱- کنترل دستیابی و احراز هویت ۱۵۶
۴-۲۱-۲- سیستم های بیومتریک ۱۵۸
۴-۲۱-۲-۱-اسکن ( خواندن) اثر انگشت: ۱۶۱
۴-۲۱-۲-۲-اسکن عنبیه چشم: ۱۶۱
۴-۲۱-۲-۳-شناسایی صدا: ۱۶۲
۴-۲۱-۲-۴-سنجش ضربه وارد آمده بر صفحه کلید ۱۶۲
۴-۲۱-۳-رمز گذاری ۱۶۳
۴-۲۱-۳-۱-الگوریتم رمزگذاری متقارن ۱۶۵
۴-۲۱-۳-۲-الگوریتم رمزگذاری نامتقارن ۱۶۶
۴-۲۱-۴-امضای دیجیتالی ۱۶۷
۴-۲۱-۵ گواهی های معتبر دیجیتالی و منابع موثق ارائه دهنده این گواهی ها ۱۷۱
۴-۲۱-۶- پروتکل های امنیتی ۱۷۲
۴-۲۱-۶-۱-الف- پروتکل IPSEC در لایه IP 172
۴-۲۱-۶-۲-ب- پروتکل SSI یا TLSدر لایه انتقال ۱۷۲
۴-۲۱-۶-۳-ج- پروتکل SET در لایه کاربرد ۱۷۳
فصل پنجم - نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۷۳
فهرست منابع ۱۸۴
چکیده
توسعه تجارت الکترونیکی که موجب تسهیل و سرعت بخشیدن به مبادلات تجاری شده ،سبب پیدایش اشکال جدیدی از انعقاد قرارداد گشته است و انعقاد این نوع قراردادها بهعنوان نخستین بحث ماهوی در تجارت الکترونیکی مطرح میشود.باید دید قواعد عمومی حاکم بر قراردادها تا چه حد در این سنخ از قراردادها نیز قابلاعمال است و وضع قوانین جدید در این زمینه،چه اندازه این قواعد را تحت تأثیر قراردادهاست. در این پایاننامه تشکیل و انعقاد قراردادهای الکترونیکی ازنظر ایجاب و قبول،زمان و مکان تشکیل قرارداد ،اعتبار،امنیت و سایر شرایط آن و ریسکهای حقوقی، اعتباری ،تورم ،نرخ بهره و نوسانات …موردبررسی قرارگرفته است .
مدیریت ریسک در قراردادهای تجاری الکترونیکی نقش سازندهای در معاملات بینالمللی دارد .ریسک بخش جدانشدنی قراردادها میباشد. بنابراین برای ایجاد یک محیط امن قراردادی نیاز به مدیریت ریسک و کاهش خطرات مرتبط با قرارداد را باید بررسی نماییم .در بازه زمانی انجام قرارداد ریسکهای غیرقابلاجتنابی به وقوع میپیوندد که با آیندهنگری و ایجاد شروط ثبات و تعادل اقتصادی میتوان به کاهش ریسکهای موجود کمک زیادی نمود . به نظر میرسد که روشهای حقوقی ظرفیت بالایی برای مدیریت ریسکها دارد زیرا با نگاهی به ریسکها متوجه میشویم که هر یک از آنها واجد آثار حقوقی نیز هستند مثلاً وقوع فورس ماژور این پرسش را مطرح میکند که حقوق و تکالیف طرفین قرارداد چه وضعیتی خواهد داشت ؟ بدین ترتیب طرفین باید به دنبال روش حقوقی برای مدیریت ریسک وقوع فورس ماژور باشند تا پس از وقوع آن دچار اختلاف نشوند . ازآنجاییکه در قراردادهای تجاری الکترونیکی بینالمللی سرمایهگذاری عظیمی صورت میپذیرد بنابراین تمرکز بر احتمال موفقیت و شفافیت آن قراردادها امری ضروری میباشد . زمانی که نتوانیم از وقوع یک رویداد واجد ریسک جلوگیری و یا اجتناب نماییم اغلب به دنبال راهی هستیم که تأثیرات آن را به حداقل ممکن کاهش دهیم .
واژهنامه: تجارت الکترونیک ؛معاملات تجارت الکترونیک ؛ مدیریت ریسک ؛ پرداخت الکترونیک
مقدمه
پیشرفت روزافزون تولید کالا و عرضه خدمات،عرصه رقابت را در دنیای تجارت بسیار دشوار کرده است و کشورهای جهان برای پیروزی در این رقابت سعی میکنند از روشهای جدیدی برای کاهش هزینهها و صرفهجویی در زمان و بهطورکلی افزایش بهرهوری استفاده کنند که یکی از این روشها استفاده از تجارت الکترونیکی در مبادلات تجاری است .تجارت الکترونیکی و استفاده از اینترنت [۱] در مبادلات تجاری ،انقلابی در عادات و رویههای تجاری گذشته ایجاد کرده و سرعت و صرفهجویی را به بهترین وجه ،جامه عمل پوشانده است .ظهور تجارت الکترونیکی در پایان سده بیستم ،هزینههای انتقال اطلاعات را شدیداً کاهش داده ونیز تحولی اساسی و اقتصادی ،یعنی جهانیشدن اقتصاد بر پایه تجارت آزاد را موجب شد بدیهی است در هر تحولی،توفیق وعدم توفیق در برخی جنبهها اتفاق میافتد . این نوع از تجارت به دلیل سرعت ،کار آیی ،کاهش هزینهها و بهرهبرداری از فرصتهای روزگار،عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است بهگونهای که عدم اتخاذ این شیوه دریک کشور .نتیجهای جز انزوای آن کشور را در عرصه اقتصاد جهانی در بر نخواهد داشت .
بیش از ۲۰سال است که مباحث گستردهای پیرامون مسائل حقوقی ناشی از استفادهی دادههای الکترونیکی بهجای کاغذ آغاز گردیده است . تلاشهای مؤسسات بینالمللی نظیر کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل [۲] و سازمان تجارت جهانی [۳]،درزمینهٔ تعریف مجدد تجارت بینالمللی و همچنین ظهور رویههای ملی متمایل به تعریف مجدد قوانین مشخص و مقررات معین در حوزه تجارت الکترونیکی ،این موضوع را مهمتر جلوه داده است .
پرداختن به انعقاد قراردادهای الکترونیکی بهعنوان نخستین بحث ماهوی در تجارت الکترونیکی ضروری به نظر میرسد ویکی از مهمترین مباحث حقوقی تجارت الکترونیکی ،انعقاد قراردادهای الزامآور است .باید توجه داشت که تجارت الکترونیکی محدود به تجارت از طریق سیستمهای اطلاعاتی نیست . ازنظر سازمان تجارت جهانی تعریف تجارت الکترونیکی،معاملات انجامشده توسط تلفن ، دورنگار،تلکس و پرداخت از طریق آنها و همچنین سیستمهای الکترونیکی انتقال پول را نیز دربر میگیرد . اما به جهت اینکه وسایل ارتباطی دیگر امروزه کمتر در انعقاد قراردادها به کار گرفته میشوند و همچنین درگذشته درباره مسائل حقوقی مربوط به آنها بهتفصیل بحث شده ،در این مجال بیشتر به مسئله انعقاد قراردادهای تجاری از طریق اینترنت و شبکههای رایانهای پرداخته شده است .
فناوری اطلاعات این امکان را فراهم آورده است که بسیاری از مبادلات تجاری،دادوستدها و ارائه خدمات از طریق اینترنت انجام شوند. گسترش این نوع از روابط معاملاتی و تجاری بین افراد با طرح برخی مسائل حقوقی درزمینهٔ قواعد حاکم بر روابط قراردادی افراد همراه بوده که طرح این مسائل ناشی از ویژگی خاص محیط انجام قراردادهای الکترونیکی است .
باید پذیرفت که اینترنت بهعنوان محل انجام روابط حقوقی افراد دارای ویژگیهایی است که در فناوریهای پیش از ظهور آن وجود نداشته است . به همین دلیل تحولات و تغییرات ایجادشده در روابط حقوقی و معاملاتی افراد موردتوجه و پذیرش نظامهای حقوقی قرارگرفته و بیشتر آنها برای ایجاد چارچوب قانونی و بسترسازی تقننی اقدام به وضع قوانین و مقررات جدید با اصلاح قوانین موجود کردهاند .
در ایران نیز بهمنظور به رسمیت شناختن تسهیلات جدید ارتباطی در امر تجارت و یا به عبارت بهتر در خصوص مبادلات الکترونیکی ملی و بینالمللی ،قانونی تحت عنوان « قانون تجارت الکترونیکی » به تصویب رسیده که در آن قراردادهای منعقدشده از طریق واسطههای الکترونیکی و برخی از جنبههای حقوقی مطرح درزمینهٔ تجارت الکترونیکی موردتوجه قرارگرفته است و درواقع مبنای تجارت الکترونیکی در ایران محسوب میشودکه بر روابط معاملاتی افراد دراینترنت وجهه قانونی بخشیده است.
در این پایان نامه که به روش کتابخانه ای گردآوری شده است ،برآنیم تابه سؤالاتی که در رابطه با تشکیل وانعقاد قراردادهای الکترونیکی مطرح است پاسخ دهیم . اگرچه پیش از این نیز به بحث انعقاد الکترونیکی قراردادها پرداخته شده است اما کتاب مدونی در این رابطه وجود ندارد ومقالات موجود نیز هر یک تنها به جنبه ی خاصی از انعقاد قراردادهای الکترونیکی و به صورت اجمالی پرداخته اند .لذا در این پایان نامه سعی شده است تا با مطالعه منابع فارسی موجود و بررسی منابع خارجی در دسترس وبا توجه به زوایای مختلف انعقاد قراردادهای الکترونیکی و مدیریت ریسک در آن قراردادها ونزدیک شدن به جنبههای فنی آنهابه سؤالات مختلف موجود پاسخ داده شود.
طرح تحقیق:
بیان مسئله:
مدیریت ریسک در قرار دادهای تجاری الکترونیکی نقش سازنده ای در معاملات بین المللی دارد .ریسک بخش جدا نشدنی قراردادهامیباشد.بنا بر این برای ایجاد یک محیط امن قراردادی نیاز به مدیریت ریسک و کاهش خطرات مرتبط با قرارداد را باید بررسی نماییم .در بازه زمانی انجام قرارداد ریسکهای غیر قابل اجتنابی به وقوع میپیوندد که با اینده نگری و ایجاد شروط ثباط و تعادل اقتصادی میتوان به کاهش ریسکهای موجود کمک زیادی نمود . به نظر میرسد که روش های حقوقی ظرفیت بالایی برای مدیریت ریسکها دارد زیرا با نگاهی به ریسکها متوجه میشویم که هر یک از انها واجد اثار حقوقی نیز هستند مثلا وقوع فورس ماژور این پرسش را مطرح میکند که حقوق و تکالیف طرفین قرار داد چه وضعیتی خواهد داشت ؟ بدین ترتیب طرفین باید به دنبال روش حقوقی برای مدیریت ریسک وقوع فورس ماژور باشند تا پس از وقوع آن دچار اختلاف نشوند . از انجایی که در قراردادهای تجاری الکترونیکی بین المللی سرمایه گذاری عظیمی صورت می پذیرد بنابراین تمرکز بر احتمال موفقیت و شفافیت ان قراردادها امری ضروری میباشد . زمانی که نتوانیم از وقوع یک رویداد واجد ریسک جلوگیری و یا اجتناب نماییم اغلب به دنبال راهی هستیم که تاثیرات ان را به حداقل ممکن کاهش دهیم .
۱-آیا میتوان تجارت الکترونیک را با توجه به مبانی حقوقی که برای اصول تجارت وجود دارد ودرقانون تجارت ایران نیز بدان اشاره شده است به معنای واقعی کلمه ،نوعی ازتجارت دانست ؟
۲-آیا مدیریت ریسک قراردادی قابلیت استفاده در معاملات تجارت الکترونیکی را دارد؟
۳- در قراردادهای تجارت الکترونیکی برای تعیین قانون حاکم بر نظام های حقوقی آن موثر ترین روش کدام است؟
فرضیه:
۱-مدیریت قراردادی قابلیت استفاده در معاملات تجارت الکترونیکی نقش سازنده ای در پیشبرد اهداف قرارداد ایفا میکند.
۲- در قراردادهای تجارت الکترونیکی برای تعیین قانون حاکم بر نظام های حقوقی آن موثر ترین روش استناد به کنوانسیون های بین المللی و تفاهم نامه های دوجانبه ویا چند جانبه میباشد.
پیشینه تحقیق:
دربررسیهایی که انجام گرفته است خانم مهرنوش ترابی در مقاله ای تحت عنوان(( بررسی اعتماد و امنیت در تجارت الکترونیک و ریسک ها و تهدیدهای موجود در آن )) به ریسکهای موجود در محیط الکترونیک اشاره ای کرده اند اما پاسخ مقتضی و مناسب را به پرسش های مطروحه نداده اند.
اهداف تحقیق:
برای ایجاد یک محیط امن قراردادی نیاز به مدیریت ریسک و کاهش خطرات مرتبط با قرارداد را باید بررسی نماییم .در بازه زمانی انجام قرارداد ریسکهای غیر قابل اجتنابی به وقوع میپیوندد که با اینده نگری و ایجاد شروط ثباط و تعادل اقتصادی میتوان به کاهش ریسکهای موجود کمک زیادی نمود
روش تحقیق:
در این پژوهش تحلیلی و توصیفی روش جمع آوری مطالب نوعا کتابخانه ای است.
پژوهش های کارشناسی ارشد درباره بررسی حقوقی مدیریت ریسک در معاملات تجارت الکترونیک