• قضاوت در مورد وجود یا عدم وجود ابهام در استدلال

• قضاوت بر تناقضهای موجود در عبارت

• قضاوت در مورد صراحت عبارتها

• قضاوت در مورد کاربرد اصل خاصی در عبارتها

• قضاوت بر اعتبار مشاهده‌ها

• قضاوت در مورد تائید نتایج استقرایی

• قضاوت بر صریح و روشن نمودن مساله

• قضاوت در مورد مفروضات

• قضاوت در مورد کفایت تعریف

• قضاوت در مورد پذیرش عبارتها

انیس همچنین معتقد است تفکر انتقادی قضاوت هدفمند و خود تنظیمی است که مستلزم مهارتهای تفسیر، تحلیل، ارزشیابی و استنتاج می‌باشد.
فاسیون نیز معتقد است که مهارتهای تفکر انتقادی شامل تحلیل، تبیین، تفسیر،‌ ارزشیابی و خودتنظیمی می‌باشد.
ادوارد، دویونو، تفکر انتقادی را جزء مهارتهای تفکر می‌داند. او معتقد است، تفکر انتقادی باید به عنوان جنبه‌ای از تفکر در کنار سایر موارد درسی در مدارس، تدریس شود.
بنزلی یکی از صاحبنظران در زمینه تفکر انتقادی، ۳ عامل را در تفکر انتقادی موثر می‌داند:

• تشخیص و درک سئوال یا ادعا

• • جمع‌ آوری، مقایسه و بررسی دلیل معتبر برای ادعا

• نتیجه گیری با توجه به کمیت و کیفیت دلیل

گلاسر نیز سه عنصر تفکر انتقادی را که در آموزش تفکر انتقادی باید مورد توجه قرار گیرد را شامل:
- تمایل به ملاحظه منطقی در مورد مسائل و موضوعات
- آگاهی و شناخت به تحقیق منطقی و استدلال
- کاربرد بعضی مهارتها در تفکر انتقادی
مک پک معتقد است که سه عامل در تفکر انتقادی موثر می‌باشد که یک عامل به دانش خاص بر می‌گردد و دو عامل دیگر آمادگی و مرجعیت می‌باشد.
دانش : به نظر مک پک تفکر مجموعه‌ای از قوانین انتزاعی نیست که در موقعیتی به کار برود. تفکر همیشه در مورد موضوع و امری است و دارای هدفی می‌باشد. تفکر وابسته به دانش است. گاه، عدم توانایی در نقادی به علت فقدان مهارتهای ضروری تفکر انتقادی نیست بلکه فقدان تجربه و دانش در مورد آن موضوع می‌باشد.
آمادگی: مک پک معتقد است که افراد کم و بیش آمادگی برای تفکر انتقادی در موقعیتهای خاص را دارند و این آمادگی را به عنوان تردید منطقی یا قضاوت معلق منطقی می‌نامد که به معنای آمادگی برای بررسی و نه تائید آن می‌باشد.
مرجعیت : مرجعیت یکی از پیش نیازهای اساسی و ضروری برای تفکر انتقادی است. اشتغال به تفکر انتقادی در جوامع دمکراتیک و معتقد به طور یکسان گسترش نیافته است.
گرایش انتقادی یک ویژگی مورد قبول نیست و به علت مقابله با آن ممکن است زمینه تفکر انتقادی فراهم نگردد.
لیپمن و همکارانش بر طرح مباحث فلسفی تاکید می‌کنند که کلاس بحث و گفتگو با راهنمایی معلم، ویژگیهای گروه تحقیق را بیاید و باعث رشد مهارتهای اجتماعی و شناختی گردد. لیپمن اعتقاد دارد در گروه تحقیق، افراد با یکدیگر بحث می‌کنند و معلم بحث شاگردان را هدایت می‌کند و تلاش می‌کند دانش‌آموزان با درک سئوال فلسفی، آن را بررسی نمایند وفرضیه‌هایی را بر مبنای آن مطرح کنند. بنابراین مشاهده می‌گردد که لیپمن آموزش تفکر انتقادی را از طریق انجام تحقیق ممکن می‌داند و فقدان توجه به تفکرو تحقیق را عامل شکست دانش‌آموزان در حل مسائل زندگی در آینده در نظر می‌گیرد.
انیس معتقد است که دانش زمینه برای تفکر انتقادی ضروری است. اهمیت دانش زمینه نشان می‌دهد که نمی‌توان از فردی که در یک زمینه آگاه نیست انتظار قضاوت خوب را داشت.
بیر نیز شش مفهوم را ذکر می‌کند که توجه به آنها با بهبود تفکر همراه است.
استدلال، که شامل استنتاج اطلاعات مطابق با قوانین منطق که شامل تعیین سئوال، تحلیل عناصر و تعریف واژه‌های مهم است. روش های شناختی که برای انجام فعالیتها لازم است شامل تحلیل (تشخیص عناصر و واژه‌های مساله یا استدلال) و مقایسه است و مهارتهای معین شده توسط فیلسوفان مانند قضاوت بر اعتبار مدرک، منابع مدرک و مشاهدات می‌باشند.
مهارتهای ویژه در تفکر انتقادی
- تمرکز بر روی سئوالها
- تحلیل استدلالها
- پرسیدن سئوالها و جواب دادن به آنها برای روشن ساختن موضوع
تفکر انتقادی، مهارتهای حل مسایل
«تفکر انتقادی» به معنای تفکر درست در راستای کسب دانش معتبر و مناسب از جهان تعریف می‌شود. تعریف دیگر تفکر انتقادی تفکر معقول و موجه بازتابی، مسئول و ماهرانه است و بر این که چه باید انجام دهیم یا بدان باور داشته باشیم، نتاکید می‌کند.
فردی که به صورت انتقادی می‌اندیشد، می‌تواند پرسشهای درستی را مطرح کند، اطلاعات مناسبی را گرد هم آورد، تدوین خلاقانه و موثری از این اطلاعات صورت دهد، به استدلالی درست از این اطلاعات برسد و در نهایت به نتایج معتبر و قابل اعتمادی در باب جهان دست یابد که این نتایج وی را قادر می‌سازند زندگی موفقی داشته باشد. تفکر انتقادی قادر نیست پردازش اطلاعات را به کفایت صورت دهد تا فرد بداند در مقابل چراغ قرمز توقف نماید و یا اینکه بداند آیا شما تغییر درستی در سوپر مارکتتان صورت داده‌اید یا نه؟ چنین تفکر سطح پایینی، که البته می‌تواند مفید و انتقادی هم باشد، تنها برای زندگی فردی کفایت می‌کند که البته بیشتر افراد بر آن تسلط دارند.
«تفکر انتقادی» تفکری سطح بالاست که فرد را قادر می‌سازد به طور مثال قضاوت درستی درباره نامزدهای سیاسی داشته باشد، در یک دادگاه به عنوان قاضی خدمت کند، نیازهای جامعه را برای نیروگاه‌های هسته‌ای بررسی و نتایج هشدارهای جهانی را ارزیابی نماید. تفکر انتقادی فرد را قادر می‌سازد شهروندی مسئول برای ساختن جامعه باشد و نه این که صرفاً مصرف کننده بی عقلیهای اجتماعی باشد. کودکان ما البته این گونه رشد نمی‌کنند که «تفکر انتقادی» داشته باشند و قابلیت‌های خود را فراتر از تفکر امرار معاشی روزمره پرورش دهند. «تفکر انتقادی» این قابلیت را به آنها می‌آموزد. بیشتر افراد البته در زندگی این نکته را نمی‌آموزند. «تفکر انتقادی» به صورت قابل اعتمادی نمی‌تواند از سوی همسن و سالان این کودکان یا والدین آنها آموزش داده شود. آموزگاران با دانش‌ و آموزش دیده باید اطلاعات و مهارتهای مناسب را در این زمینه آموزش دهند. زیرا در تاریخ آموزش و پرورش کمتر نهادی توانسته است این امیر خطیر را محقق سازد.
تفکر انتقادی نمی‌تواند به عنوان روشی عملی که از سوی افراد عادی درباره جهان روزمره به کار می‌رود، قلمداد شود. این نکته درست است که «تفکر انتادی» از روش های رایج و مشهور پژوهش علمی استفاده می‌کند، اما فراتر از آن می‌رود.
در این منظومه پرسشی مطرح می شود، فرضیه‌ای تدوین می شود، اطلاعات مرتبط جستجو و جمع‌ آوری میشوند فرضیه ای از جهت منطقی به آزمون در می‌آید و نتایجی از پیش فرضهایی به دست می‌آیند. با این همه، معادل قرار دادن تفکر انتقادی با روش علمی درست و موجهی قلمداد نمی‌شود.
همه مهارتهای پژوهش علمی از طریق «تفکر انتقادی» مورد توجه قرار می‌گیرند. بدین جهت «تفکر انتقادی» چیزی بیش از روش علمی به کارگیری شده در زندگی روزمره نیست. چنین نیست که این تفکر شامل آموزه های کاملاً عملی باشد، اما تفکر انتقادی تفکر علمی است.
کتابهای زیادی موجودند که اهداف و روش های تفکر انتقادی را اهداف و روش های علوم به شمار آورده‌اند. یک فرد علم مدار نظیر یک ریاضیدان یا دانشمند آموخته است که انتقادی رفتار می‌کند تا به سطحی از آگاهی علمی برسد. به یقین هر فردی با درجه دانشگاهی آموخته است که چگونه تکنیکهای «تفکر انتقادی» را به خدمت بگیرد.
«تفکر انتقادی» قابلیتی است برای اندیشه در باب تصمیمهایی که زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با این حساب تفکر انتقادی، پژوهشی، انتقادی هم به شمار می‌آید. متفکران انتقادی مسایل را مورد پژوهش قرار می دهند، پرسشهایی را مطرح می‌کنند و جوابهایی بدان سئوالات می‌دهند که موقعیت مستقر را به چالش می‌کشند. این متفکران همچنین به دنبال اطلاعات جدیدی هستند که می‌تواند وضع را بهتر یا بدتر کند و از مراجعی می‌پرسند که قدرتی مضاعف را در اختیار دارند.
ممکن است جامعه یا فرهنگی عمل‌گرا باشد که تنها به عده اندکی از متفکران انتقادی اجازه فعالیت دهد و به آموزش و فعالیت در زمینه تفکر علمی و انتقادی تشویق نگردد. طبیعی است که بیشتر مردم تابع مرجعیت قانونی‌اند. بیشتر افراد تفکر نمی‌کنند: کنجکاو نیستند و با افرادی که مدعی دانش و بصیرتی خاص هستند به بحث بر نمی‌خیزند از این رو بیشتر مردم به خودشان فکر نمی کنند و به تفکر دیگران در باب خودشان اعتماد می‌کنند.
بیشتر مردم به دنبال تفکر احساسی و امیدگرایانه‌اند و معتقدند، آنچه بدان باور دارند درست است، زیرا آنها به این تفکر امید دارند، باور دارند و تصور می‌کنند درست است. از این رو بیشتر مردم تفکر انتقادی ندارند.
تفکر انتقادی اجزای بسیاری دارد. زندگی در این منظومه می‌تواند به عنوان رشته‌ای از مسایل در نظر گرفته شود که هر فرد باید برای خودش آنها را حل کند. مهارتهای تفکر انتقادی یعنی مهارتهای حل مسئله مبتنی بر دانش معتبر بدین جهت انسانها همیشه و به صورت مداوم در حال پردازش اطلاعات هستند.
تفکر انتقادی فعالیت پردازش این اطلاعات به روشی است که تا آنجا که ممکن است ماهرانه، صحیح و دقیق باشد. این امر به صورتی انجام می‌گیرد که به نتایجی معتبر و درست و منطقی منجر شود و فرد بتواند تصمیمهایی مسئولانه در باب زندگی، رفتار و اعمالی بگیرد که بر دانش کافی مبتنی هستند.

نقش۱. دارالخلافه مخارج گروه را نمیپردازد و آنها را به بازگشت فرا میخواند.
نقش۲. «استاد دلنواز» درخواست دارالخلافه را نمیپذیرد.
نقش۳. «استاد دلنواز» برای تأمین مخارج گروه و برای رسیدن به مقصود، خانهی آبا و اجدادیاش را برای فروش میگذارد.

پارهی پنجم- بازگویی به اختصار:
نقش۱. اعضای گروه برای آماده شدن برای کنسرت به تمرین میپردازند.
نقش۲. «طاهر خان» و شاهزاده خانمی ترک به نام «لیلا» دل در گرو عشق یکدیگر میبندند.
نقش۳. «خسرو خان رهاوی» به کلاس پیانو میرود و خواهان آموختن موسیقی علمی است.
نقش۴. «فرج بوسلیکی» آشپزی سفارتخانه را برعهده میگیرد و در یکی از دیدارهایش با سفیر کبیر، شرح چگونگی نوازنده شدن خویش را بیان میکند.
پارهی ششم- نقش صفر: اعضای گروه برای اجرای کنسرت، آماده میشوند.
نقش۱. «طاهر خان» بیمار است.
نقش۲. روز کنسرت فرا میرسد.
نقش۳. نوازندهها به محل اجرای کنسرت میروند.
نقش۴. مدیر برنامه خواستار حذف آواز از پرگرام کنسرت میشود.
نقش۵. «طاهر خان» به هتل باز میگردد.
نقش۶. اعضای دیگر به اجرای موسیقی در سالن اپرا میپردازند.
نقش۷. «طاهرخان» خود را به پلههای ورودی اپرا میرساند و آواز سر میدهد.
نقش صفر صفر: پس از پایان یافتن برنامه و پایان آواز، «طاهر خان» میمیرد.
پارهی هفتم- نقش صفر: اعضای گروه در حالی که سازهای خود را در دست دارند، پانسیون را ترک میکنند و به طرف بندرگاه حرکت میکنند.
نقش۱. کالسکهی حامل جنازهی «طاهر» در بندرگاه آماده است.
نقش۲. افراد گروه غمگین، افسرده و گریان هستند.
نقش۳. کالسکهی حامل شاهزاده خانم ترک، از راه میرسد.
نقش۴. شاهزاده خانم از کالسکه پیاده میشود و به سوی کالسکهی حامل جنازهی «طاهر» میرود.
نقش۵. «خسرو خان رهاوی» به همراه «میرزا محمود مهندس» در پاریس میماند.
نقش صفر صفر: سایر اعضای گروه سوار بر کشتی میشوند و راه وطن را در پیش میگیرند.
با توجه به این تقسیمبندی دانستیم که داستان اصلی، سفر گروهی نوازنده به فرانسه برای ضبط موسیقی خود بر روی صفحهی گرامافون(پارهی اول) و عهدشکنی فردی که قرار بود مخارج گروه را تأمین کند(پارهی دوم) و مشکلات آنها در راه رسسیدن به مقصود(پارهی شش) و سرانجام، رسیدن به مقصود(پارهی هفت) است. اما علاوه بر این پاره ها و نقشهای آنها که در پیرنگ و جریان داستان مؤثرند، نقشهایی وجود دارند که تأثیر چندانی در این نظم و پیرنگ ندارند و باعث نوعی آشفتگی در انسجام داستان میشوند. پارهی سوم و نقشهای آن نظیر عاشق شدن «طاهر خان» (نقش ۲)، تعلیم پیانوی «خسرو خان» (نقش ۳) و شرح طولانی چگونه نوازنده شدن «آقا فرج»(نقش ۴)، از این قبیل نقشهایند که البته در زیبایی و جذابیت داستان نقش مؤثری دارند.این حوادث هرکدام جداگانه جذّاب هستند هرچند ربطی به نقشها و پاره های دیگر نداشته باشند.
«پیرنگ»
ابتدا شایسته است به طور مختصر دربارهی انتخاب نام این فیلمنامه توضیحاتی ارائه شود. فیلمنامه شرح سفر عدّهای هنرمند فقید به فرنگ است که میخواهند با ضبط موسیقی خود بر روی صفحهی گرامافون، آن را از خطر نابودی رهایی بخشند. «دلشدگان» در اصطلاح عارفانه به کسانی گفته میشود که عاشقانه در راهی گام بر میدارند. هر یک از اعضای این جمع هنرمندکه به سرپرستی «استاد دلنواز» و به قصد اجرای مقصود، راهی فرنگ میشوند، در جای جای داستان سرسپردگی خود را در برابر جاذبههای هنر نمایان میکنند. برای مثال:
* «طاهرخان بحرنور: اولین مرتبت راه ما، تردامنی است و آدم خیس، هراس بارون نداره.» (۱۱۶۱)
* «عیسی خان وزیر: ما به دل عشق دستک زدهایم، تنبک ما طبل بیعاری نیست. طغرای وزارت عیسی، وزیر شاهینپذیر، منّتپذیر طرب، مطرب نامراد. (۱۱۶۶)
«ناصر خان» در توصیف کلاس آموزش موسیقی خود چنین میگوید:
* اینجا میدان مشقه، نه حجرهی درس و مشق.(۱۱۷۰)
«خسرو خان رهاوی» هدف خود از سفر را برای همسرش چنین شرح میدهد:
* معنای این سفر برای من و دوستانم یکی نیست. من فقط برای ثبت آنچه داریم نمیرم، باید چنتهام رو پر بکنم از اونچه که اونا دارن. (۱۱۷۲)
و «استاد دلنواز» در گفتگو با همسرش چنین میگوید:
* همسر استاد دلنواز: زبونم لال اگر فرنگی به قول خود وفا نکرد، تو ولایت غربت، اسیر و ابیر موندین؟ رفقای عزیزتون، مجال چاره کار نمیدن.
استاد دلنواز: اگر همرهان محب امروز، مدعی شدند فردا، خانه را بفروش، آبروی شوهرت رو بخر. (۱۱۷۱)
همچنین هنگامی که «استاد دلنواز» پس از مستقر شدن در پاریس از افراد گروه می پرسد:
* اگر مخارج ضبط صفحه تأمین شود، همرهان حاضرند به اقل معیشت و بدون دریافت وجهی، کاری را که بنا بود، تمام کنیم؟(۱۱۷۴)
پاسخ افراد گروه، نشاندهندهی این شیدایی و تعهد نسبت به موسیقی است:
* طاهر خان: من رفیق نیمهراه نیستم. این که شاهراهه، در کورهراهم باشه، من چشمبسته با شمام.
خسرو خان: منم که ساقدوش طاهرم.
استاد دلنواز: آقا فرج، شما؟
آقا فرج: چی شد؟ فرنگی ترتیز انداخت، پاریس به آب… ؟
استاد دلنواز: شما میمانید؟
آقا فرج: اجازه من دست بزرگتره، از در ردم کنین از پنجره میام تو.
ناصر خان: بندهام در صورت اطمینان کامل از عملی شدن کار و حصول نتیجه مطلوب، و اینکه کمبود نقدینگی سبب آسیب کار نباشه، برای مدت معینی حاضر به انجام وظیفهام.(۱۱۷۵-۱۱۷۴)
علاوه بر این، نام این فیلمنامه، از این بیت گرفته شده است:
ما دلشدگان خسرو شیرینپناهیم/ ما تشنهی آن مه خورشیدکلاهیم/ ما در دوجهان غیر تو ای عشق نخواهیم…
واژهی «دلشدگان» و ترجیح ِ خواستن ِ عشق بر دوجهان، خود، دلیل گویا بر ویژگی شخصیتهای اصلی فیلمنامه و انتخاب این نام میباشد
«شخصیتپردازی»
ویژگیهای شخصیتپردازی فیلمنامهی «دلشدگان» عبارتند از:

1. معرفی شخصیتها بهگونهی غیرمستقیم انجام پذیرفته است؛ به این ترتیب که نویسنده همچون راوی آنها را معرفی نمیکند، بلکه شخصیتها در مسیر حرکت و عمل داستان و در متن مواجهه و درگیری آدمها با یکدیگر شناخته میشوند.

۷-۱۳-۲ آموزش کارکنان
نداشتن تبحر و توانایی لازم کارکنان نیز از عوامل مهم در به وجود آمدن مطالبات معوق است.
لذا افزایش و ارتقاء سطح علمی کارکنان می تواند باعث کاهش مطالبات معوق گردد.
۱۴-۲عوامل موثر در افزایش مطالبات معوق
۱-۱۴-۲ عدم بررسی بر آورد واقعی نیاز مالی متقاضیان هنگام اعطای تسهیلات به انها از سوی ارکان اعتباری
به نظر می رسد نیاز واقعی متقاضیان دریافت تسهیلات از بانک به طور دقیق از سوی ارکان تصویب کننده پرونده مورد شناسایی قرار نمی گیرد و این موضوع باعث می شود که دریافت کنندگان تسهیلات،مبالغی فراتر از ظرفیت خود از بانک دریافت این مبالغ را در ارتباط با بدهی های خارج از موضوع تسهیلات ،هزینه کنند. از این رو لازم است ضمن آموزش ارکان اعتباری تصویب کننده پرونده ها و به خصوص با تقویت نیروهای کارشناسی مناطق و استان ها نیاز واقعی متقاضیان و لحاظ کردن قدرت به کار گیری سرمایه اخذ شده از سوی آنها مورد ارزیابی قرار گیرد ودر جریان موضوع تسهیلات، اقدام به اعطای تسهیلات و تزریق منابع ریالی کنند.
۲-۱۴-۲- فقدان مدیریت ریسک(خطرپذیری) ناظر بر بهبود عملکرد اعتباری بانک در خصوص رتبه بندی مشتریان اعتباری
همان طور که می دانیم یکی از مهمترین راهکارها برای مقابله با ریسک اعتباری،رتبه بندی مشتریان اعتباری است و به رغم اینکه مدیران عالی به طور مکرر تاکید بر اعمال چنین فرایندی داشته اند،لیکن در عمل بانک در زمینه اعطای تسهیلات تاکنون مبادرت به طبقه بندی مشتریان اعتباری نکرده است،به اعتباری مشتریان بر اساس شخصیت و صلاحیت های عمومی(شخصیت، اهلیت، مدیریت)، استحکام وضعیت مالی (صحت و اعتبار صورت های مالی،عملیات بانکی،ظرفیت سرمایه،محل اجرای طرح،نسبت های نقدینگی و کارایی ،نسبت های سوداوری،نسبت های سرمایه گذاری،نسبت کفایت جریان های نقدی)،سابقه ونوع فعالیت(فعالیت در بخش های مختلف اقتصادی، نوع فعالیت ،وابستگی به گروه های پرریسک،محل تامین مواد اولیه،سابقه فعالیت در رشته،تعداد نیروی انسانی )و وضعیت تعهدات و وثایق متقاضی نزد بانک(نوع وثیقه،نوع تسهیلات از نظر زمانی،طبقه بندی تسهیلات از لحاظ مورد استفاده،نحوه باز پرداخت تسهیلات، سابقه دریافت تسهیلات از بانک ،کاهش مطالبات معوق،مانده تسهیلات در شبکه، سابقه اعتباری نزد بانک)مورد شناسایی و امتیاز دهی قرار نمی گیرند تا از این طریق(رتبه بندی مشتریان اعتباری)ریسک اعتباری انان مشخص شود و ان گاه تسهیلات در خواستی متقاضیان متناسب با ریسک محاسبه شده انان، در قبال نوعی متناسب از تامین کافی(وثایق منقول،غیر منقول،سفته و …)مورد تصویب قرار گیرد.این در حالی است که به دلیل نبود مدیریت ریسک ناظر بر بهبود عملکرد اعتباری در خصوص رتبه بندی متقاضیان، مشتریان کلیدی و محوری بانک به علت مواجه شدن با مصوبات تسهیلاتی در قبال پوشش وثیقه ملکی از دریافت تسهیلات صرفنظر می کنند و به سمت و سوی بانک های رقیب گرایش می یابند.از طرفی برخی دیگر از مشتریان که دارای ساختار مالی سالمی نیستند،از تسهیلات بانکی با پوشش ضعیف برخوردار می شوند،بدیهی است تداوم چنین امری منجر به افت نرخ سهم بانک از بازار منابع و رشد نرخ مطالبات می شود.

۳-۱۴-۲- ملاک قرار نگرفتن مولفه میزان مطالبات ایجادی و وصول شده در دوره تصدی مسئولان شعب به عنوان یکی از شرایط ارتقای شغلی آنان
چنان چه میزان مطالبات ایجادی یا وصول شده به عنوان یکی از شاخص ها در انتصاب مسئولان شعب مدنظر قرار گیرد،به یقین دست اندر کاران امر،رشد و تنزل میزان مطالبات را در ارتقای سازمانی خود موثر می دانند،از این رو با احساس مسئولیت قابل قبولی به اعطای تسهیلات و وصول،به موقع آن اقدام می کنند و از پرداخت تسهیلات من غیر واقع اجتناب می ورزند، چرا که خود را در قبال صحت و سقم مدارک ماخوذه مسئول و پاسخگو می دانند.
۴-۱۴-۲- اعمال نکردن صحیح و به موقع دستورالعمل اجرایی مطالبات معوق
با توجه به این که دستور العمل جامعی در خصوص مطالبات معوق تدوین شده است،به نظر می رسد اجرای چنین دستورالعملی که طی آن وظایف شعب و واحد های ستادی مشخص شده است،می تواند از افزایش نرخ مطالبات در شبکه جلوگیری کند.این در حالی است که برخی شعب از تهیه و تنظیم اخطاریه ها بر اساس مواعد مقرر در دستورالعمل و ابلاغ آن به متعهد و ضامنین استنکاف می ورزند.پیگیری نکردن وصول مطالبات و استمرار چنین وضعیتی نتیجه ای جز آسایش خاطر بدهکاران و افزایش نرخ مطالبات را در بر نخواهد داشت.
۵-۱۴-۲اعمال نکردن نظارت استطلاعی (نظارت آگاهانه)بر روند مصرف تسهیلات توسط مسئولان ذی ربط
اغلب پس از اعطای تسهیلات،نظارتی بر روند مصرف صحیح تسهیلات از سوی مسئولان ذی ربط اعمال نمی شود،به طوری که بعضی از متعهدین تسهیلاتی،به دلیل فقدان چنین نظارتی از به کاگیری تسهیلات اخذ شده از بانک در موضوع تسهیلات خودداری می کنند و وجوه اخذ شده را در مواردی غیر از موضوع درخواستی به کار می گیرند ،به طوری که از وجوه ارزان قیمت بانکی برخوردار شده و آن را صرف معاملاتی می کنند که نرخ ریسک آن بالاتر از مورد پیش بینی شده بانک است. از این رو در نتیجه چنین تعاملاتی ور شکسته شده و در نهایت موجبات مطالبات بانک را فراهم می کنند.
۶-۱۴-۲- رعایت نکردن دقت لازم در خصوص وضعیت مالی و اعتباری یا ضامنین
دیده می شود که اغلب موارد وضعیت مالی و اعتباری ضامن یا ضامنین مورد مطالعه قرار نمی گیرد تا از ریسک لاوصول ماندن مطالبات جلوگیری به عمل آید.
۷-۱۴-۲- فقدان بانک اطلاعاتی در سطح شبکه بانکی کشور
فقدان چنین بانک اطلاعاتی موجب می شود که افراد برخوردار از سوء سابقه اعتباری از نبود اطلاعات ارکان اعتباری بانک ها در خصوص مشتریان بد سابقه سوء استفاده کنند و به طور مکرر از شبکه بانکی تسهیلات مشابه دریافت کنند.
۸-۱۴-۲- شرط قایل شدن غیرواقعی و صوری در قرار دادهای بانکی موضوع اعطای تسهیلات
تدوین کنندگان قرار دادهای بانکی می یابد الزاما با نگرش به اجتناب از به کارگیری شروطی که مبتنی بر روابط و مناسبات اقتصادی،تجاری و مالی نبوده و بالطبع در شکوفایی اقتصادی تاثیری ندارد،مبادرت به اشتراط شروط در قرار دادهای بانکی کنند و به عبارتی با مرعی قرار دادن قاعده فقهی ما وقع لم یقصد و ما قصد لم یقع تعهدات تبعی(شروط ضمن عقد) با توجه به مقصود و مطلوب واقعی طرفین قرار داد در قرار دادهای بانکی لحاظ شود تا این موضوع بهانه بدهکاران قرار نگیرد و موجبات اطاله جریان دادرسی را فراهم نکند.
۱۵-۲- راهکارهای عملی وصول مطالبات
احصا و تبیین راهکارهای عملی وصول مطالبات به شرح زیر است:
۱-۱۵-۲شفاف سازی کلیه پرونده های موضوع مطالبات معوق از حیث اطلاعات تسهیلاتی و اقدامات حقوقی و مکانیزه کردن دوایر حقوقی مناطق
اگر چه تحقق چنین امری در دستور کار دوایر حقوقی قرار گرفته است ،لیکن به نظر می رسد حقوقی مناطق به نرم افزاری که به وسیله آن اطلاعات تسهیلاتی متعهدین،مشخصات ضامنین و چگونگی عملیات حقوقی به وقوع پیوسته در آن ثبت شود،مجهز نیستند ،از این رو تدارک چنین امکاناتی به عنوان یک راهکار می تواند در راستای پیگیری وصول مطالبات موثر باشد.
۲-۱۵-۲- تقویت نیروی کارشناس برای دوایر حقوقی مناطق و استان ها
با عنایت به تعدد و تنوع پرونده ها و گستره جغرافیایی مناطق و تعدد مجتمع های قضایی،لازم است دوایر حقوقی مناطق تعداد کافی کارشناس حقوقی و نماینده قضایی را به کار گیرند تا به موقع و در اسرع وقت نسبت به تنظیم دادخواست موضوع مطالبات و پیگیری های حقوقی به نحو جدی اقدام کنند.
۳-۱۵-۲- به کارگیری وکلای بخش خصوصی در راستای وصول مطالبات
با توجه به تعدد چشمگیر مطالبات و حجم مبالغ ریالی فعلی آن و پاسخگو نبودن امکانات موجود دوایر حقوقی،به نظر می رسد به کارگیری وکلای بخش خصوصی در زمینه وصول مطالبات بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر است.زیرا تحقق چنین امری چرخه وصول مطالبات را تسریع می کند ،چرا که در این خصوص منع قانونی و عرفی نیز وجود ندارد.
۴-۱۵-۲- تشکیل کمیته های مطالبات معوق
به منظور جلوگیری از تراکم مطالبات و نظارت بر روند وصول آن لازم است کمیته هایی تحت عنوان کمیته وصول مطالبات معوق در سرپرستی ها و کمیته وصول مطالبات سر رسید گذشته در سطح حوزه ها تشکیل شود تا به این ترتیب فعالیت های واحد های دست اندر کار وصول مطالبات اعم از شعبع،حوزه و حقوقی طی برنامه ریزی مشخصی به صورت کوتاه مدت،میان مدت و بلند مدت پیگیری شود.
۵-۱۵-۲- به کارگیری کارکنان بازنشسته بانک در جریان وصول مطالبات
به منظور جبران کمبود نیروی انسانی در سطوح صف و ستاد،به کارگیری کارکنان بازنشسته خبره(ترجیها افرادی که از تجربه های کافی در خصوص وصول مطالبات برخوردار هستند) امری ضروری به نظر می رسد که تحقق آن می تواند نرخ مطالبات را کاهش دهد.
۶-۱۵-۲ بخشش جریمه تاخیر تادیه در بخش مسکن
با توجه به این که در برخی مناطق و سرپرستی ها،بیشترین نرخ مطالبات معوق،در بخش مسکن استقرار یافته است،بنابراین با نگرش به رکود فعلی حاکم بر این بخش به نظر می رسد چنان چه وجه التزام(۶ درصد)متعلق به مطالبات پخش مسکن مانند سایر بخش ها مورد بخشش قرار گیرد،به یقین بخش وسیعی از مطالبات بانک به حیطه وصول در خواهد آمد.
۷-۱۵-۲بسیج همت گروهی کاکنان به خصوص فراخوان نیروهای ستادی مناطق و استان ها در راستای وصول مطالبات
بهره گیری از فرصت های موجود در ستاد مناطق و استان ها،از قبیل مسئولان دوایر، بازرسان، کارشناسان و … در شرایط نگران کننده فعلی در راستای وصول مطالبات امری ضروری است.لذا شناسایی و فراخوان این قبیل مسئولان به منظور هماهنگ کردن آنان با دوایر حقوقی الزامی به نظر می رسد. زیرا ارتباط نزدیک و تنگاتنگ این گونه دوایر با شعب و دایره حقوقی،قطعا چرخه وصول مطالبات را تسریع می کند.(جعفر برادری ۱۳۸۹)
۱۶-۲امتیاز دهی اعتباری
امتیاز دهی اعتباری، نظامی است که به وسیله آن بانک ها و موسسات اعتباری با بهره گرفتن از اطلاعات حال و گذشته متقاضی،احتمال عدم باز پرداخت وام توسط وی را ارزیابی نموده و به او امتیاز می دهد،به عبارت دیگر امتیاز دهی به معنی کمی نمودن احتمال نکول در آینده است
Vang 2001)) امتیاز دهی اعتباری یک ابزار علمی برای مدیریت ریسک است که مشتریان اعتباری را بی طرفانه و بر اساس آمار و اطلاعات رتبه بندی می نماید در حالی که روش های قدیمی برای ارزیابی مشتریان عمدتا ذهنی و متکی بر دیدگاه مسئول پرداخت وام می باشد(روئین تن ۱۳۸۴)
صاحب نظران گوناگون تعاریف تسبتا مشابهی درباره ی رتبه بندی اعتباری ارائه نموده اندریا،گلدمن،رتبه بندی اعتباری را تخصیص یک معیار کمی به صورت واحد یا نمره به یک قرض گیرنده ی بالقوه جهت ارائه تضمینی از عملکرد آتی وی می داند (banasik&Thomas 2003)
از نظر موسسه استاندارداندپور: سیستم رتبه بندی اظهار نظر در مورد ارزش اعتباری یک بدهکار بر اساس عوامل ریسک است به نظر موسسه مودینه رتبه عبارت است از اظهار نظر در مورد توانایی آتی بدهکار و تعهد حقوقی منتشر کننده اوراق برای انجام پرداخت های به موقع اصل و بهره وری یک اوراق بهادر با در آمد ثابت و مشخص(moon&stosky 2002)
۱-۱۶-۲ضرورت و اهداف امتیاز دهی اعتباری
گسترش بانکداری الکترونیک و به دنبال آن فراگیر شدن استفاده از کارت های اعتباری،لزوم بازنگری در فرایندهای تسهیلات بانک و اعتباردهی و به هنگام کردن این فرایند را با بهره گرفتن از فن آوری روز در زمینه‌های اعتبار سنجی اجتناب پذیر ساخته است. ارزیابی اعتبار درخواست کنندگان تسهیلات،پیش نیاز مدیریت ریسک در این موسسات است از طرفی طراحی روش علمی و مناسب جلوگیری از اعمال سلیقه های مختلف فردی در رتبه بندی مشتریان می توانند گامی موثر در جهت افزایش کارایی نظام بانکی باشد . پرداختن به یکی از مهمترین دغدغه های سیستم بانکی که همانا تشخیص بهینه ی وجوه جمع آوری شده و کاهش مطالبات معوق می باشد .با برخورداری از سیستم رتبه بندی مشتریان نظم بهتری خواهد یافت(ابتهاج۱۳۸۶)
برخی از اثرات افزایش مطالبات معوق را می توان در موارد زیربر شمرد(روئین تن۱۳۸۴).
۱-بلوکه شدن منابع مالی بانک ها که باعث جلوگیری از گردش صحیح و در نتیجه ایجاد پول توسط بانک می گرددد.
۲-عدم پرداخت سود قطعی و تضمین شده به سپرده گذاران و عدم حصول تمام سود معاملات پیش بینی شده از طریق وام های اعطاء شده
۳-عدم امکان سرویس دهی به مشتریان خوش حساب و جذب منابع جدید از طریق اعطای تسهیلات
۴-جلوگیری از گسترش و توسعه سرمایه گذاری در بخش های مختلف اقتصادی
۵-وارد آمدن ضربه ی روانی و روحی به کارکنان بانک به دلیل عدم بازدهی به موقع زحمات
۶-فرار مشتریان خوش حساب که ضامن وام گیرندگان بودند.
۷-کاهش توان مالی بانک ها برای تزریق تسهیلات مالی جدید.
۸-کاهش درامد ملی و سرانه و افزایش تورم به دلیل بلا استفاده ماندن منابع مالی بانک ها در یک واحد و عدم امکان استفاده از ان در واحد دیگر و درنتیجه کاهش توان تولیدی واحد اخیر
۹-عدم امکان برنامه ریزی وسیاست گذاری برای مدیران و کندی تصمیم گیری و افزایش هرج و مرج واتلاف منابع واحدهای زیر ربط بانک و مقامات قضائی و اجرایی کشور
۱۰-زیان بانک در جذب منابع ارزان قیمت به ویژه در حساب جاری در اثر راکد نگه داشتن حساب مشتریانی که در زمان وام خوش حساب بودند ولی به دلیل عدم بازپرداخت و ترس از بلوکه شدن حساب خود به بانک های دیگر مراجعه نمایند.

۳-۷-۲ مراحل انجام تحلیل عاملی ۶۳
۳-۷-۳ استخراج عامل‏ها ۶۳
۳-۷-۴ استخراج مجموعه‏ی اولیه عامل ۶۴
۳-۷-۵ بهترین عامل‏ها ۶۴
۳-۸ پایایی و روایی ۶۶
 ۶۸
۴-۱ مقدمه ۶۹
۴-۲ تحلیل فازی ۷۰
۴-۲-۱- محاسبه اولویت وزن‌ها ۷۲
۴-۲-۲ محاسبه سازگاری ۷۲
۴-۲-۳ تعیین شاخص ومعیارهای مدل ۷۳
۴-۳ تجزیه وتحلیل عوامل ۷۹
 ۸۴
۵-۱ نتایج ۸۵
۵-۲ پیشنهادات ۸۹
پیوست ۹۲
 ۹۸
فهرست جداول
جدول ۲- ۱ مسیر تاریخی ERP 10
جدول ۲- ۲ یکپارچه کردن اطلاعات حوزه های مختلف کاری ۲۹
جدول ۳- ۱ پارامترهای تابع ویژگی اعداد فازی ۶۱
جدول ۴- ۱ مقیاس‌های اندازه گیری مقایسه زوجی(مقیاس ساعتی) ۷۰
جدول ۴- ۲ مقیاس‌های اندازه گیری مقایسه زوجی(ارزش مقیاس) ۷۱
جدول ۴- ۳ مقدار RI 72
جدول ۴- ۴ ماتریس مقایسات زوجی شاخص های اصلی ۷۶
جدول ۴- ۵ ماتریس مقایسه زوجی مربوط به زیر شاخص هایC1 76
جدول ۴- ۶ ماتریس مقایسه زوجی مربوط به زیر شاخص های C2 77
جدول ۴- ۷ ماتریس مقایسه زوجی مربوط به زیر شاخص های C3 77
جدول ۴- ۸ ماتریس مقایسه زوجی مربوط به زیر شاخص های C4 77
جدول ۴- ۱۰ اولویت و نسبت سازگاری ۷۸
جدول ۴- ۱۱ ماتریس اولیه عوامل ۸۰
جدول ۴- ۱۲ ماتریس دوران یافته ۸۱
جدول ۴- ۱۳ ساختار عوامل جابجا شده واریماکس شاخصها ۸۲
جدول ۵- ۱ عوامل اصلی موفقیت ERP,BI 86
فهرست اشکال
شکل ۲- ۱ عدد فازی زنگوله ای ۳۵
شکل ۳- ۱ شمای مسیر تحقیق ۵۰
شکل ۳- ۲ نمایش عدد فازی مثلثی ۵۵
شکل ۴- ۱ درخت سلسله مراتبی ۷۵
فهرست نمودارها
نمودار ۲- ۱ عدد فازی زنگوله ای
نمودار ۴- ۱ درخت سلسله مراتبی
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱ بیان مسئله
سازمان‌های امروزی در جهت جهانی شدن رقابت می‌کنند که این رقابت به سطوح بی سابقه ای منجر شده است. بازارهای رقابت جهانی و سازمان‌ها به یافتن راه حل‌های کاری بهتر با ساختارهای انعطاف پذیر و قابل اطمینانی نیاز دارند. بسیاری از زیر ساختارهای سازمانی و تشکیلاتی توسط سیستم‌های اطلاعاتی توانمندتر شده‌اند. با اداره مؤثرتر این فرایندها مزایای رقابتی می‌توانند از طریق کاهش هزینه، افزایش تولید و بهبود سرویس دهی مشتریان حاصل شوند. (آقایی، ۱۳۹۰)
هوش تجاری به تکنیک‌های بر پایه کامپیوتر که در زمینه شناسایی استخراج و تجزیه و تحلیل داده های تجاری می‌پردازد و با هدف حمایت از تجارت در تصمیم سازی بهتر کمک می کند. بیشترین تأثیر هوش تجاری افزایش کارایی تصمیمات در سازمان‌ها می‌باشد ازجمله تعیین گرایش‌های تجاری سازمان، پیش بینی وضعیت بازار و بالا بردن توانایی رقابتی سازمان در بازار (آوررت^[۱]، ۲۰۱۱) (بازرگانی، ۱۳۹۰) در واقع هوش تجاری شامل طیف بزرگی از فناوری‌ها،ابزارها و فرایندها برای جمع آوری اطلاعات و استفاده بهتر از آن‌ها برای رسیدن به تصمیم گیری مناسب در سازمان است. (پاپوویچ^[۲]، ۲۰۱۲)

هوش تجاری به علت ماهیت هدف گرای خود نیاز به زیر ساخت‌های متعددی دارد و برای شناسایی این زیر ساخت‌ها مدل‌های مختلفی پیشنهاد و اجرا شده‌اند. (صیادی، ۱۳۹۰) بر اساس مطالعات انجام شده بخش عمده ای از این زیر ساخت‌ها به ساختار داده های تولید شده در سازمان و نحوه طبقه بندی نگهداری و میزان ارتباطات و به روز شدن آن‌ها باز می‌گردد. (پریماراتن^[۳]، ۲۰۱۱)
یکی از مباحث مهم در پیاده سازی هوش تجاری در سازمان‌ها ارتباط دقیق بخش‌های مختلف سازمان با یکدیگر از طریق یک نظام توانمند انتقال داده است .اگر به سیر تاریخی سیستم‌های اطلاعاتی سازمان‌ها توجه کنیم مشاهده می‌شود که در سه گام این سیستم‌ها به سوی یک سیستم هوشمند تجاری حرکت کرده‌اند در گام اول تنها سیستم‌ها به صورت جزیره ای وجود داشتند در گام بعدی سیستم‌های یکپارچه مدیریتی ظهور یافتند و در نهایت بلوغ سیستم‌ها اطلاعاتی سازمان و یکپارچگی اطلاعات را می‌توان در سیستم‌های برنامه ریزی منابع سازمانی یا ERP ها مشاهده نمود.در سیستم‌های یاد شده اطلاعات در نهایت یکپارچگی و ارتباط با یکدیگر قرار دارند. (ساروید^[۴]، ۲۰۱۲)
در سال‌های اخیر توجه به خرید و پیاده سازی سیستم‌های یکپارچه و همچنین سیستم‌های برنامه ریزی منابع سازمانی در بین شرکت‌ها و سازمان‌های ایرانی افزایش یافته است و در حال حاضر بر اساس نیاز بازار شرکت‌های تولید کننده نرم افزار در حال ارائه راهکار های کسب و کار هوشمند و هوشمند سازی تجاری به مشتریان هستند.

شما نمی‌توانید موارد درون زباله‌دان را ویرایش کنید. مورد را به بیرون از زباله‌دان منتقل و سپس آن را ویرایش کنید.