برای اندازه گیری خاکستر، کروزهها را به وزن ثابت رسانده شد. به این منظور کروزهها به مدت ۳۰ دقیقه در دمای ۶۰۰ درجه سانتیگراد قرار داده شدند. سپس یک تا ۲ گرم از نمونه های مورد بررسی، درون کروزه وزن شدند و تا پایان متصاعد شدن دود روی اجاق الکتریکی قرار داده شد. سپس کروزه‌ها در دمای ۵۵۰ تا ۶۰۰ درجه به مدت ۵ ساعت قرار داده شدند. در انتهای این زمان نباید دیگر ذرات سیاه رنگ در کروزه مشاهده شود. سپس کروزهها را در دسیکاتور قرار داده شدند و نمونه ها وزن شدند. درصد خاکستر از فرمول زیر محاسبه شد (سوزان- نیلسون، ۲۰۱۰):

= درصد خاکستر
۳-۳-۲- اندازه گیری رطوبت و ماده خشک
ابتدا ظروف آلومینیومی به همراه درب آنها در آون با دمای ۱۰۵ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ دقیقه قرار گذاشته شد. سپس آنها را به دسیکاتور انتقال داده تا سرد شده و به دمای ثابت برسند. ۱ تا ۲ گرم نمونه در ظروف توزین شد و تا زمان رسیدن به وزن ثابت در آون با دمای ۱۰۵ درجه سانتی‌گراد قرار داده شد. بعد از خارجکردن از آون و سرد کردن ظروف حاوی نمونه مجددا آنها را توزین کرده و درصد رطوبت یا ماده خشک با بهره گرفتن از فرمولهای زیر محاسبه شدند (واسیلجویک، ۲۰۰۷).
درصد رطوبت-۱۰۰= درصد ماده خشک
۳-۳-۳- اندازه گیری چربی
۳-۳-۳-۱- روش سوکسله
اندازه گیری چربی، برای صمغ فارسی و شیر خشک با روش سوکسله انجام شد و درصد چربی با بهره گرفتن از فرمول زیر محاسبه شد:
= درصد چربی
۳-۳-۳-۲- روش ژربر
اندازه گیری چربی برای نمونه های ماست به روش ژربر انجام شد.
۳-۳-۴- اندازه گیری پروتئین و ازت کل
اندازه گیری پروتئین و ازت کل در سه مرحله هضم، تقطیر و تیتراسیون انجام شد.
الف- هضم
در این مرحله ۵/۱ گرم نمونه استفاده شد، ولی برای نمونههایی که مقدار پروتئین بالا دارند ۵/۰ گرم از نمونه کافی میباشد. ۵/۰ گرم از نمونه شیر خشک و ۵/۱ گرم نمونه های ماست و صمغ فارسی را در فلاسک هضم مخصوص کلدال ریخته و ۱/۱۱ گرم کاتالیزور(مخلوط سولفات پتاسیم، سولفات مس و سلنیم به ترتیب با نسبت ۱:۱۰:۱۰۰) همراه با ۲۵ میلیلیتر اسیدسولفوریک غلیظ به آن اضافه شد. ابتدا به فلاسکهای روی دستگاه هضم مخصوص، حرارت ملایم داده شد تا کف کردن محلولها متوقف شود. سپس حرارت را بالا برده تا محلولها بجوشند. این عمل تا زمان روشن شدن رنگ محلولها ادامه یافت. لازم به ذکر است نمونه های ماست بعد از اینکه در فلاسک هضم ریخته شدند، به مدت ۱ساعت درون آون و در دمای ملایم خشک شدند.
ب- تقطیر
بعد از مرحلهی هضم و تشکیل محلول زلال، نمونه ها را در دستگاه تقطیر قرار داده و ۴۰ میلیلیتر آب مقطر و ۱۲۰ میلیلیتر سود ۵۰ درصد به آنها اضافه شد و با برقراری جریان در داخل دستگاه، آمونیاک آزاد شد و در ارلن مایر حاوی ۵۰ میلیلیتر اسید بوریک ۲ درصد و چند قطره معرف فنول رد حل و جمعآوری شد. حل شدن تدریجی آمونیاک باعث تغییر رنگ نمونه های درون ارلن مایر به زرد شد. مرحلهی تقطیر تا زمان رسیدن محلولها به حجم ۲۰۰ میلی لیتر ادامه یافت.
ج- تیتراسیون
بعد از خارج کردن نمونه ها از زیر دستگاه تقطیر، آمونیاک موجود در آنها با اسید کلریدریک ۱/۰ نرمال تیتر شد و درصد پروتئین با فرمول زیر محاسبه شد (سوزان - نیلسون، ۲۰۱۰).

۳۸/۶× درصد ازت = درصد پروتئین
۳-۳-۵- اندازه گیری اسیدیته بر حسب اسید لاکتیک
۱ تا ۲ گرم نمونه را در ۱۰۰ میلیلیتر آب مقطر با دمای ۸۰ درجه سانتیگراد حل کرده سپس در برابر معرف فنلفتالئین ۲ درصد، تا ایجاد رنگ صورتی پایدار با سود ۱/۰نرمال استاندارد شده، تیترشد. مطابق رابطه زیر اسیدیته بر حسب اسیدلاکتیک تعیین گردید (سوزان- نیلسون، ۲۰۱۰):
لاکتیک
۳-۵- رسم منحنی رشد
برای رسم منحنی رشد ۱ درصد از کشت فعال به ۵۰ میلیلیتر MRS مایع اضافه شد و در انکوباتور CO_2- دار در دمای ۳۷ درجهی سانتیگراد نگهداری شد. ابتدا به مدت ۲ ساعت، هر نیم ساعت یکبار و بعد از این مدت هر دو ساعت یکبار نمونه برداری انجام شد و هر نمونه تا رقت ۱۰^۷ رقیق شد و از رقتهای ۱۰^۴ تا ۱۰^۷ به روش مایلز- میزرا بر روی محیط MRS جامد کشت داده شد. در این روش هر پتری به ۴ قسمت مساوی تقسیم شده و در هر قسمت ۴۰ میکرولیتر از رقت مورد نظر کشت داده میشود. پس از خشک شدن، پلیت ها به انکوباتور بیهوازی با دمای ۳۷ درجهی سانتیگراد منتقل شده و بعد از ۴۸ ساعت شمارش انجام می شود. جمعیت باکتریها از حاصلضرب این عدد در عکس ضریب رقت و در ۲۵ به دست میآید (نوربخش، س. ح، ۱۳۹۱).
۳-۶- تهیه سوسپانسیون فعال سلولی جهت ریزپوشانی
برای آمادهسازی سوسپانسیون فعال سلولی ده درصد از ساب کالچر نهایی به دو ارلن مایر یک لیتری محتوی ۵۰۰ سی‌سیMRS مایع استریل انتقال داده شد و به مدت ۱۸ ساعت در دمای ۳۷ درجهی سانتیگراد تحت شرایط بیهوازی (۵ درصد CO₂) انکوبهگذاری شد. بعد از ۱۸ ساعت که همزمان با شروع فاز سکون در باکتری لاکتوباسیلوس پلانتاروم است، تودهی سلولی توسط سانتریفیوژ (۵ دقیقه با دمای ۴ درجه سانتی گراد و شتاب g´ ۴۵۰۰) جمعآوری شد. سپس محیط کشت را جدا کرده و تودهی سلولی دو مرتبه به وسیله پپتون واتر ۱/۰ درصداستریل تحت شرایط قبلی شسته شد. در نهایت تودهی سلولی در دمای ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شد. شمارش سلولی سوسپانسیون ۴۸ ساعت بعد از کشت سطحی بر روی MRS جامد و در شرایط بیهوازی و دمای ۳۷ درجه انجام شد (چاواری و همکاران، ۲۰۱۰).
۳-۷- فرایندهای ریزپوشانی
آمادهسازی امولسیون دوگانه
امولسیون در دمای اتاق، با بهره گرفتن از روش امولسیون دو مرحلهای تهیه شد. در مرحله اول امولسیون اولیه آب در روغن به وسیلهی توده سلولی حاویcfu/ml 10⁸ باکتری است، به امولسیون تبدیل میشود. برای فاز روغن در این مرحله از روغن کانولا استفاده شد. غلظت کلی امولسیفایرها در این مرحله ۸ درصد وزنی- وزنی بود (۱ قسمت امولسیفایر هیدروفیل و ۴ قسمت امولسیفایر لیپوفیل). امولسیفایر هیدروفیل DATEM و امولسیفایر لیپوفیل PGPR بود. امولسیون اولیه دارای نسبت حجمی فاز پراکنده ۵/۰ بود.
تهیه امولسیون به وسیله هموژنایزر انجام شد و در مرحله اول برای تشکیل امولسیون آب در روغن، با دور rpm9000 به مدت ۵ دقیقه انجام شد. سوسپانسیون سلولی توسط سرنگ استریل به صورت قطره قطره دا خل روغن ریخته شد.
در مرحله دوم ml40 از امولسیون آب در روغن اولیه به صورتی که در مرحله اول اضافه شد، به ml60 صمغ فارسی ۵ درصد اضافه شد. دور و زمان هموژنایزر در این مرحله به ترتیب rpm4500 و ۵ دقیقه بود (گنزالس و همکاران، ۲۰۰۹).
۳-۸- آنالیز رهایش سلولها از ریزپوشینهها
امولسیون دوگانه که حاوی سلولهای به دام افتاده بود در سرعت g15800 و به مدت ۱۰ دقیقه سانتریفیوژ شدند. تحت این شرایط امولسیون دوگانه شکسته شده و سلولهای به دام افتاده آزاد شدند. سپس نمونه های ml1 از امولسیون شکسته در ml9 از بافر فسفات ۲/۰ مولار حل شد. پس از آن مجددا یک دقیقه با ورتکس هم زده شد تا اطمینان حاصل شود که رهایش سلولها از کپسول به صورت کامل صورت گرفته است. ۱۰۰ میکرولیتراز محلول فوق به یک میکروتیوب حاوی ۹۰۰ میکرولیتر بافر فسفات استریل اضافه شد و تا رقت ^۸-۱۰ رقیق سازی انجام شد. به منظور ارزیابی جمعیت باکتری زنده مانده و رها شده از داخل ریزپوشینه ها از ۴ رقت آخر به روش مایلز- میزرا بر روی محیط کشت MRS جامد کشت داده شد و بعد از گرمخانهگذاری با دمای ۳۷ درجه سانتی گراد برای ۴۸ ساعت در انکوباتور بیهوازی، شمارش صورت گرفت. شمارش در سه تکرار و هر تکرار در سه مشاهده انجام شد(گنزالس و همکاران، ۲۰۰۹).
۳-۹- محاسبهی بازده فرایند ریزپوشانی
به منظورارزیابی بازده فرایند ریزپوشانی ابتدا شمارش سلولهای لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 در سوسپانسیون اولیهای که به امولسیون دوگانه وارد شده حساب شد و سپس در مورد باکتریهای ریزپوشانیشده رهایش سلولها صورت گرفت و شمارش به روش بند ۳-۷ انجام شد. بازده ریزپوشانی^[۶۴] با فرمول زیر محاسبه شد: (EY = بازده فرایند ریزپوشانی)
(۳-۹)
N جمعیت باکتریهای زنده در هر گرم از ریزپوشینه و N₀ جمعیت سلولی اولیه میباشد.
۳-۱۰- بررسی مورفولوژی ریزپوشینهها توسط میکروسکوپ نوری
از چندین نمونه ریزپوشینه تصویر تهیه شد و مورفولوژی ریزپوشینهها بررسی گردید. برای تهیهی تصویر نمونه ها ابتدا از کپسولهای تهیه شده گستره تهیه شد.
۳-۱۱- تهیهی ماست پروبیوتیک و ارزیابی خصوصیات میکروبیولوژیکی، فیزیکی و حسی نمونه های ماست
۳-۱۱-۱- تهیه ماست پروبیوتیک
در شکل ۳-۱ فرایند تولید نمونه های ماست ارائه شده است. دو نمونه ماست، به منظور ارزیابی میزان بقاء سلولهای آزاد و ریزپوشانیشده لاکتوباسیلوس پلانتاروم A7 تهیه شد. یک نمونه ماست به عنوان نموته کنترل تهیه شد که به آن هیچ کدام از سلولهای آزاد یا ریزپوشانی شده اضافه نشدند. جهت تولید ماست پروبیوتیک،۲۰۰ سیسی از امولسیون تشکیل شده از سلولهای ریزپوشانیشده به ۲۰۰۰ سیسی شیر بدون چربی اضافه شد. همچنین ۲۰ سیسی از سوسپانسیون سلولی آزاد به همین مقدار شیر بدون چربی به منظور تولید ماست پروبیوتیک از سلولهای بدون ریزپوشینه اضافه شد. در نهایت نمونه های ماست در شرایط یخچال، در دمای ۴ درجه سانتیگراد نگهداری شدند و آنالیز میکروبیولوژی و حسی آنها طی ۲۱ روز نگهداری بررسی شد. آنالیز روز صفر(بعد از سرد شدن نمونه ها) و بقیه آنالیزها در روزهای ۳، ۶، ۹، ۱۲، ۱۵، ۱۸ و ۲۱ انجام شد. تمامی آزمایشات و شمارش سلولی تیمارها در سه تکرار و سه مشاهده انجام و نتایج به صورت میانگین داده ها گزارش شد)پیکوت و همکاران، ۲۰۰۴).
لازم به ذکر است نمونه های ریزپوشانیشده بدون اضافه شدن به ماست در یخچال به مدت ۲۱ روز نگهداری شد و زندهمانی باکتری در طی این دوره، مطابق با بند ۳-۸ بررسی شد.

 

تهیه شیر با مخلوط کردن ۲۴۰ گرم پودر شیرخشک بدون چربی با ۲ لیتر آب معمولی، تا رسیدن به ماده خشک ۱۲ درصد حجمی/ حجمی

کرامر^۹ در سال ۲۰۰۰ میلادی با انتشار مقاله‎ای به بحث در باره تفاوت‎های جنسی در تحول هویت می‎پردازد که در اینجا به بخش‎هایی از آن اشاره می‎کنیم:
پژوهشگرانی که از نظریه پایگاه هویت استفاده کرده‎اند، آن را هم در مورد مردان و هم در مورد زنان به کار برده‎اند لکن بین پژوهشگران از نظر اینکه آیا ساختار، فرایند و زمان‎بندی تحول هویت برای هر دو جنس یکسان است یا نه، عدم توافق قابل ملاحظه‎ای وجود دارد. پژوهشگرانی که از یکسانی، حمایت می‎کنند، اظهار می‎دارند که در هر نمونه، توزیع مردان و زنان در چهار پایگاه هویت کاملاً شبیه به هم، و زمان‎بندی تشکل و تغییر هویت تقریباً برای مردان و زنان یکسان است. صاحب‎نظرانی چون آرچر (۱۹۸۹)، واترمن (۱۹۸۲) و کروگر (۱۹۹۷) در بازنگری سی سال پژوهش در حیطه هویت نتیجه‎گیری می‎کنند که تحول هویت مردان و زنان از نظر ساختار و فرایند، بسیار شبیه به هم است اما از آغاز، همان‎طور که مارسیا (۱۹۸۰) اشاره کرده،"سوگیری مردانه^۱“در مفهوم هویت (اریکسون، ۱۹۵۰) و در پژوهش‎های هویت وجود داشته است، از این حیث که هم مفهوم هویت و هم پژوهش‎های هویت بر عوامل سهیم در تحول هویت مردان متمرکز بوده‎اند. اگرچه اریکسون در نظریه‎اش تجدید نظر کرد و فضای درونی^[۳۸]۲زنان را در آن گنجاند (اریکسون، ۱۹۶۸) و پژوهشگران هویت، جنسیت، نقش‎های جنسی و دیگر مسائل بین شخصی را برای سنجش تحول هویت زنان به آن افزودند (گروتوانت، ثوربک^۳ و میر^۴، ۱۹۸۲؛ مارسیا، ۱۹۸۰)، شکست کلی در پیدا کردن تفاوت‎های جنسی در حیطه‎های بین‎ شخصی هویت، روی‎آورد آزاد از جنسیت^۵ را در مطالعه هویت، ابقا کرد. افزون بر این، حتی پژوهشگرانی که بر فقدان تفاوت‎های جنسی در مقیاس‎های کلی هویت تأکید کرده‎اند پیشنهاد می‎کنند که پایگاه‎های متفاوت هویت ممکن است مضامین روان‎شناختی متفاوتی را برای مردان و زنان داشته باشد.

از زاویه نظریه، مکررا تأکید شده است که برای زنان، بیش از مردان مسئله پیوند بین شخصی^۶ بخش جدانشدنی تحول هویت است: برای مردان مسائل تعریف خود، جدایی، و استقلال عمل مهمتر درنظرگرفته می‎شود (برای مثال، گیلیگان، ۱۹۸۲، جوسلسون^۷، ۱۹۷۳). این مطرح می‎کند که مسائل مرتبط با رابطه با دیگران ممکن است سهمی در تحول هویت زنان داشته باشد یا پیامد آن باشد. همچنین، مسائل جدایی و استقلال عمل بیشتر با تحول هویت برای مردان مرتبط باشد تا زنان. (صص.۴۳ـ۴۴)
گراف، مولیس و مولیس (۲۰۰۸، ص.۵۸) نیز در باب تفاوت‎های جنسی در شکل‎گیری هویت اظهار میـ دارند که :
از نظر کروگر (۲۰۰۳)، تفاوت‎های جنسی در شکل‎گیری هویت در فرهنگ‎های غربی از بین رفته لکن مارسیا (۱۹۹۴) بر این عقیده است که تفاوت‎هایی، به‎ویژه از نظر اکتشاف حرفه‎ای، وجود دارد. مارسیا (۱۹۹۴) معتقد است که نوجوانان زن اغلب مشکلات بیشتری در هماهنگی خواسته‎هایشان^۸ برای عشق با خواسته‎هایشان برای حرفه دارند. در نتیجه، برای زنان صمیمیت بیش از هویت اولویت دارد. در صورتی که برای مردان، عکس این وضع صادق است. لوکاس^۱(۱۹۹۷) تشابهات و تفاوت‎های مردان و زنان نوجوان را از نظر تحول هویت، پیشرفت حرفه‎ای و جدایی روان‎شناختی از والدین بررسی کرد. در گروه زنان، تعهد هویت را استقلال نگرشی^۲[۳۹]به‎طور منفی پیش‎بینی می‎‎کرد. مردانی که از نظر عاطفی از والدینشان مستقل‎تر بودند، بیشتر احتمال داشت که در مرحله اکتشاف هویت به سر ببرند؛ در صورتی که مردانی که از نظر عاطفی وابسته به والدینشان بودند کمتر احتمال داشت که هویت موفق داشته باشند. کروگر (۲۰۰۷) نشان داده است که احساس پیوند با دیگری و استقلال اغلب هم در مردان دیده می‎شود هم در زنان، که بیشتر ناشی از تفاوت‎های فرهنگی در اجتماعی‎شدن نقش جنسیتی و کمتر ناشی از تفاوت‎های جنسی زیست‎شناختی است.
به‎رغم پژوهش‎های بسیار در باب شکل‎گیری هویت در نوجوانان، تعداد بسیار کمی از آنها به تأثیرات محیط‎های اقتصادی اجتماعی متفاوت بر هویت نوجوان پرداخته‎اند. در واقع، بازنگری پیشینه پژوهشی مبیّن آن است که مطالعاتی که فرایندهای هویت را میان افراد واجد طبقه پایین اقتصادی اجتماعی بررسی کرده‎اند، نه تنها نادرند بلکه حقیقتاً وجود ندارند. افزون بر این، پژوهش‎هایی که در سال‎های اخیر در مورد نوجوانان از نظر اقتصادی محروم انجام شده، بر اقلیت‎های قومی متمرکز بوده‎اند و تمرکز در بسیاری از این مطالعات بر مفهوم هویت به‎طور کلی نبوده بلکه بر هویت قومی آنها بوده است. رابطه فقر و هویت، توجه کمی را از سوی محققان تحول هویت دریافت کرده است، به استثنای دهان^۳ و مک‎‎درمید^۴(۱۹۹۶) که به این نتیجه دست یافتند که اثرات سختی اقتصادی بر پیامدهای روان‎شناختی و رفتاری غیر ‎مستقیم است. فقر با سطوح کمتر تحول هویت مرتبط است که به‎نوبهخود با پیامدهای منفی در حوزه‎های حرمت خود، افسردگی، تنهایی، مصرف مواد، بزهکاری و پیشرفت تحصیلی ارتباط پیدا می‎کند (فیلیپس^۵و پیتمن^۶، ۲۰۰۳).
۳ـ۱ـ۲ـ۲ هویت و فرهنگ
فرهنگ، بنا به تعریف عبارت است از شیوه سازش‎یافته زندگی اشخاص که از شش مؤلفه تشکیل می‎شود: ۱) شیوه‎های مرسوم رفتار کردن؛ ۲) فرض‎ها، انتظارات و هیجان‎های زیربنایی آن رفتارهای مرسوم؛ ۳) مصنوعات^۷ یا چیزهایی که برای آن اشخاص معنادارند ؛ ۴) نهادهای اقتصادی، سیاسی، مذهبی و اجتماعی؛ ۵) الگوهای روابط اجتماعی و ۶) چهارچوب فرهنگی داوری^۱ ؛ یعنی، اشخاص چگونه صحبت، احساس و فکر می‎کنند، با دیگران ارتباط دارند و برای پیشرفت تقلا می‎کنند (اگبو^[۴۰]۲، ۱۹۹۹، نقل از پچر^۳ و دامونت ـ متیو^۴، ۲۰۰۴).
یکی از ابعاد فرهنگی که به‎طور گسترده مورد بررسی قرار گرفته، بعد جمع‎نگری ـ فردنگری^۵ است. فردنگری در کشورهای توسعه‎یافته و غربی و جمع‎نگری در کشورهای کمتر توسعه‎یافته و شرقی، غالب است. هر چند چهارچوب فرهنگی جمع نگری ـ فردنگری هم به لحاظ نظری و هم روش‎شناختی مورد انتقاد قرار گرفته است، لکن بسیاری از پژوهشگران همچنان بر این بعد ارزشی برای تبیین تفاوت‎های بین فرهنگی در بازخوردهای فردی و رفتارها به دو دلیل عمده اتکا دارند: اول اینکه برای تبیین تشابهات و تفاوت‎ها بین نظام‎های فرهنگی گوناگون، نظریه‎های کمی وجود دارد. دوم اینکه سازه‎های جمع‎نگری و فردنگری در مشخص ساختن برخی تفاوت‎های اصلی بین فرهنگ‎هایی که در این ابعاد در حد افراطی قرار می‎گیرند (برای مثال ایالات متحده آمریکا و بسیاری از کشورهای آسیایی) مفید است (چان^۶، فرنچ^۷ و اشنایدر^۸، ۲۰۰۶).
فرهنگ‎های فردنگر، غیر‎سنتی و ناهمگون‎اند و احتمالاً در این فرهنگ‎ها اشخاص عضو چندین گروه هستند. در مقابل، فرهنگ‎های جمع‎نگر، سنتی و همگون‎اند و با احتمال بیشتر، در این فرهنگ‎ها اشخاص عضو گروه‎های بسیار محدود هستند (هینکلی^۹، مارش^۱۰ و مک اینرنی^۱۱، ۲۰۰۲). در فرهنگ‎های فرد‎نگر، به اهدف شخصی بر اهداف جمعی اولویت داده می‎شوند؛ در فرهنگ‎های جمع‎نگر، بین اهداف شخصی و جمعی هیچ تمایزی وجود ندارد یا اگر تمایزی موجود باشد، اشخاص اهداف شخصی‎ خود را فدای اهداف جمعی می‎کنند. افزون ‎بر این، در این فرهنگ‎ها نتایج اعمال اشخاص بر اعضای گروه مهم است، اشخاص تمایل دارند که منابع را با اعضای گروه، تقسیم کنند، نسبت به اعضای گروه احساس وابستگی دارند و به زندگی آنها علاقه‎مندند. در این فرهنگ‎ها بر همنوایی با استانداردهای جمعی، وفاداری به گروه و احترام به مراجع قدرت تأکید می‎شود. در جوامع فردنگر، نیازها و ویژگی‎های فردی، آزادی و استقلال شخصی، تحقق خود بسیار مورد تأکید است و اشخاص به داشتن استقلال عمل و خوداتکایی ترغیب می‎‎شوند (تریاندیس^۱۲، ۱۹۸۹ ،۱۹۹۵).
در فرهنگ‎های فردنگر و جمع‎نگر هویت بر مبنای عناصر متفاوت تعریف می‎شود. در فرهنگ‎های فردنگر معمولاً بر عناصری از هویت که منعکس‎کننده مالکیت‎اند؛ یعنی، من چه چیزهایی دارم، من چه تجربه‎هایی داشته‎ام، دستاوردهای من چیست، تأکید می‎شود. در فرهنگ‎های جمع‎نگر، هویت بیشتر بر حسب روابط تعریف می‎شود؛ یعنی، من مادر"الف"هستم، عضو"ب"هستم، و ساکن"ج"هستم. افزون‎بر این، ویژگی‎هایی که در تشکل هویت اهمیت دارند، نیز در این دو نوع فرهنگ کاملاً متفاوت‎اند. در اروپا و آمریکای شمالی منطقی، معقول، متعادل و منصف بودن از ویژگی‎های مهم تلقی می‎شوند؛ در آفریقا سبک شخصی، خودبیانگری صادقانه، پیش‎بینی‎ناپذیری و بیان هیجانی بیشتر ارج گذاشته می‎شود (تریاندیس، ۱۹۸۹).
از نظر آدامز و مارشال (۱۹۹۶) ارتباطات بین شخصی، فرهنگ، اقتصاد، سیاست و طبقه اجتماعی همگی بر تشکل هویت از خلال ارزش‎ها و ایدئولوژی‎های مشترک تأثیر می‎گذارد. از نظر بامیستر^۱[۴۱](۱۹۸۶، نقل از سولومونتس ـ کاونتوری و هاری، ۲۰۰۸) جوامع متفاوت یا یک جامعه در زمان‎های متفاوت، سطوح متفاوت انتخاب را در بنای هویت فراهم می‎آورد. بر همین منوال، چهارچوب فرهنگ ـ هویت پیشنهاد شده است (کوت،۱۹۹۶؛ کوت و لوین، ۲۰۰۲) که در آن پایگاه‎های هویت از نظر ساختار اجتماعی متفاوت‎اند. در جوامع پیش‎مدرن^۲، انتظار می‎رود که افراد به واسطه پذیرش انتطارات اشخاص دیگر در پایگاه بازداشته باشند. در جوامع مدرن اولیه (اوایل مدرن^۳) انتظار می‎رود که افراد سبک شخصی متمایزشان را دنبال کنند و بدین ترتیب، در پایگاه موفق باشند. در جوامع اواخر مدرن^۴، پایگاه‎های پراکنده و معوق ظهور می‎یابند.
شوارتز، زامبونگا^۵، و ویسکرچ^۶(۲۰۰۸) اظهار می‎دارند که عاملیّت برای تحول هویت شخصی در جوامع غربی اساسی است؛ زیرا جوانان در قبال رشد مسیرهای زندگی خود مسئولیت زیادی دارند. آنها در ادامه مطرح می‎کنند که :
شوارتز (۲۰۰۷) در چهارچوب مفهوم تثبیت هویت^۷، تعداد زیادی از ویژگی‎های هویت شخصی را که با کنش‎وری موفقیت‎آمیز در جامعه بدون ساخت پسا صنعتی^۸ مرتبط‎اند، معرفی کرده است. ویژگی‎های یاد شده شامل این مواردند: تعهد در برابر مجموعه اهداف، ارزش‎ها و باورها، دارا بودن یک احساس درونی باثبات و تلفیق‎یافته از خود، و توانا بودن برای استفاده از این احساس عاملیت و انسجام خود برای استفاده مؤثر از منابع اجتماعی. تثبیت هویت بیشتر در بافت‎های فرهنگی غربی، بسیار فردنگر و پساصنعتی سازشی است که در آن انتخاب فرد بر اجبارهای خانوادگی و جامعه محلی اولویت دارد. در بافت‎های غیرغربی، که اجبارهای دیگران بر استقلال عمل فردی مقدم است، خود عامل که ثبات در موقعیت‎ها را ارتقا می‎دهد، ممکن است کمتر سازشی باشد. بدین ترتیب، ممکن است هویت شخصی در بافت‎های جمع‎نگر غیرغربی متفاوت عمل کند. در بافت‎های جمع‎نگر، الگوهای هویت شخصی که از آرمان‎های گروهی و ساختارهای نقش اجتماعی استخراج می‎شوند، ممکن است از الگوهای مبتنی بر عاملیت هویت شخصی مناسب‎تر باشند اما این سؤال مهم باقی است که آیا جهانی‎شدن نیاز به کنش‎وری عامل را در چنین بافت‎هایی افزایش داده است یا اجبارهای گروهی همچنان بر انتخاب فرد و تحول او مقدم‎اند. (صص.۶۴۱ـ۶۴۵)
از نظر شوارتز و پانتن (۲۰۰۶) در بافت‎های جمع‎نگر شاید سازوکارهای دیگری چون تقلید و همسان ـ سازی، جانشین عاملیّت به منزله وسیله‎ای برای تحول احساس هویت شود و احساس هویتی که از خلال فرایندهای همسان‎سازی تحول یافته است، تبادلات مثبت و مولد با محیط اجتماعی را تسهیل می‎کند و بنابر این، چنین هویتی سازشی تلقّی ‎شود.
۳ـ۱ـ۲ـ۲ اندازه گیری هویت
پیش از این، به برخی سوابق تجربی در قلمرو هویت اشاره شد. در اینجا برخی از یافته‌های پیشینه ای را که به اندازه‎گیری هویت شخصی پرداخته‎اند، مرور می‌کنیم.
به‎طور عمده، دو نوع اندازه‎گیری در مورد هویت به کار گرفته شده است: مصاحبه و پرسشنامه (شوارتز، ۲۰۰۱).
مارسیا (۱۹۶۶) با توسل به مصاحبه نیمه ساخت‎دار، افراد را در یکی از پایگاه‎های چهارگانه هویت قرار داد. قلمروهایِ مورد آزمون شامل شغل، مذهب، و سیاست بود.
گروتوانت و دیگران (۱۹۸۲، نقل از آلیسون و شولتز،۲۰۰۱)، استدلال کردند که هویت صرفاً به مؤلفه ـ های ایدئولوژیکی یا قلمروهای شغل، مذهب، و سیاست محدود نمی شود. این پژوهشگران اظهار داشتند که مهم است فرایند اکتشاف و تعهد را در روابط بین شخصی در چهار قلمروِ دوستی، روابط با غیرهمجنس، نقش جنسی، و تفریح مشخص کرد.
آرچـر (۱۹۸۲)، فلوم^[۴۲](۱۹۹۴)، میلمان^۲(۱۹۷۹) از این که قلمرو ایدئولوژیکی برای اندازه‎گیری هویت در اوایل دوره نوجوانی به کار رود، انتقاد کردند. از نظر این مؤلفان، هویت روابط بین شخصی در این دوره مهم است (آلیسون و شولتز،۲۰۰۱).
برزونسکی (۱۹۸۹) بر اساس الگوی سبک هویت، مقیاس خودگزارش‎دهی را تدوین کرده است (فهرست سبک هویت^۱) که مشتمل بر چهار مقیاس است که سه مقیاس این فهرست، سه سبک هویتی را اندازه‎گیری
می‎کنند. مقیاس مستقل چهارم، مقیاس تعهد است.
آدامز (آدامز، بنیون^[۴۳]۲، و هاه^۳، ۱۹۸۹، آدامز، ۱۹۹۸)، بر مبنای چهارچوب اریکسونی، مقیاسی (مقیاس عینیِ پایگاه هویتِ من^۴ـ OMEIS) را برای اندازه گیری چهار مقوله، هویت موفق، معوق، بازداشته و پراکنده، در سه قلمرو ایدئولوژیکی (شغل، مذهب، و سیاست) ساخت، که در نسخه تجدیدنظرشده ((OMEIS-II قلمروهای بین شخصی (دوستی، رابطه با غیرهمجنس، نقش‎های جنسی، و تفریح) بدان افزوده شد. نسخه تجدید نظرشده از ۲۴ سؤال به ۶۴ سؤال تبدیل شد که هم هویت ایدئولوژیکی و هم هویت بین شخصی را اندازه‎گیری می کند.
بالسیترری^۵(بالسیترری، بوش ـ راسناگل^۶و گیسینگر^۷، ۱۹۹۵)، مقیاس ۳۲ ماده‎ای را فراهم کرد (پرسشنامه فرایندِ هویت من^۸ـ EIPQ) که ابعاد اکتشاف و تعهد را در هشت قلمرو حرفه، سیاست، مذهب، ارزش‎ها، خانواده، دوستی، رابطه با جنس مخالف، و نقش‎های جنسی اندازه گیری می‎کند. مقیاس نمره‎های جداگانه ای برای اکتشاف هویت و تعهد هویت به‎ دست می دهد.
یک ردیف از مقیاس‎ها، هویت من را به‎طور کلی می‎سنجند (برای مثال، تان و دیگران، ۱۹۷۷). برخی دیگر مقیاس‎هایی هستند که تحول روان‎اجتماعی را بر اساس نظریه اریکسون می‎سنجند و زیرمقیاس هویت را با خود دارند (برای مثال، روزنتال و دیگران، ۱۹۸۱).
در باب اندازه گیری هویت در اوایل نوجوانی باید خاطر نشان ساخت که گرچه الگوی پایگاه هویت^[۴۴](مارسیا، ۱۹۶۶) تاکنون پراستفاده‎ترین بسط تجربی نظریه اریکسون بوده است اما بهره‎گیری از این الگو در اوایل نوجوانی مناسب نیست؛ زیرا نوجوانان فرایند تحول هویت را تازه آغاز می‎کنند (آرچر، ۱۹۸۲) و بر اساس هیچ شیوه نظامداری که توسط یک مقیاس پایگاه هویت تشخیص داده شود، به اکتشاف نمی‎پردازند و احتمال ندارد که تعهدات هویتی بادوامی در آنها تحول پیدا کرده باشد. مطالعات مربوط به پایگاه هویت در بررسی فرایند تثبیت هویت در اواخر نوجوانی و بزرگسالی موفق بوده است و مقیاس‎های پایگاه هویت تعدادی از حیطه‎های محتوایی مرتبط با اواخر نوجوانی و بزرگسالی همچون ترجیحات سیاسی، باورهای مذهبی، انتخاب‎های حرفه‎ای و سبک‎های رابطه را می‎سنجند اما مرتبط بودن این حیطه‏ها با اوایل نوجوانی مورد سؤال قرار گرفته است (برای مثال، آرچر و واترمن^۱، ۱۹۸۳، نقل از شوارتز و دیگران، ۲۰۰۹). برای مثال، در مطالعه‎ای که آرچر (۱۹۸۲) در نمونه‎ای از نوجوانان دوره راهنمایی و دبیرستان انجام داد، به این نتیجه دست یافت که بیشتر شرکت‎کنندگان (خصوصاً نوجوانان کم سن‎تر) فعّالیّت هویتی کمی از خود نشان می‎دهند.
آلیسون^۲۱[۴۵]و شولتز^۲(۲۰۰۱) در بازنگری یافته‎های آرچر مشاهده کردند که حیطه‎های محتوایی که در مقیاس‎های پایگاه هویت سنجیده می‎شوند، همچون انتخاب حرفه‎ای، باورهای مذهبی و ارزش‎های شخصی، احتمالاً برای نوجوانان در اوایل نوجوانی مناسب نیستند. مقیاس‎هایی که انسجام و سردرگمی کلّی هویت را می‎سنجند، برای بررسی فعّالیّت هویتی در اوایل نوجوانی مناسب‎ترند (شوارتز و دیگران، ۲۰۰۵). چنین مقیاس‎هایی شاخص‎هایی از انسجام هویت و سردرگمی هویت را فراهم می‎آورند و بنابراین، بررسی میزان غلبه انسجام هویت را بر سردرگمی هویت امکان‎پذیر می‎کنند و بیشتر منعکس‎کننده دیدگاه اریکسون هستند تا پایگاه هویت (شوارتز و دیگران، ۲۰۰۹). اگرچه مقیاس‎های اریکسونی و پایگاه هویت در اواخر نوجوانی و اوایل بزرگسالی ارتباط تنگاتنگی دارند (شوارتز، ۲۰۰۷)، مقیاس‎های اریکسونی به‎طور منحصر به فردی برای اندازه‎گیری وهله‎های اولیه فعّالیّت هویتی در اوایل نوجوانی مناسب‎اند. اتکا به مقیاس‎های پایگاه هویت که برای نوجوانان بزرگ‎تر و بزرگسالان بیشتر مناسب‎اند، تا حدودی موجب این فرض بوده است که فعّالیّت در حیطه تحول هویت در اوایل نوجوانی به‎وقوع نمی‎پیوندد (نقل از شوارتز و دیگران، ۲۰۰۹). با توجه به مطالب مطرح شده، در پژوهش کنونی از یک مقیاس کلّی هویت برای سنجش متغیرهای انسجام و سردرگمی هویت سود جسته‎ایم.
۲ـ۲ـ۲ تحول رفتاری
کلیه تغییرات نوجوانان در قلمروهای جسمانی، شناختی و روان‎اجتماعی، آنها را آماده می‎سازد که رفتارهای جدیدی را طیّ گذارشان از کودکی به بزرگسالی آزمایش کنند. این آزمایشگری به‎نو‎به‎خود به آنها کمک می‎کند که تحولشان را در این قلمروها سازگارتر کنند. مخاطره‎جویی در دوره نوجوانی، شیوه مهمّی است که نوجوانان از طریق آن هویت خود را شکل می‎دهند، مهارت‎های تصمیم‎گیری جدید خود را امتحان می‎کنند و سنجش‎هایی واقعی از خود، دیگران و جهان به‎ دست می‎آورند. این گونه رفتارهای اکتشافی در دوره نوجوانی، طبیعی است و نوجوانان به این آزمایشگری و کسب تجربه در مورد نتایج تصمیم‎گیری‎هایشان در موقعیت‎های متفاوت نیاز دارند اما گاهی ظرفیت خود را برای این که از عهده موقعیت‎های جدید برآیند، بیش برآورد می‎کنند و این رفتارها پیامدهای جدّی برای آنها و جامعه خواهد داشت، در چنین مواقعی با رفتارهای مشکل‎آفرین روبه‎رو هستیم (انجمن روان‎شناسی آمریکا، ۲۰۰۲).
در سطوری که در پی می‎آیند، به ترتیب به تعاریف و مفهوم‎پردازی‎های رفتار مشکل‎آفرین، تفاوت‎های جنسی و تحولی در رفتار مشکل‎آفرین، تأثیر عوامل درون‎شخصی (هویت) بر رفتار مشکل‎آفرین و در نهایت اندازه‎گیری رفتار مشکل‎آفرین خواهیم پرداخت.
۱ـ۲ـ۲ـ۲ رفتار مشکل‎آفرین: تعریف‎هاو مفهوم‎پردازی‎ها
ارائه تعریفی واحد از اصطلاح رفتار مشکل‎آفرین به لحاظ موضع‎گیری‎های نظری متفاوت، دشوار است.
از نظر گالامبوس (۲۰۰۴)، رفتار مشکل‎آفرین برای با هم گروه‎بندی کردن بسیاری از فعالیت‎های نوجوان که بالقوه برای او یا دیگران مشکلات یا دشواری‎هایی ایجاد می‎کنند، مورد استفاده قرار گرفته است. به بیان گالامبوس، رفتار مشکل‎آفرین به عنوان رفتاری که از استانداردهای خانوادگی یا اجتماعی به دور است و برای فرد یا جامعه خطر دارد، تعریف می‎شود که این ممکن است شامل اعمال غیرقانونی آشکار چون دزدی از مغازه یا رفتارهای به ظاهر کمتر جدی، مثل اطاعت نکردن از قوانین والدین یا مراجع مدرسه، باشد. گالامبوس همچنین به این نکته اشاره می‎کند که رفتار مشکل‎آفرین با رفتار مخاطره‎جو تا حدّی همپوشی دارد اما رفتار مخاطره‎جو از رفتار مشکل‎آفرین گسترده‎تر است و مخاطره‎های عقلانی و بدنی را هم شامل می‎شود.
دیسهیون^۱[۴۶]و پترسون^۲(۲۰۰۶) بر این باورند که رفتار مشکل‎آفرین همان رفتار ضد اجتماعی است اما چون طیّ دوره نوجوانی رفتارهای جدیدی همچون مصرف مواد و رفتار جنسی پیش از موقع^۳ به آن اضافه می‎شود، برای بیان این ناهمگونی، از اصطلاح کلی‎تر رفتار مشکل‎آفرین استفاده می‎شود. از نظر آنها، همه اشکال رفتار ضد اجتماعی یک ویژگی مشترک دارند و آن این است که قربانیان یا اشخاصی که به نوجوان نزدیک‎اند این رفتارها را تنفّرآور، مخرّب یا نامطلوب قلمداد می‎کنند. این مؤلّفان برچسبِ رفتار مشکل‎آفرین را از کودکی تا نوجوانی در قالب شکل ۴ـ۲ ترسیم کرده‎اند. در این شکل، دیدگاه کنونی راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‎های روانی^۴ نیز منعکس است.
جسور و جسور (۱۹۷۷، نقل از لی و دیگران، ۲۰۰۷) رفتارهای مشکل‎آفرین را رفتارهایی می‎دانند که از نظر اجتماعی یک مشکل، منبع نگرانی یا طبق هنجارهای جامعه متعارف^۵، نامطلوب تعریف می‎شوند و وقوع آنها معمولا نوعی پاسخ مهار اجتماعی را موجب می‎شود. طبق این تعریف، مجموعه متنوعی از رفتارهای نوجوانان را می‎توان رفتار مشکل‎آفرین در نظرگرفت؛ از جمله مصرف الکل، سیگار کشیدن، مصرف حشیش، مصرف داروهای غیر مجاز، رفتار بزهکارانه و شروع زودهنگام فعالیّت جنسی.

 

اوایل کودکی	اواسط کودکی	نوجوانی
عدم اطاعت	پرخاشگری آشکار و نهان	بزهکاری

۱۳-۳-۲ در آمیختگی احکام تبلیغی حکومتی و قضایی معصومان (ع)
بیشتر روایات رسیده از معصومان (ع) تبلیغی و بیان‌کننده حکم دایمی خداست لکن بخشی از امر و نهی‌ها از منصب و مقام ولایت امری با توجه به شرایط و موقعیت‌های مختلف به عنوان حاکم و ولی امر جامعه از آنان صادر شده است تفکیک این دو قسم در فهم نصوص و حل تعارض تأثیر فراوان دارد درباره چگونگی اجرای حد بر شخص مریض دو دسته روایت گزارش شده است در برخی تأخیر آن تا حصول سلامتی فرد و در برخی تسریع در اجرای حد به شیوه آسان‌تر وارد شده است شیخ طوسی در رفع این تعارض ظاهری می‌گوید: میان این اخبار تنافی نیست چه اینکه اجرای حد به دست امام (ع) است و او خود می‌داند چگونه اقامه حد کند اگر مصلحت در تسریع اجرای حد باشد آن را به گونه‌ای که منجر به هلاکت فرد نشود اجرا می‌کند چنانکه طبق دو خبر نخست پیامبر (ص) چنین کردند و اگر مصلحت در تأخیر باشد تا فرد سلامتی خود را بدست آورد و سپس به طور کامل بر اوحد جاری گردد امام (ع) چنین خواهد کرد.
۱۴-۳-۲ از میان رفتن پاره‌ای از قراین حالی و مقالی
ذهنیت و باورهای مخاطب شرایط و حالات او زمان و مکان صدور خبر حوادثی که در پی آنها روایتی از معصوم صادر شده است یا سؤالاتی که از جانب مخاطبان طرح شده معصوم (ع) بدان پاسخ داده است و دیگر قراین حالی و مقالی محورهاییست که در ایجاد فضای سخن و مقتضای حال نقش دارد و معصوم (ع) قطعاً متناسب با این شرایط و قراین سخن گفته است گاهی گزارش نکردن همه این قراین و از بین رفتن پاره‌ای از آنها موجب تعارض میان اخبار می‌شود لکن با دقت در اندک قراین به جا مانده می‌توان تعارض بدوی را رفع کرد مثل روایت امام صادق (ع) درباره حکم نماز لباسی که از پوست گوره‌خر، سنجاب، سمور و نظیر اینها باشد اشکالی ندارد. (تهذیب‌الاحکام، ج ۳، ص ۳۰۳)
۱۵-۳-۲ نسیان
شیخ طوسی و کلینی: نسیان راوی را عامل تعارض دانسته‌اند و آنها در باب «جواز أکل لحوم الأضاحی» روایتی از ابوالصالح از امام صادق (ع) نقل می‌کند که فرمودند: رسول خدا از گوشتهای قربانی بعد از ۳ روز منع کرده‌اند ولی بعداً اجازه دادند و فرمودند: از گوشت‌های قربانی بعد از طرفی، روایتی را از محمد بن مسلم از باقر (ع) نقل می‌کند که ۳ روز بخورید و آن را ذخیره کنید ایشان فرمودند همانا پیامبر نگهداری گوشت‌های قربانی، بیش از ۳ روز نمی‌کردند. در این رو روایت کلینی و شیخ می‌گوید: این دو روایت ناسازگار نیست؛ زیرا مانع ندارد که محد بن مسلم یا ابوالصالح هر دو این بخش از خبر را شنیده باشد و پیامبر از این گوشت‌ها نمی‌کرده، لکن بخشی از حدیث را که بعد از پیامبر (ص) اذن دادند، ابوالصالح گزارش کرده، ولی محمد بن مسلم آن را فراموش کرده است.
۱۶-۳-۲ اشتباه
محمد بن مسلم در بحث وجوب ترتیب غسل، خبری را برخلاف سایر روایات آورده که امام نخست دستور شستن بدن (طرف راست و چپ) و بعد سر راه داده‌اند. شیخ طوسی می‌نویسد: «به احتمال قوی، راوی در این خبر اشتباه کرده و آن را به خوبی ضبط نکرده و مطالب بر او مشتبه شده است به این که شنیده که امام صادق (ع) به آن زن فرمودند: «سرت را غسل بده و در هنگام سوار شدن بدن را غسل بده ولی این خبر را وارونه گزارش داده است».
۱۷-۳-۲ رعایت حالت‌های مختلف افراد
صدوق می‌گوید: خالده بن ماد قلاسی از امام صادق (ع) پرسید در مورد مُحرمی که پیش از انجام طواف نسا و بعد از وقوف در معشر مواقعه نماید حکمش چیست؟ حضرت فرمودند: «کفاره‌اش یک شتر است» و آن‌گاه شخص دیگری آمد همین مسئله را سؤال کرد. حضرت فرمود: «یک گاو کفاره بر عهده‌ی توست» و سپس خص دیگری آمد. حضرت فرمودند: «یک گوسفند بر عهده‌ی توست» پس از رفتن آنها عرض کردم خدا خیرت دهد، چه‌طور در جواب سؤال من فرمودید: یک شتر؟ فرمودند: «تو از نظر مالی دارا هستی بر عهده تو یک شتر است و بر مشوط حال یک گاو و بر نادر یک گوسفند است. (من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۳۶۳)
۱۸-۳-۲ القای اختلاف از سوی ائمه علیه السلام برای مصلحت شیعیان

عن محمدبن بشیر و حزیر، علیه السلام قال:قلت له: انه لیس شیء اشد علی من اختلاف اصحابنا، قال : ذلک من قبلی.
به امام صادق علیه السلام عرض کردم: چیزی برای من، سخت تر از اختلاف اصحاب نیست. حضرت فرمود: راویگوید این اختلاف از ناحیه خود من است.
در روایتی دیگر، از امام رضا علیه السلام درباره اختلاف نظر شیعیان پرسیدند، حضرت فرمود: «انا فعلت ذلک بکم لو اجتمعتم علی امر واحد لاخذ برقابکم.»
رعایت اوضاع و شرایط گوناگون مکلفان و برداشت نادرست راویان عن المیثمی انه سال الرضا علیه السلام یوما- و قد اجتمع عنده قوم من اصحابه و قد کانوا تنازعوا فی الحدثین المختلفین عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم فی الشیء الواحد… قلت: فانه یرد عنکم الحدیث فی الشیء عن رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم مما لیس فی الکتاب و هو فی السنه ثم یرد خلافه؟ فقال: و کذلک قد نهی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم عن اشیاء نهی حرام…..
از میثمی نقل شده است که روزی از امام رضا علیه السلام سوال شد، در حالی که برخی یاران حضرت اجتماع کرده بودند و درباره احادیث مختلف صادر شده از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در یک موضوع، با هم گفت و گو می کردند… و من عرض کردم: چطور با اینکه از شما روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم درباره موضوع رسیده- که در قر
آن نیست، ولی در سنت موجود است- سپس حدیثی مخالف آن وارد می شود؟
حضرت پاسخ مفصلی دادند که چکیده آن، چنین است: امر و نهی های صادرشده از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم دو گونه است (که توجه نکردن به آن، موجب تعارض نمایی اخبار زیادی شه است): برخی نهی تحریمی و امر وجوبی است، که ما هرگز در این موارد، رخصت نمی دهیم؛ مگر به عنوان حکم ثانوی. بدین گونه که مکلف در شرایط خوف، ضرورت و اضطرار قرار گیرد و در برخی از موارد، نهی کراهتی است، نه تحریمی وامر استحبابی و فضلی است، نه وجوبی، که در اینجا خود پیامبر صلی الله علیه و آله سلم ما به مکلفان در فعل یا ترک، رخصت می دهیم. شمامی توانید به هر دو خبر عمل کنید.
۱۹-۳-۲ تقطیع
به معنی جدا کردن بخشی حدیث طولانی، متناسب با موضوع خاص ابن بابویه در باب «ثواب صلاه اللیل» تناسب حدیث را این‌گونه نقل می‌کند و «قال النبی صلی و الله و آله و سلم، عند موته لِأبی دررّ رحمه الله علیه: یا أباذر احفظ وصیه نبیک تنفقک مَن ختَم له یقیام اللیل ثم مات فله الجنه و الحدیث فیه الطویل، اخذ منه موضع الحاجه» چنان‌که می‌شود ابن بابویه با ذکر «الحدیث فیه طویل» تناسب باب، حدیث را تقطیع نموده است. (سلیمانی، فقه الحدیث، ص ۱۹۱)
۴-۲ انواع تعارض اخبار
تعارض اخبار به دو اعتبار قابل تقسیم است: یکی به اعتبار محل تعارض که به تعارض سندی، و تعارض دلالی تقسیم می شود و دیگری به اعتبار قابل رفع بودن و نبودن تعارض که تعارض ظاهری و تعارض واقعی تقسیم می گردد.
۱-۴-۲ تعارض سندی و دلالی
تعارض گاهی در ناحیه حدیث است و گاهی در ناحیه متن حدیث
تعارض سندی: این نوع از تعارض را در علم الحدیث اضطراب سندی می خوانند عبارت از آن است که طرق حدیثی به گونه های مختلفی در کتب حدیثی آمده باشد و آن معمولاً از عدم دقت در تحمل حدیث ناشی شده است.
تعارض دلالی: این نوع تعارض وقتی وجود می آید که در موضوع واحدی متون مغایری رسیده باشد اعم از این که تمایز از نوع تباین و تعارض کلی باشد یا تباین و تعارض جزئی.
۲-۴-۲ تعارض ظاهری و واقعی
تعارض میان احادیث از لحاظ اینکه آیا قابل رفع است یا نه به دو نوع تعارض ظاهری و واقعی تقسیم می شود:
تعارض ظاهری: هرگاه تعارض میان متون به صورتی باشد که بتوان بر معتبر بودن هردو طرف تعارض حکم داد چنین تعارض ظاهری و قابل رفع تلقی می شود که در اینجا دو نظر وجود دارد:
الف: بنابرآنچه آمد تعریفی که در اینجا از تعارض ظاهری عرضه شد با تعریف علمای اسلامی تفاوت دارد. به نظر آن ها اگر از یک طرف تعارض هم معتبر باشد تعارض ظاهری خوانده می شود؛ به این ترتیب تعارض ظاهری نزد آن ها دو نوع است: ۱. تعارض قابل ترحیع ۲. تعارض قابل جمع
ب: در بسیاری از موارد، اخبار در ظاهر و نگاه اول معارض و مخالف همدیگر به نظر می آیند؛ اما پس از بررسی های کافی آشکار می گردد که میان آن ها هیچ تعارضی وجود ندارد و هردو طرف تعارض متون معتبر و قابل استنادی به شمار می روند.
این نوع از تعارض بر اثر آفت های پدید آمده است که به طور غیرعمد طی گذر زمان به میان احادیث راه یافته است. از میان رفتن پاره ای از قرائن، نقل شفاهی و سهل انگاری برخی از مهم ترین این آفت هاست و تقریباً تمام این آفات قابل شناسایی است و می توان آن ها را از چهره اخبار زدود به این ترتیب باید نزدیک به تمام تعارضات میان اخبار را ظاهری و قابل رفع تلقی کرد و لذا به صرف متعارض بودن اخبار نباید به کلی آن ها را نامعتبر به شمار آورد.
تعارض واقعی: هرگاه تعارض میان متون به گونه ای باشد که بر بی اعتبار بودن یکی از دو طرف تعارض حکم داده شود تعارض میان آن ها را تعارض واقعی می نامیم و در اینجا هم دو نظر است:
الف) باید دانست تعریفی که در اینجا از تعارض واقعی به دست داده شده است با تعریف علمای اسلامی متفاوت است به نظر آنان تعارض واقعی آن است که به بی اعتبار هر طرف تعارض حکم داده شود و آن در صورتی است که تعارض نه قابل جمع باشد نه قابل ترجیح، آنان در تعارض واقعی تساوی دو طرف تعارض و شرط کرده اند. حال آنکه تتبع کافی در خصوص هر دسته اخبار نشان می دهد که هیچ گاه چنین نیست که اعتبار روایات متعارض مساوی باشد.
ب: تعارض غیرواقعی یعنی تعارضی که یک طرف تعارض روایات نامعتبر و مردود باشند بر اثر جعل و تحریفی رخ داده است که از سوی واضعان و جاعلان حدیث صورت گرفته است (نکونام، تأکید بر علوم انسانی، ۱۳۸۶).
۵-۲ اصول تعارض زدایی اخبار
به منظور آنکه تعارض های میان روایت به گونه ای علمی برطرف کنیم شایسته است به این اصول پایبند باشیم:
۱-۵-۲ داشتن رویکرد اسلامی در قبال روایات
عیب در روایت مانند عیب در اثر باستانی است. باستان شناسان سعی می کنند به طریق معتبر علمی عیب اثر را بشناسد؛ سپس چنانچه آن اثر را به کلی جعل نیابد در مقام رفع عیب های آن برآید.
حدیث شناسن نیز باید چنانچه حدیثی را به کلی مجعول نیابد تبدیل و تغییر در آن را طبیعی تلقی کرده سعی می کند عیب حدیث را رفع کرده آن را به صورت اول برگرداند و به آن استناد و استشهاد کند دلیل لزوم اتخاذ این شیوه در مواجهه با روایات این است که روایات نظیر آثار باستانی درگذر زمان از آسیب سالم نمانده است و علل مختلفی چون جعل، نقل شفاهی، سهل انگاری در نقل و کتابت، آسیب های مانند زیادت و نقصان و تغییر پیدا کرده است
. براین اساس، به صرف ملاحظه تعارض روایت با یکدیگر و حتی معارضات بخشی از روایات با ادله معتبر نباید همه آن ها را نامعتبر تلقی کرد و دور افکند؛ بلکه باید در مرحله اول قدر مشترک مضامین روایات را اخذ کرد و آن اعتنا نمود و در مرحله بعد در خصوص بخش های متعارض روایات بخش های راجح را برگزید و بر آن ها تکیه کرد.
بدیهی است که روایات متعارض در نزد خبرگان حدیث ارزش یکسانی ندارند و به روشنی رجحان برخی از آن ها بر برخی دیگر تشخیص داده می شود.
۲-۵-۲ داشتن رویکرد تعارض نسبت روایات
رویکرد اصلاحی داشتن نباید حدیث پژوه را به ورطه توجیه گری بیافکند؛ طوری تلاش کند، هر روایتی را اگرچه در سند یا متنش قرائنی بر جعل وجود داشته باشد، توجیه کند و محمل صحیحی برای آن بتراشد؛ بلکه باید بکوشد چنانچه قرائنی بر جعل در سند یا متن آن بیابد و آن را دور افکند و خود را برای توجیه تکلیف آمیز به زحمت نیافکند. عیوب روایات را به درستی شناخت؛ نه نقادانه و موشکافانه، و کوشیدند روایات مختلف و گاه متعارض را با هم جمع کنند و آشتی دهند ولو آن که آن روایات بعضاً با واقعیت خارجی و تاریخی و یا با آیات قرآن مخالف باشد آنان دراین زمینه قواعد بی پایه بسیاری را تأسیس کردند تا بتواند تعارض و تهافت میان روایات را حل و توجیه کند برای مثال در روایات اسباب نزول آنجایی که ذیل آیه ای دو قصه ای متعارض نقل شده بود یا گفتند: آن آیه دوبار نازل شده است یا گفتند آن آیه پیش تر نازل شده اما حکم آن تأخیر افتاده است و یا آن جایی که ذیل دو آیه که حتی متحدالسیاق هستند دو قصه متباعدالوقوع و متعارض نقل گردیده بود، و یکی از آن آیه را متعلق تاریخی قبل تر یا بعدتر دانستند. اعتقاد به وجود آیات مکی در سوره های مدنی و آیات مدنی در سوره های مکی از همین رهگذر پیدا شد.
۳-۵-۲ داشتن رویکرد گزینش روایات سازگار
در تحقیق نقلی و تاریخی باید بسان کسی عمل کرد که نقشه ماکتی را در اختیار دارد و می خواهد پاره های آن را از انبوه روایات گوناگون شناسایی کند و هرکدام را در جای مناسب خود قرار بدهد او باید در نهایت یک مجموعه و منظومه سازگار و همخوانی را سامان دهد چرا که سازگاری و همخوانی یکی از مهم ترین نشانه های علمی بودن یک نظریه و اندیشه است تفاوتی که این رویکرد توجیه گرایانه دارد این است که در آن تلاش نمی شود همه روایت توجیه و تصحیح گردد بلکه تلاش می گردد روایت سازگار با ادله معتبر اعم از عقل و نقل و تجربه گزینش و سامان دهی شود.
۴-۵-۲ معامله همه یا هیچ نکردن با روایات
به ندرت روایتی را می توان یافت که سراسر مجعول باشد جعل حدیث نوعی خلاقیت است و هیچ خلاقیتی بدون سرمایه های ذهنی قبلی صورت نمی گیرد؛ به همین رو ملاحظه که معمولاً جاعلان حدیث در همان روایتی که به آن ها رسیده است تغییراتی را پدید آورده اند. به این ترتیب باید هر روایت جعلی اصلی داشته و این اصل نیز کمابیش در روایت جعلی انعکاس یافته باشد. به علاوه برخی روایات به طور سهوی تغییراتی را رخ داده است بی تردید این روایت اصل صحیحی دارد که باید احیا شود بنابراین هیچ روایت جعلی را نمی توان به کلی رد کرد. تنها آن قسمتی از این روایات مردود است که شواهدی بر جعل و کذب آن وجود داشته باشد به این ترتیب باید هر قسمت از روایت را به طور جداگانه بررسی و ارزشیابی کرد و صحت و سقم آن را به دست آورد.
۶-۲ شیوه های تعارض زدایی اخبار
هرگاه روایتی با آیات قرآن یا روایت دیگری در تعارض باشد باید آن ها را متناسب با شواهد دیگری که بر آن ها یافت می شود بر یکی از وجوه ذیل حمل کرد:

 

1. 1. حمل بر جعل یا تحریف: در صورتی که شواهدی بر جعلی بودن روایت معارض یافت شود باید آن روایت را به دلیل مخالفت آیات قرآن و روایت معتبر جعلی و مردود یا محرف دانست.

 

1. 1. حمل بر تصحیف: هرگاه تغییری اعم از نقصان یا زیادت و یا تبدیل در روایتی ملاحظه شد و شواهدی بر تغییر عمدی آن ها وجود نداشته باشد باید آن تغییر را بر تصحیف یا تغییر سهوی حمل کرد معمولاً این گونه تغییرات یا بر اثر نقل به معنا و یا به سبب اشتباه در استماع یا استنساخ روایت رخ می دهد.

 

1. 1. حمل بر تقیه: چنانچه در عصر و مهر هر امامی روایاتی صدور یافته باشد که با روایت دیگر تعارض داشته باشد ملاحظه می شود آیا در آن عصر و مهر روایات و فتاوی اهل سنت به خصوص روایات و فتاوی علمای دربار خلافت مثل قاضیان موافق آن روایت بوده است یا نه اگر چنین بوده باشد می توان صدور آن روایات را از باب تقیه دانست.

 

1. 1. حمل بر قرینه کاشف: هرگاه آشکار گردد که خاص یا قیدی قبل یا مقارن نزول قرآن یا صدور حدیث موجود بوده است می توان آن را بر قرینه کاشف مراد حمل کرد؛ زیرا قرینه می تواند کاشف مراد باشد که یا قبل از ایراد کلام یا مقارن آن وجود داشته باشد.

 

۱۲۳٫۲۶

 

 

 

۴-۹٫ تجزیه به مؤلفه‌های اصلی
ازتجزیه به مؤلفه‌های اصلی جهت کاهش تعداد متغیرهای اولیه، توصیف و تشریح تنوع کل موجود در یک جامعه و تعیین سهم ترکیبات موثره در تنوع کل استفاده می‌شود. برای تهیه ضرایب ماتریس مولفه‌ها که ریشه مشخصه آنها بزرگتر از یک بود انتخاب شدند. در هر عامل اصلی و مستقل ضرایب بزرگتر از ۵/۰ به عنوان عامل معنی‌دار در نظر گرفته شد. علامت ضرایب در داخل هر مؤلفه مبیین ارتباط موجود در میان این ترکیبات موثره در نظر گرفته شد. با بهره گرفتن از تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، ۶ مؤلفه اول، ۸۳ درصد از کل واریانس متغیرها را توجیه کردند (جدول ۴-۲۴). در مؤلفه دوم ای-بتا-اوسیمن با ضریب مثبت مهمترین نقش را داشته و ۱۳% از کل تغییرات را توجیه نمودند. در مؤلفه سوم ایندیپون و سیس-کادین-۴-ان-۷-اول با ضریب منفی مهمترین نقش را در تبیین مؤلفه سوم داشتند و ۱۱% از واریانس متغیرها را توجیه نمودند. در مؤلفه چهارم آلفا ترپینئول با ضریب منفی مهمترین نقش را در تبیین مؤلفه چهارم داشتند و۹% از واریانس متغیرها را توجیه نمودند. در مؤلفه پنجم کامفر با ضریب مثبت مهمترین نقش را در تبیین مؤلفه پنجم داشتند و ۸% از واریانس متغیرها را توجیه نمودند. در مؤلفه ششم کریزانتنون و نریل استات با ضریب مثبت و جرماکرن D با ضریب منفی مهمترین نقش را در تبیین مؤلفه ششم داشتند و ۶% از واریانس متغیرها را توجیه نمودند (جدول ۴-۲۳). مطالعه گروه‌بندی جمعیتها نشان می‌دهد که اگرچه فاصله ژنتیکی کم برخی جمعیتها مثل بانه ۱ و ۲ از سایر جمعیتها تا حدودی ناشی از شرایط کلیمایی رویشگاههای مربوطه می‌تواند باشد ولی قرار گرفتن جمعیتهای تالش با یزد واستهبان با شرایط آب و هوایی کاملاً متفاوت در کنار هم، چالش برانگیز است (شکل ۴-۱).

جدول۴-۲۴٫ بردارها و مقادیر ویژه، واریانس‌های نسبی و تجمعی برای۶ مؤلفه اصلی حاصل از تجزیه به مولفه‌های ا‌‌صلی روی ترکیبات مورد مطالعه.

 

 

مولفه۶

 

مولفه۵

 

مولفه ۴

 

مولفه۳

 

مولفه۲

 

مولفه۱

 

نام ترکیب

 

 

 

-۰٫۱۴۷

 

-۰٫۲۶۳

 

۰٫۲۰۱

 

۰٫۰۱۴

 

-۰٫۰۷

 

۰٫۲۸۵

 

α-pinene

 

 

 

۰٫۱۲۲

 

۰٫۱۴۲

 

-۰٫۰۵۴

 

-۰٫۰۶۵

 

۰٫۱۳۶

 

۰٫۳۰۹

 

camphene

 

 

 

۰٫۲۰۸

 

-۰٫۲۱۴

 

-۰٫۱۹۶

 

-۰٫۲۷۱

 

۰٫۱۰۷

 

۰٫۱۸۵

 

β-pinene

 

 

 

-۰٫۱۵۶

 

۰٫۰۸۵

 

۰٫۰۲۸

 

۰٫۰۱۸

 

-۰٫۰۴۹

 

۰٫۳۲

۳-۴-۱-۴-۳ شخصی‌سازی نتایج جستجو
روش‌های رتبه‌بندی مبتنی بر لینک تمایل به تولید نتایجی دارند که نسبت به محبوب ترین پرس‌و‌جوی مبهم گرایش دارند: “Jaguar” در گوگل، پاسخی مربوط به تمدن مایاها را در ده نتیجه اول نشان نمی دهد. در مقابل، اسنکت قادر به گرفتن چند مفاهیم کلیدی از کدهای آماده وب است. احتمالا برخی از رتبه های کم، که پس از آن توسط کاربر برای شخصی سازی نتایج تولید شده توسط موتورهای جستجو اصلی می تواند به کار گرفته شود. اسنکت سلسله مراتب پوشه برچسب گذاری شده را نیز برای اصلاح پرس‌و‌جو، رفع ابهام و استخراج دانش به عنوان زیر جزئیات به کارگیری می نماید.موتور شخصی‌سازی ماژول در شکل ۳-۳نشان داده شده‌است[۳۰,۲۱]

شکل ۳-۳استخراج اطلاعات برای “jaguar” [21]
۳-۴-۱-۵ مرور اسناد سلسله مراتب برای استخراج اطلاعات
کاربران، می توانند سلسله مراتب را برای استخراج اطلاعات مرور نمایند. این گسترش ارزان است زیرا در سمت سرویس گیرنده ایجاد می‌شود. این مرور می‌تواند به عنوان یک شکل از فرایند استخراج دانش دیده شود که به کاربر اجازه می‌دهد تاچند نقطه نظر را در قالب۲۰۰ یا بیشتر نتایج پرس‌و‌جو را بدون تلاش برای دیدن همه آن‌ها به‌دست‌آورد. این به این علت مفید است که کاربران اغلب فقط به ۱۰ نتیجه اول فهرست رتبه‌بندی شده-مسطح نگاه می کنند. که در آن یک کاربر از برچسب‌های پوشه ایجاد شده برای پرس‌و‌جوی ” Jaguar” مطالب را یاد می گیرد که این عبارت اشاره می کند به: یک حیوان، یک ماشین، تمدن تولیدی صنعتی مایان فولاد، سنگ باند بریتانیا، و [۲۱]Mac OS X.
۳-۴-۱-۶ مرور اسناد سلسله مراتب برای انتخاب نتایج
کاربران می‌توانند فهرست رتبه‌بندی شده از نتایج کدهای آماده را کوچکتر نمایند که برای مواردی است که یک برچسب l را تنها با کلیک کردن بر روی l تولید می نماید. این تقریبا شبیه به آن چیزی است که Vivisimo انجام می‌دهد، با تخصصی که اسنکت هر کاری را در سمت سرویس گیرنده انجام می‌دهد[۲۱].
۳-۴-۱-۷ اصلاح پرس‌و‌جو
هنگامی که کاربر به سلسله مراتب پوشه نگاه می کند، می‌تواند برای اصلاح پرس‌و‌جویQ در دو روش متفاوت تصمیم گیری نماید. همچنین او می‌تواند برچسب‌های پوشه را برای انتخاب کلمات کلیدی جدید برای ساخت یک پرس‌و‌جوی جدید اصلاح شده به اسنکت به کارگیری نماید. او می‌تواند به عنوان کلمات کلیدی اضافی، کلمات یک برچسب l را با کلیک بر روی آن انتخاب کند. در این مورد دوم،اسنکت به طور خودکار پرس‌و‌جوی اصلاح شده فرمول(۳-۴) را برای حوضه سازی موتورهای جستجوی آن ارائه دهد و سپس یک سلسله مراتب پوشه جدید را برای آن‌ها ایجاد نماید[۲۱].
Eq.(3-4) Q=Q ^ l
شکل ۳-۴ را ببینید که در آن پرس‌و‌جو در مورد “آلرژی” ممکن است با کلیک کردن بر روی برچسب ” آلرژی امداد / لاتکس ” به عنوان “آلرژی لاتکس” اصلاح شود. این یک شکل از گسترش پیشنهاد پرس‌و‌جوی استفاده شده توسط بسیاری از موتورهای جستجوی تجاری است که در اینجا دوباره در چارچوب خوشه بندی کدهای آماده-وب سلسله مراتبی تفسیر می شود. مرور سلسله مراتب برای “آلرژی"در شکل۳-۴ نشان داده شده‌است[۲۱].

شکل ۳-۴ مرور سلسله مراتب برای “آلرژی[۲۱]”
۳-۴-۱-۸ رتبه‌بندی شخصی‌سازی شده
کاربران می‌توانند مجموعه ای از برچسب‌های فرمول (۳-۵) را انتخاب کنند و ازاسنکت برای فیلتر کردن از لیست رتبه‌بندی شده، بازگردانده شده توسط موتورهای جستجوی مورد پرسش، کدهای آماده درخواست نمایند که به پوشه‌های برچسب‌گذاری شده با برچسب‌های L’ تعلق ندارد این جدید ترین ویژگی ارائه شده توسط واسطه اسنکت است، زیرا به صورت پویا تطبیق لیست رتبه‌بندی شده از (حدود ۲۰۰ یا بیشتر) نتایج را با انتخاب‌های محلی ساخته شده توسط هر کاربر میسر می‌سازد[۲۸].
Eq.(3-5) } ,…, L={
برای اولین بار استفاده از خوشه‌بندی کدهای آماده-وب به عنوان یک ابزار برای شخصی‌سازی لیست رتبه‌بندی شده از نتایج منعکس شده توسط ابرجستجوگر نشان داده می‌شود. این ویژگی زمانی مؤثر می‌شود که کاربران پرس‌و‌جوهای آموزنده، با معانی بسیار و یا ضعیف را ارسال نمایند. شکل ۳-۶ مثالی است که در آن هدف کاربر در مواد مقدماتی در مورد زبان برنامه نویسی “جاوا” است که اول پرس‌و‌جوی “جاوا” را فرمول بندی می نماید و سپس برچسب “آموزش^[۷۰]” و “مقدمات^[۷۱]” را برای گرفتن نتایج شخصی‌سازی انتخاب می نماید.در شکل ۳-۵ اسنکت در پرس‌و‌جوی “جاوا"نشان داده شده‌است[۲۱].

شکل ۳-۵ . اسنکت در پرس‌و‌جوی “جاوا” [۲۱]

شکل ۳-۶ . اسنکت شخصی‌سازی شده: کاربر دو برچسب “آموزش” و “مقدمات” را انتخاب می نماید و لیست شخصی شده رتبه بندی شده را دریافت می‌کند[۲۱].
شخصی‌سازی اسنکت به طور کامل سازگار، مقیاس پذیر، و غیر نفوذی برای کاربر است. این به طور کامل سازگار و مقیاس پذیر است زیرا مبتنی بر مشخصات نیست و کاربران می‌توانند انتخاب خود را بر اساس منافع شخصی‌سازی و متغیر با زمان خود وفق دهند. اسنکت همچنین به خاطر آن که به ورود صریح و روشن، پیش تدوین یک پروفایل کاربر ، و ردیابی جستجوهای گذشته کاربر نیاز ندارد، از حریم خصوصی کاربر محافظت می کند[۲۱].
لازم به توجه است که کاربر می‌تواند چندین بار برچسب انتخاب شده و در نتیجه مجموعه مشخص نتایج شخصی شده خود را را تغییر دهد. فیلتر کردن بر روی تمام ۲۰۰ (یا بیشتر) کدهای آماده بازگردانده شده مورد جستجو توسط موتورهای جستجو انجام می‌شود. همه چیز در سمت سرویس گیرنده رخ می‌دهد، در نتیجه از نظر محاسباتی ارزان است. به طور خلاصه، اسنکت می‌تواند هر ابرجستجوگر غیرشخصی به یک ابرجستجوگر شخصی تبدیل نماید[۲۱].
۳-۴-۱-۹ واسطه شخصی‌سازی شده وب
اسنکت یک واسطه بسیار سبک وزن مشتری را ارائه می‌دهد که حفظ هر حالت بر روی سرور نیاز نیست. برای هر پرس‌و‌جو، سرور خوشه‌بندی سلسله مراتبی کدهای آماده بازگردانده شده توسط موتورهای مورد پرس‌و‌جو قرار گرفته را انجام می دهد و سپس به مشتری وب تمام اطلاعات مورد نیاز برای انجام وظایف فوق در XML ارسال می‌کند. گسترش پوشه‌ها، مرور و شخصی‌سازی مقیاس پذیر است چرا که آن‌ها در سمت سرویس گیرنده رخ می دهند. در مقابل، Vivisimo به یک ارتباط بین کاربر و سرور برای هر اصلاح پوشه نیاز دارد[۱۹].
۳-۴-۱-۱۰ نتایج تجربی
اسنکت روی یکPC با لینوکس، CPU P4 و RAM 1.5 گیگابایت اجرا می شود.در اینجا فقط نتایج مهم گزارش می شود، در حالی که یک آزمایش گسترده تر به صورت آنلاین موجود است که در شکل ۳-۷ نشان داده شده‌است[۲۶].

شکل ۳-۷. مدت زمان (ثانیه) گرفته‌شده توسط اسنکت برای بازیابی و خوشه بندی تعداد رو به رشد کدهای آماده بر روی “داده کاوی” پرس‌و‌جو[۲۱]
نوشته‌های خوشه‌بندی کد آماده- وب سه روش مختلف برای مقایسه سیستم را ارائه می‌دهد. شواهد برای کیفیت نتایج، نظرسنجی انجام شده کاربر بر روی مجموعه ای از کاربران برای مجموعه ای از پرس‌و‌جوها و برخی از توابع ریاضی، یک اتفاق نظر کلی در مورد اندازه گیری در مورد استفاده برای ارزیابی یک موتور خوشه بندی کدهای آماده-وب وجود ندارد. علاوه بر این، اگر چه بسیاری از طرح های پیشنهادی برای ارزیابی خوشه بندی مسطح وجود دارد، هنوز تعریف ارزیابی ریاضی که بیان برچسب‌ها در داخل یک سلسله مراتب پوشه را مشخص نماید، به طور کامل صورت نگرفته‌است. در ادامه، اسنکت با اجرای برخی از بررسی های کاربر، با رسم شواهد از اثربخشی کلی اسنکت و ماژول های آن، و با گسترش روش با هدف پرداختن به ” موضوع روشنی برچسب” ارزیابی می شود. این دو ارزیابی آخر، یک (در نوشته‌ها) مجموعه داده منحصر به فرد از کدهای آماده، غنی شده با نتایج خوشه‌بندی را که ما از موتورهای جستجو با بهره گرفتن از ۱۶ ۷۷ پرس‌و‌جو، انتخاب شده از جستجوهای بالا در lYCOS و گوگل که در سال ۲۰۰۴، جمع آوری شده‌است، به کارگیری می نماید. این مجموعه داده در به صورت آنلاین موجود است و می‌تواند آزادانه توسط جامعه پژوهش مورد استفاده برای آزمایش هر موتور جدید خوشه‌بندی کد آماده- وب استفاده شود[۲۶,۴۲].
۳-۵-۱-۱۰-۱ پیمایش های کاربران

 

• • مطالعه اول، سودمندی خوشه های وب: این مطالعه در درک این مورد هدف گذاری شده‌است که آیا یک موتور خوشه بندی کد آماده-وب برای فهرست رتبه‌بندی شده صاف از نتایج ارائه شده توسط موتورهای جستجو کلاسیک (مانند گوگل) مفید است یا خیر. از۴۵ فرد با توانایی وب متوسط خواسته شد تا از Vivisimo در طول فعالیت های جستجوی خود روز به روز استفاده نمایند. پس از یک دوره آزمون۲۰ روزه، ۸۵٪ از آن‌ها گزارش نمودند که استفاده از ابزار حس خوبی از گزینه های دامنه با برچسب معنی دار خود می دهد و ۷۲٪ گفتند که دارای ویژگی های مفید است[۲۱,۱۷].

 

• • مطالعه دوم، اسنکت در مقابل دیگر سیستم های در دسترس:۱۸ پرس‌و‌جو ااز مجموعه داده‌های متعلق به بسیاری از موضوعات مختلف (Iraq, Bush, Data mining, Bill gates, Last Minute, Car rental, Mp3, Divx, Sony, Final fantasy, Ipo, Equity, google ipo, Warterlo, Second war, aids, Allergy, Nasa) انتخاب شد و از سه کاربر خواسته شد تا نتایج را در برابر نتایج ارائه شده توسط Mooter، CIIRarchies، HIGHLIGHT، Carrot2 مقایسه نمایند. برای بخش بزرگی از پرس‌و‌جوها، کاربران Mooter را دوست نداشتند زیرا، پوشه‌های برچسب‌گذاری شده با کلمات تک را فراهم می‌کند. Carrot2 اغلب تمایل به ایجاد تعدادی از پوشه‌ها دارد که بیش از تعداد کدهای آماده هستند و در نتیجه تأثیر منفی بر روی قابلیت استفاده از این نرم افزار دارد. Carrot2 نیز برای خوشه بندی برچسب‌های با هم مشابه مانند “دانش، کشف دانش"، “استخراج معادن و دانش” با شکست مواجه شد و علاوه بر آن مسیرهای سلسله مراتب را با جملاتی برچسب گذاری می نماید که یک زیر رشته از دیگری هستند و در نتیجه دانش اضافی کمی را در حال دیدن سایت عرضه می نماید. Highlight با بهره گرفتن از طبقه‌بندی، برچسب خود را در سطح بالا به‌دست‌می‌آورد به طوری که آن‌ها کم هستند و استفاده کمی دارند. علاوه بر این، خوشه‌بندی آن اغلب درخت های فرعی یکسان را تحت دسته های مختلف سطح بالا و تعدادی از پوشه‌ها را تولید می کند که بیش از تعداد کدهای آماده آن هستند (به عنوان مثال ۱۶۰ پوشه برای پرس‌و‌جوی “IRAQ"). Ciirarchies سلسله مراتب خوبی فراهم می‌کند . آن‌ها اغلب غیرفشرده، دارای عمق بزرگ و حاوی برخی از مطالب است که ممکن است تکراری باشد. از نقطه نظر عملکرد، دو تا از بهترین ابزارهای موجود، Ciirarchies و Highlight ، به میزان قابل توجهی کندتر از اسنکت هستند.لازم به یادآوری است که هیچ سیستم دیگری به صورت آنلاین برای مقایسه موجود نیست[۲۱].

 

• • مطالعه سوم، اسنکت در برابر Vivisimo: یک ارزیابی مقدماتی از نرم افزاراسنکت، در برابر Vivisimo ترسیم شد. ۲۰ دانش جو از دانشگاه Pisa انتخاب شد و از آن‌ها خواسته شد تا ۱۸ پرس‌و‌جوی بالا را در هر دو این موتورها انجام دهند. ۷۵٪ از آن‌ها از کیفیت سلسله مراتب پوشه و برچسب آن راضی بودند. از این رو می توان بیان کرد که اسنکت به عملکرد نزدیک به Vivisimo دستیابی پیدا می‌کند[۲۱].

 

۳-۴-۱-۱۰-۲ مجموعه داده اسنکت و شواهد حکایتی
مجموعه داده شامل کدهای آماده جمع آوری شده توسط۱۶ موتور جستجو، در پاسخ به ۷۷ پرس‌و‌جو ساخته شده‌است. این مورد به صورت آنلاین در دسترس است. پرس‌و‌جوها در میان موارد جستجو شده در بالا در LYCOS و گوگل در سال ۲۰۰۴ انتخاب می شوند. برای هر پرس‌و‌جو، ۱۸۰-۲۲۰ کدهای آماده بازیابی شده‌است. مجموعه داده‌ها به طور دستی توسط انسآن‌هایی مشروح شده‌است که صحت نتایج Wrt پرس‌و‌جو را مورد قضاوت قرار دادند. علاوه بر این، این مجموعه داده با برچسب‌هایی از پوشه‌های تولید شده توسط اسنکت غنی شده‌است. به این ترتیب مجموعه داده‌ها را می توان برای پی بردن به شواهد در مورد کیفیت سلسله مراتب پوشه و برای تنظیم ماژول های نرم افزار ایجاداسنکت مورد استفاده قرار داد. این مجموعه داده‌های بزرگ موجود در خط و تنها یک ساخته شده‌است بیش از پرس‌و‌جو بازیابی شده توسط بسیاری از موتورهای جستجو می‌باشد. این را می توان آزادانه توسط جامعه پژوهش مورد استفاده هر دو برای تولید مثل، نتایج تجربی و یا برای آزمایش هر موتور جدید خوشه‌بندی کد آماده- وب. این مجموعه داده بسیار مهم است، زیرا خوشه وب سایت کد قالب خوشه زودگذر است، و در نتیجه نتایج آن ممکن است در طول زمان به عنوان یک نتیجه از تغییر در لیست کدهای آماده بازگردانده شده توسط موتورهای جستجوتغییر داده شوند.در شکل ۳-۸ قضاوت نتایج اسنکت نشان داده شده‌است[۴۰].

شکل ۳-۸ چپ: قضاوت نتایج اسنکت،راست :تنظیمات کاربر[۲۱]
۳-۴-۱-۱۰ -۳ ارزیابی اسنکت
آزمایش گسترده ای برای تنظیم کردن ماژول های مختلف تشکیل دهنده اسنکت اجرا شده‌است. اسنکت با بهره گرفتن از مجموعه داده‌های خود و اندازه گیری ریاضی ارزیابی شده و مورد اتخاذ شده را با توجه به سلسله مراتب پوشه برچسب‌گذاری شده گسترش می‌دهد. در واقع دقت در N برچسب مرتبط با پوشه‌های سطح بالای تولید شده را توسط اسنکت برای هر یک از ۷۷ پرس‌و‌جو ارزیابی شده‌است. دقت درN ، به صورت فرمول تعریف می‌شود:
Eq.(3-6)

که در آن M @ N ، تعداد برچسب‌هایی است که به صورت دستی در میان N برچسب سطح بالای محاسبه شده توسط اسنکت برچسب‌گذاری شده‌است. اگر یک برچسب l به عنوان “مبهم” برچسب‌گذاری شود، l در صورتی مرتبط دانسته می‌شود که اکثریت برچسب‌های کودکان آن مرتبط باشند. P @ N، متخصص در برچسب‌های سطح بالای پوشه، نشان دهنده رفتار کاربر طبیعی با توجه به این برچسب به عنوان مهم ترین برای مرور سلسله مراتب است. از P @ 3، P @ 5، P @ 7 و P @ 10 استفاده می‌شود زیرا کاربران تنبل دوست ندارند یک فهرست سلسله مراتب پوشه گسترده تر را مرور نمایند[۲۱].
۳-۴-۱-۱۰ -۳ -۱ مزایای استفاده از DMOZ
شاخص DMOZ به عنوان یک موتور رتبه‌بندی برای هدایت انتخاب بهترین جملات فاصله دار به عنوان برچسب پوشه عمل می‌کند. این موتور، افزایش چشم گیر P @ N و افزایش در تعداد برچسب‌های مرتبط در سطح بالا را ایجاد می‌کند. در آزمایش ها این پدیده در یک مجموعه بسیار بزرگ پرس‌و‌جو که درشکل ۳-۹ نشان داده شده‌است خاطر نشان گشته است[۲۱].

شکل ۳-۹. P @ N با بهره گرفتن از شاخص DMOZ [21]