گزینه های جوابیه | ارزش عددی مقیاس |
خیلی کم | ۵ |
کم | ۴ |
متوسط | ۳ |
زیاد | ۲ |
خیلی زیاد | ۱ |
در این تحقیق به منظور بررسی رابطه تفکر استراتژیک با عملکرد وظیفه ای مدیران ارشد ۳۹ پرسش در قالب یک پرسشنامه تنظیم شده است. تفکر استراتژیک در قالب ۵ بعد طبق تعریف عملیاتی که در فصل یک بیان گردید به شکل زیر بررسی شد.
بعد سینرژی ( هم افزایی) در قالب ۵ سوال از سوال شماره ۱ تا ۵ با طیف لیکرت پنج گزینه ای ( خیلی کم، تا خیلی زیاد) مورد اندازه گیری قرار گرفت.بعد آینده نگری در قالب ۵ سوال از سوال شماره ۶ تا سوال شماره ۱۰ با طیف لیکرت ۵ گزینه ای مورد اندازه گیری قرار گرفت.بعد نگرش فلسفی با شش سوال از سوال شماره ۱۱ تا سوال شماره ۱۶ با طیف لیکرت ۵ گزینه ای مورد اندازه گیری قرار گرفت. بعد خلاقیت و کارآفرینی با ۷ سوال از سوال شماره ۱۷ تا سوال شماره ۲۳ با طیف لیکرت ۵گزینه ای مورد اندازه گیری قرارگرفت. بعد برتری طلبی با ۵ سوال از سوال شماره ۲۴ تا سوال ۲۸ با طیف لیکرت ۵ گزینه ای مورد اندازه گیری قرار گرفت. و عملکرد وظیفه ای با ۱۱ سوال از سوال شماره ۲۹ تا سوال شماره ۳۹ با طیف لیکرت ۵ گزینه ای مورداندازه گیری قرار گرفت.
۳-۴- جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری به کل افرادی اطلاق می شود که از جهات خاص مربوط به نقطه نظرهای تحقیق دارای صفات مشترک بوده و مشمول نتایج پزوهش مورد نظر باشند. ( فرهنگی و صفرزاده، ۱۳۸۷) به عبارت دیگر مجموعه ای از اشیاء یا عناصری است که دارای اطلاعات مورد نیاز در فرایند تحقیق بوده و هدف محقق آن است که در مورد آنها نتیجه گیری کند( مال هاترا، ۱۳۷۸) . دو نوع جامعه آماری وجود دارد : محدود و نامحدود . جمعیت محدود دارای تعدادی اجزای ثابت و محدود است، در حالی که جمعیت نامحدود مشخص نیست (ونوس و همکاران، ۱۳۸۸). نمونه عبارت است از مجموعه ای از نشانه ها که از یک قسمت , یک گروه یا جامعه ای بزرگتر انتخاب می شود، بطوریکه این مجموعه معرف کیفیات و ویژگی های آن قسمت، گروه یا جامعه بزرگتر باشد (خاکی، ۱۳۸۷، ص۲۵۰) . بدین ترتیب گروه نمونه یک مجموعه فرعی از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه آماری تعمیم دهد (سکاران،۱۳۸۸، ص ۲۹۵). در این پژوهش حجم جامعه آماری ۱۷۰ نفر شامل کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی می باشدکه از بین آنها ۱۱۸ نفر با بهره گرفتن از جدول مورگان به شکل تصادفی ساده انتخاب گردید.
۳-۵- روایی و پایایی پرسشنامه
روایی[۳۰] پرسش نامه :
در این تحقیق سعی شده است که با شناخت ماهیت موضوع و نوع کار از یک سو و رعایت تمایلات روحی پاسخ دهندگان از سوی دیگر و همچنین دقت در طراحی سوالات و انتخاب بهترین نحوه پاسخ گیری و ابهام زدایی از سؤالات پرسش نامه و نیز دقت در پالایش اطلاعات جمع آوری شده و تجزیه و تحلیل آنها، روایی بیشتری به ابزار تحقیق داده شود در این راستا با مساعدت اساتید راهنما و مشاور پرسش نامه اصلی تهیه و مورد استفاده واقع گردید.
پایایی[۳۱]
هدف و منظور از سنجش پایایی و ثبات پرسشنامه این است که در زمانها و مکانهای مختلف قابلیت استفاده داشته باشد. درواقع پژوهشی پایا است که ابزار اندازه گیری آن معتبر باشد و چنانچه این پژوهش توسط فرد دیگر یا همان پژوهشگر دوباره در زمانها و مکانهای دیگر انجام بشود به همان نتایج مشابه دست یافت . ضریب آلفای کرونباخ[۳۲] توسط کرونباخ ابداع شده ویکی از متداولترین روش های اندازه گیری اعتماد پذیری و یا پایائی پرسش نامه هاست . منظور از اعتبار یا پایایی پرسش نامه این است اگر صفت های مورد سنجش با همان وسیله و تحت شرایط مشابه و در زمان های مختلف مجددا اندازه گیری شوند، نتایج تقریبا یکسان حاصل شود.
روش های عمده برآورد ضریب پایایی
سه روش عمده برآورد ضریب پایایی عبارت است از بازآزمایی[۳۳]، شکلهای همتا[۳۴] و ثبات درونی[۳۵]
در پژوهش حاضر که ابزار اصلی اندازه گیری داده ها، پرسشنامه می باشد پایایی پرسشنامه یا قابلیت اعتماد آن با بهره گرفتن از روش آلفای کرونباخ محاسبه شده است. ضریب آلفای کرونباخ، برای سنجش میزان تک بعدی بودن نگرشها، عقاید و … بکار می رود . درواقع می خواهیم ببیینیم تا چه حد برداشت پاسخگویان از سوالات یکسان بوده است. آلفای کرونباخ به روش زیر محاسبه می شود.
که در این روابط K تعداد سوالات، واریانس سوال i ام، واریانس مجموع کلی سوالات، ( برگرفته شده از آلن وین، ۲۰۰۲) . با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ می توان نتیجه گرفت : (۱) هر قدر همبستگی مثبت بین سوالات بیشتر شود، میزان آلفای کرونباخ بیشتر خواهد شدوبالعکس،(۲) هر قدر واریانس میانگین سوالات بیشتر شود آلفای کرونباخ کاهش پیدا خواهد کرد، (۳) افزایش سوالات تاثیر مثبت و یا منفی ( بسته یه نوع همبستگی بین سوالات) بر میزان آلفای کرونباخ خواهد گذاشت، (۴) افزایش حجم نمونه باعث کاهش واریانس میانگین سوالات در نتیجه باعث افزایش آلفای کرونباخ خواه شد. بدیهی است هر قدر شاخص آلفای کرونباخ به ۱ نزدیکتر باشد، همبستگی درونی سوالات بیشتر و در نتیجه پرسشها همگن تر خواهند بود. کرونباخ ضریب پایایی ۴۵% را کم، ۷۵% را متوسط و قابل قبول، و ضریب ۹۵% را زیاد پیشنهاد کرده ( کرونباخ، ۱۹۵۱) . بدیهی است در صورت پائین بودن مقدار آلفا، بایستی بررسی شود که با حذف کدام پرسشها مقدار آنرا می توان افزایش داد. . اعتبار یا قابلیت اعتماد یک پرسش نامه بایستی حداقل ضریب آلفای کرونباخ ۷/۰ را دارا باشد. جدول زیر نشان می دهد که ضریب آلفای کرونباخ یرای سؤالات تمامی متغیرها بالای ۷۰ درصد محاسبه شده است. تعداد نمونه هایی که برای محاسبه پایایی استفاده گردید ۲۰ نفر می باشد.
جدول ۳-۳ محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای متغیرها