۳-۲-۳-۱-۴-۳- اقلیم
آب و هوای شهرستان شمیران تحت تاثیر عوامل جغرافیایی و بیش از همه ناهمواری هاست که در ناهمگونی اقلیم، حجم و نوع بارش ها و تفاو ت های دمایی تاثیر می گذارند. جهت ناهموار ی ها و شیب دامنه های کوهستانی، وسعت دره ها و دریاچه های کوچک نیز در به وجو د آوردن خرده اقلیم های محلی تاثیر بخشیده و در مجموع شرایطی بسیارمتفاوت با شهر تهران در جنوب و منطقه مرطوب و پرباران پیرامون شمالی خود دارد. بر پایه مطالعات اقلیمی و بزرگ مقیاس که در سطح منطقه صورت گرفته، تود ه های هوایی که منطقه مورد مطالعه را تحت تاثیر قر ار می دهند، عبارتند از: در زمستان، مدیترانه ای از سمت غرب، قطبی شمالی از سمت شمال، قطبی بری از شمال و شمال غرب و در تابستا ن ها بری حار ه ای از منشاء کویر ایران یا بیابان عربستان و جریانات شمال غربی از اروپای مرکزی است.غلبه نادر توده های بحری حاره ای (گرم و مرطوب) نیز در تابستا ن ها از جنوب شرق (جریان موسمی اقیانوس هند) گاه به گاه به وقوع می پیوندد. برخورداین توده ها باعوامل جغرافیایی مکا ن ها، آثار متفاوتی را به جا می گذارد که باعث پراکندگی های مکانی بار ش ها به لحاظ حجم و نوع ریزشها میگردد. به طوری که در زمستان ورود توده های مرطوب در پیرامون جنوبی این شهرستان، ممکن است هیچ گونه آثار بارش نداشته باشد و یا مقدار بارش آنها کم باشد اما در مواجهه با بلند ی های کوهستان و صعود تود ه ها بر حجم بارش ها افزوده گردد و نوع ریزش ها نیز بیشتر به صورت برف تغییریابد، به طوری که ضریب برفی (نسبت ریز ش های جوی به صورت برف به کل ریز شها) سالانه در ارتفاع ۲۵۰۰متری ۵۷ درصد محاسبه شده است. به عبارت دیگر سالانه بیش از ۵۷ درصد از سهم بار ش های این شهرستان به صورت برف ریزش می کند که سرچشمه رودخانه های منطقه بوده و به همین دلیل رودخانه ها دارای رژیم نسبتاً دائمی و پایدار هستند (اداره کل هواشناسی استان تهران، ۱۳۹۰).
۳-۲-۳-۱-۵- خصوصیات انسانی شهرستان شمیرانات
۳-۲-۳-۱-۵-۱- تقسیمات کشوری
شهرستان شمیرانات از دو بخش و سه دهستان با مشروح ذیل تشکیل شده است: بخش رودبار تهران شمال دهستان رودبار تهران و شهرهای تجریش و اوشان، فشم، میگون. بخش لواسانات که از شهر لواسان و دهستان های لواسان کوچک و لواسان بزرگ تشکیل گردیده است. مرکز این شهرستان شهر تجریش است که مقر فرمانداری شهرستان شمیرانات بوده و اکنون جز یکی از مناطق بیست و دوگانه به شمار می آید. نکته قابل توجه این است که منطقه یک و قسمت غربی منطقه چهار شهرداری تهران از نظر خدماتی تابع شهرداری تهران و از نظر سیاسی تابع شهرستان شمیرانات است(نجمی، ۱۳۸۸: ۶۰).
جدول (۳-۱) تقسیمات کشوری شهرستان شمیران
شهرستان شمیران | مرکز شهرستان | شمیران (تجریش) | |||
بخش ها | لواسانات | شهرها | لواسان | ||
دهستان ها | - پورزند سفلی - پورزند علیا - - تاسیسات سدلتیان - جوزک - چهار باغ - رسنان - علایین - کلان - روستای لواسان (بزرگ) - مزرعه شاه نشین - - هیزم دره | ||||
لواسان کوچک | افجه - انباج - برگ جهان - بوجان - پشت لاریجان - راحت آباد - زیاد آباد - سینک - کردیان - کند بالا (علیا) - کند پایین (سفلی) - کیور - گندم مجد - مزرعه سادات - ناصرآباد - هنزک | ||||
رودبار قصران |
شهرها | اوشان - فشم میگون (شهر قصران) - شمشک | |||
دهستانهای رودبار قصران |
آبنیک - آهار - ایگل - امامه - امامه بالا - امامه پایین - امین آباد - باغ گل - پس قلعه - جیرود - حاجی آباد - حدادیه - دربندسر - درود - دره جوزار - روته - رودک - زایگان - زردبند - سفیدستان - شمشک بالا - شمشک پایین - کلوگان - کمرخانی - گرمابدر - لالان |
۳-۲-۳-۱-۵-۲- جمعیت و توزیع جغرافیایی آن
براساس نتایج حاصل از سرشماری عمومی نفوس ومسکن سال ۱۳۸۵، در این شهرستان۳۰۳۹۸ نفر زندگی می کرده اند که از این تعداد ۱۷۳۴۹ نفر ( ۵۷ درصد) در نقاط شهری و ۱۳۰۴۹ نفر ( ۴۳درصد) در نقاط روستایی به سر می برده اند و شهرستان دارای جمعیت غیر ساکن نبوده است. حال آنکه در سال ۱۳۶۵ شهرستان شمیرانات دارای ۴۰۶۱۷ نفر جمعیت بوده است که ۱۱۳۸۰ نفر ( ۲۸ درصد) در نقاط شهری و ۲۹۲۲۳ نفر ( ۷۲ درصد) در نقاط روستایی به سر می برده اند و آمارجمعیت غیر ساکن هم ۱۴ نفر گزارش شده است (سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵). مقایسه نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سا ل ۱۳۸۵ و مقایسه آن با سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۶۵ حاکی از کاهش جمعیت شهرستان است که با توجه به نزدیکی این منطقه به تهران و نقش شهر تهران در جذب جمعیت، امری دور از ذهن نیست. اما نکته مهم دیگر در تحولات جمعیتی کاهش جمعیت روستایی و افزایش جمعیت شهری است و نشان دهنده اهمیت شهرهای لواسان و فشم در جذب جمعیت از نقاط روستایی شهرستان می باشد که چنین افزایشی می تواند پیامدهای منفی در محدوده شهرهای مذکور را به دنبال آورد(نجمی، ۱۳۸۸: ۷۱).هم اکنون براساس نتایج حاصل از سرشماری عمومی نفو س ومسکن سال۱۳۹۰جمعیت این شهرستان ۴۴۰۶۱ نفر است (سازمان آمار ایران،۱۳۹۰).
۳-۲-۳-۱-۵-۳- خصوصیات اقتصادی
آمارهای مربوط به وضع فعالیت ها و اشتغال جمعیت حکایت از این دارد که اقتصاد شهرستان بر فعالیت های خدماتی استوار است که ناشی از گردشگرپذیر بودن منطقه و در نتیجه گسترش فعالیت هایی است که خد مات مورد نیاز برای گردشگران را تامین می نماید. به طوری که ۵۵ درصد از شاغلین شهرستان در بخش خدمات مشغول به کارند و پس از آن صنعت و معدن با ۱/۲۸ در صد و کشاورزی با ۷/۱۵ در صد قرار دارند (نجمی، ۱۳۸۸: ۷۱).
۳-۲-۳-۱-۵-۳-۱ فعالیت های اقتصادی
۳-۲-۳-۱-۵-۳-۱-۱- کشاورزی