منافع نسبی: اشاره به این دارد که تا چه حد این تکنولوژی عملکرد شرکتهای کوچک و متوسط را بهبود می بخشد.
سازگاری: میزان سازگاری تجارت الکترونیک را با اهداف استراتژیک، ارزش ها و تجارب شرکت دارد.
هزینه های درک شده: شامل تطابق هزینه ها با منافع قابل انتظار از این فناوری است.
تصویر: به معنای سطح ادراک اینکه پذیرش تجارت الکترونیک جایگاه اجتماعی شرکت را بالا می برد، می باشد.
در تحقیق دیگری مدل چهار بعدی (TOET) بر پایه مدل راجرز برای پذیرش بازار الکترونیکی در استرالیا به صورت زیر مورد مطالعه و تایید قرار گرفته است (Duan, Deng & Corbitt, 2010):
T(Technology):
بعد تکنولوژی به منافع درک شده از پذیرش بازار الکترونیکی در شرکت بر میگردد. منافع درک شده بطور موثری بر پذیرش تکنولوژی تاثیر دارد. سازمانها زمانی یک فناوری را می پذیرند که مزایای آنرا درک کنند. مزایای درک شده به دو دسته تقسیم می شود:
درک مزایای مستقیم
درک مزایای غیر مستقیم
مزایای مستقیم به کاهش هزینه های عملیاتی، افزایش دسترسی به مشتریان و یا تامین کنندگان مرتبط است، در حالیکه مزایای غیر مستقیم شامل تاثیر تجارت الکترونیک در مدیریت فرآیندهای تجاری و همچنین ارتقاء تصویر تجاری شرکت، افزایش راندمان عملیاتی، بهبود ارتباطات با شرکای تجاری می باشد.
O(Organization):
اندازه سازمان: اندازه سازمان مستقیما در پذیرش تکنولوژیها موثر است. شرکتهای بزرگ معمولا به دلیل منابع مالی و فنی بیشتر قادرند فناوریهای جدید را بپذیرند.
آمادگی سازمانی (آمادگی مالی و آمادگی فنی): آمادگی مالی به منابع مالی برای ایجاد بازار الکترونیک و تداوم آن مربوط است. آمادگی فنی به سطح پیشرفتگی کاربردهای IT و مدیریت IT می باشد.
پشتیبانی مدیران ارشد: از جنبه تامین منابع کافی برای پذیرش فناوری اهمیت پیدا می کند
E(Enviroment):
فشار بیرونی شامل فشار رقبا و شرکای تجاری و دولت
فشار رقبا عموما شرکتهای خصوصی را مجبور به پذیرش یک فناوری می نماید تا در محیط پویا بتوانند رقابت کنند.
فشار شرکای تجاری و دولت می تواند بنحو موثری شرکتهای کوچک و متوسط را تحت تاثیر قرار دهد چون اینگونه شرکتها قادر نیستند شرایط را تغییر دهند.
T(Trust):
اعتماد به شرکاری تجاری: پذیرفتن این مسئله برای شرکتهای کوچک و متوسط دشوار است که یک تامین کننده، مواد اولیه مورد نیاز شرکت را با کیفیت لازم و به موقع در شرایط اینترنتی تحویل دهد. از طرف دیگر نیز برای تامین کننده اعتماد به پرداخت آنلاین به موقع دشوار است.
اعتماد به EMarket: ناشی از احتمال افشای اطلاعات محرمانه شرکتهاست.
در پژوهشی که در شرکتهای کوچک و متوسط کانادا صورت گرفته است عوامل مؤثر بر پذیرش تجارت الکترونیک در این شرکتها طبق مدل زیر شناسایی شده اند (Sparling & Toleman, 2007):
مشخصات سازمانی شامل
سایز و نوع فعالیت
فرصتهای تکنولوژیکی
آمادگی فنی
مشخصات مالک
حمایت مدیریت ارشد
مشخصات محیطی
عوامل ابداعی شامل
منافع مرتبط
قابلیت مقایسه
شکل۳-۱- مدل پذیرش تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط کانادا
این مدل عینا مانند مدل پژوهش قبلی است. عوامل در پژوهش قبلی توضیح داده شده است.
در پژوهش دیگری که در آمریکا صورت گرفته است مدل به صورت زیر است (Grandon & Pearson, 2004):
پشتیبانی عملیاتی
بهره وری مدیریت
حمایتهای تصمیمگیری استراتژیک
آمادگی سازمانی
فشار خارجی
راحتی استفاده درک شده
کاربرد درک شده
شکل۳-۲- مدل پذیرش تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و متوسط آمریکا
این مدل با بهره گرفتن از تکمیل پرسشنامه به تایید رسیده است. در این مدل سه عامل بر درک استراتژیک تجارت الکترونیک موثر است:
۱- پشتیبانی عملیاتی: نشان می دهد که تجارت الکترونیک چگونه می تواند هزینه ها را کاهش دهد. خدمات به مشتری را بهبود دهد و کانالهای توزیع را افزایش دهد. چگونه می تواند نقش مثبتی در پشتیبانی تولید داشته باشد و ارتباط با مشتریان را پشتیبانی کند و قدرت رقابت را افزایش دهد.
راهنمای ﻧﮕﺎرش ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋوهشی درباره : بررسی موانع توسعه تجارت الکترونیک در شرکتهای کوچک و ...