۳-۸-۱ تولید گوشت مرغ
افزایش تولید گوشت مرغ در ایران مرهون افزایش تقاضای داخلی )تغییر فرهنگ تغذیهای، رشد روز افزون جمعیت و افزایش درآمد سرانه(، بالا بودن قیمت کالاهای جانشین )ارزان تر بودن گوشت مرغ در مقایسه با سایر گوشتها(، سالم بودن گوشت مرغ در مقایسه با گوشت قرمز، محدودیت تولید گوشت قرمز در کشور با توجه به محدودیت منابع آبی و تخریب مراتع، بازگشت سریع سرمایه در صنعت طیور نسبت به سایر فعالیت های دامی و افت کم لاشه پس از کشتار در این صنعت میباشد. همین امر، گوشت مرغ را از حالت لوکس خارج کرده و به عنوان کالای اساسی در سبد خانوارها قرار داده است [۲۷]. [۴۰]
تولید گوشت مرغ در ایران در دوره ۸۶-۹۱ به طور متوسط رشد سالانه ۴٫۹۷ درصدی داشته است و از ۱٫۴۲۸ ملیون تن به ۱٫۸۷۱ میلیون تن رسیده است [۸]. [۹]
جدول ۳-۱ میزان تولید گوشت مرغ در کشور [۸][۹]
۱۳۹۱ | ۱۳۹۰ | ۱۳۸۹ | ۱۳۸۸ | ۱۳۸۷ | ۱۳۸۶ | سال |
۱۸۷۱ | ۱۷۸۳ | ۱۶۶۶ | ۱۶۱۰ | ۱۵۶۵ | ۱۴۶۸ | میزان تولید |
۴٫۹۳ | ۷٫۰۱ | ۳٫۵ | ۲٫۹ | ۶٫۶ | ۷٫۹ | درصد رشد |
براساس بررسیهای انجام شده، با اینکه هنوز بسیاری از واحدهای تولیدکننده گوشت مرغ با ظرفیت واقعی خود تولید نمیکنند، ایران در تولید گوشت مرغ به مرز خودکفایی رسیده است و تولید داخلیاش بیش از ۹۵ درصد مصرف داخلی را پوشش میدهد [۷]. اگر این واحدهای تولیدی با تمام ظرفیت خود کار کنند، نه تنها شاهد خودکفایی کامل در تولید گوشت مرغ خواهیم بود، بلکه به صورت بالقوه امکان صادرات حجم قابل توجهی از این محصول نیز فراهم می شود. نکتهای که درمورد صنعت مرغداری و بخش تولید آن قابل ذکر میباشد وجود نوسانات فصلی در تولید گوشت مرغ است. وجود این نوسان، به فقدان سیستمهای مناسب تولید)سیستم های گرمایشی و سرمایشی(، صنعتی نبودن واحدهای مرغداری و نوسانات تقاضا برمیگردد. این امر به ماهیت تولید محصولات کشاورزی و تأثیرپذیری آن ها از شرایط آب و هوایی نیز مربوط می شود [۱۱].[۱۳] [۷].
۳-۸-۲ قیمت گوشت مرغ
۳-۸-۲-۱ روند افزایش قیمت گوشت
قیمت مرغ تا اواخر سال ۹۰ روند رشد یکنواختی داشت اما به یکباره شاهد افزایشی ناگهانی بود که این امر نیز ناشی از بالا رفتن قیمت نهادهای مرغ بود. عامل بالارفتن قیمت نهادهها نیز افزایش نرخ ارز (ناشی از گسترش تحریم های بین المللی ریال) و افزایش نرخ تورم (ناشی از افزایش نقدینگی و کاهش ارزش پولی کشور در برابر ارزهای خارجی) بوده است. به طوری از آذر ۹۰ تا تیر ۹۱ تقریبا قیمت مرغ دو برابر شد. با توجه به سیاستهای دولت برای تخصیص ارز دولتی به نهادههای مرغ شاهد کاهش قیمت مرغ بودیم. اما این کاهش موقتی بوده و قیمت مرغ دوباره افزایش یافته و خود را با قیمت نهاده ها وارداتی با ارز آزاد هماهنگ کرده است.
جدول ۳-۲ متوسط قیمت سالانه گوشت مرغ [۱۳] [۱۵]
۱۳۹۱ | ۱۳۹۰ | ۱۳۸۹ | ۱۳۸۸ | ۱۳۸۷ | ۱۳۸۶ | سال |