۲۰)مالک شش جهت و عاقله هفت اقلیم که چو عقل ایمن و فارغ ز فساد و فتن است
شش جهت: شش سوی جهان (شمال، جنوب، مشرق، مغرب، فوق و تحت).
عاقله هفت اقلیم: مدبر اقالیم هفت گانه (فرهنگنامه شعری).
بین شش و هفت تناسب یا مراعات النظیر وجود دارد.
معنی بیت: پادشاهی که شش جهت و هفت اقلیم تحت فرمان اوست و او مانند عقل آسوده از هر آفت و دور از هر گونه فساد و فتنه است.
۲۱)پهلوان شاه جهانبخش که خاک قدمش حرز جان ملک و سرمه چشم پرن است
حرز: تعویذ، دعایی که بر کاغذی نویسند و با خود دارند.
پرن: پروین، ثریا
پرن: پروین، ثریا
معنی بیت: پادشاه بزرگی که دنیا را برای شاهان دیگر تقسیم میکند، خاک پای او به عنوان تعویذی است که جان فرشتگان را از بلایا حفظ میکند و خوشه پروین آن را به عنوان سرمه به چشم خود میکشد.
۲۲)اینت نوباوه اقبال که با خوی خوشش دامن و دست جهان پر گل و پر یاسمن است
اینت: از اصوات به معنی شگفتا
دامن و دست جهان: اضافه استعاری
دامن و دست جهان: اضافه استعاری
نوباوه: ۱)هر چیز نو در آمده، ۲)میوه نورسیده، ۳)کودک، طفل.
معنی بیت: شگفتا که این پادشاه چونان میوه نورسیده بخت و اقبال است که اخلاق نیکویش چون گل و یاسمن است که دامان و دست دنیا آکنده و پر از آنهاست.
۲۳)غصه خصمش از آن همچو فلک تو بر توست که سعادات فلک را به درا و سکن است
سعادات فلک: اشاره دارد به زهره سعد اصغر و مشتری سعد اکبر
سکن: آرامش
سعادات فلک: اشاره دارد به زهره سعد اصغر و مشتری سعد اکبر
سکن: آرامش
معنی بیت: اندوه و خشم دشمنانش به خاطر آن زیاد و لایه به لایه است که سیارگان سعد فلک چون زهره و مشتری در کنار او به آرامش میرسند.
۲۴)خصمش ار خون خورد و سوزد میشاید از آنک شمع را قوت همه خون دل خویشتن است
مصرع دوم تمثیل است.
در بیت نوع حسن تعلیل وجود دارد.
معنی بیت: اگر دشمنان این پادشاه خون دل بخورند و از آتش غم و اندوه بسوزند شایسته است به خاطر آن که غذای شمع که همواره میسوزد نخی است که در میانه آن است. (دشمن را به شمعی تشبیه کرده که از درون میسوزد و تمام میشود).
۲۵)ور به گردن زدن آسوده شود جایش هست چه کند راحت شمع از ره گردن زدن است
برای آنکه شمع خوب بسوزد، سر آن را با قیچی (مقراض، گاز) میچیدند، این عمل را به سر بریدن و گردن زدن تشبیه کردهاند. «گاز آلتی است آهنین که سوختگی سر شمع را بدان مقراض وار میگرفتند». (فرهنگ اشارات، ص ۷۶۱).
شمع تاری شده را تا نبری اطرافش بر نیفروزد و چون زهره زهرا نشود
( منوچهری،ص ۱۳۰، به نقل از همان)
در بیت آرایه ردالعجز علی الصدر وجود دارد.
معنی بیت: اگر گردن دشمن را قطع کند سزاوار است برای این که آسایش و نسوختن شمع با قطع فتیله آن حاصل می شود، میگوید اگر گردن دشمن نیز بریده شود مانند شمع راحت و آسوده خواهد شد.
۲۶)تیغ سرمستش در عربده گردد چو عقیق وین عجب نبود چون مولد اصلش یمن است
عربده: بدمستی، نعره و فریاد، تند خلقی
مولد عقیق، یمن است:
بلند نام نگردد کسی که در وطن است ز نقش ساده بود تا عقیق در یمن است
( صائب، ص ۱۵۱، به نقل از فرهنگ اشارات)
معنی بیت: شمشیر برنده و مست از خون پادشاه نعره و فریاد میکشد و به وسیله خون دشمنان سرخ رنگ همچون عقیق میشود و این باعث تعجب نیست چرا که زادگاه عقیق یمن است و شمشیر پادشاه نیز چون عقیق است.
۲۷)آن یمانی گهر روم ستان کز فزعش پشت افلاک چو موی حبشی پر شکن است
حبشی: حبش یا حبشه ولایت زنگبار است که مردم آن (زنگی) سیاه اند در شعر فارسی حبشی به معنای مردم سیاه چهره زشت است و زلف را نیز به حبشی تشبیه کردهاند.
موی زنگی سیاه و مجعد و پریشان است (که در شعر فارسی حسن است).
مژه چون کاس چینی نم گرفته میان چون موی زنگی خم گرفته
(خسرو و شیرین،ص ۱۰۸)
فزع: ترس و هراس، فریاد
بین یمانی، روم و حبشی مراعات النظیر یا تناسب وجود دارد.
معنی بیت: آن شمشیر که چون عقیق سرخ است و از یمن است و گشاینده کشور روم است شمشیری است که از فریاد و نعرههای آن پشت فلکها چین و چروک برداشته، همچنان که موی سیاه حبشی مجعد و پرچین و شکن است.
۲۸)چشم بد دور ز شاهی که بداندیش ازو اینما کان هر آن کس که بود در محن است
اینماکان: هر کجا باشد.
معنی بیت: چشم بد از ساحت پادشاه دور باشد، چشم بد کج فکرانی که هر کجا باشند و هر کسی که باشند همواره در محنت و رنج و عذاب هستند.
۲۹)تا بدو آب سعادت دهد از چشمه خضر دلو خورشید گهر چنبر زرّین رسن است
آب سعادت: اضافه تشبیهی
در بیت حسن تعلیل وجود دارد.
آب و هوا
تمایلات رفتاری آتی گردشگران
توصیه به دیگران
بازدید مجدد
تبلیغات دهان به دهان
محقق این ابعاد و ویژگیهای اصلی را باتوجه به ادبیات تحقیق، ویژگیهای شهر اصفهان و اهمیت بومی سازی کردن مولفهها، از مدلهای ذکر شده برگرفته و البته سعی کرده است که ویژگیهای مربوط به مولفههای اصلی را در طبقه بندی مربوطه قرار دهد.
در ادامه در چارچوب مفهومی ارائه شده توسط محقق که الهام گرفته از مدلها و نتایج: ترنر و ریسینگر (۱۹۹۹)، ترن ثی ای کم (۲۰۱۱)، لانگ و لیو (۲۰۱۲)، آکسو و همکاران (۲۰۱۰)، دلبوسکو و همکاران (۲۰۰۸)، شاخص رضایتمندی مشتریان آمریکا و مدل شاخص رضایت مشتری مالزی می باشد، فرض شده است که بین مولفهها اصلی مقصد، انتظارات، رضایتمندی و وفاداری یک رابطه مستقیم وجود دارد. بنابراین نشان داده خواهد شد که “رضایتمندی” و “وفاداری” منجر به: بازدید مجدد، توصیه به دیگران و مهمتر از همه “تبلیغات دهان به دهان” که امروزه بهترین و ارزان ترین نوع تبلیغات است شکل می گیرد (شکل۲-۶).
انتظارات
رضایتمندی
وفاداری
شکل ۲-۶ چارچوب مفهومی محقق، برگرفته از ترنر و ریسینگر (۱۹۹۹)، لانگ و لیو (۲۰۱۲)، آکسو و همکاران (۲۰۱۰)، دل بوسکو و همکاران (۲۰۰۸)، شاخص رضایتمندی مشتریان آمریکا و مدل شاخص رضایت مشتری مالزی.
جمعبندی و نتیجه گیری
در دنیای فرا رقابتی مقاصد گردشگری، مهم آن است که ما بتوانیم با مدیریت انتظارات گردشگران، از فرصتهای جدید ایجاد شده مثل رشد روزافزون بازار بین المللی گردشگران چینی، از آن به نفع خودمان بهره بگیریم و به کلید مزیت رقابتی در قرن بیست و یکم دست یابیم. همچنین انتظارات ممکن است بر ادراکات از تجارب مقصد، یا به ویژه بر فرایند رضایتمندی گردشگران تاثیر گذارد. در نتیجه، مدیریت انتظارات یک عنصر کلیدی برای موفقیت یک مقصد است (I. R. del Bosque, Martín, Collado, & de los Salmones, 2009). همانطورکه در بالا اشاره شد رضایت و خوشنودی گردشگران یکی از دلایل اصلی موفقیت مقاصد گردشگری است. چرا که رضایت، گردشگران را تحریک می کند که دوباره از همان مقصد بازدید کنند، به دیگران توصیه کنند و با تبلیغات دهان به دهان، که یکی از ارزانترین و بهترین شیوه های بازاریابی مقاصد گردشگری است، موجبات موفقیت مقصد را فراهم سازند. به گفته فورنل و همکاران (۲۰۰۶) در واقع، مشتریان راضی، دارایی های اقتصادی با نرخ بازگشت بالا و ریسکهای پایین هستند. همچنین برآورده شدن انتظارات گردشگران و در نتیجه جلب رضایت رضایت آنها، باعث بهبود تصویر مقصد در ذهن گردشگران می شود. تبلیغات دهان به دهان و تصویر مقصد از عوامل اصلی شکل گیری انتظارات گردشگران است. رضایت گردشگر در عین این که مزایای زیادی برای مقاصد گردشگری ایجاد می کند، در سطوح بالاتر از رضایت، منجر به وفاداری می شود. از این رو توسعه رضایت مشتری بایستی به عنوان یکی از کارکردهای سازمانهای مدیرت مقصد (DMS) و پیش نیازی برای توسعه راهبردهای اتخاذ شده پذیرفته شود که در نهایت منجر به توسعه جذابیت و جایگاه رقابتی مقصد میگردد.
کیفیت خدمات به عنوان یکی از مهمترین موضوعات در توسعه و حفظ ارتباطات اثربخش در حوزه های مختلف بازاریابی به شمار میرود. مدیران و بازاریابان شاغل در صنایع خدماتی به ویژه صنعت گردشگری و هتلداری باید بدانند که کیفیت خدمات یک استراتژی کارآ، اثربخش و سودآور میباشد. و آنها باید به سرمایه گذاری در کیفیت خدمات بپردازند. بهبود کیفیت خدمات منجر به جذب مشتریان جدید شده و همچنین سازمان را قادر می سازد تا مشتریان کنونیاش را حفظ نماید (V. A. Zeithaml & Bitner, 1996).
همچنین باید بر ابزارهای بازاریابی و فعالیتها در افزایش رضایت و وفاداری مشتری متمرکز شد. با این حال اگرچه کنترل تمامی تعیین کنندهها غیرمکن است اما برخی در معرض تاثیرات هستند. مثل تبلیغات، کیفیت، ایجاد و گسترش جاذبهها و رویدادهای گردشگری. هم عوامل خصوصی و هم عوامل عمومی در تجربه ارائه شده به گردشگر دخیل هستند. بنابراین موسسات و مراکز گردشگری مقصد باید با ارتباط و هماهنگی برای دستیابی به هدف وفاداری مطلوب با یکدیگر کار کنند.
البته باید به این نکته توجه داشته باشیم که، انتظارات مصرف کنندگان پیوسته در حال تغییر است.
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
مقدمه
تحقیق عبارت است از یک عمل منظم که در نتیجه آن پاسخهای مورد نظر و مطرح شده در موضوع تحقیق به دست می آید. تعریف یونسکو از تحقیق : به هرگونه فعالیت منسجم و خلاق در جهت افزایش سطح دانش مربوط به انسان، فرهنگ، جامعه، طبیعت و استفاده از این دانش برای کاربردهای جدید گفته می شود. فرایند نظاممند تحقیق که در پی مواجهه با یک مشکل یا انتخاب یک مسئله آغاز می شود و با تفسیر و استنتاج از اطلاعات جمعآوری شده به پایان می رسد، براساس روش علمی مشتمل بر مجموعه ای از فعالیتها یا مراحل متوالی و در عین حال انعطافپذیر میباشد. نوع و روش تحقیق روشی است که پژوهشگر برای تحقیق خود انتخاب نموده است (Torghi, 1389). یعنی در این فصل به برسی نوع و روش تحقیق، جامعه آماری، حجم نمونه و ورش نمونه گیری، قلمرو زمانی و مکانی، روش جمه آوری اطلاعات، روایی و پایایی پرسشنامه و تاحدی روش تجزیه و تحلیل اطلاعات اشاره می شود. به عبارتی توضیح میدهیم که چگونه تحقیق را انجام دادهایم.
۳-۱- نوع و روش تحقیق
از جمله طبقه بندیهای رایجی که در کتب روش تحقیق بسیار تکرار می شود، طبقه بندی تحقیق به تحقیقهای بنیادی و کاربردی است. برخی ملاک این طبقه بندی را هدف دانسته اند؛ زیرا مثلا در تحقیقهای بنیادی هدف، تولید علم و دانش است درحالی که در تحقیقهای کاربردی هدف، به کار بردن علم و دانش برای حل مسائل و مشکلات عملی است. بنابراین با توجه به این که به تحقیقهایی که مسائل آنها مسائل عملی باشد، و در برخی موارد نتیجه آنها تولید دانش کاربردی است، تحقیق کاربردی گویند تحقیق حاضر از نظر هدف “کاربردی” است. البته در بسیاری از موارد تمایز دو مسالهی بنیادی و کاربردی بودن از یکدیگر مشکل است؛ زیرا علمی و عملی بودن یک امر نسبی است (Torghi, 1389).
تحقیق توصیفی آن است که محقق در آن میخواهد بداند متغیر، پدیده یا مطلب چگونه است. همچنین وضع موجود را بررسی کند و به توصیف نظامدار وضعیت فعلی آن می پردازد و در صورت لزوم، ارتباط بین متغیرها را بررسی مینماید (Hafeznia, 1386). در نتیجه تحقیق حاضر از نظر روش از نوع “توصیفی_پیمایشی” است.
۳-۲- قلمرو موضوعی تحقیق
این تحقیق از نظر موضوعی، در مقوله بازاریابی میباشد که متمرکز بر انتظارات و رضایتمندی گردشگری به خصوص گردشگران چینی است.
۳-۳- جامعه آماری
جامعه آماری، مجموعه ای از تمام عناصری ( افراد، اشیاء، صفات و …) است که میخواهیم درباره آنها اطلاعات کسب کنیم. تعیین محدوده جامعه آماری بستگی به مشخصهای دارد که به دنبال آن هستیم (Torghi, 1389) جامعه آماری این پژوهش، کلیه گردشگران چینی، هنگ کنگی و تایوانی هستند که در بهار و تابستان ۱۳۹۳ به اصفهان سفر کرده اند.
۳-۴- روش نمونه گیری
دسترسی به تمام اعضای جامعه آماری خصوصا در صورتی که اعضای جامعه آماری زیاد باشد، بسیار مشکل، زمانبر، پرهزینه و در مواردی نیز غیرممکن میباشد. به همین دلیل در تحقیق حاضر از نمونه گیری استفاده شده است. از آنجایی که جامعه آماری مورد بررسی ما نامحدود و امکان دسترسی به همه آنها غیرممکن بود، از روش نمونه گیری در دسترس استفاده شده است. از آنجا که جامعه نمونه این تحقیق، گردشگران چینی بوده اند و محقق علیرغم تلاش زیاد نتوانست اطلاعات دقیق از تعداد ورودی دقیق این گردشگران به شهر اصفهان در زمان انجام تحقیق به دست آورد، ضمن هماهنگی با برخی هتلها و تورلیدرهای گردشگران چینی و توزیع پرسشنامه ها بین مهمانان آنها هنگام ورود و خروج از هتل، دیگر پرسشنامه های خود را در میان هر تعداد از گردشگرن چینی که در دسترس بودند توزیع کرد. البته با همکاری تورلیدرها و برخی از هتلها، محقق توانست بیشترین تعداد پرسشنامه را هنگام ورود و خروج گردشگران چینی وارد شونده به شهر اصفهان توزیع و جمعآوری کند.
۳-۵- تعیین حجم نمونه
بر اساس گفته دلاور (۱۳۸۸)، برای تحقیق توصیفی نمونه ای با حجم حداقل ۱۰۰ نفر ضروری است. البته به دلیل نامعلوم بودن اندازه جامعه آماری تصمیم گرفته شد از فرمول کوکران برای تعیین اندازه نمونه استفاده شود.
در اینجا با در نظر گرفتن p=.5 & £=.۰۸ با ضریب اطمینان ۹۵ درصد اندازه نمونه ۱۵۰ بدست می آید. لازم به ذکر است که، در این تحقیق محقق سعی بر آن داشته است تا پرسشنامه خود را در میان بیشترین تعداد گردشگران چینی در دسترس خود توزیع کند اما با توجه به کاهش سفر گردشگران چینی در زمان توزیع و همینطور هم محدودیتهای اجرایی از قبیل همکاری نکردن برخی از گردشگران چینی، هتلها و راهنمایان تور برای توزیع پرسشنامه ها و بازنگشتن پرسشنامه های توزیعی و … ؛ موفق با توزیع ۱۷۰ پرسشنامه شد که از این تعداد ۱۴۵ عدد از آنها برگشت و قابل استفاده بود. این تعداد پرسشنامه، حداقل تعداد لازم را برای انجام تحقیق پوشش داد و محقق با اتکاء بر این تعداد، کار تحقیق خود را به انجام رسانید. و همین تعداد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
۳-۶- قلمرو زمانی تحقیق
محدوده زمانی تحقیق پیش رو زمستان۱۳۹۲ و بهار و تابستان ۱۳۹۳ بوده است. پرسشنامه های این محقق نیز بلافاصله پس از آماده شدن پرسشنامه از اواسط اردیبهشت ماه ۹۳ تا انتهای مرداد ماه ۹۳ توزیع و جمعآوری شد.
۳-۷- قلمرو مکانی تحقیق
این تحقیق در شهر اصفهان به انجام رسیده است و مکان توزیع پرسشنامه ها نیز در شهر اصفهان بوده است.
۳-۸- روش گردآوری اطلاعات
در این تحقیق از دو دسته منابع زیر برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است:
دسته اول منابع: به منظور مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق از راه مطالعه کتابخانهای و با مطالعه کتابها، مجلات و مقالات و پایان نامه های معتبر داخلی و خارجی و همچنین وب سایتهای مرتبط استفاده شده است. پس از تحقیقات اولیه معلوم شد که در این زمینه مطالعات چندانی انجام نشده است و بیشتر مبانی نظری و پیشینه تحقیق از طریق منابع خارجی به دست آمده است.
دسته دوم منابع: داده های اولیه مورد نیاز از راه کار میدانی و به وسیله پرسشنامه جمعآوری شده است. و از پرسشنامه به عنوان ابزار سنجش استفاده شده است.
۳-۹- پرسشنامه
پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج جمع آوری اطلاعات در تحقیقهای توصیفی است. از طریق پرسشنامه میتوان دانش، علایق، نگرش و عقاید فرد را شناسایی کرد. لازم به ذکر است که سوالات پرسشنامه باید بر اساس سوالهای تحقیق تنظیم گردد (Torghi, 1389). تجربه اساتید و دانشجویان نشان داده است که سوالات زیاد باعث می شود، گردشگر تمایل به تکمیل پرسشنامه نداشته باشد و محقق را نیز از بحث اصلی خارج سازد، بنابراین سوالات پرسشنامه براساس سوالات محقق تنظیم گردیده است. پرسشنامه ها به زبان چینی ترجمه شده است و توسط محقق توزیع و جمع آوری شده است. آزمون مقدماتی با بیست و دو گردشگر چینی درمورد پرسشنامه انجام یافت ( ۱۲ نفر گردشگر چینی در هتل عباسی و ۱۴ نفر گردشگر چینی در هتل پارسیان عالی قاپو که تعداد ۲۲ پرسشنامه تکمیل شد )، تا تضمین شود که تمام سوالات قابل فهم بوده و سوالات مبهم یا مشکلات تفسیری در آنها وجود ندارد. باتوجه به اینکه پرسشنامه توسط یکی از مترجمین خبره انجام گرفت و همچنین با توجه به مصاحبه با گردشگران چینی پس از تکمیل آنها، متوجه شدم که بیشتر سوالات قابل فهم و شفاف بوده و دو مورد هم وجود داشت که با کمک خود گردشگران چینی حل شد. البته ترجمه پرسشنامه ها به زبان چینی یک مزیت به حساب میآمد و باعث میشد که گردشگران چینی تمایل بیشتری به همکاری، از خود نشان دهند. البته بیش از هر چیز سوال در مورد انتظارات و میزان رضایت فردی از چینیها به طور مستقیم بسیار دشوار بود، به علت اینکه در فرهنگهای شرقی و مخصوصا چینیها انتقادگرایی به دلیل حفظ وجهه مردم و جلوگیری از تعارضات امری خصوصی قلمداد می شود (Yvette Reisinger & Turner, 2006). به همین دلیل از طیف لیکرت استفاده شد تا نیازی به توضیح شفاهی نباشد و زمان کمتری را هم نیاز داشته باشد. البته پرسشنامه در میان کسانی توزیع میشد که تمایل به همکاری داشتند.
مقیاس لیکرت از مجموعه ای منظم از گویه ها که به ترتیب خاصی تدوین شده است ساخته می شود. این گویه ها حالات خاصی از پدیده مورد اندازه گیری را به صورت گویه هایی که از لحاظ ارزش اندازه گیری دارای فاصلههای مساوی است عرضه می کند. جهت امتیازدهی و ارزشگزاری کمی پاسخهای سوالات مقیاس معمولا از طیف لیکرت ۵ درجه استفاده میشود. پاسخ دهنده میزان موافقت خود را با هر یک از این عبارات در یک مقیاس درجه بندی شده که معمولا از یک تا پنج درجه است نشان میدهد. سپس آزمودنی به هریک از گویه ها از نظر عددی (رتبه) ارزشگذاری می شود. حاصل جمع عددی این ارزشها نمره آزمودنی را در این مقیاس بدست میدهد (Sarmad.Z, Bazargan.A, & Hejazi.E, 1376).
سرمایهگذاران به سودهای آینده و افزایش قیمت سهام عادی توجه زیادی میکنند. میزان بازده را باید با توجه به یک زمان مشخص در آینده حساب کرد. اگر کسی در این اندیشه باشد که سهام را برای همیشه نگه دارد، در آن صورت باید سودهای آینده سهام را با قیمت کنونی آن مقایسه کند. ولی گاهی قیمت بازار سهام بیشتر از ارزش ذاتی آن میشود. در این صورت بهتر است این سهام را بفروشیم. بنابراین، برآورد یا تعیین ارزش سهام فرایند دائمی و همیشگی است (کردستانی و مجدی، ۱۳۸۶).
۲-۳-۱-۱-۳- حق رأی
صاحبان سهام عادی در موارد زیر حق رأی دارند:
تقسیم سود
انتخاب هیأت مدیره و بازرس قانونی
تغییر سرمایه شرکت
انتشار سهام جایزه
تجزیه سهام
ادغام شرکت
انتشار اوراق بهادار توسط شرکت
هر نوع تغییر در اساسنامه
گاهی شرکتها انواع خاصی از سهام عادی منتشر میکنند که دارنده آنها از حق رأی محروم است. برای مثال، امکان دارد یک شرکت، سهام طبقه «الف» و سهام طبقه «ب» منتشر کند، که دارنده سهام طبقه «الف» میتواند در همه امور شرکت رأی بدهد، ولی دارنده سهام طبقه «ب» حق رأی محدود دارد، یا اصلاً حق رأی ندارد.
در گذشته، برخی از شرکتها سهام ویژهای (بدون حق رای) منتشر میکردند و هدفشان این بود که بدون از دست دادن کنترل شرکت، با انتشار این نوع سهام افزایش سرمایه بدهند. اما یکی از شرایط پذیرش در بورس نیویورک و بورس تهران داشتن حق رأی مساوی برای کلیه سهام شرکت است. معمولا سهامی که حق رأی ندارند از سهامی که دارای حق رأی هستند، ارزانتر میباشند(واروتو[۳۶]، ۲۰۱۱).
۲-۳-۱-۱-۴- ارزش دفتری
ارزش دفتر هر سهم عادی از رزش اسمی آن مهمتر است. برای تعیین ارزش دفتری یک سهم همه بدهیها و سهام ممتاز را از داراییها کم و باقیمانده را بر تعداد سهام عادی که در دست مردم است تقسیم میکنند. ارزش دفتری نشاندهنده مبلغی است که در ازای هر سهم عادی در شرکت سرمایهگذاری شده است. بدیهی است که ارزش دفتری با ارزش ذاتی رابطه چندان زیادی ندارد، زیرا پولی که از محل فروش داراییها به دست میآید با ارزش دفتری و با قدرت سودآوری داراییها تفاوت بسیار زیادی دارد.
برای اینکه بتوان به معیار دقیقی از ارزش داراییهای شرکت دست یافت باید آنها را بر مبنای ارزش بازار قیمتگذاری کرد. بهرهوری داراییها به اضافه ترکیب ویژه آنها و توان خلاقیت مدیریت شرکت مجموعاً باعث درآمد و سودی میشود که ارزش آنها از ارزش دفتری داراییها بیشتر است(ابدو[۳۷]، ۲۰۰۷).
۲-۳-۱-۱-۵- حق تقدم خرید سهام
صاحبان سهام عادی علاوه بر دریافت سود سهام و حق دادن رأی، حق دیگری هم دارند که آن را حق تقدم خرید سهام مینامند. داشتن چنین حقی به سهامداران این امکان را میدهد تا درصد مالکیت خود را ثابت نگهدارند. اگر شرکتی قصد افزایش سرمایه را داشته باشد، سهام جدید را باید نخست به سهامداران فعلی خود عرضه نماید و هر سهامدار به نسبت سهام خود در پذیرهنویسی سهام عادی اضافی، مشارکت خواهد کرد(مونوا و ارتاس[۳۸]، ۲۰۱۰).
ارزش گواهی حق تقدم خرید به عوامل زیر بستگی دارد: ارزش سهام شرکت در بازار، قیمت پذیرهنویسی که از سوی شرکت تعیین میشود (سهام جدید باید به آن قیمت به فروش برسد) و تعداد حق تقدم که برای خریدن یک سهم جدید لازم است. معمولا یک نفر باید دارای چندین حق خرید باشد تا بتواند یک سهم جدید بخرد. قیمت پذیرهنویسی سهام همیشه زیر قیمت بازار تعیین میشود، تا سهامداران به خرید سهام جدید تشویق شوند. معمولا میزان این تخفیف تا ۱۵ درصد قیمت بازار سهام میرسد. فرض کنید که بعد از مجمع عمومی، قیمت بازار هر سهم ۵۰ دلار و قمیت پذیرهنویسی آن ۵/۴۲ دلار است. اگر ۱۰ حق تقدم برای خرید یک سهم لازم باشد ارزش هر حق تقدم خرید حدوداً ۷۵/۰ دلار میشود ۱۰/۴۲.۵-۵۰ با تغییر قیمت سهام قیمت گواهی حق تقدم نیز تغییر خواهد کرد (رجبی و گنجی، ۱۳۸۹).
کسی که سهام شرکتی را دارد باید همواره سه تاریخ مشخص را در نظر داشته باشد:
تاریخ اعلان افزایش سرمایه
تاریخ بستن دفتر سهام شرکت
زمان انقضای مهلت حق تقدم خرید
هیأت مدیره در زمان اعلان افزایش سرمایه شرح کاملی از شرایط پذیرهنویسی، شامل تعیین تعداد حقی که شخص باید داشه باشد تا بتواند یک سهم جدید بخرد، قیمت پذیرهنویسی سهم جدید و تاریخ بستن دفتر سهام را اعلان میکند. مقصود از تاریخ بستن دفتر سهام، تعیین روزی است که فهرست کاملی از سهامداران دریافتکننده گواهی حق تقدم تهیه میشود. در این زمان نام سهامدارانی که گواهی حق تقدم خرید را دریافت میکنند از دفتر سهام استخراج میشود.
آخرین تاریخ مهمی را که سهامداران نباید آنرا فراموش کنند زمان انقضای حق تقدم خرید است، زیرا پس از این تاریخ گواهی حق تقدم خرید بیارزش خواهد شد. معمولا مهلت پذیرهنویسی سهام دو ماه میباشد (کردستانی و مجدی، ۱۳۸۶).
۲-۳-۱-۱-۶- تعیین ارزش سهام عادی
یکی از مهمتریم بررسیهایی که سرمایهگذار باید انجام دهد، تعیین ارزش سهام عادی است. تعیین ارزش ذاتی سهام عادی به مراتب مشکلتر از سایر اوراق بهادار است زیرا سهام عادی دارای عمر نامحدود است و همچنین نرخ بازدهی آن مشخص نیست. روش های متفاوتی برای تعیین ارزش سهام وجود دارد که بشرح زیر است:
تعیین ارزش سهم بر اساس ارزش دفتری
تعیین ارزش سهم با فرض انحلال شرکت
تعیین ارزش سهم بر اساس بهای جایگزینی دارائیها
تعیین ارزش سهم بر مبنای ارزش ذاتی آن
بهترین روش، روش چهارم است. در این روش ارزش سهم براساس ارزش فعلی عایدات آتی محاسبه میشود. منظور از عایدات آتی عبارت است از مبالغ دریافتی بابت سود سهم یا فروش سهم(ال – تامینی، ۲۰۱۲). جهت برآورد دقیق ارزش ذاتی هر سهم چهار متغیر باید از قبل مشخص شوند. این متغیر ها عبارتند از :
سودی که در آینده به هر سهم تعلق خواهد گرفت.
نرخ بازده خواسته شده سرمایه گذار
سود نقدی که در آینده به هر سهم پرداخت خواهد شد
وجهی که در آینده از بابت فروش سهام دریافت خواهد شد.
اگر هر چهار متغیر بالا کاملأ مشخص باشد، تعیین ارزش سهام عادی بسیار آسان است. ولی زمانیکه متغیرهای فوق مشخص نیستند، ارزیابی سهام مشکلتر میگردد. البته به معنی این نیست که روش ارزش ذاتی کاربرد ندارد. در این روش سرمایهگذار یا تحلیل گر، نرخ بازده خواسته شده را با توجه به ریسک شرکت تعیین کرده و بر اساس آن ارزش فعلی جریانات نقدی آتی سهم را محاسبه می نماید. سپس ارزش فعلی جریانها نقدی آتی سهام با قیمت جاری بازار سهام مقایسه و در صورتیکه قیمت بازار سهام کمتر یا مساوی ارزش فعلی جریانهای نقدی آتی باشد، سهام مورد نظر خریداری می گردد(النزی و همکاران[۳۹]، ۲۰۱۱).
نکته مهم دیگر جنبه روانشناسی ارزیابی سهام است، برخی از نویسندگان معتقد هستند که سرمایه گذار باید روانشناس خوبی باشد. بعنوان مثال در کتاب “پیکاربرای سود بازار سهام” عنوان شده که بهترین سرمایه گذاران، روانشناسان هستند. رفتار بازار سهام مبتنی بر قضاوت خاصی است که به جنبه های روانشناسی مربوط تر است تا به محاسبه اعداد و ارقام. فهم و درک روانشناسی بازار، عامل اساسی در انتخاب منطقی است. با اینحال سرمایه گذاران نباید بر اساس روحیات خود تصمیم بگیرند زیرا تجربه ثابت کرده که اغلب افرادی که دیدگاه های بلندمدت داشتهاند، موفقتر بودهاند(بوکپین و اسشاکو[۴۰]، ۲۰۰۹).
۲-۳-۲- نحوه تصمیم گیری خریداران سهام عادی در بورس اوراق بهادار
۲-۳-۲-۱- انتخاب سهام
در اکثر بورسهای دنیا، اوراق بهادار متنوعی برای سرمایهگذاری عرضه می گردد ولی در حال حاضر در بورس اوراق بهادار فقط سهام عادی خرید و فروش میشود. بنابراین در اینجا طریقه انتخاب سهام عادی توسط سرمایهگذاران مدنظر است. در موقع انتخاب سهام، مهمترین موضوع برای فرد سرمایهگذار این است که چه مبلغی را برای هر سهم عادی پرداخت نماید. تعیین دقیق مبلغ پرداختی برای هر سهم احتیاج به تجزیه و تحلیلهای وسیعی دارد. هدف اصلی از تجزیه و تحلیل سرمایهگذاری، محاسبه ارزش فعلی عایدات هر سهم است. در بورسهای کارا، تعیین ارزش واقعی هر سهم (ارزش فعلی عایدات آتی ) براحتی امکان پذیر است. در بازار کارای سرمایه، تمام اطلاعات مربوط به اوراق بهادار در قیمت بازار این اوراق منعکس است و هر اطلاعات جدیدی که به بازار میآید، سریعاً قیمت اوراق بهادار را تحت تأثیر قرار میدهد. در این بازارها، امکان دستیابی به بازده غیرعادی[۴۱] وجود ندارد و بازده سرمایهگذاری متناسب با ریسک مربوط به آن است (صفرزاده، ۱۳۸۹).
انتخاب سهام در بازار کارا بسیار آسان است زیرا قیمت سهام تفاوت بسیار ناچیزی از ارزش ذاتی آن دارد. در این بازار، با توجه به روحیات سرمایه گذار نسبت به ریسک پذیری، سهام انتخاب میگردد. سرمایهگذار این اطمینان خاطر را دارد که برای سهام خریداری شده بیشتر از قیمت واقعی آن مبلغی پرداخت ننموده است. بنابراین ضرورتی برای تجزیه و تحلیلهای بنیادی احساس نمیشود؛ بقول برخی از صاحبنظران: در بازار کارا بهترین شکل انتخاب سهام بصورت تصادفی است. در کشورهایی نظیر ایران که بازار کارای سرمایه ندارند، قیمت بازار اوراق بهادار با قیمت واقعی آن تفاوت قابل ملاحظهای دارد. بنابراین شخص سرمایهگذار باید تجزیه و تحلیل بنیادی، جهت خرید سهام مورد نظر انجام دهد (هاشمی و بهزادفر، ۱۳۹۰).
۲-۳-۲-۱-۱- انواع تجزیه و تحلیل بنیادی
الف) تجزیه و تحلیل اقتصاد کشور
ب) تجزیه و تحلیل صنعت
ج) تجزیه و تحلیل شرکت
د) تعیین ارزش سهام عادی
الف) تجزیه و تحلیل اقتصاد کشور
سرمایهگذار در هنگام خرید سهام ابتدا باید وضعیت اقتصادی کشوری که قرار است سرمایه گذاری در آن صورت گیرد را مورد بررسی قرار دهد. اگر چه هدف سرمایه گذار خرید سهام شرکتهای منفرد است، ولی مشکل است بتوان تصور نمود که صنعت و شرکتهای موجود در صنعت تحت تأثیر عوامل اقتصادی قرار نگیرد. تغییر در هریک از عوامل اقتصاد باعث تغییراتی در وضعیت صنعت و شرکتهای موجود در آن میشود و طبعاً باعث تغییراتی در انتظارات و پیشبینیهای فرد سرمایهگذار خواهد گردید. سیاستهای پولی و مالی دولت نقش فوق العادهای در شکوفایی و رشد یا رکود صنعت دارد. بنابراین سرمایهگذار ناگزیر است اقتصاد کشور را تجزیه و تحلیل کند. در تجزیه و تحلیل اقتصاد ملی عوامل بیشماری از قبیل تولید ناخالص ملی، نرخ تورم، نرخ بهره و نرخ پس انداز، نرخ بی کاری، کسری یا مازاد بودجه، نرخ مالیات، نرخ ارز، میزان صادرات و واردات، تراز پرداختها و غیره باید مورد بررسی قرار گیرد. سرمایهگذار باید بررسی نماید که عوامل فوق چه تغییری در بازار سهام و خصوصاً در قیمت سهام بوجود خواهد آورد (هاشمی و همکاران، ۱۳۹۰).
ب) تجزیه و تحلیل صنعت
اهمیت این تحلیل با توجه به عملکرد صنایع مختلف در طول سالیان روشن میگردد. این تحلیل به سرمایه گذاران کمک می کند تا در چه صنایعی سرمایه گذاری کنند و از کدام یک دوری کنند. هدف از این تحلیل ارزشیابی وضعیت جاری صنعت است. در نمودار ۲-۱، این مراحل قابل مشاهده است. آقای گرودیسکی[۴۲] در کتاب سرمایهگذاری خود رشد صنعت را به سه مرحله تقسیم میکند:
میزیاده و جبران
فصل پنجم
بخش اول بررسی دین و تکثرگرایی در اندیشهی جبران
۵-۱-۱ دین
جبران در یک خانواده مسیحی به دنیا آمد و لذا مسیحی است. گرایشهای دینی در او وجود داشت، از کودکی به کلیسا میرفت و به مسیح عشق میورزید. با این همه از تعصبات دینی درآثار او خبری نیست. هم نهج البلاغه میخواند و هم به قرآن علاقه نشان میداد. در برخی از نوشتههای خود از آیات قرآن استفاده میکند. اما دین در نظر جبران محدود به شریعتی خاص نمیشود بلکه امری است فرا گیر که به نوعی وحدت وجود کشیده میشود. خدای جبران در همه جا حضور دارد، نه فقط در کلیسا و مسجد(رامشینی ؛۱۵۹:۱۳۸۵)
جبران در مورد عقاید و آموزههای دینی خود اینگونه سخن به میان میآورد:
« سمعتُ تعالیمَ کنفوشیوس و أصغیتُ لحکمهِ برهماء و جلستُ بقرب بوذا تحتَ شجرهِ المعرفهِ، وها أنا الآنَ أغالبُ الجهلَ و الجهودَ. کنتُ علی الطورِ إذ تجلَی «یهوه » الموسی، و فی عبرِ الأردنَ فرأیتُ المعجزاتِ الناصری، و فی المدینهِ فسمعتُ أقوالَ رسولِ العربِ، وها الآنَ اسیرُ الحیرهَ. شاهدتُ قواتِ بابلَ و مجدَ مصرَ و عظمهَ الیونانِ، و لم أزل أری الضعفَ و الذلَ و الصغرَ بادیهِ فی جمیعِ تلکَ الأعمالِ. جالستُ سحرهَ عینِ دور و کهنهِ أشورَ و أ برحت أنشدُ الحقیقهَ».(جبران:دمعهو ابتسامه، بی تا؛ ۱۳۲-۱۳۳)
«تعالیم کنفوسیوس را شنیدیم و به حکمت برهما گوش سپردم و در زندگی بودا زیر درخت معرفت نشستم و اکنون بر جهل و انکار غلبه مینمایم. آنگاه که «یهود»بر موسی(ع) تجلی کرد در طور بودم و در معبر اردن معجزههای مسیح(ع) را دیدم و درمدینه به سخنان پیامبر عرب گوش سپردم اکنون در حیرت سیر
سیر میکنم . قدرت بابل، عظمت مصر، شکوه یونان را دیدم. با کاهنان آشور جادوگران عین دور، پیامبران فلسطینی نشستم و همچنان سرود حقیقت سر میدهم»
گفتهی خود جبران در مورد عقایدش گواه بر این است که بدون هیچ گونه تعصب مذهبی اکثر آیینهای مطرح جهان را مورد مطالعه و بررسی قرار میداده و طبق میل خود از هر کدام آنها تأثیر پذیرفته.
دیدگاه جبران نسبت به دین از یک منظر چیزی غیر از اعمال و تأملات نیست. و محدود به شریعتی خاص نمیشود بلکه امری است فرا گیر که به نوعی وحدت وجود کشیده میشود. خدای جبران در همه جا حضور دارد، نه فقط در کلیسا و مسجد(رامشینی ؛۱۵۹:۱۳۸۵)
در کتاب«النّبیّ» وقتی از پیامبر در مورد دین پرسیده میشود دین را از منظر خود اینگونه تعریف میکند.
ألیسَ الدینُ کلَ ما فی الحیاهِ من الأعمالِ والتأملاتِ؟
ألیسَ الدینُ کلَّ ما فی الحیاهِ مما لیسَ هو بالعملِ ولا بالتأمّلِ بل غرابه و عجب ینبعان من جداولِ النفسِ أبداً وإن عملت الیدانِ فی نحتِ الحجارهِ أو إداره الأنوالِ؟
من یستطیعُ أن یفصلَ إیمانَه عن أعمالِهِ. وعقیدتِهِ عن مهنتِهِ؟
من یستطیعُ أن یبسطَ ساعاتِ عمرِهِ أمامَ عینیِهِ قائلاً:
«هذهِ لاّه، وهذهِ لی، هذهِ لنفسی، و هذهِ لجسدی »؟
آیا دین جز همان اندیشهها و کردارهای ماست؟
آنچه از دیانت که اندیشه و کردار نیست، آیا غیر از شگفتی و اعجاب است که از
روح سر چشمه میگیرد، حتی در آن هنگام که دستهای ما سنگینی را شکل میبخشد یا
در گارگاه بافندگی انگشت را بر تار و پود مینهد؟
چه کسی میتواند ایمانش را از اعمالش جدا کند؟
یا اعتقادش را از اشتغالش جدا ببیند؟
چه کسی میتواند ساعات عمر را در پیش چشم بگستراند و بگوید:
« این ساعت برای خدا و آن ساعت برای خود؟ این ساعت برای روح و آن ساعت برای جسم ».
فإن جمیعَ ساعاتِ الحیاهِ أجنحهٌ ترفرفُ فی الفضاءِ منتقلهً من ذات إلی ذات.
وإن من ینظر إلی فضیلتِهِ إلی أفضلِ حلهِ یلبسها فالأجدر بهِ أن یسیرینَ الناس عاریاً.
لأن الریحَ والشمسَ لاتمزقانِ بشرته.
وکلُ من یقیدُ سلوکَه و تصرفَه بقیودِ الفلسفهِ والتقلیدِ إنما یحبسُ طائرَ نفسِهِ لِیغردَ فی قفصٍ مِن حدیدٍ.
لأن أنشودهَ الحریهِ لایمکنُ أن تخرجَ مِن بین العوارضِ والقضبانِ.
وکلُّ من یعتقدُ أن العبادهَ نافذهٌ یفتحُها ثمَ یغلقُها فهو لم یبلغ بعدَ هیکلِ نفسِهِ الفتوحهِ نوافذهٌ مِن الفجرِإلی الفجرِ. تمام ساعات شما بالهایی هستند که در فضا از نفسی به نفس دیگر پرواز میکنند.
آن کس که خرقهی تقوا را چون فاخرترین جامعه خویش بر تن میکند، همان بهتر که عریان باشد،
زیر از پشت آن تن پوش تظاهر، باد و آفتاب در پوست او رخنه نخواهد کرد.
و آن کس که رفتارش را با موازین اخلاق میسنجد، پرندهی خوش آواز روحش را در قفس اسیر میکند.
آزادترین آوازها از میان میلهها و سیمهای قفس بر نمیخیزد.
و آن کس که عبادت برایش یک پنجره است هم میتواند آنرا باز کند و هم ببندد،
هنوز خانهی روحش را زیارت نکرده است، خانه ایی که پنجرههایش به پهنایی از یک
بامداد تا بامداد دیگر گسترده است.
إن حیاتَکم الیومیهِ هی هیکلُکم و هی دیانتُکم.
فخذوا معَکم کلَّ ما لکم عندَما تدخلون هیکلَها.
خذوا السکهَ والکورَ والمطرقهَ والطنبورَ،
وکلَّ ما لدیکم من الآلاتِ التی صنعتموها رغبهً فی قضاءِ حاجاتِکم أو سعیاً وراءَ مسراتِکم ولذاتِکم.
لأنّکم لا تستطیعون أن ترتفعوا بتأملاتِکم فوقَ أعمالِکم ولا تقدرون أن تنحدروا بتصرفاتِکم إلی أدنی مِن خیباتِکم.
ولِیرافقَکم جمیعَ معارفِکم من أبناءِ الانسانِ.
لأنّکم لاتستطیعونَ فی عبادتِکم أن تحلّقوا فوقَ آمالهم ولا أن تضعوا ذواتِکم إلی أحقرَ مِن یأسِهم.
زندگی روزمره شما معبد شما و دین شماست.
هرزمان که بدین معبد وارد میشوید هرچه دارید را با خود ببرید:
ازگاوآهن تا کوره آهنگری،
وازتبرتا چنگ وعود
-
- بیانگر موقعیت برایند مولفه عمودی نیروی عکس العمل زمین اعمال شده به بدن است. COP یک موقعیت دو بعدی وابسته به شتاب بدن و بخش های دیگر آن است.(۵)
۲٫در این تحقیق سرعت جابجائی مرکز فشار در طول زمان و موقعیت مرکز فشار در کف پا به وسیله emed اندازه گیری میشود.
آماتور ورزشی:
- شخص کم تجربه و غیر ماهر که یک فعالیت خاص را به منظور تفریح و یا خدمت رایگان پیش میبرد(۶).
- در این تحقیق افرادی که بیش از ۳ سال سابقه بازی فوتبال در یک باشگاه زیر نظر مربی مجرب را داشتند و توانستهاند در مسابقات لیگ استان البرز شرکت کنند.
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲-۱-مقدمه:
مفاصل، لیگامنتها و عضلات پا و مچ پا برای ایجاد ثبات و تحرک در ساختارهای انتهایی اندام تحتانی طراحی شدهاند. پا باید حداقل انرژی مصرفی وزن بدن را حین ایستادن تحمل می کند، قابلیت سازگاری با نیروهای وارد شده و تطابق با سطح ناهموار را داشته باشد و بتواند همانند اهرمی سخت، حین راه رفتن و یا دویدن بدن را به سمت جلو سوق دهد. با توجه به تعریف پس می بایست ساختار پا به نحوه ی توسعه یافته باشد تا بتواند به خوبی این دو وظیفه را به خوبی انجام دهد. آناتومی و حرکت شناسی پا و مچ پا پیچیده است اما درک آن اهمیت دارد و اطلاعاتی را برای درمان موثر تر اختلالات در این ناحیه از بدن فراهم می کند.(۳۸) در این فصل، مبانی نظری مربوط به آناتومی و ساختار پا، بیومکانیک پای نرمال و همچنین ناهنجاری های کف پای صاف و گود مورد بررسی قرار گرفته و شرایط لازم جهت پایداری و تعادل فرد در توزیع فشار کف پا و نقاط تحمل وزن حین ایستادن و راه رفتن و نقش احتمالی ناهنجاری های پا در توزیع فشار کف پا و روش اندازه گیری فشار کف پای مورد استفاده در این تحقیق ارائه شده است.
در خصوص ارتباط شاخص قوس های پا در ورزش و توزیع فشار کف پا بر روی ورزشکاران مطالعات بسیار اندکی صورت گرفته است . تعدادی از مطالعات انجام گرفته که شباهت بیشتری به موضوع ما دارد در پایان بحث خواهد شد.
۲-۲-ملاحظات آناتومیکی:
۲-۲-۱-ساختار استخوانی:
در ساختار آناتومیکی پا، ۲۶ استخوان(شکل شماره ۱) و بیش از ۲۸ مفصل توسط تعداد زیادی لیگامنت و
عضله به شکلی کنار هم قرار گرفته اند که علاوه بر انتقال وزن بدن به زمین، به عنوان اهرمی حرکات مختلف نظیر راه رفتن و دویدن را میسر می کند. استخوان قاپ با دو استخوان مجاور خود یعنى پاشنه و ناوى نیز مفصل مىشود، در مچ پا هفت استخوان جمعاً وجود دارد که به نامهای، پاشنه، قاپ، ناوی، تاسی، و میخىهاى یک و دو و سه موسوم هستند. وبه دو دسته استخوانهاى مچ پا و استخوان کف پا دسته بندی مىشوند. استخوان پاشنه با تاسى مفصل مىشود و استخوان قاپ با استخوان ناوى مفصل شده و خط مفصلى فوق که تقریباً در یک امتداد مىباشد، به شکل حرف (S) انگلیسى باز شده مىباشد. این مفصل را مفصل مچ پا[۵] مىنامند که به مفصل میانى استخوانهاى مچ پا معروف مىباشد. استخوان ناوى با سه استخوان میخى نیز مفصل مىشود، همچنین استخوان تاسى با استخوان سوم میخى مفصل مىگردد. این مفاصل را که استخوانهاى مچ پا با یکدیگر مىسازند به نام مفاصل بین استخوانهاى مچ پا[۶] مىنامند. سه استخوان میخى و استخوان تاسى با سر پنج استخوان کف پا مفصل شده و مفاصل استخوانهاى مچ و کف پا را مىسازند. پنج استخوان کف پا با بند اول انگشتان پا مفاصل استخوانهاى کف پا و بند انگشتان را مىسازد که مفصل کف پایی انگشتی[۷] نامیده مىشود، استخوانهاى کف پا با یکدیگر نیز مفصل شده و مفاصل استخوانهاى کف پا[۸] را بهوجود مىآورند. بندهاى انگشتان پا با یکدیگر مفصل شده و مفاصل بند انگشتان[۹] را مىسازند. حرکات اینورشن و اوشن از بخش قدامی قاپ ناوی(مفصل قاپ پاشنه ناوی) و مفصل پاشنه تاسی[۱۰] آغاز میشود و حرکت اصلی در مفصل تحت قاپی که شامل مفصل قاپ پاشنه و بخش تحتانی مفصل قاپ پاشنه ناوی می باشد انجام میشود. به طور کلی می توان گفت تمام مفاصل
خلف پا و میان پا از قسمت تحتانی قاپ در حرکت اینورشن و اورشن سهیم اند.( ۴۰-۳۹)
تصویر۲-۱: استخوان های مچ پا
۲-۲-۲-لیگامنتها:
لیگامان ها یا رباط ها نوارهای بافتی بسیار محکمی هستند که به استخوان های دو طرف مفاصل متصل شده و موجب میشوند استخوان ها در کنار هم باقی مانده و از هم دور نشوند. رباط ها از طرف دیگر موجب میشوند تا استخوان های تشکیل دهنده مفاصل فقط در جهات خاصی حرکت کرده و مانع از حرکات استخوان ها در بعضی جهت ها میشوند. رباط ها یا لیگامان ها شبیه زردپی یا تاندون ها هستند با این تفاوت که تاندون ها موجب اتصال عضلات به استخوان شده ولی رباط ها استخوان ها را به یکدیگر متصل میکنند. با این حال بافت تشکیل دهنده آنها شبیه به هم بوده و از فیبرهای کلاژن تشکیل شده اند. رباط هایی که
استخوان های مچ پا را بهم متصل میکنند در دو دسته داخلی و خارجی قرار گرفته اند. رباطی را که در
قسمت داخلی مچ پا قرار دارد رباط دلتوئید می نامند. این رباط در بالا به لبه پایینی قوزک داخلی می چسبد و در پایین به استخوان های تالوس، کالکانئوس و ناویکولار متصل میشود و خود از قسمت هایی
تشکیل شده است. در قسمت خارجی سه رباط قرار گرفته اند که عبارتند از رباط تالوفیبولار قدامی[۱۱]این لیگامان از پایین قوزک خارجی به جلوی استخوان تالوس متصل میشود. رباط کالکانئوفیبولار[۱۲] این لیگامان از پایین قوزک خارجی به استخوان پاشنه متصل میشود. رباط تالوفیبولار خلفی [۱۳]این لیگامان از پایین قوزک خارجی به پشت استخوان تالوس متصل میشود. درست در بالای مچ پا هم استخوان تیبیا و فیبولا به توسط رباط های محکمی به یکدیگر متصل میشوند که عبارتند ازرباط تیبیوفیبولار قدامی تحتانی[۱۴]، رباط تیبیوفیبولار خلفی تحتانی[۱۵] و رباط خلفی فیبولار[۱۶] رباط عرضی[۱۷] رباط بین استخوانی یا اینتراوسئوس[۱۸] این بافت بصورت پرده ایست که تقریبا در تمام طول استخوان های تیبیا و فیبولا بین آن دو کشیده شده و آنها را به یکدیگر متصل میکند. محلی را که در بالای مچ پا استخوان های تیبیا و فیبولا در کنار هم قرار میگیرند سندسموز می گویند. سندسموز یک مفصل است ولی حرکت زیادی ندارد. در اطراف مفاصل مچ پا پرده بافتی وجود دارد که به آن کپسول مفصلی میگویند. سطح داخلی کپسول مفصلی از لایه دیگری به نام پرده سینوویال پوشیده شده است که مایع سینوویال را می سازد. مایع سینوویال یا همان مایع مفصلی مایع لغزنده و لزجی است که در داخل کپسول مفصلی قرار دارد و وظیفه آن لیز و لغزنده کردن سطوح غضروفی و همچنین تغذیه سلول های غضروف مفصل است. رباط های اطراف مفصل محکم به کپسول مفصلی چسبیده اند و در واقع جزئی از آن هستند. نیام کف پایی نیز از یک باند سفید ضخیم از بافت فیبری است
که از قسمت داخلی پاشنه شروع شده و به انتهای کف پایی ختم میشود. نیام کف پایی، پا را در برابر نیروهای به سمت پایین حفظ می کند.(۴۲-۴۱)
تصویر ۲-۲: لیگامان های مچ پا
۲-۲-۳-عضلات:
انقباض عضلات ساق پا حرکات مفصل مچ پا را فراهم می کنند. عضلات ساق به چهار گروه متفاوت تقسیم می شوند.(۴۲)
کمپارتمان قدامی:
عضله درشت نئی[۱۹] این عضله در بالا از سطح خارجی استخوان درشت نی)تیبیا) منشا گرفه و تاندون آن در پایین به متاتارس اول و استخوان کونئیفرم داخلی در کف پا می چسبد. اکستانسور بلند شست این عضله نازکی است که بین عضله تیبیالیس قدامی و عضله اکستانسور بلند انگشتان و در جلوی ساق قرار گرفته
است. وظیفه اصلی این عضله دورسی فلکشن یعنی بالا آوردن شست پا است. این عضله در بالا به جلوی استخوان فیبولا یا نازک نی می چسبد و بعد از پایین آمدن در پایین تاندون آن بعد از عبور از مچ پا به بند انتهایی انگشت شست پا متصل میشود. اکستانسور بلند انگشتان این عضله در بالا از کندیل خارجی تیبیا و از استخوان نازک نی یا فیبولا منشا گرفته و بعد از پایین آمدن، تاندون آن بعد از عبور از مچ پا به چهار شاخه تقسیم شده و هر شاخه از آن به بند های دیستال و وسطی چهار انگشت پا بجز شست می چسبد. وظیفه این عضله دورسی فلکشن یعنی به بالا آوردن چهار انگشت پا بجز شست است. فیبولاریس ترتیوس این عضله از سطح قدامی پایین استخوان فیبولا منشا گرفته و تاندون آن در پایین به سطح پشتی متاتارس پنجم می چسبد. وظیفه این عضله دورسی فلکشن پا است. البته این عضله در مقایسه با سه عضله دیگر کوچک و نسبتاً ضعیف است. این عضلات با انقباض خود پا را دورسی فلکشن و اینورژن به معنای (متمایل شدن کف پا به سمت داخل ) می دهند.(۴۶-۴۵-۴۴)
کمپارتمان خارجی:
عضله فیبولاریس بلند و پرونئوس بلند در سطح خارجی استخوان فیبولا و ساق پا قرار دارد. عمل این عضله اورشن و پلانتار فلکشن مچ است.تاندون انتهایی عضله پرونئوس لونگوس (ماهیچه نازک نئی بلند) در طبقه چهارم عضلات اینترنسیک کف پا قرارمی گیرد. عضله پرونئوس کوتاه در سطح خارجی استخوان فیبولا و ساق پا قرار دارد.تاندون عضله پرونئوس برویس (ماهیچه نازک نئی کوتاه) جزو عضلات اکسترنسیک کف پا است. این کمپارتمان موجب اورشن مچ پامیشود. (۴۶-۴۵-۴۴)
کمپارتمان خلفی یا پشتی سطحی:
این کمپارتمان سه عضله دارد. گاستروکنمیوس دوقلو عضله بسیار قوی است که در زیر پوست پشت ساق قرار دارد. این عضله در بالا دو سر دارد که به سطح پشتی کندیل های استخوان ران در بالای ران متصل میشوند. سپس عضله بعد از پایین آمدن از ساق تبدیل به تاندون میشود و بعد از یکی شدن با تاندون عضله سولئوس تاندون آشیل را درست میکند. تاندون آشیل به پشت استخوان پاشنه یا کالکانئوس می چسبد. این عضله نقش بسیار مهمی در راه رفتن، دویدن و جهیدن دارد. انقباض این عضله همچنین میتواند موجب فلکشن یا خم شدن مفصل زانو شود. این عضله از عصب تیبیال عصب گیری میکند. گاهی عضله گاستروکنمیوس همراه با عضله سولئوس را یک عضله به نام تری سپس یا سه سر می نامند. عضله سولئوس این عضله در بالا به سطح پشتی استخوان های درشت نی نازک نی چسبده و بعد از پایین آمدن تاندون آن با تاندون عضله گاستروکنمیوس یکی شده و تاندون آشیل را بوجود میاورد. وظیفه این عضله پلانتار فلکشن پا است. این عضله همچنین با تحت فشار قرار دادن وریدهای ساق خون سیاهرگی را به سمت بالا و بطرف قلب پمپ میکند. عضله پلانتاریس منشا آن در بالا از پشت کندیل خارجی استخوان ران است و در پایین به تاندون آن میچسبد و این عضله نازک و ضعیف بوده و در بعض افراد وجود ندارد. یک خم کننده ضعیف پا به پایین بوده و عصب آن تیبیال است. این کمپارتمان باعث پلانتار فکشن در پا میشود. (۴۶-۴۵-۴۴)
کمپارتمان خلفی عمقی
این کمپارتمان در زیر کمپارتمان سطحی خلفی قرار گرفته و از چهار عضله تشکیل شده است که عبارتند از عضله درشت نئی پشتی یا تیبیالیس خلفی این عضله به سطح پشتی استخوان های تیبیا و فیبولا چسبیده
و سپس تاندون آن در پایین از پشت قوزک داخلی عبور کرده و به چند شاخه تقسیم شده و به سطح زیرین متاتارس های ۲ و۳ و ۴ و استخوان های ناویکولر و کونئیفرم و کوبوئید میچسبد. انقباض این عضله موجب اینورژن و پلانتار فلکشن پا میشود. عضله تیبیالیس خلفی نقش مهمی در پایدار کردن مچ پا دارد. عصب آن از عصب تیبیالیس بوده و از شریان تیبیال پشتی تغذیه میکند عضله خم کننده بلند انگشتان این عضله در بالا از سطح پشتی استخوان درشت نی منشا گرفته و بعد از پایین آمدن، تاندون آن بعد از عبور از پشت قوزک داخلی و کف پا به بند انتهایی انگشتان پا بجز شست متصل میشود. انقباض این عضله موجب خم شدن انگشتان مربوطه میشود. عصب آن از تیبیال و شریان آن تیبیال خلفی است. عضله خم کننده بلند شست این عضله در بالا به سطح پشتی استخوان نازک نی یا فیبولا چسبیده و بعد از پایین آمدن تاندون آن از زیر تیبیا و سپس زیر تالوس و استخوان پاشنه عبور کرده و بعد از عبور از کف پا به سطح زیرین بند انتهایی انگشت شست پا میچسبد. انقباض آن موجب خم شدن شست پا به پایین میشود. عصب آن از تیبیال و شریان آن از شریان پرونئال است. عضله پوپلیتوس این عضله در بالا از سطح خارجی کندیل خارجی استخوان ران منشا گرفته و در پایین به سطح پشتی استخوان تیبیا یا درشت نی می چسبد. انقباض این عضله موجب خم شدن زانو و چرخش ساق به داخل میشود. عصب آن از عصب تیبیال بوده و از شریان پوپلیتوس تغذیه میکند. نقش این کمپارتمان در مچ پا اینورشن می باشد. (۴۶-۴۵-۴۴)
تصویر۲-۳: کمپارتمان های ساق پا
۲-۳-قوس های کف پا:
چهار قوس در کف پا وجود دارد که عبارتند از: قوس طولی داخلی، قوس طولی خارجی، قوس عرضی و قوس قدام استخوان های کف پایی(۴۶).
قوس طولی داخلی: که از استخوان های پاشنه تا اولین مفصل کف پایی انگشت شست امتداد دارد و شامل پاشنه، قاپ، ناوی و سه استخوان کف پایی داخلی می باشد. قوس توسط عضلات ساقی قدامی، ساقی خلفی، خم کننده دراز انگشتان، خم کننده دراز شست، خم کننده کوتاه انگشتان، نیام کف پایی و لیگامنت کف پایی پاشنه ای ناوی حفظ میشود. نیام کف پایی نقش عمده ای را حین فاز های مختلف چرخه راه رفتن ایفا می کند، که به توزیع نیروهای تاندون آشیل زیر قسمت جلوی پا در سر استخوان های کف پایی و انگشتان کمک می کند. لیگامنت اصلی حمایت کننده
این قوس لیگامنت کف پایی پاشنه ای ناوی می باشد که مثل یک فنر برای باز گرداندن قوس به و وضعیت نرمال، پس از کشیده شدن آن عمل می کند.(۴۴)
قوس طولی خارجی: که از استخوان پاشنه تا پنجمین مفصل کف پایی انگشت کوچک امتداد دارد و شامل پاشنه، تاسی و دو استخوان کف پایی خارجی می باشد. قوس خارجی از قوس داخلی پایین تر است و حین تحمل وزن محو میشود. این قوس توسط عضلات نازک نئی طویل، نازک نئی کوتاه، نازک نئی طرفی، دور کننده انگشت کوچک، خم کننده کوتاه انگشتان، نیام کف پایی، لیگامنت طویل کف پایی و لیگامنت کوتاه کف پایی حفظ میشود.(۴۶)
قوس عرضی: شامل استخوان های ناوی، سه استخوان میخی، تاسی و استخوان های کف پایی است. قوس عرضی توسط عضلات ساقی خلفی، ساقی قدامی و نازک نئی طویل و نیام کف پایی حفظ میشود.(۴۴)
قوس استخوان های کف پایی: که توسط سر انتهایی استخوان های کف پا شکل گرفته است. این قوس از اولین تا پنجمین استخوان کف پایی کشیده شده است.(۴۶)
تصویر۲-۴: قوس های کف پایی
۲-۴-اهمیت قوس های کف پایی:
قوس های کف پا به حفظ و حمایت وزن بدن کمک کرده، فشارهای وارد شده به بدن را تعدیل کرده، موجب تطابق پا با سطوح مختلف شده و پیشروی و راه رفتن موزون را تسهیل می کند.(۴۷-۴۵-۴۲)