(۱) ثابت می ایستد اما قادر به بسته نگه داشتن چشمها به مدت ۳ ثانیه نمی باشد.
۷- ایستادن با پاهای کنار هم و بدون تکیه گاه
دستور اجرا: لطفا بدون اینکه از جایی بگیرید با دو پا کنار هم بایستید
نمره بندی:
(۴) ایستادن بدون خطر افتادن و با پاهای کنار هم به مدت ۱ دقیقه
(۳) ایستادن با پاهای کنار هم بطور مستقل و با نظارت به مدت ۱ دقیقه
(۲) ایستادن با پاهای کنار هم بطور مستقل و با نظارت، اما قادر به حفظ این وضعیت به مدت ۳۰ثانیه نمی باشد
(۱) نیاز به کمک برای قرارگیری در وضعیت ایستاده دو پا کنار هم، حفظ این وضعیت به مدت۱۵ ثانیه
(۰) نیاز به کمک برای قرارگیری در وضعیت ایستاده دو پا کنار هم، حفظ این وضعیت به مدت۱۵ ثانیه نمی باشد
توجه: در صورتیکه آزمودنی قادر به ایستادن به طور مستقل و بدون تکیه گاه بود موارد بعدی را دنبال و اجرا نمائید.
۸-رساندن دستها به جلو با بازوان کاملا کشیده
دستور اجرا: شانه را تا ۹۰ درجه از جلو خم کرده و بالا بیاورید (۹۰ درجه فلکشن) و سعی نمائید با حداکثر تلاش کاملا خود را با با دستهای کشیده به جلو بکشانید (آزمون گر باید در همین وضعیت خط کشی را در جلوی انگشتان آزمودنی نگه دارد. بطوریکه زمان تلاش آزمودنی برای رساندن خود به جلو انگشتان او با خط کش تماس نداشته باشد. مسافتی که آزمودنی بعد از کشش دستها به جلو به آن دست می یابد باید ثبت وگزارش شود. برای جلوگیری از چرخش تنه باید در ۹۰ درجه فلکشن قرار گیرد).
نمره بندی:
(۴) رساندن دستها به جلو تا۲۵ سانتی متر
(۳) رساندن دستها به جلو تا۵/۱۲ سانتی متر
(۲) رساندن دستها به جلو تا۵ سانتی متر
(۱) رساندن دستها به جلو با نظارت
(۰) از دست دادن تعادل حین انجام عمل و نیاز به حمایت خارجی
۹- برداشتن شیئ از زمین در وضعیت ایستاده
دستور اجرا: کفش/ دمپایی جلوی پایتان را از روی زمین بردارید.
نمره بندی:
(۴) برداشتن کفش از روی زمین براحتی و بدون خطر افتادن
(۳) قادر به برداشتن کفش از روی زمین باشد اما نیاز به نظارت دارد
(۲) قادر به برداشتن کفش از روی زمین نمی باشد اما ۵/۲ تا ۵ سانتی متر برای برداشتن کفش خم می شود و تعادل خود را این وضعیت حفظ می کند
(۱) قادر به برداشتن کفش از روی زمین نمی باشد و در حین تلاش نیاز به نظارت دارد
(۰) قادر به برداشتن کفش از روی زمین نمی باشد و برای جلوگیری از به هم خوردن تعادل و خطر افتادن نیاز به کمک دارد
۱۰- در وضعیت ایستاده چرخاندن سر وتنه به چپ وراست برای نگاه کردن به عقب از شانه
دستور اجرا: به طرف چپ بچرخید وکاملا پشت خود را نگاه کنید. برای طرف راست این کار راتکرار کنید.( برای تشویق به چرخش کامل یک شیئ را پشت آزمودنی قرار دهید).
نمره بندی:
(۴) نگاه به پشت از دو طرف و انتقال خوب وزن
(۳) نگاه کردن به پشت از یک طرف اما اختلال در انقال وزن هنگام نگاه کردن به طرف دیگر
(۲) چرخش تنها با حفظ تعادل
(۱) نیاز به نظارت هنگام چرخش
(۰) نیاز به کمک برای جلوگیری از افتادن
۱۱- چرخش ۳۶۰ درجه
دستور اجرا: به طور کامل به شکل دایره ای بچرخید. در جهت مخالف نیز همین کار را تکرار کنید.
نمره بندی:
(۴) چرخش ۳۶۰ درجه به هر طرف در کمتر از ۴ ثانیه
(۳) چرخش ۳۶۰ درجه تنها به یک طرف در کمتر از ۴ ثانیه
(۲) چرخش ۳۶۰ درجه به درستی اما به آرامی
(۱) نیاز به نظارت دقیق و دستورات کلامی
(۰) نیاز به کمک در حین چرخش
۱۲- در وضعیت ایستاده قرار دادن پاها بر روی پله (چهارپایه) به طور متناوب
دستور اجرا: پاها را به طور متناوب بر روی پله (چهارپایه) قرار دقید تا زمانیکه هر پا ۴بار باپله تماس یابد.
نمره بندی:
(۴) ایستادن بطور مستقل و انجام درست حرکت ۸ مرتبه در ۲۰ثانیه
(۳) ایستادن بطور مستقل و انجام درست حرکت ۸ مرتبه در بیش از ۲۰ثانیه
کشور ما پس از انقلاب در زمینه ترویج علم و کسب دانش موفق بوده و توانسته است آموزش عالی را به خانواده های دورترین روستاها هم انتقال دهد امروزه علیرغم امکانات محدود رقابتی در روستاها و شهرهای کوچک فرزندان این مناطق به خوبی توانسته اند سهم خویش را در آموزش عالی هم در دانشگاههای دولتی و هم خصوصی بگیرند. (زلفی گل، ۱۳۸۳، ص۱۸-۱۷)
هر نوع توسعه ای نیازمند یکسری سخت افزارها و نرم افزارها است . سخت افزارها همان ابزار و وسایل هر کاری هستند و که اصطلاحاً تکنولوژی مورد نیاز نامیده می شوند و نرم افزارها نیز همان دستورات، فرامین، ایده ها و نظرات و بطور کلی برنامه های مورد نیاز هستند. در صورتی می توان این دو دسته ابزار را در اختیار داشت که دانش و علم کافی برای تهیه آنان وجود داشته باشد. علم و دانش از طریق تحصیلات رسمی و یا آموزش غیر رسمی بوجود می آید که زمینه ساز بدست آوردن تکنولوژی و منابع انسانی مربوط به هر توسعه ای است. ضمناً می توان با توسعه صنعتی یک منطقه و برخورداری از منابع مالی آن برای ارتقاء سطح تحصیلات از طریق افزایش کمیت و کیفیت مراکز آموزش عالی، مدارس و … برنامه ریزی کرد.
۲-۳- پیشینه پژوهش
۲-۳-۱-پیشینه داخلی:
عریضی و مولایی (۱۳۹۱) در مقاله ای با عنوان “تدوین راهبردهای فرهنگی و اجتماعی توسعه پایدار و همه جانبه سواحل دریای مکران” با روش تحقیقی توصیفی و میدانی دست یافته است: ایجاد بستر لازم جهت جذب سرمایه های داخلی و خارجی برای توسعه همه جانبه سواحل منطقه، ایجاد و تعمیق همبستگی های قومی و ملی و مذهبی در منطقه و اعتمادسازی در حوزه سیاسی با کشورهای منطقه راهبردهایی هستند که با بهره گیری از نقاط قوت، ضعف، آسیب پذیری ها و تهدیدات موجود در منطقه مشخص گردیده که برای ایجاد و یا گسترش توسعه پایدار می توان از آنها بهره گرفت.
کلانتری و همکاران (۱۳۹۰) در مقاله خود با عنوان خصوصیات شیمیایی خاک و آب زیرزمینی دشت آبرفتی عسلویه، با تاکید بر آلودگی فلزات سنگین به این نتیجه رسیده است که مقدار سرب، استرانیم، نیکل و منگنز در اکثر نمونه ها بیشتر از حد استاندارد می باشد و همچنین آب کلیه نمونه ها، مقادیر بالاتری از شاخص MI را دارا می باشد.
خلیفه و همکاران (۱۳۸۹) در مقاله با عنوان ” بررسی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی استقرار صنعت در منطقه” بررسی کرده و با استفاده ار گرداوری اطلاعات به روش کتابخانه ای به این نتیجه دست یافته که استقرار نیروهای بومی استان و منطقه در این صنایع باعث کاسته شدن فقر مردم و افزایش توانمندی مالی آنان گردیده است. استقرار افراد غیر بومی باعث یک سری انحطاط های اخلاقی گردیده است، مهاجرت هزاران نفر به منطقه عسلویه باعث جا به جایی وسیع جمعیت در یک محدوده جغرافیایی کم ارزشها و سنت بزهکارانه و جنایی را توسعه می دهد.
خاتمی (۱۳۸۹) در پایان نامه خود تحت عنوان ‹‹ بررسی تاثیر استقرار صنایع انرژی بر بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی شهرستان لامرد›› در یک تحقیق پیمایشی و با بهره گرفتن از نمونه گیری به روش سرشماری و استفاده از پرسشنامه محقق ساخته به این نتایج دست یافته است که: استقرار صنایع انرژی بر (که وجود آن به نوعی وابسته به منطقه ویژه پارس جنوبی و پارسیان است) می تواند موجب دگرگونی در جنبه های اقتصادی و اجتماعی در مقیاس های کوچک و بزرگ شود، همچنین این مناطق در آینده با طیف عظیمی از نیروهای غیر بومی روبرو می گردد و همین امر برروی کمبود دگرگونی مسکن تاثیر گذار است.
احمدی و حاجی زاده (۱۳۸۹) در مقاله ای تحت عنوان “تخریب محیط زیست مانعی در برابر توسعه پایدار” به بررسی وضعیت محیط زیست و تایید دیدگاه های سود محور و لیبرال اقتصادی بر تخریب محیط پرداخته شده است و به این نتیجه دست یافته که بی توجهی به آثار زیست محیطی طرح های توسعه یافته می تواند باعث تخریب محیط زیست شده و پایداری توسعه را با مشکل روبرو سازد و یا مانع از تحقق توسعه پایدار شود.
رضوانی و همکاران (۱۳۸۹) در مقاله ای تحت عنوان “توسعه و سنجش شاخص های کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی : شهر نورآباد، استان لرستان)” که با بهره گرفتن از پرسشنامه هایی محقق ساخته به جمع آوری داده ها روی آورده و پس از بررسی و انجام آزمونهای آماری مشخص به این نتایج دست یافته است: که ۲۵ درصد خانوارها در حالت بهزیستی و ۱/۳۰ درصد در حالت محرومیت قرار دارند در حالی که ۴/۲۴ درصد آنها در حالت ناهماهنگی و ۴/۲۰ درصد در حالت انطباق قرار گرفته اند و همچنین این نتیجه وصول گردیده که بطور کلی، کیفیت زندگی با افزایش میزان تحصیلات، درآمد خانوار، مالکیت مسکن و شاغل بودن افزایش می یابد
مرادی (۱۳۸۸) در مقاله ای تحت عنوان ›› تاثیر نفت بر نماگرهای اقتصاد کلان ایران با تاکید بر مکانیزم های انتقال و آثار ›› با بهره گرفتن از روش کتابخانه ای و با بهره گرفتن از آماره های دوره ۸۵-۱۳۴۷ به این نتیجه دست یافته که درآمدهای نفتی بر رشد اقتصادی تاثیر مثبت دارد و همچنین باعث متعادل تر شدن توزیع درآمد می شود.
صابری زفرقندی و همکاران (۱۳۸۸) در مقاله ای تحت عنوان “وضعیت مصرف مواد، اعتیاد و خدمات مربوطه در کارگران منطقه صنعتی عسلویه (میدان گاز پارس جنوبی) در سال ۱۳۸۶” به این نتیجه اشاره دارند که در عسلویه همانند مناطق دیگر کشورمان مصرف مواد اپیوئیدی بارزتر است و با بهره گرفتن از آزمایش ادرار و مثلث سازی با نظرات افراد مصاحبه شده که تا اندازه ای مشابهت دارد مصرف جاری در کارگران را می توان حدود ۱۵ تا ۲۵ درصد برآورد نمود.
داداش پور (۱۳۸۸) در مقاله ای تحت عنوان “خوشه های صنعتی، یادگیری نوآوری و توسعه منطقه ای” با بررسی مجمل رهیافت های تئوریکی و تحلیلی و تشریح برخی ویژگیها و عناصر موثر در خوشه بندی صنعتی و نقش آنها در فرایندهای یادگیری، نوآوری و توسعه منطقه ای، اینگونه نتیجه گیری می کند که خوشه بندی صنعتی می تواند منجر به دسترسی به بازار، شکل گیری بازار، نیروی کار محلی، افزایش تحرک نیروی کار ایجاد بازخورد از طریق شبکه های رسمی و غیر رسمی شود.
غفاری و امیری (۱۳۸۷) در مقاله ای با عنوان “کیفیت زندگی: کیفیت زندگی در برنامه های عمرانی و توسعه ایران” با بهره گرفتن از روش تطبیقی و کلینیک تحلیل محتوا به بررسی موضوع پرداخته اند و این چنین نتیجه این مقاله را بیان می کند که برنامه های توسعه ایران غالباً تحت تاثیر الگوهای جهانی قرار داشته است برنامه های بعد از انقلاب همگی در برش زمانی بعد از دهه ۱۹۹۰ تدوین یافته اند، رویکرد انسانی و قابلیتی، الگوی غالب برنامه ها بوده اما این برنامه ها در روندی متفاوت تحت تاثیر شرایط جهانی و سیاستهای اجماع واشنگتن و سیاستهای پیشنهادی بانک جهانی و صندوق بین المللی پول قرار دارند و همچنین بیان می کند که در همه برنامه ها مسائل اجتماعی غالبا از منظر اقتصادی نگریسته شده اند و همه برنامه ها به استثناء برنامه پنجم عمرانی، بر رشد اقتصادی به عنوان مهمترین چالش توسعه ایران و ارتقاء کیفیت زندگی تاکید داشته اند.
حسن زاده (۱۳۸۷) در مقاله ای با عنوان “رویکرد اجتماعی محور به کیفیت زندگی اجتماعات محلی” با بهره گرفتن از رویکرد مطالعه طولی – مقایسه ای، اطلاعات خود را بصورت اسنادی و کتابخانه ای گردآوری کرده است و به این نتیجه دست یافته است که : طی سالهای ۸۵-۱۳۶۵ شاخص های کیفیت زندگی در برخی موارد افزایش یافته است با این حال تفاوت های عمده ای بین اجتماعات شهری و روستایی وجود دارد و فرسودگی بناهای روستایی از چالشهای کالبدی محسوب می شود از طرفی دیگر تحولات صورت گرفته به رشد چشمگیر اجاره نشینی بخصوص در مناطق شهری انجامیده و در مورد میزان مشارکت و اعتماد اجتماعی که از متغیرهای کلیدی در مباحث اجتماع محور بوده می توان گفت که دارای مقداری بسیار پایین است
طالبیان و همکاران (۱۳۸۷) در مقاله ای تحت عنوان ‹‹ تحلیل تاثیر اجتماعی توسعه صنعتی در منطقه عسلویه ›› با بهره گرفتن از روش پیمایشی و بهره گیری از پرسشنامه به این نتیجه دست یافته است که منافع کوتاه مدت طرح ها برای بومیان ناچیز بوده است، به این دلیل از بین رفتن فرصت های شغلی سنتی و معمول در منطقه پدیده بیکاری بومیان ایجاد شده و همچنین سیل مهاجرت کارگران مجرد و نبود امکانات جهت انتقال خانواده ها به بحران های اجتماعی موجود در منطقه دامن زده است.
صادقی منایی (۱۳۸۵) در مقاله ای با عنوان “ارائه یک الگوی مفهومی برای مسائل و انحرافات اجتماعی و راه حل های کاهش آن در عسلویه” به وسیله یک تحقیق میدانی و با نگرش مشاهده مستقیم و مطالعه موردی عمیق به این نتیجه دست یافته است که توسعه صنعتی و پیشرفت های تکنولوژی در عسلویه مبناهایی را برای تغییر از یک جامعه کاملاً روستایی به یک جامعه صنعتی و شهری فراهم ساخته است جامعه ای جدید با ظرفیت های تولیدی بزرگتر خلق نموده و از طرف دیگر اخلال های وسیعی در الگوهای سنتی زندگی و ارتباطات ایجاد کرده است که به نوبه خود منجر به بروز مسائل اجتماعی مختلفی می گردد که منطقه برای کنترل و کاهش مشکلات اجتماعی خصوصاً جرم و کجروی نیازمند برنامه ریزی هماهنگ و چند جانبه است که در بلند مدت، میان مدت و کوتاه مدت مسائل و مشکلات را برطرف سازد
زاهدی و نجفی (۱۳۸۴) در مقاله خود با عنوان “بسط مفهومی توسعه پایدار” با بررسی مفهوم توسعه پایدار بیان می کند که موضوع توسعه پایدار باید مورد توجه سیستم های آموزشی از ابتدایی تا دوره های دکترای دانشگاهی قرار بگیرد ضمن اینکه نظام کنونی کشور ارزش کامل فرایندهای اکولوژیک را محاسبه نمی کند و در حسابهای ملی هم جایی برای محاسبه آنها وجود ندارد.
۲-۳-۲- پیشینه خارجی:
دمیتریوس آی.ام و همکاران (۲۰۱۴) در پژوهشی با عنوان «اختصاص زمان فراغت و رابطه آن با کیفیت ادراک از زندگی و رضایت از زندگی» با هدف بررسی رابطه بین زمان فراغت (آزاد) با ادراک از زندگی و احساس رضایت از زندگی در یونان و با پژوهش برروی نمونه ۳۵۳ پاسخ دهنده به این نتیجه دست یافته اند که: به نظر می رسد که رضایت از زندگی بیشتر تاثیر می پذیرد از ادراک از زندگی و به میزان کمتری از تخصیص زمان آزاد و اوقات فراغت تاثیر می پذیرد. (دمیتریوس و همکاران ۲۰۱۴، ص ۵۱۹)
روزنا کا و همکاران (۲۰۱۴) در مقاله ای با عنوان «ارزیابی حرارت محیطی بر اساس شاخص ها در محیط های کاری صنعتی» بیان می کند که کارگران صنعت در طول ساعات کار ممکن است در معرض خطرات گرمایی و یا سرمایی محیط قرار بگیرند بنابراین ارزیابی حرارتی هوا بسایر مهم است این ارزیابی بر اساس تعدادی اندازه گیری و محاسبات با بهره گرفتن از شاخص های ارزیابی آسایش حرارتی انجام گردیده است در این مقاله به بررسی نتایج پایش محیط های کاری حرارتی گرم که در آن کارگران در معرض استرس گرمایی قرار گرفته اند پرداخته شده و نتایج نشان داده است که برای ایجاد سلامتی بیشتر کارگران در محیط های کاری صنعتی مورد بررسی باید دمای محیط کارگری آنان را کاهش دهیم (روزنا کا و همکاران، ۲۰۱۴، ص ۱۵۸)
میزان بی.اچ و همکاران (۲۰۱۲) در مقاله ای با عنوان «تاثیر FDI[24]، پیشرفت و محیط زیست بر کیفیت زندگی در مالزی» ضمن توضیح این مساله که تخریب محیط زیست تاثیر مستقیم بر کیفیت زندگی انسان داشته و یا حتی تهدیدی برای بقای نوع بشر است به این نتایج اشاره داشته است که بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI) و محیط زیست یک رابطه غیر خطی در طول سالهای ۱۹۶۵ تا ۲۰۱۰ در مالزی وجود داشته است و اینکه نتایج نشان می دهد که منحنی کوزینتس زیست محیطی وجود دارد پس سرمایه گذاری مستقیم خارجی ضمن ایجاد پیشرفت باعث تخریب محیط زیست می شود. (میزان بی.اچ و همکاران، ۲۰۱۲، ص ۳۳۳)
کارلوس ای و همکاران (۲۰۱۲) در پژوهشی تحت عنوان «تعامل بین دانشگاه، صنعت و دولت به سوی توسعه پایدار بیشتر یک منطقه نفتی در برزیل» بیان می کند که همکاری بین این سه بخش به عنوان اساسی برای توسعه مناطق اصلی نوآوری در سراسر جهان شناخته شده است مدل تعامل بین دولت، دانشگاه و صنعت برای انتقال بهتر و بیشتر دانش، فناوری و نوآوری از دانشگاه به جامعه و کسب و کار با چالش مواجه است در این پژوهش این چالشها مورد بررسی قرار گرفته و به این نتیجه دست یافته که برای توسعه یک منطقه نفتی باید اهدافی فراتر از افزایش تکنولوژی صنعتی را دنبال کرد و باید راهبردهای توسعه پایدار در دراز مدت را مد نظر قرار داد. (کارلوس ای و همکاران، ۲۰۱۲، ص ۱۰۰)
وانگ جی و همکاران (۲۰۱۱) در مقاله ای با عنوان «بررسی استراتژی توسعه پایدار صنایع شیمیایی استان شاندونگ» به این نتیجه دست یافته است که با وجود اینکه صنایع شیمیایی در استان شاندونگ به سرعت به صنایع پایه این استان تبدیل شده و باعث توسعه این استان گردیده اما ساختار آن منطقی نیست و عمق پردازش آن ناکافی است که منجر به مشکلات زیست محیطی این استان گردیده است و ایشان درباره اجرای استراتژی توسعه پایدار در صنایع شیمیایی استان شاندونگ چند توصیه را مطرح نموده اند که شامل این موارد می شود: ایجاد سیاست ها و مقررات مربوط به یک آستانه پذیرش زیست محیطی برای پروژه های شیمیایی جدید، توجه به امکانات زیرساختی محیط زیست، تقویت نظارت و مدیریت زیست محیطی پروژه های شیمیایی. (وانگ جی و همکاران، ۲۰۱۱، ص ۹۶۲)
ام تی هاگ (۱۹۷۹) ضمن تحلیل فرایند توسعه روستایی بر این باور است که در امتداد با دیگر بخش های اجتماعی و اقتصادی صنعت باید به عنوان مهم ترین مولفه هر برنامه توسعه یکپارچه روستایی پذیرفته شود، ماهیت و الگوی صنعتی شدن چه در ابعاد کوچک مقیاس و یا صنایع دستی و چه در صنایع بزرگ مقیاس تابع مواد خام اولیه و منابع انسانی در ابعاد محلی و منطقه ای است هاگ تصریح می کند که صنعتی شدن ضمن ایجاد مهارت های جدید و ایجاد هماهنگی موجب شکستن موانع سنتی رشد اقتصادی در مناطق روستایی است.(هاگ، ۱۹۷۹، ص۱۰۷)
دیوید راجرز (۱۹۷۸) با بررسی اثرات استقرار صنعت در شهرک ها و مناطق روستایی ایالت آیوا نشان می دهد که صنعتی شدن روستایی منافع وسیعی را برای اجتماعات مورد مطالعه در برداشته و به طوری که سبب افزایش یکپارچگی خانوارها افزایش درآمد سرانه و توزیع متعادل درآمد ها شده است. (راجرز، ۱۹۷۸، ص۲۵۰)
۲-۳-۳- جمع بندی تحقیقات انجام شده
اغلب تحقیقاتی که تاکنون در زمینه موضوع مورد پژوهش صورت گرفته و قابل دستیابی بوده اند بطور صحیح و کامل اثرات و پیامدهای استقرار مناطق صنعتی را مورد بحث و بررسی قرار داده اند و با پشتوانه علمی صحیحی با بهره گرفتن از پرسشنامه های محقق ساخته و یا مطالعات کتابخانه ای و بررسی و مشاهده مستقیم نتایج خود را تحلیل و توصیف نموده اند تحقیقاتی که مربوط به سالهای اخیر است نیز از نرم افزارهای آماری دقیق و قابل استناد برای تحلیل داده هایشان بهره گرفته اند و نتایج را به واقعیت نزدیک ساخته اند البته موضوع مقالات اکثریت آنها به گونه ای جزئی و محدود شده که از این نظر می تواند دارای ضعف و اشکال باشد مثلا تحقیقاتی صورت گرفته که اثرات استقرار صنایع را بر اجتماع و یا اقتصاد و یا محیط زیست مناطق صنعتی مورد بحث و بررسی قرار داده اند اما بطور کامل اثرات استقرار صنایع را بر کیفیت زندگی مردم مورد بحث و بررسی قرار نداده اند ضمن اینکه برخی از تحقیقات بنا به ملاحظات سیاسی یا شخصی نتایج تحقیق را به سمتی کشانده اند که مد نظر داشته اند که تحقیقات، محقق را برای استناد کردن یه آنان دچار تزلزل می سازد.
این تحقیق به دور از هرگونه سوگیری صورت گرفته که در آن سعی شده با انتخاب شاخصهای مناسب و با بهره گرفتن از آزمونهای استانداردموضوع بطور مناسب بررسی گردیده و پاسخ های افراد تفسیر و تحلیل شود.
۲-۴- بررسی محیط پژوهش
عسلویه، شهری به لحاظ نفتی، صنعتی از مهمترین پایگاه های اقتصادی ایران و همچنین یکی از بزرگترین مناطق تولید انرژی جهان در جنوبی ترین نقطه ایران است این منطقه در شرق استان بوشهر در حاشیه خلیج فارس در ۳۰۰ کیلومتری شرق بندر بوشهر در ۴۲۰ کیلومتری غرب شهرستان بندر لنگه و در ۵۷۰ کیلومتری غرب بندر عباس واقع است و حدود ۱۰۵ کیلومتر با حوزه گاز پارس جنوبی که در میان خلیج فار واقع شده (دنباله حوزه گنبد شمالی قطر) فاصله دارد. (قنبری،خانی قریه گپی وافضلی ابرکوهی، ۱۳۸۸)
این شهر در عرض جغرافیایی ۲۷درجه ۴۹ دقیقه و ۹۴ ثانیه طول جغرافیایی ۵۲ درجه ۶۲ دقیقه و ۱۹ ثانیه ارتفاع از سطح آبهای آزاد ۱۸ متر (۶۲ فوت) واقع است. (سایت منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس)
شهرستان عسلویه یکی از شهرستانهای استان بوشهر در جنوب ایران است. مرکز این شهرستان بندر عسلویه است و شامل ۲ بخش و ۴ دهستان است. این شهرستان با انتزاع از شهرستان کنگان در مجموع شامل بخش مرکزی با توابع دهستان عسلویه و دهستان اخند و بخش چاهمبارک با توابع دهستان چاهمبارک و دهستان نایبند، در ۱۲ دیماه ۱۳۹۱ توسط هیات وزیران تصویب و ابلاغ شد. (سایت ویکی پدیا)
جمعیت این شهرستان هنگامیکه با عنوان بخش عسلویه - تقریباً با همین محدوده جمعیتی کنونی - از توابع شهرستان کنگان بوده، بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، در سال ۱۳۹۰ برابر با ۶۵،۵۸۴نفر (۱۰،۳۶۴خانوار) بوده است. (همان منبع) ، جمعیت بومی عسلویه پیش از ورود صنعت نفت در آن حدود ۳۰۰ نفر بود مردم این خطه به زبان عربی و فارسی سخن می گویند.
تاریخچه شهر عسلویه بندر عسلویه سابقه بسیار دیرینه ای دارد . بر اثر تنشها و حوادث و دشمنی ها آثار تاریخی آن مانند قلعه ها و مساجد متعدد ویران و نابود گردید بندر عسلویه از بنادر اولیه خلیج فارس به شمار می آید که آن زمان بیش از پنج بندر فعال نبوده است که عبارتند از : بوشهر ، بصره ، سیراف، عسلویه و کنگ حکایتگر آن است که در دوره ساسانیان قبل از آن این بندر بوده و بعضی ها قائل هستند ۴۰۰۰ سال قبل از اسلام بندر عسلویه بوجود آمده است و تاریخ ذکر می کند زمانی که می خواستند بغداد را بسازند از بندر عسلویه و سیراف مالیات دریافت می کردند .لازم به ذکر است عسلویه جای فعلی نبوده بلکه در دامنه کوه قرار گرفته و بین دریا و خود این بندر در خت حرا فاصله انداخته است. (سایت شهرهای ایران)
عسلویه به عربی اَعسَلوُه یک منطقه عظیم صنعتی از توابع استان بوشهر در جنوب ایران است در دوران گذشته اَعسَلوُه یکی از مناطق نفوذ و مهم قبیله “بنی خالد النصوریین” بوده و این قبیله بر منطقه شرق بوشهر حکمرانی می کرده اند در این شهر بقایای ارگ بزرگ وجود دارد که مقر حاکم موقت بوده است و همچنین تعدادی خانه قدیمی و تاریخی وجود دارد که سازه هایش سنگ و کاه گل و گچ و ساروج است. (سایت سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس)
۲-۵- مدل نظری
در خصوص کیفیت زنگی جامعه شناسان نظرات زیادی را مطرح نموده اند که در مبانی نظری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. در بین نظریات مختلف نمی توان هیچکدام از آراء را بطور کامل از دیگر آراء موجود برتر دانست بطوری که بتوان به عنوان یک نظر جامع بدان استناد کرد برخی از اندیشمندان مولفه های عینی را مورد تاکید قرار داده اند و برخی مولفه های ذهنی تعاریف متعددی که از مفهوم کیفیت زندگی توسط دانشمندان و جامعه شناسان ارائه گردیده گویای این مطلب است. اما آنچه که روشن و واضح است این است که این مفهوم روز به روز بطور کامل تر و جامع تر بیان گردیده و مورد استفاده قرار می گیرد.
در جدول ارائه شده زیر شاخص های کیفیت زندگی بطور مختصر و اجمالی از دیدگاه های گوناگون آورده شده است.
جدول ۲-۴: قلمروهای کیفیت زندگی از دیدگاه های گوناگون
کامینس (Cummins, ۱۹۹۷) |
هاگرتیوهمکاران (Hagerty et al., ۲۰۰۱) |
سازمانبهداشت جهانی (WHOQOL Group, 1993) |
براساس فرضیه مطرح شده به نظر می رسد فضای اینترنت و وجود شبکه های اجتماعی روی جنبش اجتماعی مردم مصر و تونس تاثیر گذارمی باشد. بنابراین برای سنجش این فرضیه( جنبش اجتماعی) ازدیدگاه های مختلف اسملسر ، چالرز تیلی و آلن تورن استفاده شده است. وبرای اندازه گیری آن از شاخص هایی چون حرکت های مردمی ، اعتصابات مردمی ، تظاهرات ، حضورمعترضان ، حضورناراضیان و فعالان جنبش استفاده نموده ایم.
۲-۸-۳-اینترنت:[۵۶]
تعریف نظری :
یک سامانه ارتباطات جهانی است وازاتصال شبکه های عمومی و خصوصی که از قراردادهای اینترنتی (IP و TCP) ،قراردادهای مرکزی (هسته ای ) وابسته به آنها مانند DNS و قراردادهای مسیریابی بسته ای استفاده می کنند ،پدید می آید. ( شهیدی ، ۱۳۹۰ ، ۴)
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم اینترنت به عنوان یک متغیراز فرضیات تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیات مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم و آنها عبارتند از :
شبکه های اجتماعی ، فیس بوک ، تویتر ، وبلاگ ، سایت ، صفحه ، آنلاین ، رسانه های نوین و ویکی لیکس که هر کدام شاخص های قابل اندازه گیری از مفهو اینترنت می باشد.
۳-۸-۳-ایدئولوژی : [۵۷]
تعاریف نظری :
مفهومی است که درآغاز به سال ۱۸۰۱ توسط فیلسوف فرانسوی تراسی[۵۸] در معنای جدیدش به کار رفت . در نظر او مجموعه آرمانهای انسانی و اندیشه علمی را شامل می شود . در معنای لغوی دانش اندیشه هاست . امروزه به معنای مجموعه کم و بیش متجانس[۵۹] اندیشه ها ،باورها و آرمانهایی است برورای دانش که فرد یا گروههایی را مخصوصاً به جهت داشتن بعدی عاطفی – هیجانی به حرکت آورد . معادلهایی درفارسی یافته است چون ، مسلک ، بحث درتصورات و مفهومات. ژان پل سارتر آن را چنین تعریف می کند : اندیشه ای است مرکب که توسط محیط پیرامون در ما پدید می آید وسپس بدان باز گشته برآن اثر می نهد . دیدگاه مارکس و انگلس در این باب مخصوصاً در کتاب ایدئولوژی آلمان (۱۸۲۶) جای یافته است . به نظر آنان ، ایدئولوژی سخت متاثر از شرایط مادی است . آنان ایدئولوژی را « آگاهی دروغین » دانسته دربرابردیدگاههای علمی قرارمی دهند . علاوه براین سراسر آثار مارکس مشحون از کاربرد این واژه در معناهای متفاوت و گاه متضاد است . آنچنانکه به زعم ژرژگورویچ ۱۳ معنای متفاوت از آن در آثار مارکس دیده می شود . زمانی که سخن از جامعه بورژوا می رود ایدئولوژی را مضر یافته ، آن را برآمده از طبقه حاکم و حافظ منافع آن می داند و حال آن که به زعم وی وجود ایدئولوژی در جامعه رنجبران موجب حرکت و رهایی آنان است ، از این روست که مارکس گرایان بعد از مارکس سخن از ایدئولوژی رانده ودرصدد « بهتر ساختن کیفیت ایدئولوژی » بر آمده اند .( سارو خانی ، ۱۳۸۰، ج ۱، ۳۸۲-۳۸۳)
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم ایدئولوژی به عنوان یک متغیراز فرضیه تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیات مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم و آنها عبارتند از : ارائه ارزشهای ضد دولتی مانند اسلام گرایی ، دموکراسی و آزادی، ارزشهای بنیادین ، ارزشهای غالب ، نظام فکری و نظام عقیدتی حاکم می باشد .
۴-۸-۳-مشروعیت:[۶۰]
تعریف نظری:
نظام سیاسی که ازپشتیبانی بیشترمردم برخوردار است ، نیاز کمتری به به کاربردن فشار دارد . این پذیرش یا فرمان بری آگاهانه و داوطلبانه مردم از نظام سیاسی و قدرت حاکم را دراصطلاح سیاسی « مشروعیت » یا « برحق بودن » می گویند ، برحق بودن یا مشروعیت آن قدرت پنهانی است که در جامعه و کشور هست و مردم را بدون فشار وزور وادار به فرمان بری می کند. امروزه رهبران و مسئولان سیاسی درهمه کشورها دوست دارند که نظام های سیاسی شان جاویدان باشد تا خود بتوانند هر چه بیشتر برسر قدرت بمانند . بعضی از پادشاهان ویا ریاست جمهوری های مادام العمر نمونه بارز آن است که همواره سعی دارند حکومت های نامشروع خود را مشروع جلوه دهند . نظام سیاسی می تواند پایدار باشد که از پشتیبانی انبوه مردم و حکومت شوندگان بهره مند است وبا مخالفت ها و اعتراض ها و دشواریهای سخت روبرو نیست. (طاهری ، ۱۳۷۳، ۱۸۰)
مشروعیت اشاره به حمایتی دارد که از سوی مردم جامعه نسبت به نظام سیاسی و نقش های آن نظام ابراز می شود این حمایت ، به حکام حق « اخلاقی » حکومت کردن را می بخشد . ( کوهن ، ۱۳۸۰ ، ۵۴)
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم زیر سئوال بردن مشروعیت نظام حاکم به عنوان یک متغیراز فرضیات تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیه مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم و آنها عبارتند از :
به چالش کشیدن نظام حاکم با شیوه هایی مانند اعتراضات ضد دولتی به بهانه هایی چون فساد اقتصادی نظام حاکم ، وجود بیکاری ، گسترش فقر ، گرفتن رشوه ماموران دولتی ، عملکرد سیاست خارجی و وجود قوانین غیر انسانی، عدم مقبولیت ، عدم پذیرش همگانی ، عدم همراهی و همکاری با نظام می باشد
۵-۸-۳-مشارکت : [۶۱]
تعریف نظری :
مشارکت کردن به معنای سهمی در چیزی یافتن و از آن سود بردن و یا در گروهی شرکت جستن و بنابراین با آن همکاری داشتن است . به همین جهت ، از دید گاه جامعه شناسی ، باید بین مشارکت به عنوان حالت یا وضع ( امر شرکت کردن ) و مشارکت به عنوان عمل و تعهد ( عمل مشارکت ) تمیز قایل شد . مشارکت در معنای اول از تعلق به گروهی خاص و داشتن سهمی در هستی آن خبر می دهد و در معنای دوم داشتن شرکتی فعالانه در گروه را می رساند و به فعالیت اجتماعی انجام شده نظر دارد . ( بیرو ، ۱۳۸۰، ۲۵۷ )
مشارکت شرکت فعالانه انسانهاست در حیات سیاسی ، اقتصادی فرهنگی و بطور کلی تمامی ابعاد حیات .از اینرو تشویق به مشارکت و تسهیل در فرایند تحقق آن همواره مورد توجه برنامه ریزان و مصلحان اجتماعی بوده است .( ساروخانی ، ۱۳۸۰ ، ۵۶۸)
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم مشارکت افراد در جنبش به عنوان یک متغیراز فرضیات تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیه مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار
دهیم و آنها عبارتند از :
شرکت افراد یا شرکت کنندگان در جنبش ، پیوستن افراد به جنبش ، پذیرش فراخوان رهبران یا سازماندهندگان ، حضور در تظاهرات ، تجمعات ، رای گیری ، تحصن و احزاب می باشد .
۶-۸-۳-تاکتیک:[۶۲]
تعریف نظری :
از ریشه لاتینی در معنای « هنر ترتیب دادن » و « مرتب کردن » ، گرفته شده است . هنر مرتب کردن افراد به هنگام جنگ را می رساند . این هنر شامل سازماندهی و استفاده ازنیرو های نظامی در میدان جنگ به موثرترین وجه در جهت کسب پیروزی است . در معنای مجازی و وسیع تر تاکتیک یعنی ساز ماندهی و سایل گوناگون مورد استفاده در عمل ( نظیر فشار و یا مبارزه ) است خواه در جهت خنثی کردن یک قدرت مخالف ، خواه به منظور پیروزی اهداف و خواسته های آن قدرت که از این شیوه سود می برد . ( بیرو ، ۱۳۸۰، ۴۲۰-۴۲۱)
جان ویلسون[۶۳] معتقد است افراد جامعه بیشتر متوجه تاکتیکهای جنبشاند تا اهداف و استراتژی های آن. هویت یک جنبش توسط تاکتیکی که به کار میرود مشخص می شود. استراتژی مربوط به شیوه های ایجاد تغییر است، اما تاکتیک ابزار خاص یا نحوه اجرای استراتژی است. تاکتیکهای مورد استفاده توسط جنبشها شامل “سیاستهای مبتنیبر نظم” مانند سخنرانی کردن و شعار دادن و “سیاستهای مبتنیبر بینظمی” شامل تظاهرات، بایکوتهای اقتصادی، اعتصاب آرام و دست کشیدن از کار است. سیاستهای مبتنیبر بینظمی بدین دلیل مورد استفاده قرار میگیرند که اولاً از شبکه قدرت دور هستند و با بهره گرفتن از این سیاست صدای خود را به گوش آنها میرسانند. ثانیاً گاه گروههای درون جنبش هستند که با شروع اعتراض حرکتی را خارج از اهداف جنبش آغاز می کنند. (واگو ، ۱۳۷۳، ۲۹۴ )
جدول شماره ( ۱۲ ) تاکتیک های جنبش از نظر ویلسون
ویلسون معتقد است موفقیت یک تاکتیک سه شرط دارد:
-
- بخش وسیعی را دربر گیرد؛ یعنی فعالیتهایی که فشار را ایجاد می کند باید به طور همزمان و از جهات مختلف باشد و در جنبه های مختلف مؤثر افتد.
-
- ساده باشد یعنی قابل اداره باشد نه وقتگیر.
-
- قابل انعطاف باشد یعنی هیچ تعهد یا الزام خاصی نسبت به آن نباشد و امکان پیش بینی و برنامه ریزی در آن وجود داشته باشد. (واگو، ۱۳۷۳، ۲۹۵ )
انتخاب تاکتیک توسط جنبش نیز تحت تأثیر عواملی مشخص می شود. جنبش بسته به حریفان متفاوتی که ممکن است داشته باشد تاکتیکهای متفاوتی به خود میگیرد. حریفان کسانی هستند که جنبش میخواهد بر آن پیروز شده یا از آن حمایت کند. درجات متفاوت فرمانبری برای این حریفان وجود دارد که بسته به آن تاکتیکها متفاوت خواهد بود. علاوهبر حریفان، انتخاب تاکتیک تحت تأثیر ایدئولوژی و ارزشهای مسلط است. در ضمن عقاید عمومی و جلب آن نیز از عوامل مؤثر بر تاکتیکهاست. هیچ جنبشی بدون جلب عقاید عمومی امکان موفقیت ندارد. (واگو، ۱۳۷۳، ۲۹۵و ۲۹۶ )
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم تاکتیک های اعتراضی به عنوان یک متغیراز فرضیات تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیه مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم و آنها عبارتند از :
چگونگی مبارزه ، شیوه های اعتراضی مانند درگیری ، شعار دادن و نوشتن ، رمز گذاری های اینترنتی پیام ها می باشد .
۱۰-۸-۳-رهبری توده ها : [۶۴]
تعریف نظری :
رئیسی است معمولا طبیعی که راهبری گروه را بدست می گیرد ، هم به جهت اعتبار شخصی ، هم به خاطر پذیرش ارادی رهروان .( ساروخانی ، ۱۳۸۰ ، ۴۳۵)
رهبری پدیده تبلور رفتار ها، ممارست و پویایی یک گروه را تحت تاثیر یک رهبر می رساند . رهبری از جهت رهبر ، مستلزم بر خورداری از صفات و ویژگیهای طبیعی یک رئیس ( اقتدار ، استعدادهای موجد محبت و حتی در مواردی برتری جسمانی) است. از جهت کسانی که به دنبال یک رهبر حرکت می کنند ، رهبری مستلزم آن است که تحت تاثیر قرار گیرند ، به دنبال فر مان روند و به خرکت درآیند ، بدون آن که احساس فشار ویا اجبار کنند .
در نتیجه عمل ساز ماندهی و هدایت یک گروه ، دفاع از منافع و تنسیق فعالیت هایش ، تنظیم درونی آن با توجه به هدفهایش ، کاستن از تنشهای درونی و فراهم ساختن وسایل و موجبات همکاری بین اعضای آن ، نیز رهبری خوانده می شود . ( بیرو ، ۱۳۸۰، ۲۰۲)
تعریف عملیاتی :
برای اندازه گیری مفهوم رهبری توده ها به عنوان یک متغیراز فرضیات تحقیق از شاخص هایی با عنوان های ذیل استفاده نموده ایم تا بتوانیم فرضیه مطرح شده در این پروژه را مورد بررسی قرار دهیم و آنها عبارتند از :
هماهنگ کنندگان ، ایدئولوگها ، اداره کنندگان ، سیاستگذاران، سازماندهی افراد ، هماهنگی بین مردم ،فراخوان مردم و رهبری آنها می باشد .
از طریق جذب سپردههای مدتدار، که منابع وکالتی نامیده میشوند.
بانکها زمانی قادر به فعالیت خواهند بود که سهم خود را از سبد پولی حفظ نموده، در صدد افزایش آن برآیند. شناسایی عوامل موثر بر افزایش منابع مالی برای بانکها امری ضروری است. با توجه به اهمیت این موضوع اولین و محکمترین پله دستیابی به سود، افزایش منابع، مخصوصا منابع ارزان قیمت است(هدایتی، ۱۳۸۳).
جذب منابع مالی آنقدر برای بانکها مهم و حیاتی می باشد که رقابت بسیار شدیدی در این زمینه بین آنها ایجاد نموده است. یکی از شواهد عمده ارائه خدمات نوین، جلب اطمینان و توجه و تشویق بیشتر مردم برای سپردهگذاری در بانکها میباشد. در این راستا و طی چند دهه اخیر زمینه های جدیدی جهت جذب بیشتر منابع بانکی و ارائه خدمات بهتر و سریعتر به مشتریان به وجود آمده است. بنابراین ضرورت دارد با بررسی ابعاد و عوامل مؤثر بر جذب منابع ارزانقیمت بانکی هر چه بهتر و بیشتر و کاراتر از این منابع، استفاده بهینه شود. با شناخت تأثیر هر کدام از عوامل در افزایش منابع و جذب مشتریان و با در نظر گرفتن هزینه هر کدام از راهکارهای موثر در رسیدن به این هدف، میتوان با صرفهترین روش ممکن را که می تواند بیشترین تأثیر در جذب بیشتر منابع داشته باشد، انتخاب کرد. همچنین نتایج آن می تواند برای مدیران بانکها و دیگر موسسات پولی و اعتباری کشور در زمینه شناسایی راههای دستیابی به افزایش منابع و رشد دلخواه مفید و ارزشمند باشد.
شرایط رقابتی کنونی صنعت بانکداری و افق پیش رو نشان میدهد که بانکها برای تجهیز منابع پایدار و ارزانقیمت با چالش های جدی مواجه میباشند و باید به دنبال روشهای نوینی در جذب این منابع باشند.
از دو جهت این پژوهش جدید میباشد اول اینکه در پژوهشهایی که در زمینه تجهیز منابع صورت گرفته بیشتر بر روی منابع کلی بانک متمرکز بوده و بر روی منابعی که کمترین هزینه را برای بانک داشته باشد و به اصطلاح ارزان قیمت تحقیقی صورت نگرفته. دوم اینکه در پژوهشهای قبلی هر کدام فقط به یک جنبه و ارتباط یک یا دو متغیر را با جذب منابع بررسی نموده اند. در این تحقیق به ارتباط چهار متغیر اصلی، مدیریتی، نیروی انسانی، مشتریان، فناوری(چن[۱]،۱۹۹۹، لافور[۲]۲۰۰۵، سرکا[۳]،۲۰۰۵)، در میزان جذب منابع ارزانقیمت پرداخته شد.
۱-۳ ضرورت و اهمیت پژوهش:
اگر وظیفه یک بانک را در دو کلمه تجهیز منابع و تخصیص منابع خلاصه کنیم، موضوع این پژوهش در ارتباط با وظیفه اول بانک، یعنی تجهیز منابع است. بانکها از یک طرف با روشهای مختلف اقدام به جمعآوری منابع می کنند، و از طرف دیگر منابع جمعآوری شده را به بخشهای مختلف اقتصادی تخصیص می دهند. هیچ بانکی بدون منابع مالی نمیتواند به حیات خویش ادامه دهد. در حقیقت زیر بنا و لازمه تشکیل و ادامه حیات هر بانکی به جذب منابع مربوط است.
بانکها زمانی قادر به فعالیت خواهند بود که سهم خود را از سبد پولی حفظ نموده، در صدد افزایش آن برآیند. شناسایی عوامل موثر بر افزایش منابع مالی برای بانکها امری ضروری است. با توجه به اهمیت این موضوع اولین و محکمترین پله دستیابی به سود، افزایش منابع، مخصوصا منابع ارزانقیمت است (رمضانی،۱۳۸۵).
به علت اهمیت تجهیز منابع برای بانکها، رقابت شدیدی در این زمینه ایجاد شده است. یکی از عمدهترین دلایل استفاده فناوری پیشرفته و ارائه خدماتی نظیر تلفنبانک، فاکس بانک، کارتهای هوشمند، برای جلب اطمینان بیشتر مردم به سپردهگذاری در بانکها میباشد. در این راستا و طی چند دهه اخیر زمینه های جدیدی جهت جذب سپرده ارائه خدمات بهتر و سریعتر به مشتریان به وجود آمده است، که برخی از آنها عبارتند از: بانکداری از طریق تلفن همراه و استفاده گسترده از شبکه اینترنت، ارائه خدمات بانکی مانند چک و پول الکترونیکی و رواج روز افزون تجارت الکترونیکی و رواج روزافزون تجارت الکترونیکی در عرصه فعالیتهای اقتصادی.
سوال مطرح آن است که چه متغیرهایی در جذب منابع ارزان قیمت تأثیر گذار هستند؟ آیا عوامل مدیریتی، عوامل نیروی انسانی، رضایت مشتریان، عوامل فناوری(چن[۴]،۱۹۹۹، لافور[۵]۲۰۰۵، سرکا[۶]،۲۰۰۵) بر میزان و موفقیت بانکها در جذب منابع ارزان قیمت تأثیرگذار هستند یا خیر؟ و اینکه در صورت تأثیرگذاری، تأثیر هر کدام از متغیرهای مذکور به چه میزان است. در این پژوهش پاسخ مناسبی به این سؤالات داده شد.
این تحقیق بر اساس طرح تحقیق از نوع توصیفی، پیمایشی و بر اساس هدف از نوع کاربردی میباشد. با توجه به مدل ارائه شده تأثیر چهار متغیر: عوامل مدیریتی، عوامل نیروی انسانی، رضایت مشتریان، عوامل فناوری، به عنوان متغیرهای مستقل اصلی بر متغیر وابسته جذب منابع ارزان قیمت مورد بررسی و آزمون قرار گرفت. ابزار جمعآوری اطلاعات شامل تحقیقات مستقل، منابع کتابخانهایی، اینترنتی و سایر بانکهای اطلاعاتی و همچنین پرسشنامه بود. برای تحلیل آماری داده ها از فنون آمار توصیفی)تنظیم جداول توصیفی، میانگین و انحراف معیار( و استنباط )آزمونt استیودنت، فیشر، آزمون کلمگروف– اسمیرنوف، آزمون همبستگی، آزمون آنووا) استفاده شد تا مناسب بودن آن از دید جامعه آماری ارزیابی و بیان شود. داده های گردآوری شده از پرسشنامه ها مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و با بررسی فرضیات، مناسب بودن مدل مشخص گردید.
متغیرهای پژوهش شامل:
متغیر مستقل: عوامل مدیریتی، عوامل نیروی انسانی، رضایت مشتریان، عوامل فناوری.
متغیر وابسته: جذب منابع ارزان قیمت.
۱-۴ اهداف پژوهش:
۱-۴-۱ اهداف کلی پژوهش :
هدف از این پژوهش شناخت عوامل مؤثر بر جذب منابع ارزان قیمت بانکی مؤسسه مورد مطالعه که کمترین هزینه را برای بانک داشته باشد و همچنین درجه اولویت این عوامل از لحاظ میزان اثربخشی به منظور تقویت منابع بانک از لحاظ حجم ریالی است. عوامل مورد نظر در این تحقیق ، عوامل مدیریتی، عوامل نیروی انسانی, رضایت مشتریان، عوامل فناوری الکترونیکی میباشد.
۱-۴-۲ اهداف ویژه پژوهش :
شناسایی عوامل مدیریتی مؤثر بر جذب منابع مالی ارزانقیمت بانکهای مورد مطالعه
شناسایی عوامل نیروی انسانی مؤثر بر جذب منابع مالی ارزانقیمت بانکهای مورد مطالعه
شناسایی عوامل رضایت مشتریان مؤثر بر جذب منابع مالی ارزانقیمت بانکهای مورد مطالعه
شناسایی عوامل فنآوری مؤثر بر جذب منابع مالی ارزانقیمت بانکهای مورد مطالعه
۱-۴-۳ اهداف کاربردی:
در فعالیتهای یک بانک، جذب منابع مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا موفقیت در این زمینه می تواند عاملی برای موفقیت در سایر زمینه ها باشد، جذب منابع مالی ارزان قیمت برای هر بانک و سیستم بانکی هم به عوامل برون سازمانی و هم به عوامل درون سازمانی مربوط می شود، لذا شناخت این عوامل و میزان تأثیرگذاری هر کدام از آنها برای موفقیت در این زمینه مهم و اساسی است. بر همین اساس نتایج بهدست آمده از این پژوهش می تواند برای کلیه بانکها و موسسات مالی به صورتی کاربردی مورد استفاده قرار گیرد.
۱-۵ قلمرو پژوهش:
۱-۵-۱ قلمرو زمانی: قلمرو زمانی این تحقیق نیمه دوم سال ۱۳۹۱ است.
۱-۵-۲ قلمرو مکانی: قلمرو مکانی پژوهش، شعب بانکهای دولتی ( ملی، سپه، کشاورزی، مسکن، توسعه صادرات، توسعه تعاون، صنعت و معدن ) شهر کرمانشاه بوده است.
۱-۵-۳ قلمرو موضوعی: این پژوهش رابطه بین عوامل کلیدی موفقیت بانک و جذب منابع مالی را مورد شناسایی قرار میدهد.
۱-۶ سؤالات و فرضیات پژوهش:
سؤال کلی این تحقیق عبارت است: «از متغیرهایی که در جذب منابع ارزانقیمت موثرند کدامند؟».
سؤال ویژه این تحقیق عبارت است از: «تاچه اندازه جذب منابع مالی ارزان قیمت در بانک ها تحت تاثیر متغیرهای مدیریتی، رضایت مشتریان ، نیروی انسانی، ، فناوری رایانهای قراردارد؟»
همچنین فرضیات پژوهش عبارتند از :
عوامل مدیریتی بر موفقیت بانکهای دولتی کرمانشاه در جذب منابع ارزانقیمت تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
عوامل نیروی انسانی بر موفقیت بانکهای دولتی کرمانشاه در جذب منابع ارزانقیمت تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
رضایت مشتریان بر موفقیت بانکهای دولتی کرمانشاه در جذب منابع ارزانقیمت تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
عوامل فناوری بر موفقیت بانکهای دولتی کرمانشاه در جذب منابع ارزانقیمت تأثیر مثبت و معنیداری دارد.
۱-۷ تعاریف، مفاهیم و اصطلاحات:
الف- تعاریف مفهومی:
مهارت های انسانی: استفاده ازکارکنان مجرب و با روابط عمومی مناسب که دارای سوابق وتحصیلات مرتبط باشند به منظور کاهش میزان اختلاف عملکرد بانک با انتظارات مشتریان درخصوص ارائه خدمات، حائز اهمیت است. زیرا که ارائه خدمات بانکی بستگی مستقیم به قابلیت نیروی انسانی شاغل در این صنعت داشته و یکی از مؤلفه های اساسی افزایش و ارتقای کارایی محسوب می شود(یزدانی و دهنوی، ۱۳۸۴).
رضایت مشتریان: رضایت احساس مثبتی است که در فرد پس از استفاده از کالا یا دریافت خدمت ایجاد میشود. این احساس از تقابل انتظارات ، مشتری و عملکرد عرضه کننده به وجود میآید. اگر کالا و خدمت دریافت شده از جانب مشتری هم سطح انتظارات ارزیابی شود در مشتری احساس رضایت ایجاد می شود در صورتی که سطح خدمت و کالا بالاتر از سطح انتظارات مشتری باشد موجب ذوقزدگی و سطح پایینتر خدمت و کالا نسبت به انتظارات منجر به نارضایتی مشتری میشود.
کیفیت: نارضایتی و ذوقزدگی افراد در هر زمان و در هر مورد متفاوت بوده و همواره به میزان فاصله سطح انتظارات و عملکرد عرضه کننده در قالب کیفیت کالا و خدمات مربوط میشود(ابراهیمزادگان، ۱۳۸۵).
فنآوری: فناوری (تکنولوژی) شیوه و شگرد ساخت و کاربرد ابزار، دستگاهها، مادهها و فرایندهایی است که گرهگشای دشواریهای انسان است. فناوری یک فعالیت انسانی است و از همین رو، هم از دانش و هم از مهندسی دیرینهتر است.
بر این پایه واژه فناوری اغلب به نوآوریها و نوابزارهایی اشاره دارد که از اصول و فرایندهای تازه یافتهٔ دانشی بهره میگیرند. از این رو مقوله فناوری ممکن است در بدو مواجهه عجیب و محیر العقول جلوه کند. لیکن چنین نیست. حتی نوآوریهای بسیار کهن مانند چرخ هم نمونههایی از فناوری بوده و به شمار میروند. از مصداقهای فناوری نزد قدما فوت کوزهگری بودهاست (اندرو،۱۹۹۳).
منابع ارزانقیمت: منابعی است که بر خلاف منابعی که بانک در قبال آن به مشتری متعهد است، هیچگونه تعهدی بانک در خصوص پرداخت تسهیلات یا سود به دارنده حساب ندارد.
سپردههای قرضالحسنه: سپردههایی هستند که ماهیت قرضالحسنه دارند و هدف سپردهگذار از تودیع وجوه در این حساب دریافت سود نیست.
عوامل حیاتی موفقیت ( CSF )[7]: عبارت است از تعداد محدودی از عوامل و معیارها که برای رسیدن به نتایج مورد انتظار ضروری بوده و اگر وضعیت آنها رضایتبخش باشد، موفقیت سازمان در رقابت با سایر سازمانها را تضمین خواهد کرد ( روچارت، ۱۹۷۹)[۸].
تعاریف عملیاتی:
تأیید
فرضیه (۷-۴): استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
تأیید
فرضیه (۸-۴): دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
تأیید
فرضیه (۹-۴): مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
رد
فرضیه (۱۰-۴): رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
تأیید
فرضیه (۱۱-۴): سطح تحصیلات پدردر سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
رد
فرضیه (۱۲-۴): سطح تحصیلات مادر در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
رد
فرضیه (۱۳-۴): درآمددر سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر داشته است.
رد
۵-۳ - نتایج پژوهش
- فرضیه اول در خصوص سنجش سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید. نتایج بررسی این فرضیه حکایت از عدم کفایت سواد مالی دانشجویان مورد نظر بود و این بدین مفهوم است که آنها توانایی قضاوت آگاهانه و تصمیمگیری موثر در استفاده از منابع پولی و مدیریت آن را ندارند. از دلایل عمده این نتیجه می توان به عدم آموزش مولفه های سواد مالی در تمام سطوح آموزشی ایران اشاره نمود.نتایج این فرضیه با نتیجه تحقیقات معینالدین (۱۳۹۰)، صبری و همکاران (۲۰۱۰)، هانا و همکاران ( ۲۰۱۱) همسو میباشد ولی با یافتههای پنگ و همکاران(۲۰۰۷) و کوجو(۲۰۱۰) همسویی ندارد.
-
- فرضیه دوم در خصوص معنادار بودن رابطه بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید. نتایج بررسی داده های به دست آمده نشان داد که بین رفاه مالی و سواد مالی دانشجویان استان یزد ارتباط معنادار و مستقیم وجود دارد؛ بنابراین میتوان گفت هرچقدر توانایی افراد در استفاده از دانش و مهارت برای مدیریت منابع مالی خود یعنی همان سواد مالی بهتر باشد، درک او نیز ازجنبههای مالی و غیرمادی وضعیت مالی شامل رضایت از درآمد و پس انداز، آگاهی از موقعیتهای سایر افراد، توانایی برآورده ساختن نیازها، حس امنیت مادی و حس راحتی، احساس عدالت و رضایت نسبت به سیستم توزیع درآمد در جامعه هم بهتر خواهد بود؛ به بیان دیگر فرد سطح رفاه مالی خود را مساعد تلقی می کند.
- فرضیه سوم در خصوص معنادار بودن رابطه بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که نتایج نشان داد که بین رفاه ذهنی و سواد مالی دانشجویان استان یزد رابطه معناداری وجود ندارد. در نتیجه میتوان گفت که با توجه به اینکه رفاه ذهنی دربرگیرنده ارزیابیهای مثبت و منفی افراد از زندگیشان میباشد و از چهار بعد شادکامی، کیفیت زندگی، رضایت از زندگی و رضایت محیطی تشکیل شده است و حیطه وسیعی از زندگی فرد را تحت پوشش خود قرار میدهد، نمی توان گفت که تنها داشتن سواد مالی کافی و توانایی گرفتن تصمیمات موثر و قابلاستفاده در مدیریت پول، میتواند این مؤلفه را به طور مستقیم تحتالشعاع خود قرار دهد.
- فرضیه چهارم تحقیق و فرضیات فرعی آن در خصوص تاثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر سطح سواد مالی دانشجویان مطرح و آزمون گردید که مشخص شدکه متغیرهای سن، جنسیت، وضعیت تأهل، اشتغال، حوزه فعالیت، استقلال مالی، دانشکده تحصیلی، رشته مقطع متوسطه و سطح درآمد بر سواد مالی دانشجویان موثر بوده است و متغیرهای معدل کل، رشته تحصیلی مقطع متوسطه و تحصیلات پدر و مادر بر سواد مالی گروه تحت بررسی تأثیری نداشته است. در ادامه نتیجه فرضیات فرعی و مقایسه آن نتایج با تحقیقات پیشین درمورد هریک از متغیرهای جمعیت شناختی به تفکیک بیان میگردد:
- فرضیه (۱-۴)در خصوص بررسی رابطه بین سن و سواد مالی مطرح شد که مشخص شد رابطه معنادار و مستقیم بین این دو متغیر وجود دارد؛ بنابراین سن در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر دارد. که نتایج این فرضیه با نتیجه یافتههای کلکرک و نتر (۲۰۰۹) وکیندل(۲۰۱۰) تطابق داشته ولی با تحقیقات دواراک و هنلی(۲۰۱۰) و بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) مطابقت ندارد.
- فرضیه (۲-۴) در خصوص بررسی معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که نتیجه آزمون این فرضیه نشان داد بین معدل کل و سواد مالی رابطه معناداری وجود ندارد؛ بنابراین معدل کل در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر ندارد.
- فرضیه (۳-۴)در خصوص بررسی رابطه بین جنسیت و سواد مالی مطرح شد که مشخص شد رابطه معنادار و مستقیمی بین این دو متغیر وجود دارد. علاوه بر این باید گفت که سطح سواد مالی مردان بیشتر از زنان بوده است که دلیل آن را میتوان حضور بیشتر مردان در اجتماع و آگاهی آنها در مورد مسائل اقتصادی جامعه و مدیریت منابع پولی خانواده که در جامعه امروزی بیشتر بر عهده مردان میباشد، دانست. نتیجه به دست آمده با نتایج مطالعات کلکرک و نتر (۲۰۰۹) و ابرئو و مندز(۲۰۱۰) همسو میباشد ولی با نتایج یافتههای کیندل(۲۰۱۰) و بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) همسویی ندارد.
- فرضیه (۴-۴) در خصوص بررسی وضعیت تأهل در سواد مالی دانشجویان استان یزد بوده است. نتایج نشان داد که سواد مالی دانشجویان تحت تأثیر وضعیت تأهل آنها میباشد؛ بدین صورت که افراد متأهل سطح سوادمالی بالاتری نسبت به افراد مجرد دارند.نتیجه تحقیق با یافتههای تحقیق کلکرک و نتر (۲۰۰۹) مطابقت
داشته ولی با نتایج تحقیق ابرئو و مندز(۲۰۱۰) تطابق ندارد.
- فرضیه (۵-۴) در مورد بررسی وضعیت اشتغال در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح شد که مشخص گردید وضعیت اشتغال بر سواد مالی تأثیر داشته و افراد شاغل سواد مالی بالاتری نسبت به غیر شاغل دارند که دلیل آن را میتوان آگاهی و دانش در مورد مسائل اقتصادی دانست که باعث میشود که مدیریت منابع پولی خود را بهتر انجام دهند. نتیجه فرضیه با نتیجه تحقیق التمیمی و بن کالی(۲۰۰۹) همسو میباشد ولی با تحقیق بلیندا و مندیگما (۲۰۱۳) همسویی ندارد.
- فرضیه (۶-۴) درخصوص بررسی حوزه فعالیت در سواد مالی دانشجویان استان یزد آزمون شد که نتایج نشان داد حوزه فعالیت افراد در امور مالی بر سواد مالی آنها تأثیرگذار بوده است که نتیجه به دست آمده نشاندهنده این است که فعالیت در این حوزه باعث می شود دانش فرد در مورد مسائل مالی و اقتصادی و توانایی وی در کسب اطلاعات، تجزیه و تحلیل و مدیریت وضعیت مالی شخصیاش بهتر شود.
- فرضیه (۷-۴) درمورد بررسی استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد بود که نتیجه بررسی فرضیه نشان داد، استقلال مالی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری داشته است که با توجه به تحلیلهای انجامشده نیز میتوان گفت سواد مالی افراد دارای استقلال مالی، بیشتر از افراد فاقد استقلال مالی میباشد که دلیل آن را می توان آشنایی و آگاهی بیشتر این گروه در مورد مسائل مالی و اقتصادی دانست. این نتیجه با یافتههای تحقیق معینالدین (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
- فرضیه (۸-۴) در خصوص بررسی رابطه بین دانشکده تحصیلی و سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون گردید که نتایج فرضیه نشان داد، دانشکده تحصیلی در سواد مالی دانشجویان تأثیر معناداری داشته است؛ علاوه براین معلوم گردید، دانشجویان دانشکده فنی و مهندسی نسبت به دانشکده علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارد. دلیل این امر را میتوان برخورداری دانشجویان این دانشکده از قدرت تجزیه و تحلیل بهتر در حل مسائل دانست. این نتیجه با یافتههای تحقیق معینالدین(۱۳۹۰) همخوانی دارد اما با یافتههای تحقیق یوسفی(۱۳۹۰) همخوانی ندارد.
- فرضیه (۹-۴) در مورد تاثیر سطح تحصیلات بر سطح سواد مالی دانشجویان استان یزد بود که تحلیل داده های تحقیق نشان داد، تفاوت معنیداری بین چهار گروه مورد بررسی( کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری) در سطح سواد مالی دانشجویان دیده نمی شود؛ بنابراین مقطع تحصیلی در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری نداشته است.نتیجه به دست آمده با نتیجه تحقیق کیندل(۲۰۱۰) همخوانی ندارد اما با تحقیق یوسفی (۱۳۹۰) همخوانی دارد.
- فرضیه (۱۰-۴) در خصوص تاثیر رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح گردید که نتایج بررسیها نشان داد رشته مقطع متوسطه در سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر معناداری داشته است و دانش آموزان رشته ریاضی،فیزیک نسبت به رشته علوم انسانی میانگین سواد مالی بیشتری دارند که میتوان دلیل آن را برخورداری توانایی دانش آموزان این رشته در تجزیه و تحلیل و حل بهتر مسائل دانست.
- فرضیات (۱۱-۴) و (۱۲-۴) در مورد بررسی سطح تحصیلات پدر و مادر در سواد مالی دانشجویان استان یزد مورد بررسی قرار گرفت که نتایج آزمون فرضیه نشان داد، سطح تحصیلات پدر و مادر برسطح سواد مالی دانشجویان استان یزد تأثیر نداشته است. نتیجه به دست آمده با یافته تحقیق راحت دهمرده (۱۳۹۰) همخوانی دارد اما با تحقیق مورفی(۲۰۰۵) مطابقت ندارد.
- فرضیه (۱۳-۴) درخصوص بررسی سطح درآمد در سواد مالی دانشجویان استان یزد مطرح و آزمون شد که مشخص شد، سطح درآمد بر سطح سواد مالی دانشجویان تأثیری نداشته است و و بین افراد با گروه های درآمدی متفاوت از نظر سواد مالی تفاوت معناداری وجود ندارد. این نتیجه با یافتههای تحقیق یوسفی (۱۳۹۰) همسو میباشد اما با نتایج تحقیق ابرئو و مندز(۲۰۱۰) همسویی ندارد.
۵-۴- محدودیت های تحقیق