تجربه گذشته
هامپری و همکارانش در سال ۲۰۰۳به بررسی و توسعه سیستمهای دانش محوری که عاملهای محیطی را برای فرایند انتخاب تامین کننده یکپارچه می کند پرداخته اند.ایشان پس از بررسی مطالعات انجام شده در خصوص عاملهای محیطی موثر در فرایند ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان مجموعه عاملهای اصلی به شرح زیر است:
تامین کنندگان به عنوان یک سازمان
تامین کنندگان
محصول
حمل و نقل
دلمین و مینینو در سال ۲۰۰۳ به ارائه یک روش ریاضی تصمیم گیری چند هدفه برای ارزیابی و انتخاب تامبن کنندگان نمودند.آنها تلاش کردند جنبه های حساس ارزیابی کیفی و کمی را مورد توجه قرار دهند.
نیکلاس و همکاران (۲۰۰۴) در تحقیقی در خصوص شاخصه های انتخاب منابع تامین ۲۳۷ توزیع کننده را در خصوص تامین منابع در صنعت تکنولوژی اطلاعات مورد بررسی قرار دادند.آنها پس از بررسی،۴ شاخصه موفقیت را برای تامین منابع ،به تامین کنندگان پیشنهاد نمودند که عبارتند از:
قابلیت اعتماد
قیمت رقابتی
خدمات و پشتیبانی
توانایی تکنولوژیکی
چن و همکارانش(۲۰۰۶) پس از بررسی و مرور ادبیات مربوط به ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان ابتدا شاخصه هایی به شرح زیر جهت ارزیابی تامین کنندگان به شرح زیر ارائه نمودند:
سودآوری تامین کننده
ارتباطات موثر
توانایی تکنولوژیکی
کیفیت
درصد تعارضات
سپس با بهره گرفتن از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه در محیطهای فازی اقدام یه ارائه مدلی جهت ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان نمودند.
پایان نامه مربوط به آقای کرباسی(۱۳۸۲) که برای اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته مهندسی صنایع تهیه گردیده است که در آن بعد از بررسی مشکلات مربوط به زنجیره تامین به بررسی مشکلات مربوط به زنجیره های تامین یک شرکت خودروساز و ارائه راهکارهای آن،یک سیستم اطلاعاتی پیشنهادی جهت مدیریت گردش اطلاعات در زنجیره تامین ارائه شده است .علاوه بر این در سیستم اطلاعاتی مذکور دو سیستم پشتیبانی تصمیم جهت انتخاب بهترین بازارها و تامین کنندگان بر پایه ترکیب و تکنیک برنامه ریزی هدف و مدل تحلیل سلسله مراتبی ارائه شده است مدل های فوق جهت صحه گذاری با مدل بوتا و هوک مقایسه شده و علاوه بر آن در یک شرکت خودروسازی نیز به کار گرفته شده است .
امید خراسانی(۱۳۸۹) در پایان نامه خود با عنوان ارزیابی و انتخاب تامینکنندگان در مدیریت زنجیره تامین در محیط عدمقطعیت برای اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته مهندسی صنایع با ارائه مدلی مسالهای انتخاب تامینکننده در صنایع دارویی را مورد مطالعه قرار داده است. زنجیره تامین سیستمی متشکل از سازمانها، مردم، تکنولوژی، فعالیتها، اطلاعات و منابع است که اعضای آن همانند حلقههای یک زنجیر بهم پیوسته در رساندن محصول از تامین کننده تا مشتری نقش دارند. یکی از چالشهای اصلی در زنجیر تامین، انتخاب بهترین تامین کننده است و این مساله بعنوان یکی از عملگرها اساسی در مدیریت زنجیره تامین شناخته شده است. مطالعهی موردی این تحقیق، انتخاب بهترین تامینکنندهی نشاستهی ذرت در شرکت داروسازی عبیدی است که در آن نخست معیارهای مهم انتخاب تامین کننده همانند قیمت، کیفیت، خدمات، سازمان و مسائل فنی و تکنیکی از طریق مرور ادبیات شناسایی شده و سپس با استفاده معیارهای مناسب با محوریت صنعت داروسازی، از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی جهت انتخاب بهترین تامینکننده استفاده شده است. در این یازده تامینکننده اصلی نشاسته ذرت توسط دو پرسشنامه مورد ارزیابی قرار گرفتند که پرسشنامه اول مربوط به ارزیابی سطح ارزشی معیارهای مختلف در تامینکنندگان است، در پرسشنامه دوم با بهره گرفتن از مقایسات زوجی نهایتا یکی از تامینکنندگان به نام شرکت Agrana Starke Gmbh به عنوان برترین تامینکننده انتخاب شد.
حبیب اله جوانمرد در پایان نامه خود با عنوان ارائه راهکار انتخاب همکار تجاری در شبکه تامین مواد و قطعات در سال ۱۳۸۲برای اخذ مدرک دکترا در رشته مدیریت صنعتی یک راهکار شامل دو مرحله ارائه مدل توصیفی و استفاده از مدلهای تصمیمگیری چند هدفه برای انتخاب تامینکننده به عنوان همکار تجاری در شبکه تامین مواد و قطعات معرفی کرد. جامعه مورد پژوهش صنایع خودروسازی است. با بسط و توسعه مدلهای انتخاب تامینکننده در همکاری تجاری و با جمع آوری اطلاعات از مجموعه تحقیق، مدل توصیفی ارائه شده و دو مدل برنامهریزی چند هدفه برای اجرای مدل توصیفی در دو مرحله زیر معرفی شده است.۱- انتخاب تامینکننده با توجه به همکاری تجاری از بین تامینکنندگان بالقوه که قبل از انتخاب هیچ ارتباطی با تولیدکننده بعنوان خریدار نداشتهاند. ۲- انتخاب نهایی همکار از بین تامینکنندگانی که حداقل یک دوره عملیات تامین را با تولیدکننده طی کرداند، زیرا بعضی از معیارها و شاخصها باید در طی عملیات تامین اندازهگیری و ارزیابی شوند. دو مدل در دو مجموعه مناسب با شرایط خواسته شده آزمون و نتایج ارائه شدهاند.
مهدی امانی شور باریکی(۱۳۹۲) در پایان نامه خود با عنوان بررسی و تعیین معیارهای انتخاب تامین کنندگان خارجی در زنجیره تامین کالای شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی سعی شده است تا معیارهای انتخاب تامین کنندگان خارجی تعیین شوند و با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و بر پایه مقایسات زوجی اولویت هر یک از آنها براساس میزان اهمیت مشخص گردد. مهمترین معیارها و زیرمعیارهایی که در این تحقیق به کار گرفته شده عبارتند از :انعطاف پذیری،توانمندی،کیفیت ، قیمت،خدمات،تحویل و حسن سابقه
در این مطالعه ۲۷ زیرمعیار برای ۷ معیار اصلی انتخاب شده است که زیر معیار “تطابق مشخصات فنی با درخواست “به عنوان با اهمیت ترین زیر معیار و زیرمعیار"پذیرش شرایط مالی خریدار” به عنوان کم اهمیت ترین زیر معیار تعیین شد
مهدی حاجی میرزا(۱۳۹۰) در پایان نامه خود با عنوان شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر در عملکرد تامین کنندگان زنجیره تامین سبز (مطالعه موردی:گروه صنعتی ایران خودرو) به دنبال ارائه چارچوبی برای ارزیابی تامین کنندگان سبز با مولفه های مسئولیت پذیری سازمان ها در ارتباط با جامعه است که با بهره گرفتن از چهار گروه معیار که دارای زیر معیار می باشد به ارزیابی و انتخاب تامین کننده می پردازد .
افشین اسمی زاده (۱۳۹۱)با انجام پژوهشی با بهره گرفتن از روش تصمیم گیری چند معیاره و فرایند تحلیل سلسله مراتبی ،مدلی برای ارزیابی تامین کنندگان داخلی در زنجیره تامین کالای شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب ارائه کرد.در این پژوهش از هشت معیار اصلی و سی و هشت شاخص جهت ارائه الگوی ارزیابی تامین کنندگان استفاده کرد.
پرفسور ماتیاس کلامپ،دکتر دیلی سلبه و سوتریس پولیتیس(۲۰۱۰) در تحقیقی به منظور استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی در ارزیابی تامین کنندگان اینگونه نتیجه گیری می کنند که تحقیقشان شیوه ای در چارچوب فرایند سلسله مراتبی ارائه می دهد که می تواند به عنوان ابزاری جهت ارزیابی تامین کنندگان برای تعیین بهترین تامین کنندهو رتبه بندی خارج از وزن های معیار های تعیین شده و میزان کارایی آن بسازد .طبقه بندی تصمیمات تیمی شامل کلیه سهامداران ،مزایای روش پیشنهادی را نشان می دهد .با ایجاد یک معیار معین و تحلیل سلسله مراتبی، انتخاب بهترین تامین کنندگان از یک تصمیم ذهنی شخصی به یک تصمیم تیمی عینی مشتمل بر کلیه بخش ها تغییر می یابد.
به نظر آنها هرگاه یک تامین کننده بالقوه جدید به یک سیستم ملحق شود باید ارزیابی مجددا شروع شود به علاوه در توسعه و ارزیابی مقایسات زوجی و نمودار نتایج در صورتیکه از نرم افزار AHP(تحلیل سلسله مراتبی) استفاده نشود فرایند انتخاب تامین کنندگان بسیار زمانبر خواهد شد.آنها در این تحقیق معیارهای خرید مدیریت کیفیت ،پشتیبانی،تحقیق و توسعه و مدیریت ریسک را به عنوان پنج معیار اصلی در نظر گرفتند
هومیشنا هودی موکاوا ، مارتا بنکوا ،جانا پوک سو وا و توماس اسکو رانک (۲۰۱۰)در تحقیقی پیرامون انتخاب تامین کننده بر مبنای روش تحلیل سلسله مراتبی چند معیاره ، به این نتیجه رسیدند که هر چند انتخاب تامین کننده یکی از مهمترین فعالیت های یک شرکت است ،ولی به این معنی نیست که پیچیده تر شود و باعث بروز مشکلاتی برای شرکت گردد.همچنین این پژوهش نشان می دهد که انتخاب نباید بر اساس قضاوت های ذهنی باشد ،با بهره گرفتن از روش ریاضی مناسب می توان به نتایج عینی و خوب اطمینان کرد آنها با بهره گرفتن از الگوریتم مناسبی فرایند تصمیم گیری را در چهار مرحله تشریح کردند این الگوریتم برای انتخاب تامین کننده استفاده شد آنها همچنین هفت معیار کیفیت ،هزینه ها،تحویل،تجهیزات،انعطاف پذیری،مستندسازی و همکاری را در این پژوهش مد نظر قرار دادند
بابک دانشور رونیدق و توران ارمان ارکان (۲۰۱۱)تحقیقی پیرامون انتخاب بهترین تامین کننده با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی در ترکیه انجام دادند .آنها به این نتیجه رسیدند که بهتر است فرایند سلسله مراتبی به عنوان یک روند متغییر در ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان پیشنهاد شود.آنها همچنین هزینه،کیفیت،تحویل،انعطاف پذیری وتنوع را بع عنوان پنج معیار اصلی جهت ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان مدنظر قرار دادند. نتایجی که با استفاده تحلیل سلسله مراتبیدر این پژوهش به دست آمد به شرح زیر می باشد:
۱-حداکثر استفاده از زمان توسط کاهش فعالیت های مربوط مستندسازی در قسمت مربوطه
۲-کاهش هزینه خرید و بخش بندی کارکنان به وسیله دادن اختیارات در انتخاب تامین کننده
علی خاتمی فیروز آبادی و روح اله خداوردی (۱۳۹۱) در تحقیقی به منظور انتخاب تامین کنندگان قطعات در صنعت خودروسازی از روش فرایند سلسله مراتبی استفاده کردند به نظر آنها با توجه به اهمیت بحث انتخاب تامین کننده و تاثیرات آن بر عملکرد شرکت می بایست مدل هایی برای انتخاب تامین کننده استفاده کرد که اهمیت نسبی و تبادل بین معیارها را در فرایند انتخاب تامین کننده در تظر گیرد. در این تحقیق معیارهای توانایی تولید،کیفیت قطعه ،قیمت و زمان تحویل به عنوان چهار معیار اصلی انتخاب شدند
غلامحسین سلیمانی شیری (۱۳۸۸)تحقیقی در زمینه ارائه یک مدل تصمیم گیری چند معیاره برای انتخاب بهترین تامین کنندگان با تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و برنامه ریزی آرمانی در حوزه صنایع خودروسازی ارائه نمود. این پژوهش نشان می داد که چگونه می توان با وارد ساختن معیارهای چندگانه مدل مرجع عملیاتی زنجیره تامین با بهره گرفتن از فرایند سلسله مراتبی از اطلاعات موجود به شکل منعطف و جامعی برای تصمیم گیری در خصوص انتخاب تامین کننده استفاده نمود .او دارائی ها ،هزینه ها،انعطاف پذیری و تحویل به موقع را به عنوان چهار معیار اصلی در این پژوهش مدنظر قرار داد.
علی قلی پور سلیمانی و کامبیزشاهرودی و اسماء سلیمی(۱۳۸۹) در مقاله خود با عنوان عملکرد زنجیره تامین صنایع پتروشیمی (تاثیر عوامل مکان یابی تولید،عدم اطمینان زنجیره تامین و اقدامات ساخت و تولید ) براساس مدل ارزیابی عملکرد بهاتناگار و اس سو هال،عوامل کیفی موثر بر عملکرد زنجیره تامین صنایع پتروشیمی از قبیل مکان یابی تولید ،عدم اطمینان زنجیره تامین و اقدامات ساخت و تولید را بررسی کنیم و پاز آن راهکارهایی جهت بهبود عملکرد آن ارائه نماییم نتایج تحقیق نشان می دهد که عملکرد زنجیره تامین صنعت پتروشیمی تحت تاثیر عوامل مکان یابی تولید،عدم اطمینان زنجیره تامین و اقدامات ساخت و تولید قرار دارد.
امیر مانیان ،محمود دهقان نیری، محمدرضا اخوان انوری و داوود قربانی(۱۳۸۹) در مقاله ای با عنوان شناسایی عوامل موثر بر عملکرد زنجیره تامین (مطالعه موردی صنعت قطعه سازی خودرو) با بهره گرفتن از نظر کارشناسان ۳۴شاخص جهت سنجش عملکرد زنجییره های تامین شناسایی شد.در ادامه با بهره گرفتن از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی (مطالعه همبستگی رگرسیونی) از میان شاخص های شناسایی شده،۲۱شاخص در قالب ۶عامل برای سنجش عملکرد زنجیره تامین در صنعت تولید قطعات خودرویی به دست آمد.این مدل عوامل مشتریان (۰٫۸۱)،فرایند(۰٫۷۵)هزینه(۰٫۵۴)،انعطاف پذیری(۰٫۳۰)تامین کننده(۰٫۲۹)و زمان(۰٫۲۱) را به ترتیب تاثیر در عملکرد این صنعت معرفی و برای هر عامل شاخص هایی را جهت سنجش و ارزیابی ارائه نموده است
واناتاو وهمکاران در سال ۲۰۱۳ در مقاله ای با عنوان تاثیریکپارچه سازی زنجیره ی تامین بررضایت مشتری و عملکرد مالی: نمود یادگیری سازمانی روابط میان یکپارچه سازی درونی ، یکپارچه سازی بیرونی(برای مثال بامشتریان و تامین کنندگان) ،رضایت مشتری و عملکرد مالی را با بهره گرفتن از داده های پژوهشی جمع آوری شده از ۲۱۴ واحداقتصادی درچین را مورد بررسی قرار می دهد.نتایج پیشنهاد می کنند که یکپارچه سازی درونی به میزان قابل توجهی ابعاد یکپارچه سازی خارجی ،یکپارچه سازی مشتری و تامین کننده را تحت تاثیر قرار می دهد و یکپارچه سازی تامین کننده به میزان چشمگیروقابل توجهی به عملکرد مالی مربوط می باشد.همچنین نتایج نشان داده اند که رضایت مشتری به میزان قابل توجهی به عملکرد مالی و روابط کامل میان یکپارچه سازی مشتری وابسته است.مطابق با تئوری یادگیری سازمانی مطالعات نیز نشان دهنده ی قابلیت یکپارچه سازی درونی است،یکپارچه سازی بیرونی بیان کننده ی این مطلب است که شرکت ها نیاز به پیشرفت در عملکرد داخلی و مالکیت مدیریت موثر فرآیندهای خارجی دارند.این مطالعه به ویژه جایگاه مزایای یکپارچه سازی را به عنوان گسترش عملکرد یادگیری و مالی همبسته (وابسته) به گردش های اطلاعاتی رانشان می دهند.همچنین این بررسی نشان می دهد یکپارچه سازی مکانیسمی است که توسط آن اطلاعات انتقال می یابند و متعاقبا ترکیب می شوند.زمینه سازی و سازماندهی موجب می شود که به واسطه تسهیلات یکپارچه سازی درونی تعیین نماییم چه اطلاعاتی خارج از سازمان پدیدمی آیند ودریابیم که بااطلاعات بدست آمده چه کنیم.
۲-۱۰جمع بندی پژوهش های انجام شده
جدول (۲-۱۳)تحقیقات انجام شده درباره شاخص های ارزیابی تامین کنندگان
ردیف
نام محقق
سال