بنابراین بردار وزن معیارها و گزینهها از رابطه زیر استفاده میشود:
(۲-۳۵) | =(d (A1), d (A2)… d (An))T Ai (i = 1, 2,. . .,n) |
ح) محاسبه بردار وزن نهائی:
برای محاسبه بردار وزن نهائی باید بردار وزن محاسبه شده در مرحله قبل را نرمالیز کرد، بنابراین:
(۲-۳۶) | W= (d (A1), d (A2)… d (An))T |
۲-۸-۲ مروری بر ادبیات فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی(FAHP)
روشها و کاربردهای زیادی از AHP فازی توسط نویسندگان متعدد پیشنهاد شده است. ون لورهان و پدریس اولین مطالعاتی که اصول منطق فازی[۴۳]را در AHP بکار گرفته می شد پیشنهاد دادند. باکلی اعداد فازی ذوزنقه ای[۴۴]برای بیان ارزیابی تصمیم گیرندگان از گزینه ها نسبت به هر معیار ابداع کرد. چانگ روش جدیدی جهت انجام AHP فازی با بهره گرفتن از اعداد مثلثی فازی برای مقایسات زوجی معرفی کرد.( Leung,.., & Cao, 2000,102-113). یک تعریف سازگار فازی همراه با رعایت انحراف تلرانس پیشنهاد دادند. ضرورتا اهمیت نسبی نسبت های فازی به انحراف تلورانس اجازه میدهد تا به عنوان محدودیت ارزش، عضویت اولویت محلی فرمول بندی شود. (Chou, & Liang,2001,375-392) یک مدل تصمیم گیری چند معیاره فازی با ترکیب تئوری مجموعه فازی، AHP و مفهوم آنتروپی برای ارزیابی عملکرد شرکتهای کشتیرانی پیشنهاد دادBozdag,) Kahraman & Ruan, 2003,13-29 ) چهار روش تصمیم گیری چند هدفه فازی مختلف برای حل بهترین سیستم تولید یکپارچه کامپیوتری[۴۵]پیشنهاد داد. یکی از این روشها AHP فازی است و دیگر روش ها عبارتند از روش وزن دهی اهداف یاگر[۴۶]، رویکرد بلین وروش ارزیابی ترکیبی فازی[۴۷].
(چانگ و همکاران(Chang., Cheng, & Wang, 2003, 213-230 متدولوژی ارزیابی عملکرد فرودگاه ها را ارائه دادند. آنها از مدل آماری خاکستری[۴۸]در انتخاب معیارها و از روش AHP فازی در تعیین وزن معیارها استفاده کردند. نهایتاً آنها ترکیب فازی و رویکرد TOPSIS را برای رتبه بندی عملکرد فرودگاه به کار گرفتند. (کهرمان و همکاران(Kahraman, C., Cebeci, . از AHP فازی برای انتخاب بهترین شرکت تامین کننده که بیشترین مطلوبیت را برای معیارهای انتخاب شده فراهم می کند استفاده کردند (هسیه و همکاران (Hsieh , Lu, S.., & Tzeng, یک رویکرد چندمعیاره فازی را برای انتخاب برنامه ریزی و طراحی گزینه ها در ساختمان های عمومی شرکت ارائه کردند. روش AHP فازی جهت تعیین وزن دهی برای ارزیابی معیار میان تصمیم گیرندگان است. (میخاییلوف و تسوتینف(Mikhailov, & Tsvetinov, 2004,23-33 تعدیل فازی جدید AHP برای ارزیابی خدمات بکار بردند. روش اولویت دهی فازی پیشنهاد شده از قضاوت های مقایسات زوجی فازی به نسبت ارزش های عددی دقیق نسبت های مقایسات استفاده می کند و مسئله ی اولویت بندی اولیه فازی به برنامه ریزی غیرخطی تغییر شکل می دهد . تانگ و همکاران Tang, & Beynon. , 2005, 207-230)) مدل چند هدفه برای مسئله توزیع کامپیوتر نوت بوک در تایوان را پیشنهاد دادند. مدل آنها شامل برنامه ریزی عدد صحیح[۴۹] ترکیبی و فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی بود. تویسوز و کهرمان (Tuysuz, & Kahraman, 2006,559-584) ابزاری تحلیلی جهت ارزیابی ریسک پروژه های تحت اطلاعات ناکافی و مبهم ابداع کردند. آنها از AHP فازی جهت ارزیابی ریسک پروژه فناوری اطلاعات یک شرکت ترکیه ای استفاده کردند. آیاگ و اوزدمیر(Ayag,O zdemir,2006,179-190) رویکردی هوشمند برپایه AHP فازی برای ارزیابی گزینه های ابزار ماشین پیشنهاد داد. آنها ابتدا ازAHP فازی برای وزن و گزینه تحت شاخص های چندگانه استفاده کرده سپس تحلیل حاشیه سود/ زیان[۵۰] با بهره گرفتن از نمره AHP فازی و هزینه تدارکات هرگزینه را انجام دادند. چان و کومار( Chan, & Kumar, 2007,417-431) مدلی برای ایجاد چارچوبی سازمانی جهت انتخاب تامین کننده جهانی با در نظر گرفتن عوامل ریسک فراهم کردند. آنها از فرایند تحلیل سلسله مراتب فازی در انتخاب تامین کننده جهانی استفاده کردند. (لی و همکارانLee, Chen, & Chang, 2008,96-107 ) رویکردی برپایه AHP فازی و کارت امتیازی متوازن (BSC) برای ارزیابی بخش IT صنعت تولید در تایوان ابداع کردند.
۱-Integrated manufacturing system
۲-Weighted goals method
۳-Fuzzy synthetic evaluation
۴-Gray
عبدی ,۱-۱۵) Abdi, 2009) از AHP فازی جهت ارزیابی ماشین های قابل پیکرسازی استفاده کرد. تانگ رویکردی جهت تخصیص بودجه برای یک شرکت هوافضا با بهره گرفتن از AHP فازی و شبکه عصبی مصنوعی(ANN) معرفی کرد. (میکاییل و همکاران (Mi
kaeil, Naghadehi, رویکردی نوین جهت رتبه بندی نفوذپذیری دستگاه ماشین حفار تونل در شرایط سنگ سخت پیشنهاد دادند.( ارتوگرل و کاراکوسوگلو (Ertugrul, & Karakasoglu, 2009,702-715 مدلی را با تلفیق کارت امتیازی متوازن، AHP فازی و TOPSIS برای ارزیابی شرکتهای سیمان ترکیه به کار گرفتند (ترفی و همکاران (Torfi, Farahani & Rezapour, 2009 از یک رویکرد تصمیم گیری چند معیاره فازی با بهره گرفتن از AHP فازی و TOPSIS فازی جهت ارزیابی گزینه های جایگزین جهت خواسته های ترجیحی کاربران استفاده کردند. (ژنگ وهمکاران (Zheng,Etal, مدل AHP فازی را برای ارزیابی بقای انرژی ساختمان در چین توسعه دادند. همچنین (هسو و همکاران (Hsu,Etal,2010,419-425 جهت انتخاب فناوری احیاکننده روغن های روان کننده از رویکردی استفاده کرده که در آن AHP فازی و روش دلفی فازی را باهم ادغام کرده اند. هادی ونچه و محمدقاسمی یک رویکرد FAHP-DEA جهت طبقه بندی موجودی در سیستم ABC ارائه کردن (A. Hadi-Vencheh, Mohamadghasemi, 2011, 3346-3352).چن و همکاران طراحی سیستم پشتیباتی تصمیم فازی در مورد تحلیل چندمعیارهی بهترین برنامه یا استراتژی در آبخیزهای محیطی را با بهره گرفتن از روش FAHP پیشنهاد دادند (V.Y.C. Chen, Etal, 2011, 265-275).
۲-۹- مفهوم QFD
مدل QFD یک رویکرد در طراحی است که در سال ۱۹۹۶ توسط آکائی در ژاپن معرفی شد. این رویکرد نخست در کارخانه کشتی سازی کوبه میتسوبیشی در سال ۱۹۷۲ مورد استفاده قرار گرفت. سپس در سال ۱۹۸۳ وارد آمریکا شد و اکنون در کشورهای بسیاری مورد استفاده قرار می گیرد. از QFD می توان به عنوان ماشین مترجم «نیازمندی های مشتریان» به «مشخصات فنی و مهندسی » یا به عبارتی مبدل تقاضاهای مشتریان به ویژگی های کیفیت و آماده ساختن یک طرح کیفیت برای محصول نهایی از طریق گسترش سیستماتیک روابط بین تقاضاهای مشتری و ویژگی های کیفیت محصول، تعریف نمود. این فرایند معمولا با کیفیت اجزای عملکردی آغاز گشته و سپس به کیفیت همه قسمتها و فرآیندها گسترش می یابد. تکنیک QFD با متدهایی نظیر سی ماتریسی، هجده ماتریسی و چهار ماتریسی و غیره در دنیا معرفی و شناخته شده است. در این بین متد چهار ماتریسی که انستیتوی تامین کنندگان آمریکا هم آنرا مورد تائید و استفاده قرار داده به علل زیر مورد توجه بیشتر قرار گرفته است:
۱_ رواج بیشتر نسبت به سایر دیدگاه های موجود در بین متخصصان و کاربران QFD
۲_ سادگی یادگیری و خلاصه بودن نسبت به سایر رویکردها
۳_ ارتباط منطقی و ساده مراحل مختلف با یکدیگر
۴_ پوشش مراحل مهم تولید محصول با بهره گرفتن از چهار ماتریس
فعالیت های انجام شده در رابطه با تکامل تدریجی QFD عبارتند از :
۱۹۶۶: آغاز اولین تلاش ها به منظور استفاده از مفاهیم گسترش کیفیت توسط دکتر آکائو در ژاپن
۱۹۷۲: معرفی روش تکامل یافته QFD در شرکت کشتی سازی کوپه توسط آکائو به منظور طراحی مخازن ذخیره سازی نفت
۱۹۷۸: تشکیل کمیته ای مستقل در موسسه کنترل کیفیت ژاپن به منظور تحقیق بیشتر در زمینه QFD
۱۹۸۰: اهدای جایزه دمینگ به شرکت کایابا به واسطه استفاده و استقرار مناسب روش QFD
۱۹۸۳: انتشار اولین مقاله در مورد QFD در حوزه آمریکای شمالی
۱۹۸۴: برگزاری اولین دوره یک روزه QFD در آمریکا توسط موسسه GOAL/QPC
- آشنایی مسوولان و مهندسان شرکت فورد با QFD توسط دکتر دونالد کلازینگ
- ۱۹۸۵: استفاده از روش QFD در شرکت فورد و تامین کنندگان قطعات آن
۱۹۸۶: برگزاری اولین دوره پنج روزه QFD توسط موسسه GOAL/QPC بر مبنای کتاب QFD
۱۹۸۷: انتشار اولین کتاب QFD در آمریکا توسط باب کینگ با عنوان : Better Designs in Half the Time: Implementing QFD in America