معادلهای که پس از انجام محاسبات فوق به دست می آید، معادله ناویراستوکس متوسطگیری شدۀ رینولدز (RANS) است که بصورت زیر بیان می شود:
(۸-۵ ) |
معادله RANS که وجود اغتشاش در سیستم را مدل می کند دارای یک ترم اضافی نسبت به معادله NS است که به آن تانسور تنشهای رینولدز[۲۸] گفته می شود. در حقیقت جمله اضافه شده به معادله NS ناشی از تفکیک میدان به دو بخش آرام و آشفته میباشد. اما از آنجاییکه تعیین مقدارِ این مؤلفه از طریق محاسبات تحلیلی غیرممکن است، لذا میبایست به دنبال مدلی باشیم که بتوان به وسیله آن تنشهای رینولدز را بر حسب کمیتهای متوسط نوشت.
بوسینسک[۲۹] [۳۳] در سال ۱۸۷۷ مدلی با عنوان لزجت گردابهای[۳۰] ارائه کرد که در آن تنشهای رینولدز مطابق رابطه (۵-۷) به کرنشهای متوسطِ ناشی از لزجت گردابهای مرتبط میشوند:
(۹-۵) |
پس از جایگذاری رابطه فوق در معادله (۸-۵)، معادله جریان متوسط بصورت زیر بدست می آید:
(۱۰-۵) |
که در آن:
(۱۱-۵) |
از مقایسه این معادله با معادله (۵-۱) متوجه میشویم که بدلیل در نظر گرفتن اغتشاش بر مقدار ویسکوزیته به میزان tμ افزوده شده است. اکنون چنانچه بتوانیم مقدار tμ که ویسکوزیته اغتشاش (یا لزجت گردابهای) نام دارد را با بهره گرفتن از روابط میان متغیرها بدست آوریم، مراحل مدلسازی ریاضیِ حرکت سیال تکمیل خواهد شد. در نرمافزار فلوئنت چندین روش برای محاسبه لزجت گردابهای وجود دارد که شامل مدلهای تکمعادلهای (Spalart- Allmaras)، دو معادلهای (k-ω , k-ε) و هفت معادلهای (Reynolds Stress) میباشد. در ادامۀ بحث پیرامون دو مدل رایج برای محاسبه لزجت گردابهای که در این پروژه نیز از آنها جهت شبیهسازی استفاده شده است، توضیحاتی ارائه می شود.
۵-۷ مدل k-εاستاندارد
مدل k-ε استاندارد که توسط لاندر و اسپالدینگ[۳۱] [۳۳] در سال ۱۹۷۴ ارائه شد، روشی با دقت نسبتاً خوب برای تحلیل تنشهای رینولدز ناشی از جریان آشفته بوده و توسط دو کمیت k[۳۲] (انرژی جنبشی اغتشاش) و ε[۳۳] (نرخ پراکندگی انرژی جنبشی اغتشاش) تعریف می شود. مقدار لزجت گردابهای با دانستن مقادیر k و ε مطابق رابطه زیر بدست می آید:
(۱۲_۵) |
معادلات مدل k-ε استاندارد عبارتند از:
انرژی جنبشی اغتشاش (k):
(۱۳_۵) |