در فصلهای پیشین، مباحث نظری تحقیق، متدولوژی و نتایج بدست آمده از جمعآوری و تجزیه و تحلیل آماری داده های تحقیق به تفصیل ارائه گردید. در این فصل نتایج حاصل از تجزیه و تحلیلهایی که در فصل قبل، در جهت قبول یا رد فرضیات تحقیق انجام شد و برخاسته از اهداف تحقیق بوده است، ارائه می شود؛ سپس محدودیتهایی که تعمیم نتایج این تحقیق را دشوار ساخته است مطرح و در نهایت پیشنهاداتی برای پژوهشهای بعدی ارائه خواهد شد.
۵-۱٫ بحث و نتیجه گیری
یکی از مباحث اصلی حسابداری مدیریت، مبحث ساختار هزینه شرکتها است. برای پیش بینی ساختار هزینه یک شرکت باید الگویی برای رفتار هزینه در پاسخ به نوسانات سطح فروش وجود داشته باشد. الگویی که در سیستم هزینهیابی سنتی وجود دارد، قائل به تناسب و تقارنی در رفتار هزینه نسبت به سطح فعالیت بوده است؛ اما اخیراً پژوهشهای برخی پژوهشگران، این تناسب را نقض کرده و نشاندهنده عدم تقارن در رفتار هزینهها میباشد. این عدم تقارن در رفتار هزینهها چسبندگی هزینه نام دارد. در این تحقیق، یکی از عوامل مؤثر بر چسبندگی هزینهها یعنی انگیزه های مدیریت سود، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، داده های ۱۳۸ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۱ به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شده و تأثیر انگیزه های مدیریت برای ۱) اجتناب از زیان، ۲) اجتناب از کاهش سود و ۳) اجتناب از زیان و یا کاهش سود، بر روی تصمیماتی که در مورد ساختار هزینه و منابع تخصیصیافته به فعالیتها اتخاذ می شود و نتیجتاً بر روی رفتار چسبندهی هزینهها، به تفکیک آزمون شدند.
در این راستا دو فرضیه تدوین گردید:
فرضیه۱: انگیزه های مدیریت سود، منجر به کاهش چسبندگی هزینهها می شود.
الف) انگیزه اجتناب از زیان، منجر به کاهش چسبندگی هزینهها می شود.
ب) انگیزه اجتناب از کاهش سود، منجر به کاهش چسبندگی هزینهها می شود.
ج) انگیزه اجتناب از زیان و یا کاهش سود، منجر به کاهش چسبندگی هزینهها می شود.
فرضیه۲: با کاهش سطح فروش، مدیران در صورت تمایل به مدیریت سود، هزینهها را سریعتر از زمانی که انگیزهای برای مدیریت سود ندارند، حذف می کنند.
الف) با کاهش سطح فروش، مدیران در صورت تمایل به اجتناب از زیان، هزینهها را سریعتر از زمانی که انگیزهای برای آن ندارند، حذف می کنند.
ب) با کاهش سطح فروش، مدیران در صورت تمایل به اجتناب از کاهش سود، هزینهها را سریعتر از زمانی که انگیزهای برای آن ندارند، حذف می کنند.
ج) با کاهش سطح فروش، مدیران در صورت تمایل به اجتناب از زیان و یا کاهش سود، هزینهها را سریعتر از زمانی که انگیزهای برای آن ندارند، حذف می کنند.
که با بهره گرفتن از مدلها و روشهای آماری تشریح شده در فصول قبل آزمون شدند. مدل پژوهش برای اهداف سود به طور جداگانه تخمین زده شده و در جدول زیر نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها به طور مختصر نشان داده شده است.
جدول (۵-۱): جمعبندی نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها
ردیف | انگیزه | فرضیه اول | فرضیه دوم |
۱ | انگیزه اجتناب از زیان | عدم رد | عدم رد |
۲ | انگیزه اجتناب از کاهش سود | عدم رد | عدم رد |
۳ | انگیزه اجتناب از زیان و یا کاهش سود | عدم رد | عدم رد |
نتایج بدست آمده از آزمون مدل پژوهش برای انگیزه های مدیریت سود به تفکیک، نشان داد که انگیزه مدیران برای اجتناب از زیان و کاهش سود باعث کاهش چسبندگی هزینه می شود (تأیید فرضیه اول). همچنین، نشان داد که خصوصاً در زمان کاهش سطح فروش، اگر مدیر تمایلی به مدیریت سود داشته باشد، هزینهها را سریعتر از زمانی که انگیزهای برای مدیریت سود ندارد تعدیل و یا حذف می کند (تأیید فرضیه دوم).
نتایج، حاکی از آن است که تصمیمات سنجیده مدیران، که جهت رسیدن به اهداف سود اتخاذ می شود، نه تنها باعث ایجاد چسبندگی هزینه نمی شود، بلکه آن را کاهش میدهد. بنابراین، پیشنهاد می شود که هر تلاشی که در جهت شناخت عوامل مؤثر بر چسبنگی هزینه صرف می شود، باید با توجه به انگیزه های مدیران برای تعدیل منابع صورت گیرد. به طور کلی نتایج این پژوهش، مطالب مهمی را به مباحث حسابداری مالی و حسابداری مدیریت میافزاید.
نتایج این پژوهش، مطابق با پژوهش انجام شده توسط کاما و ویس (۲۰۱۳) است که با بررسی اطلاعات ۱۱۷۵۸ شرکت در طی سالهای ۲۰۰۶-۱۹۷۹ نشان دادند که تصمیمات سنجیدهی مدیران که برای اجتناب از زیان و کاهش سود اتخاذ میشوند، باعث کاهش چسبندگی هزینهها می شود.
۵-۲٫ محدودیتهای تحقیق
-
- با توجه به روش انتخاب نمونه در این پژوهش، برخی از شرکتهای عضو جامعه آماری به دلیل نداشتن برخی ویژگیهای مورد نظر از نمونه آماری حذف شده اند لذا در تعمیم نتایج حاصل از پژوهش به کلیه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران، باید احتیاط لازم به عمل آید.
- در این پژوهش به علت اقتضای مدل هزینه های ثابت، بدون تغییر در نظر گرفته شده است.