در حقیقت می‌توان گفت حکم شرعی اشتغال زنان در خارج از منزل مشمول احکام خمسه (اباحه، استحباب، وجوب، کراهه و تحریم ) است و تابع زمان، مکان و شرایط مختلف می‌باشد و نمی توان یک حکم کلی در این زمینه صادر نمود، واضح است که حکم اولیه کار زن جواز و اباحه است. براین مطلب کتاب خدا، سنت رسول الله (ص)، روایات ائمه علیهم السلام، عقل و فتوای فقها دلالت دارند.

در همین زمینه آیت اله جوادی آملی می‌فرماید:
قرآن با توجه به اختلاف تکوینی زن و مرد – جز در موارد مخصوص که فرق گذاردن بین این دو جنس، لازمه وجود و ذات آنان است – تمام حقوقی که برای مردان قرار داده، برای زنان نیز مقرر کرده است و در مواردی که برای یکی از این دو جنس، حقوق بیشتری قرارداده، وظایف بیشتری نیز بر عهده او نهاده است.( جوادی آملی، زن در آینه جلال و جمال، ص ۲۳).
برای جواز کار زنان در خارج از منزل به عموم و اطلاق چند دسته از آیات قرآن کریم استناد می‌کنیم:
۳-۱-۱- حق مالکیت زنان بر اموالشان در قرآن
« لِلّرّجالِ نصیبٌ مِمَّا اکتَسَبُوا و لِلَنِّساء نَصیبٌ ممَّا اکْْتَسَبْنَ »( نساء ، آیه ۳۲ ) ( برای مردان ازآنچه بدست آورده اند بهره‌ای است و برای زنان نیز از آنچه کسب کرده اند بهره‌ای می‌باشد)
یعنی زنان نیز اگر مالی بدست آورند همانند مردان مالک دستاورد خود خواهند بود.
زنان می‌توانند به شکل‌های مختلفی مال کسب کنند، ارث، هدیه و از جمله راه‌های کسب مال، کار و اشتغال در خارج از خانه است. پرواضح است که آیه اطلاق دارد و شامل اموال مکتسبه از طریق اشتغال خارج از خانه نیز می‌شود لذا آیه به طور ضمنی اشتغال در بیرون از خانه را امضا می کند.
۳-۱-۲- کار زنان در بیرون از منزل از دیدگاه قرآن
در میان آیات قرآن کریم به آیاتی برمی خوریم که به نقل داستان هایی از گذشتگان می‌پردازند از جمله‌ی این آیات، آیات ۲۳تا ۲۶ سوره قصص می‌باشد که به نقل قسمتی از داستان زندگی حضرت موسی (ع) اشاره کرده است.
« و چون موسی به (چاه) آب مدین رسید گروهی از مردم را در اطراف آن دید که به سیراب کردن(چهارپایان خویش) مشغولند و در کنارآنان به دو زن برخورد که مراقب بودند (تا گوسفندانشان با گوسفندان دیگر مخلوط نشود). پس موسی جلو رفته و به آنان گفت: منظور شما (از این کناره گیری) چیست؟ گفتند ما (برای پرهیز از اختلاط با مردان، گوسفندان خود را) آب نمی دهیم تا اینکه همه چوپانان خارج شوند و (حضور ما در اینجا برای آن است که) پدر ما پیرمردی کهن سال است پس(موسی گوسفندانشان را ) برای آنان آب داد سپس روبه سوی سایه آورد و گفت: پرودگارا همانا من به هر خیری که برایم بفرستی نیازمندم پس (چیزی نگذشت که ) یکی از آن دو ( زن ) در حالیکه با حیا و عفت راه می‌رفت به نزد او امد… یکی از آن دو ( دختر، خطاب به پدر ) گفت:‌ای پدر او را استخدام کن… »
در ذیل این آیات در تفسیر نور آمده است: (قرائتی ، تفسیر نور ، ج۹ ، صص ۳۶ تا ۴۰).
- کار زن در خارج از منزل اشکالی ندارد به شرط آنکه:
۱) زن در محیط کار تنها نباشد (امرأتین)
۲) با مردان اختلاطی نداشته باشد ( من دونهم – لانسقی حتی یصدر الرّعاء)
۳) مردی که توان کار داشته باشد در خانه نباشد (ابونا شیخاً کبیر )
۳-۱-۳- تشویق عموم مردم به فعالیت‌های اقتصادی از دیدگاه قرآن کریم
در اسلام نه تنها فعالیت اقتصادی جایز و کسب مال و تحصیل درآمد جایز شمرده شده است، بلکه همگان به این امر دعوت و تشویق نیز شده اند.
از جمله آیه شریفه: « فَاِذا قُضِیَتِ الصَّلاهُ فَانْتَشروُا فی الْارضِ وَ ابْتَغوا مِنْ فَضْلِ اللهِ وَ اذکُرُوا اللهَ کَثیراً لَعَلَّکُمْ تُفلِحُون »( جمعه ، آیه ۱۰).
( وچون نماز [جمعه] به پایان رسید در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا طلب کنید و خدا را بسیار یاد کنید تا شاید رستگار گردید.)
در آیات زیر نیز این مضمون ( ابتغاء فضل ) وجود دارد:
( النحل / ۱۴) ،( اسراء / ۶۶) ،(فاطر/ ۱۲)، ( قصص/۷۳) ،(بقره /۱۹۸)، در کلام مفسران « ابتغاء فضل » که در این آیات مطرح شده به تجارت و کسب مال و تلاش اقتصادی تفسیر شده است، از جهت مخاطب نیز آیات مذکور اطلاق دارند و مخاطب در فعل« تبتغوا » و « ابتغوا» خصوص صنف مردان نیست بلکه میان زن ومرد مشترکند.( طباطبائی ، تفسیرالمیزان ،۱۳۹۴ق ، ج ۱۹ ، ص۴۶۲).
۳-۱-۴- آیات تحلیل و تحریم برخی از معاملات
آیات متعددی در قرآن درباره مشروعیت عقود معینه بلکه عقود نامعین وارد شده است و همه آنها نسبت به جنسیت طرفین عقد اطلاق دارد و مقید به رجولیت نشده است. این آیات به طور ضمنی اشتغال زنان را تجویز می کند. و آیات بیع زن و مرد را هر دو در بر می‌گیرد از جمله این آیات:
« وَ اَحَلَّ اللهُ الْبَیْعَ و حَرَّمَ الرِّبوا»( بقره/ ۲۷۵) و حال آنکه خداوند دادوستد راحلال، و ربا را حرام گردانیده است.
همچنین قرآن درآیات دیگری ازجمله (آل عمران/۱۳۰)، (بقره/۱۸۸)، (نساء/۲۹) و… با تعابیر گوناگون به مبارزه با ربا خواری و خوردن مال به باطل برخاسته وآنها را راهی برای تحصیل درآمد و افزایش سرمایه به روش نادرست دانسته و آن را سبب«حَبط»اعمال انسان می‌داند.
آیات مزبور مطلق بوده بیع را حلال و ربا و خوردن مال به باطل را حرام دانسته اند و آیات بیع زن و مرد را هر دو در بر می‌گیرد و هیچ دلیلی هم وجود ندارد که جنسیت (مرد، زن) را در این احکام دخیل بدانیم (چون این گونه آیات به صورت جمع آمده و اشاره ای به جنسیت نکرده است لذا می توان از آن فعالیت زنان را نیز نتیجه گرفت). نهایتاً اینکه مفهوم این قبیل آیات تبیین حکم فعالیت‌های اقتصادی است که اشتغال زنان را نیز در بر خواهد گرفت.
نتیجه اینکه: با توجه به تفاسیر، اطلاق آیات ذکر شده دعوت مردم اعم از زن ومرد، به کسب روزی و فعالیت‌های اقتصادی است و «کار» از مصادیق بارز فعالیت اقتصادی می‌باشد، لذا می‌توان گفت « اشتغال زنان» نیز مانند مردان جایز ومشروع است و عمده فعالیت اقتصادی و اشتغال در بازار و بیرون از منزل می‌باشد، با توجه به مطالب ذکر شده می‌توان نتیجه گرفت که از نظر قرآن اشتغال زنان در بیرون از منزل تحریم نشده لذا می‌توان گفت جایز و مشروع است.
آیاتی وجود دارد که در امر بیع و تجارت از تعبیر “رجال” استفاده شده است، مانند «رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَهٌ وَ لابَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللّهِ»، در این آیات مشروعیت در بیع و تجارت رجال را مفروغ داشته است. رجال در این قبیل آیات از باب تغلیب شامل زنان نیز می‌گردد. ثانیاً اگر منظور از رجال جنسیت مرد باشد آیه مفهوم ندارد چون از سنخ لقب یا وصف است و نفی مشروعیت بیع و تجارت زنان نمی‌کند.
۳-۲- مشروعیت اشتغال زنان از دیدگاه روایات
۱- وجود روایات در خصوص اشتغال زنان: در سیره پیامبر اعظم (ص)و ائمه هُدی(علیهم السلام ) نمونه هایی از تأیید و تأکید براین امر نیز وجود دارد به خصوص درکارهایی که تنها از عهده‌ی زنان برمی آید، مثل: مشاطه گری(کلینی ، اصول کافی ، ۱۳۸۸ق ، ج۵، ص۱۱۸)، عطاری(همان ، ج۸ ، ص۱۵۳)، مامایی، خیاطی و بافندگی(حرالعاملی ، وسائل الشیعه ۱۴۰۹ق ، ج ۱۲ ، ص ۱۷۴)، شیردادن(قمی ،‌من لا یحضر الفقیه ، ۱۳۶۸ش ، ج۳ ، ص۱۶۲) و…. البته در مورد سایر کارها مانند بیع و تجارت و سایر خدمات نیز منعی از کار زنان نشده است.
همچنین در تأیید اشتغال زنان، به این حدیث پیامبر (ص) استناد نموده، آن‌جا که فرمودند: « طَلَبُ الحَلالِ فریضهٌ علی کُلّ مُسلِمٍ و مُسْلِمه » (مجلسی، بحارالانوار ، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۱۷۷).
یعنی: به دنبال روزی حلال رفتن برهر مرد و زن مسلمانی لازم و واجب است.
پیامبر (ص) در این روایت به دست آوردن روزی حلال را بر هر مرد و زن مسلمانی واجب کرده و این حکم را مختص به قشر خاصی نکرده بلکه روایت به طور صریح و آشکار دلالت بر وجوب تکسب به نحو عام دارد. همه‌ی مسلمانان اعم از زن و مرد ملزم و موظف هستند که برای معاش خود و خانواده‌ی خویش، تلاش لازم را به عمل آورند و کوتاهی در این امر مؤاخذه الهی را در پی خواهد داشت.
از نظر اسلام وظیفه‌ی اداره مالی خانواده بر عهده مرد است و در حقیقت این مرد است که نان آور خانواده است و زن در قبال هزینه‌های اقتصادی خانواده شرعاً مسئولیتی ندارد، ولی اگر در شرایط خاصی مرد نتوانست از عهده‌ی این مسئولیت بر آید، آن وقت وظیفه‌ی زن ایجاب می‌کند که به او کمک و یاری رساند.
امام علی (ع) در نامه ۳۱ خود خطاب به امام حسن (ع) می‌فرماید :
« وَ لا تُمَلَّکَ الْمَرْأَهَ مِنْ أَمْرِها ماجاوَزَ نَفَس‌ها » (دشتی ، نهج البلاغه ، ص ۳۸۲)
(کاری که برتر از توانایی زن است به او واگذار مکن )
در این عبارت هر چند که امام (ع) اشاره فرموده به تناسب کار با روحیات زن، در عین حال سندی بر مشروعیت کار زنان است.
در کتب دینی ما روایات زیادی در باب کسب روزی نقل شده است، ولی هیچ یک از این روایات کار و کسب و فعالیت اقتصادی را مختص مردان نشده اند و هیچ اثری از نهی زنان در این خصوص، در روایات دیده نمی شود.
اسلام در این حد متوقف نشد، بلکه زن را به حضور در فعالیتها و به عهده گرفتن وظایف و مناصبی خواند که به مقتضای جامعه نوپیدای اسلام به وجود آمده بود. در مکه و زمان رسول اللّه‏(ص) امور حسبه (مالی) را «سمراء بنت‏نهیک الاسدیه» بر عهده داشت. وی با شلاق کسانی را که در داد و ستد، غش و فریبکاری می‏کردند، مجازات می‏کرد(قاسمی، نظام الحکم فی الشریعه و التاریخ الاسلامی (السلطه القضائیه)، ص۲۵۰، دار النفائس، بیروت، ۱۹۷۸). امور حسبه از مهمترین و خطیرترین مناصبی است که شخص می‏تواند در جامعه اسلامی بر عهده گیرد. بنا بر تعریف ماوردی از امور حسبه، که امر به معروف به هنگام ترک آن و نهی از منکر در وقت آن‌جام آن است(ماوردی، الاحکام السلطانیه، ص۲۴۵، مطبعه مصطفی البابی الحلبی، قاهره، ۱۹۶۶)، مسؤولیت امور حسبه، حد و مرزی نمی‏شناسد. از واگذاری این مسؤولیت به زن می‏توان میزان اعتماد بالا به تواناییها و شایستگی‏های زن را در پذیرش مسؤولیت، در زمان پیامبر(ص) فهمید. در جنگهای پیامبر(ص) بسیاری از زنان مانند مردان نقش داشتند(اعیان النساء، ص۲۱۸ و ۵۸۱). زن به فعالیتهای مذهبی می‏پرداخت و مانند عابدی فقیه از پیامبر روایت می‏کرد و رسول اللّه‏ برای وی حدیث می‏گفت. زن در زمینه شعر هم بارز و برجسته بود.
پیامبر اکرم (ص): طَلَبُ الحَلالِ فَرِیضَهٌ عَلَی کُلِّ مُسلِمٍ و مُسلِمَهٍ؛ کار کردن برای کسب مال حلال، بر هر مرد و زن مسلمان واجب است (جامع الاخبار، ص ۳۸۹، حدیث ۱۰۷۹).
موارد متعدّدی در صدر اسلام وجود دارد که زنان پایاپای  مردان در جامعه حضور پر رنگ داشتند و ردعی از جانب معصومین (علیهم السلام) نشدند وگاهی حضرت زهرا(سلام الله علیها) این کار را آن‌جام دادند که برخی از این موارد اشاره می شود :
الف- بیعت پیامبر رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) با زنان: حضرت زنان را به شرکت در بیعت فرا می‌خواند و در آن جامعه ی بدوی و به دور از فرهنگ وتمدّن که زن مایه ی نکبت به شمار می آمد، این حرکت ایشان تحّولی عظیم در ارزش دادن به حضور زن در اجتماع است. این حرکت در سه مورد تحّقق یافت: ۱-در ابتدای دعوت به اسلام(الطبقات الکبری ج۸ص۱۱) پس از فتح مکّه ودر اوج قدرت(الکامل فی التاریخ ج۲ص۲۵۲) ۳-در غدیر خم برای بیعت زنان با امیرالمؤمنین (علیهم السلام)( بحار الانوار ج۲۱ص۳۸).
ب- دفاع حضرت زهرا(سلام الله علیها) از جانشینی بر حقّ امیرالمؤمنین(علیه السلام) واعتراض او به حکومت وقت و رفتن به در خانه ی مهاجرین و انصار برای افشای ماهیّت پلید حکومت‌گران و طلب کمک این گونه اعمال از شخصی معصوم مانند حضرت زهرا (سلام الله علیها) وتأیید امامی معصوم همانند امیرالمؤمنین (علیه السلام) نشان از وظیفه زنان نسبت به حضور در جامعه دارد.
ج-هنگامی که امیرالمؤمنین (علیهم السلام) از بیعت با ابوبکر امتناع می ورزد، امّ سلمه به دفاع از حضرت بر خاسته وکنار قبر پیامبر (صلی الله علیه وآله) رفته واشعاری در شکایت از وضع موجود می سراید.
نقد: این موارد ذکر شده در شرایط خاص و برای امر ویژه ای است و ربطی به حضور زن در جامعه و اشتغال او در خارج از خانه ندارد؛ زیرا مورد اوّل که مسأله ی بیعت زنان بود، امری است که به خاطر پایبندی زنان بر اسلام امری لازم است؛ زیرا دین اسلام دینی مخصوص مردان نیست و زنان دوشادوش مردان باید به آن معتقد شده(بحارالانوار ج۲۸ص۳۱۴) و با آن بیعت کرده وبه دستورات آن عمل کنند. امّا مسأله ی غصب خلافت لوث شده و در تاریخ محو می گشت و مسأله ی دفاع از ولایت مسأله ای ویژه و در شرایط ویژه بوده و لذا نمی توان حکم آن را به موارد دیگر تسرّی داد.