این شکل از بیماری با تشکیل فانگوس بال (توپ قارچی) به دنبال آسپرژیلوزیس مزمن آلرژیک و یا کلنیزه شدن قارچ در کاویته هائی که به وسیله بیماری‌های دیگر در ریه تشکیل شده‌اند ایجاد می‌گردد. در حالت اول بیماران معمولاً تاریخچه‌ای از آسپرژیلوزیس مزمن آلرژیک دارند. علائم بالینی همان نشانه‌های بیماری آلرژیک هستند ولی ممکن است هموپتیزی شدیدی دیده شود. (۲۸)
۲-۵-۲-۳آسپرژیلوزیس مهاجم:
این شکل از بیماری ممکن است حاد یا مزمن بوده و برخی اوقات به صورت شدید و کشنده تظاهر نماید. معمولاً عوامل مستعد کننده برای ایجاد عفونت وجود داشته ولی بیماری ممکن است در افراد سالم نیز دیده شود. از نظر بالینی بیماری مانند پنومونی با تب، سرفه،‌لکوسیتوز و سایر نشانه‌های عفونت تنفسی ظاهر می‌گردد. گاهی اوقات علائم ریوی خفیف بوده و بیماران نشانه‌های گرفتاری سایر ارگان‌ها را نشان می‌دهند. در پرتونگاری ممکن است انفیلتراسیون منتشر ریه دیده شود ولی شایع‌ترین تصویر، برونکوپنومونی با انفیلتراسیون‌های متعدد محیطی است. (۲۹)

درمان
درمان انتخابی آسپرژیلوما در مواردی که امکان داشته باشد جراحی است. از درمان طبی عمدتاً هنگامی که عمل جراحی امکان‌پذیر نباشد، استفاده می‌شود. آسپرژیلوزیس مهاجم اغلب به سرعت منجر به مرگ شده، درمان آن مشکل است. در این موارد به طور کلی، از آمفوتریسین B همراه با سایر داروها مثل ۵ فلوروسیتوزین استفاده می‌گردد، ولی ۵ فلوروسیتوزین بتنهائی ارزشی نداشته و مؤثر نمی‌باشد. از نیستاتین به صورت آئروسل و از آمفوتریسین B همراه با ریفامپین نیز استفاده شده است. کلوتریمازول داروی موثری می‌باشد ولی عوارض جانبی شدیدی می‌دهد. مایکونازول در درمان آسپرژیلوزیس مهاجم ارزش کمی دارد. در موارد لازم و ممکن از جراحی باید سود جست. در مجموع آسپرژیلوزیس سیستمیک و مننژیت آسپرژیلوسی علی رغم درمان کشنده هستند.( ۳۰)
بیماری‌های قارچی فرصت طلب
۲-۴-۲-۴٫کاندیدیازیس :
عفونت اولیه یا ثانویه‌ای است که توسط گونه‌های جنس کاندیدا و به طور اعم کاندیدا آلبیکنس ایجاد می‌شود. سیر بالینی آن به اشکال حاد، تحت حاد یا مزمن و اسپورادیک است. عفونت ممکن است منحصر به دهان، گلو، پوست، واژن، انگشتان، ناخن‌ها، نای، ریه یا دستگاه گوارش بوده و یا به صورت سیستمیک همراه با سپتی‌سمی، اندوکاردیت و مننژیت مشاهده گردد.(۳۱)
۲-۴-۲-۴-۱٫عفونت‌های مخاطی:
شایع‌ترین شکل کاندیدیازیس بوده و با رشد فوق‌العاده و کلنیزاسیون کاندیداآلبیکنس در دهان آغاز می‌شود. در این ضایعه، غشاء کاذب سفید، کرم تا خاکستری رنگی که متشکل از میسلیوم و سلول مخمری است، سطح زبان، کام، مخاط دهان و لپ‌ها را می‌پوشاند.(۳۲)
۲-۴-۲-۴-۲٫بیماری‌های جلدی :
اغلب در نواحی چین‌دار پوست مانند زیر بغل، کشاله ران، زیرسینه‌ها، بین انگشتان دست و پا، زیر بیضه‌ها و ناف ممکن است شاهد ضایعات کاندیدائی باشیم که توسط وزیکول، پوستول و پاپول احاطه می‌گردند. علائم بیماری گوناگون بوده و از ظاهری خشک و پوسته‌دار تا پاپولو پوسچولار می‌توانند متفاوت باشند. (۳۳)
۲-۴-۲-۴-۳٫بیماری‌های سیستمیک :
این بیماری‌ها نادر بوده و معمولاً در مراحل آخر بیماری‌های ناتوان کننده، در معتادین به مواد مخدر، در موارد استفاده از کاتاتر داخل وریدی، درمان‌های طولانی با آنتی‌بیوتیک و استوئیدها، مشاهده می‌شوند. این بیماری‌ها غالباً پیش آگهی خوبی نداشته و میزان مرگ و میر آن‌ها بالاست.(۳۴)
۲-۴-۲-۴-۴٫بیماری‌های آلرژیک ناشی از کاندیدا:
در حقیقت این گروه از بیماری ها،یک آلرژی نسبت به متابولیت‌های کاندیدا می‌باشند که شامل کاندیدید، اگزما، آسم گاستریت و ناراحتی‌های چشمی است زیرا، محصولات خارج سلولی کاندیدا نیز می‌توانند، ایجاد ازدیاد حساسیت زودرس و یا تاخیری را نمایند. (۳۴)
درمان:
درمان باید به مدت ۱۵ - ۱۰ روز و یا حداقل ۴۸ ساعت بعد از ناپدید شدن علائم ادامه یابد. به تجربه ثابت شده است که سوسپانسیون آمفوتریسین B و ژل دهانی مایکونازول، برای بیماران قابل قبول‌تر است.
فلوکونازول (۱۰۰ – ۵۰ میلی‌گرمروزانه) نیزداروی مؤثردیگر است. (۳۵)
بخش پنجم
ارزیابی ترکیبات ضد قارچی
۲-۵٫روش‌های ارزیابی ترکیبات ضد قارچی
۲-۵-۱٫روش‌های اندازه‌گیری عوامل ضد قارچی را می‌توان به ۵ دسته تقسیم‌بندی نمود:
روش‌های رقیق سازی Dilution methods
روش‌های کدورت سنجی Turbidometric methods
روش انتشار Diffusion methods
روش‌های پاسخ متابولیکیMetabolic methods
روش‌های وزنی Gravimetric methods
قبل از انجام یک بررسی میکروبیولوژیکی باید به خصوصیات و شرایط کشت قارچ بکار برده شده و خواص ماده مورد اندازه‌گیری توجه کرده تا بتوان سنجش مطمئن و قابل تکراری را طرح‌ریزی نمود. (۳۶)
۲-۵-۲٫عوامل مؤثر بر رشد میکروارگانیسم‌ها
۲-۵-۲-۱٫محیط کشت
در روش‌های مختلف اندازه‌گیری میکروبیولوژیکی نتیجه‌ی آزمایش واکنش میکروارگانیسم‌ها به محیط بستگی دارد. بنابراین محیط کشت از عوامل بسیار مهم در اندازه‌گیری‌ها می‌باشد. (۲۲)
شرایطی که یک محیط کشت ایده‌آل برای اندازه‌گیری باید داشته باشد عبارتند از:
باید حاوی تمام فاکتورهای لازم برای رشد بوده و تمام مواد تغذیه‌ای را که برای رشد طبیعی و متابولیسم مورد آزمایش لازم است دارا باشد که این عوامل شامل منبع انرژی، منبع ازت، املاح معدنی و عوامل رشد در مواقع لزوم می‌باشد.
محیط کشت نباید دارای موادی باشد که روی ماده مورد آزمایش و یا میکروارگانیسم تأثیر داشته باشد مثل تحریک کننده‌ها.
pHمحیط باید با فعالیت مواد مورد آزمایش و همچنین رشد میکروارگانیسم تداخل نداشته باشد. (۳۶)
۲-۵-۲-۲٫عوامل مؤثر در کشت
محیط کشت را باید در شرایطی نگهداری کرد که در تمام مواردی که آن را برای سنجش به کار می‌برند، نتیجه‌ی یکسانی حاصل گردد این امر منوط به کهنگی یا تازگی محیط و سایر شرایط مؤثر برکشت می‌باشد. در روش‌های اندازه‌گیری حتی‌الامکان باید کشتی از میکروارگانیسم‌ها را به کار برد که در فاز لگاریتمیک، از روند رشد باشد، به طوری که مرحله‌ی وقفه (Lag Phase) از زمان رشد حذف شود. از مصرف کشت‌های کهنه‌تر از ۲۴ ساعت باید خود‌داری شود. (۳۶)
۲-۵-۲-۳٫ مقدار قارچ
عدم کنترل مقدار میکروارگانیسم‌های مورد مصرف در سنجش‌های روزانه‌ باعث پیدایش اختلافات در اندازه‌گیری‌‌های یک ماده مشخص گردد. در اندازه‌گیری به روش انتشار در مورد داروهای ضد قارچ غلظت قارچ و یا مقدار قارچ متناسب با تغییرات در اندازه‌ی قطر هاله است.(۳۶)
۲-۵-۲-۴٫ دما
دما بر میزان رشد مؤثر است. دمای بهینه (Optimum) دمایی است که در آن دما میکروارگانیسم در کم‌ترین زمان حداکثر رشد را خواهد داشت. (۳۶)
۲-۵-۲-۵ .اکسیژن
در مواردی که قارچ مورد آزمایش نیاز به اکسیژن بیشتری داشته باشد، به وسیله‌ی حرکت مداوم محیط کشت و یا با بهره گرفتن از ارلن مایرهایی که سطح بزرگ‌تری نسبت به حجم دارند این نیاز برطرف می‌گردد. (۳۶)
۲-۵-۳٫ارزیابی ترکیبات ضد قارچی
۲-۵-۳-۱٫روش رقیق‌سازی (Dilution methods)
در این روش از رقت‌های مختلف عامل ضد قارچی استفاده می‌شود که خود در قالب چند روش مختلف انجام می‌گیرد. (۳۷)
۲-۵-۳-۱٫روش لوله (Test tube serial dilution method)
این روش خود به دو صورت می‌باشد:
Micro dilution method
Macro dilution method
به طور کلی این روش بسیار دقیق است؛ ولی به علت نیاز به وقت زیادی از لحاظ اقتصادی به صرفه نبوده لذا به طور معمول استفاده نمی‌شود مگر در مواردی نظیر تعیین حداقل غلظت مهار کنندگی رشد (MIC)عوامل ضد قارچ زمانی که قارچ از کشت خون به دست آمده و یا هنگامی که بیماران به مقدار مناسب (Optimum) داروی ضد قارچ جواب ندهند محدود می‌شود. در این روش رقت‌های مختلف عامل ضد قارچی به همراه محیط کشت مایع در مجاورت غلظت ثابتی از کشت قارچ با رعایت زمان مناسب قرار می‌گیرد، سپس رشد و یا عدم رشد میکروارگانیسم مورد آزمایش با توجه به غلظت عامل ضد قارچی تعیین می‌شود، سپس کم‌ترین غلظت از عوامی ضد قارچی که از رشد قارچ جلوگیری می‌کند به عنوان MICتعیین می‌گردد. (۳۷ و ۳۸)
۲-۵-۳-۲٫روش پلیت با بهره گرفتن از محیط جامد (Agar dilution or plate method)