داده هاوروش ها
4-1 داده های تحقیق
داده های مورد نیاز در این تحقیق داده های اقلیمی و اطلاعاتی مربوط به منابع آب منطقه مورد نظر بود که داده های اقلیمی از سازمان هوا شناسی استان تهیه شد و اطلاعات آب از سالنامه های آماری به دست آمد و سرانجام ایستگاه رامسر به عنوان ایستگاه شاخص منطقه جهت تجزیه و تحلیل سیمای اقلیمی شهرستان رامسر و پارامترهایی مانند دما ،بارش ،رطوبت نسبی و میزان ساعات آفتابی مورد ارزیابی قرار گرفت.
4-2 مشخصات ایستگاه مورد مطالعه در شهرستان رامسر
ایستگاه هوا شناسی رامسر از نوع سینوپتیک بوده و از ایستگاه های قدیمی و دقیق و مجهز به امکانات و فناوری روز دنیا می باشد .
این ایستگاه سه بار در روز و همزمان همه ی فاکتور ها را بررسی کرده و تمامی آمار آن در اینترنت در اختیار کاربران قرار می گیرد و با اکثر ایستگاه های معتبر در سراسر دنیا در ارتباط می باشد .این منبع اطلاعات بسیار خوبی برای دانش پژوهان جغرافیا و سایر گروه های مرتبط با علوم جوی و اقلیم می باشد.

جدول 4-1 مشخصات ایستگاه سینوپتیک شهرستان رامسر

4-3 داده های مربوط به گیاه کلزا
4-3-1 شرایط مطلوب گیاه کلزا از لحاظ اقلیمی :
کلزا گیاهی است مناسب مناطقی معتدل و به نسبت مرطوب و همچنین گیاهی روز بلند است و ضریب تبخیر و تعرق در این گیاه بالا و حدود 740 میلی متر است و به همین دلیل شرایط آب و هوایی مرطوب را بر خشکی ترجیح می دهد. کلزا در مناطقی که حداقل 400 تا 500 میلی متر باران در دوره زراعی آن ببارد محصول مناسبی تولید می کند.700 میلی متر باران در دوره رویشی تمام نیاز رطوبتی گیاه را تامین کرده و حداکثر باز دهی را در پی خواهد داشت.
در مناطقی که رطوبت بیش تر است احتمال بروز بیماری های قارچی وجود دارد که نیازمند اقدامات مناسب می باشد.کلزا نیازمند مقادیر زیادی آب برای فتوسنتز و انتقال مواد غذایی است و آب به مقدار کم و زیاد می تواند عملکرد بالقوه گیاه را محدود سازد.
بوته های کلزا نیازمند مقدار زیادی آب هستند ،این زراعت حدود 450 تا 550 میلی متر آب برای تولید محصول با کیفیت بالا نیاز دارد .مصرف آب از 5/2 میلی متر در هر روز در مرحله روز ت تا 7 میلی متر در روز در زمان گل دهی اثرات نا مطلوبی بر عملکرد کلزا داشته و آبیاری لازم و به موقع در بالا بردن میزان عملکرد در واحد این گیاه تاثیر بسزایی دارد.(سعیدی تبار،1385 )
به طور کلی 5 مرحله حساس به خشکی در کلزا وجود دارد که در صورت کمبود آب در هر کدام از این مراحل کاهش زیادی در عملکرد دانه ایجاد می شود.این مراحل عبارتند از:
1 – مرحله جوانه زنی رشد اولیه گیاهچه 50 میلی متر
2- مرحله ساقه رفتن 100میلی متر
3- مرحله گلدهی 100 میلی متر
4- مرحله رشد غلاف 100 میلی متر
5- مرحله پر شدن دانه 100 میلی متر
کلزا محصول مناطق معتدله است،اما با اصلاح ارقام جدید ،سازگاری آن به مناطق سرد نیز گسترش یافته است.کلزا در تمامی مراحل رشد تا حدودی نسبت به سرما مقاوم است و در حالت روز ت تحمل آن بسیار زیاد می گردد و می تواند سرمای 20- تا 15- درجه را تحمل کند درجه حرارت پایه برای این گیاه معمولا 5 درجه سانتی گراد در نظر گرفته می شود. درجه حرارت مطلوب برای رشد و نمو کلزا 30-25 درجه بوده ولی قادر به تحمل دمای 40 درجه سانتی گراد برای دوره های کوتاه نیز می باشد و چنانچه درجه حرارت مرحله رویشی بالاتر از مرحله گلدهی و دانه بستن باشد عملکرد نهایی افزایش خواهد یافت.(نجفی،1386 )
کلزا در محدوده وسیعی از خاک ها رشد می کند ولی مناسب ترین اراضی برای رشد کلزا، خاک هایی با بافت متوسط ،زهکشی مناسب،مواد آلی کافی و PH حدود 5/6 می باشد.کلزا در شرایط ایستابی،سیلابی و زهکشی ضعیف زمین و PHپایین تر از 5/5 نباید کشت شود .مناسب ترین PH خنثی تا کمی اسیدی است ولی PH بالای 8 برای رشد کلزا بسیار خطرناک است.(افکاری،1387 )
از لحاظ رطوبت مناسب ترین میزان رطوبت بین 40 تا 90 درصد بوده ورطوبت پایین تر از 40 درصد برای کشت گیاه نا مناسب می باشد.
ارتفاع کم تر از 1000 متر برای کشت کلزا مناسب است ولی مناسب ترین ارتفاع بین 0 تا 800 متر بوده و شیب مزارع کشت کلزا همچون سایر محصولات کشاورزی کم تر از 15 درصد با زهکشی مناسب است. گیاه کلزا در مناطقی که کم تر از 2800 درجه در روز سالیانه برخوردارند توانایی رویش مناسب و محصول دهی ندارد.
4-4 روش کار تحقیق
در این تحقیق استفاده از روش های کتابخانه ای ،اسنادی و مشاهدات منطقه ای بهره گرفته شده است و به منظور تبیین دیدگاه های تحقیق نسبت به موضع از مقالات و گزارشات موجود ،آمار نامه های هواشناسی،سایت های اینترنتی،پایان نامه ها و کتب بهره گیری شده است. همچنین با بهره گرفتن از روش های تجربی(دومارتن،آمبرژه) نوع اقلیم وبا ترسیم منحنی آمبروترمیک ،ماه های پر باران ودوره خشکی منطقه مورد شناسایی قرارگرفته است و در مجموع خصوصیات اقلیمی منطقه مورد مطالعه را مشخص کرده و پس از شناسایی وضعیت اقلیمی منطقه ،خصوصیات بوتانیکی گیاه کلزا مورد بررسی قرار گرفت و عناصر اقلیمی مورد نیاز (دما، بارش، رطوبت، …) آن تعیین گردید و شرایط جغرافیایی مانند ارتفاع و شیب مناسب وPHخاک در محدوده های مورد نظر مشخص شده است. در محدوده مورد مطالعه از آمار ایستگاه هواشناسی رامسر ضمن باز سازی داده های مفقود شده به روش تفاضل و نسبت ها بهره گیری شده است.
4-4-1 درجه روز- رشد GDDمورد نیاز کلزا در منطقه:
برای مشخص کردن دمای مورد نیاز گیاه در دوره رشد از روش درجه روز – رشدGDDاستفاده شده و با در نظر گرفتن دمای پایه 5 درجه سانتی گراد و تاریخ شروع کاشت از 15 مهر ماه تا 10 اردیبهشت میزان درجه روز- رشد در یک دوره 20 ساله محاسبه گردیدو سپس با درجه روز –رشد مورد نیاز برای گیاه کلزا مورد مقایسه قرار گرفته است
GDD =
در این معادله میانگین دمای روزانه.
= مینیموم دمای آستانه برای یک محصول است.