قرائت اندازه گیر نشست، را در زمان بعد از اینکه مقدار قابل توجهی نشست رخ داد، یادداشت کنید.
را از رابطه زیر محاسبه کنید:
(۳-۳۹)
را از رابطه زیر محاسبه کنید:
(۳-۴۰)
را از رابطه زیر محاسبه کنید:
(۳-۴۱)
که در آن H طول بزرگترین مسیر زهکشی میباشد.
۳-۲-۶ تاثیر دست خوردگی نمونه بر روی منحنی :
نمونههای خاکی که از محل بدست میآیند، تا حدودی دست نخورده اند. وقتی آزمایشهای تحکیم بر روی این نمونه ها انجام میگیرد، منحنیهای کمی متفاوت از حالتی که خاک در محل دارد، به دست میآید. این موضوع در شکل ۱۲-۳ نشان داده شده است.
شکل ۳-۱۲ تاثیر دست خوردگی نمونه بر منحنی
منحنی I در شکل الف تغییرات e نسبت به را در یک خاک رس تحکیم یافته عادی دست نخورده (اضافه فشار موثر موجود و نسبت تخلخل میباشد) در محل خواهد داشت، نشان میدهد. این منحنی را منحنی بکر مینامند. آزمون تحکیم آزمایشگاهی بر روی نمونه کاملا دست نخورده منجر به رسم منحنی نظیر منحنی II میگردد. اگر همان نمونه خاک دوباره قالب گیری شده و در دستگاه تحکیم مورد آزمایش قرار گیرد، منحنی منتجه شبیه منحنی III خواهد بود. منحنی تراکم بکر (منحنی I) و منحنی آزمایشگاهی که از نمونه دست نخورده حاصل میشود (منحنی II) در نسبت تخلخل حدود ۰٫۴ همدیگر را قطع میکنند.
منحنی I در شکل ب منحنی تحکیم محلی یک خاک رس بیش تحکیم یافته را نشان میدهد. یادآوری میشود که اضافه فشار موثر موجود و نسبت تخلخل متناظر با آن برابر میباشد. فشار پیش تحکیمی و bc قسمتی از منحنی تراکم بکر است. منحنی II نیز متناسب با منحنی تحکیم آزمایشگاهی متناظر میباشد. اشمرتمن بر اساس نتایج آزمایش ها و محاسبات زیاد نتیجه گرفت که شاخه تراکم مجدد محلی (ab در شکل ب) تقریبا همان شیب شاخه باربری آزمایشگاهی (cf در شکل ب) را دارد. شیب شاخه باربرداری آزمایشگاهی را با نشان میدهند. مقدار تقریبا در حدود یک پنجم تا یک دهم میباشد.
۳-۲-۷ تحکیم ثانویه
قبلا یاد آوری کردیم که خاک رس تحت اثر بار مداوم به نشست خود پس از پایان مرحله تحکیم اولیه ادامه میدهد و این امر ناشی از تغییر بافت مداوم ذرات رس میباشد. مطالعات زیادی برای محاسبه کمی و کیفی تحکیم ثانویه انجام گرفته است. اندازه تحکیم ثانویه اغلب طبق رابطه زیر تعریف میشود:
(۳-۴۲)
که در آن ضریب تحکیم ثانویه است.
شکل ۳-۱۳ ضریب تحکیم ثانویه برای خاکهای طبیعی رسوبی ۱۹۷۳ G.Mesri
مصری، فهرست جامعی از کارهای محققین مختلف در این زمینه را منتشر کرد. شکل ۱۳-۳ دامنه کلی تغییرارت ضریب تحکیم ثانویه در تعدادی از خاکهای رسی را نشان میدهد. تراکم ثانویه در رسهای خمیری و خاکهای آلی مقدار بزرگی دارد. جدول ۳-۱ طبقه بندی خاکها را بر اساس قابلیت تراک پذیری ثانویه به دست میدهد.
نسبت تحکیم ثانویه به تحکیم اولیه به عوامل مختلفی نظیر ضخامت نمونه خاک و نسبت افزایش بار ( افزایش تنش و تنش موثر نمونه قبل از اعمال افزایش بار است) دارد. برای نسبتهای افزایش بار یکسان، نسبت تراکم ثانویه به تراکم اولیه با کاهش ضخامت نمونه افزایش پیدا میکند، (شکل ۱۴-۳). همچنین نسبت تراکم اولیه به کاهش افزایش مییابد.
تراکم پذیری ثانویه | |
خیلی کم | <0.002 |
کم | ۰٫۰۰۴ |
متوسط | ۰٫۰۰۸ |
زیاد | ۰٫۰۱۶ |
خیلی زیاد | ۰٫۰۳۲ |