نسبت بازده جمع دارایی ها، بازده بعد از احتساب مالیات بر درآمد شرکت را از لحاظ سهامداران و اعتبار دهندگان در مقایسه با جمع سرمایه گذاری های آنان نشان می دهد. به عبارتی دیگر نسبت مزبور بازده ای است که واحد انتفاعی برای کلیه سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان تحصیل کرده است .
نسبت حاشیه سود :
این نسبت از تقسیم سود خالص بر فروش کل به دست می آید.
= نسبت حاشیه سود
این نسبت قادر است که دیدگاه عمیق تری به کارایی مدیریت در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد. این نسبت به جای در نظر گرفتن این مدیریت شرکت، چه میزان از دارایی ها، سهام و سرمایه گذاری های شرکت های به دست آورده، مقدار پولی را که شرکت از تمام در آمد حاصل از فروش محصولات دارایی ها و سرمایه گذاری ها به دست خواهد آورد مورد توجه قرار می دهد .
۱-۱۰-تاپسیس فازی [۲۹]
تاپسیس یکی از روش های تصمیم گیری چند شاخصه است که در آن m گزینه را با توجه به n معیار، رتبه بندی میکند. مبانی این روش، انتخاب گزینه ای است که کمترین فاصله را از جواب ایده ئال مطلوب و بیشترین فاصله را از جواب ایده آل نامطلوب دارد .
از طرفی دیگر از آنجا که دادههای یک فرایند تولید و یا یک مکانیزم خدمت رسانی، معمولا پیچیده است و جمع آوری دادهها ی صحیح از آنها مشکل می باشد، به نظر می رسد برای کار با دادههای غیر قطعی و یا بازه ای دادهها، باید روش های ویژه ای مورد استفاده قرار گیرد.
از این رو، میتوان از منطق فازی در تکنیک های تصمیم گیری مختلف استفاده نمود و از مزایای آن بهره برد. یکی از این تکنیک ها، تکنیک تاپسیس می باشد که با کاربرد منطق فازی در آن، به تکنیک تاپسیس فازی تبدیل میشود که روشی متفاوت از روش تاپسیس دارد .مبرهن است که منطق اصلی استفاده از تکنیک های تصمیم گیری به صورت فاطی، تأثیر گذاری عدم قطعیت توام با تفکر آدمی، در تصمیم گیری ها می باشد. مروری بر تحقیقات انجام شده در این حوزه، حاکی از روش هایی متعدد برای استفاده از تکنیک تاپسیس، به صورت فازی است. در این پژوهش از روش تاپسیس فازی به روش چن و هوانگ استفاده شده است. سایر روش های محاسبه تاپسیس فازی نیز با تغییراتی اندک از این روش مشتق شده اند .
۱-۱۱٫متغیر وابسته :
۱-۱۱-۱٫بازده سهام :
بازده سرمایه گذاری در سهام عادی در یک دوره معین، با توجه به قیمت اول و آخر دوره و منافع حاصل از مالکیت به دست می آید، منافع حاصل از مالکیت در دوره هایی که شرکت، مجمع برگزار کرده باشد به سهامدار تعلق می گیرد و در دوره هایی که مجمع برگزار نشده باشد منافع مالکیت برابر صفر خواهد بود .
ru =
که در آن :
ru :بازده سهام
pt: قیمت سهم در پایان دوره t
pt-1 : قیمت سهم در ابتدای دوره ی قبل یا پایان دوره t-1
Dt : منافع حاصل از مالکیت سهام در دوره ی t به سهامدار تعلق گرفته است.
منافع حاصل از مالکیت ممکن است به شکل های مختلفی به سهامداران پرداخت شود که عمده ترین آنها عبارتند از :
سود نقدی
افزایش سرمایه از محل اندوخته (سهام جایزه )
افزایش سرمایه از محل مطالبات و آورده ی نقدی
تجزیه سهام
تجمیع سهام
بازده ماهیانه شرکت :
این شاخص بیانگر میزان عملکرد ماهیانه شرکت است که از طریق شاخص بورس شرکت در ابتدای ماه و آخر ماه از تابلوی شرکت در بورس اوراق بهادار و همچنین میزان سود پرداختی شرکت در همان ماه تعیین میشود.
ریسک[۳۰] :
نوسان پذیری بازده سرمایه گذاری را ریسک سرمایه گذاری می نامند. تجزیه و تحلیل گران مالی تمامی ریسکی که یک سرمایه گذاری دارد را ریسک کل سرمایه گذاری می نامند و آن را به دو دسته تقسیم میکنند. آن دسته از ریسک هایی که ماهیتا وجود دارند از قبیل ریسک بازار و یا ریسک نوسان نرخ بهره و ان دسته از ریسک هایی که برای اوراق خاصی وجود دارد از قبیل ریسک مالی و تجاری.
ریسک از منظر کلی به دو دسته تقسیم میشود. ریسک غیر سیستماتیک و ریسک سیستماتیک
ریسک سیستماتیک[۳۱] :
ریسک سیستماتیک عبارت از عدم اطمینان از باده آتی به دلیل عدم امکان کنترل حرکت های بازار به عنوان یک کل است .این ریسک ماهیتی بیرونی داشته و منشا آن نیروهای خارج از شرکت نظیر فاکتور های اقتصاد کلان، تغییر قوانین ،مقررات مالیاتی، تغییر نرخ بهره و …. که موثر بر کل اقتصاد هستند می باشد. ( محارمی ،۱۳۹۱)
۱-۱۱-۲٫ریسک غیر سیستماتیک [۳۲]:
آن بخش از ریسک کل است که منحصر به یک شرکت یا صنعت است .عواملی از قبیل مدیریت، ظرفیت، ترجیحات مصرف کننده و اعتصابات کارگری باعث نوسان در بازده های یک شرکت میشود. عوامل غیر سیستماتیک عمدتا مستقل از عوامل تأثیر گذار بر بازار اوراق بهادار هستند .چون این عوامل یک شرکت را تحت تأثیر قرار می دهند و آنها باید برای هر شرکت بررسی شوند.
ریسک غیر سیستماتیک توسط انحراف معیار مورد محاسبه قرار می گیرد. که از طریق فرمول زیر محاسبه میشود :
Ϭ : ریسک یا انحراف معیار
r :بازده ماهیانه شرکت
r͞: میانگین بازده ماهیانه شرکت
n : تعداد ماه های محاسبه شده ی بازده در سال
۱-۱۲٫ جامعه و واحد تحلیل آماری
جامعه آماری این تحقیق سه صنعت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به جز شرکت های سرمایه گذاری و بانک ها می باشند.
۱-۱۳٫ نمونه و روش نمونه گیری
از آنجایی که پژوهش حاضر از جنبه ماهیت و نوع آن توصیفی می باشد لذا نیازی به نمونه گیری نداریم.
۱-۱۴٫ ابزار و روش گردآوری دادهها
برای گرد آوری در این پژوهش از روش های مختلفی استفاده شده است که شامل کتب مالی مختلف، ژورنال های علمی و جستجو در پایگاه الکترونیکی سازمان بورس و اوراق بهادار تهران نظیر www.tsetmc.com و www.irbourse.ir می باشد. هم چنین برای استخراج دادههای مالی از نرم افزار تدبیر پرداز و ره آورد نوین استفاده شده است.
۱-۱۵٫ روش های تحلیل دادهها
در این تحقیق جهت سنجش کارایی و رتبه بندی از روش DEA، نرم افزار DEA MASTER و DEA SOLVER استفاده خواهد شد و جهت آزمون فرضیه نیز از آزمون رگرسیون و نرم افزارSPSS استفاده میگردد .هم چنین در این تحقیق از نرم افزار Fuzzy Topsis 2013 نیز استفاده خواهد شد.
۱-۱۶٫ محدودیتهای پژوهش
کمبود منابع مربوط در ژورنال های داخلی و خارجی
عدم دسترسی به برخی از صورت های مالی حسابرسی شده و ناقص بودن اطلاعات مالی مربوط به شرکت ها