Key words: names, attributes, human evolution, creativity, state of grace, merciful of Allah, Sadr-ol- Mote’allehin
The University of Qom
Faculty of Theology & Islamic Studies
Thesis
For Degree of Master in Science (MSC )
in Philosophy & Islamic Theology
Title:
The Impact of Cognition of Attributes, Creativity, State of Grace and Merciful on Human Evolution in Sadr-ol- Mote’allehin’s Philosophy
Supervisor:
Dr. Mahdi Monfared
By:
Fatemeh Mahmoodi khurandi
Winter/2015
-
- ۱. محمد بن مکرم ابن منظور، لسانالعرب، چاپ اوّل، (تهران: موسسه ی تحقیقات و نشر معارف اهل بیت (ع)، بی تا)، ج۶، ص۳۸۱. ↑
-
- ۲. احمد بن محمّد فیومى، المصباح المنیرفی غریب الشرح الکبیر للرافعی، چاپ دوم، (قم: انتشارات دارالهجرت، ۱۴۱۴ق)، ج۲، ص۲۹۰. ↑
-
- ۳. محمّد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، (بیروت: موسسه ی الأعلمی للمطبوعات، ۱۴۱۷ق )،ج ۸، ص۳۵۲. ↑
-
- . همو، المیزان فی تفسیرالقرآن، (ترجمه :سید محمّدباقر موسوی همدانی)، چاپ نهم، (تهران: دفتر تبلیغات اسلامی،۱۳۶۴)، جلد ۸، ص ۴۴۷. ↑
-
- . صدرالدین محمّد شیرازی، الاسرارالآیات، (مصحح: محمد خواجوی)، (تهران: انتشارات انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ی ایران،۱۳۶۰)، ص ۴۰؛ همو، المظاهر الالهیه، (محقق: محمدخامنه ای)، چاپ اول، (تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ۱۳۷۸)، ص ۳۵. ↑
-
- ۳. همو، المظاهر الالهیه، (ترجمه: سیّد حمید طبیبیان)، چاپ دوّم، (تهران: انتشارات امیر کبیر، ۱۳۶۴)، ص ۲۸؛ محمد خواجوی، ترجمه اسرارالآیات (رازهای آیات قرآن)، چاپ دوم، (تهران: انشارات مولی، ۱۳۸۵)، ص ۷۵. ↑
-
- . بقره، ۳۱-۳۲-۳۳. «و خدا همه معانى نام ها را به آدم آموخت سپس آن ها را بر فرشتگان عرضه نمود و فرمود: اگر راست مىگویید از اسامى این ها به من خبر دهید. گفتند: منزهى تو ما را جز آن چه خود به ما آموختهاى هیچ دانشى نیست، تویى داناى حکیم. فرمود اى آدم ایشان را از اسامى آنان خبر ده و چون آدم، ایشان را از اسماءشان خبر داد فرمود: آیا به شما نگفتم که من نهفته آسمان ها و زمین را مىدانم و آن چه را آشکار مىکنید و آن چه را پنهان مىداشتید، مىدانم». ↑
-
- . صدرالدین محمّد شیرازی، الاسرار الآیات، (مصحح: محمد خواجوی)، ص ۴۱. ↑
-
- . محمد خواجوی، ترجمه اسرارالآیات (رازهای آیات قرآن)، ص ۷۵. ↑
-
- . اعلی، ۱. «نام پروردگارت را تسبیح گوی». ↑
-
- ۴. صدرالدین محمّد شیرازی، المظاهر الالهیه، (ترجمه: سید حمید طبیبیان)، ۲۹؛ محمد خواجوی، ترجمه اسرارالآیات، (رازهای آیات قرآن)، ص ۷۸ . ↑
-
- . صدرالدین محمدشیرازی، المظاهر الالهیه، (محقق: محمدخامنه ای)، ص ۳۷. ↑
-
- ۱. همو، المظاهر الالهیه، (ترجمه: سید حمید طبیبیان)، ص ۲۹. ↑
-
- ۲. اعراف۱۸۰; اسراء۱۱۵; طه ۸ ؛ حشر۲۴. نام های نیکو از آن خداوند است. ↑
-
- ۳. محمّد بن مکرمابن منظور، لسان العرب، چاپ سوم، (بیروت: انتشارات دارالصاد، ۱۴۱۴)، ج۳، ص۱۷۹. ↑
-
- ۴. محمّد شجاعی، اسماء حسنی، چاپ اوّل، (تهران: انتشارات سروش،۱۳۸۳)، ص۵۳. ↑
-
- ۵. مرتضی شجاری، انسان شناسی در عرفان و حکمت متعالیه، چاپ اوّل، (تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز، ۱۳۸۸)، ص ۲۴۲. ↑
-
- ۱. ابن عربی، فصوص الحکم، (ترجمه: محمد خواجوی)، (تهران: انتشارات مولی، ۱۳۷۸)، صص ۷۸- ۷۹ ؛ همو، فصوص الحکم، (ترجمه و توضیح: محمّد علی موحّد و صمد موحّد)، (تهران: نشر کارنامه، ۱۳۸۵)، صص ۷۹ – ۸۰. ↑
-
- ۲. همو، فصوص الحکم، (ترجمه: محمّد علی موحّد و صمد موحّد)، ص ۱۰۵. ↑
-
- ۳. محمدتقی کرامتی، تأثیر مبانی فلسفی در تفسیر صدرالمتألهین، چاپ اول، (تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، ۱۳۸۴)، ص ۸۸. ↑
-
- . محمد بن عبدالله حاکم نیشابوری، المستدرک على الصحیحین، (محقق: عبدالقادر عطا) چاپ اول، (بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۱ ق)، ج ۱، ص ۶۲؛ محمد بن اسماعیل بخاری، الجامع المسند الصحیح المختصر من أمور رسول الله(ص) و سننه و أیامه، (محقق: محمد زهیر بن ناصر)، چاپ اول، (بیروت: دار طوق النجاه، ۱۴۲۲) ج ۷، ص ۱۰۸. ↑
-
- . محمد بن علی ابن بابویه قمی (شیخ صدوق)، التوحید، (محقق و مصحح: هاشم حسینی) چاپ اول، (قم: دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۸)، ص ۱۹۴. ↑
-
- . همان، ص ۱۹۵. ↑
-
- . مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، چاپ اول، (تهران: دار الکتب الإسلامیه، ۱۳۷۴)، ج ۷، ص ۲۷؛ محمد حسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، (قم: دفتر انتشارات اسلامى، ۱۴۱۷)، ج ۷، ص ۲۸۸. ↑
-
- . مولی صالح مازندرانی، شرح اصول و روضه کافی، (محقق و مصحح: ابوالحسن شعرانی)، چاپ اول، (تهران: المکتبه الاسلامیه، ۱۳۸۲)، ج ۳، ص ۱۳۸. ↑
-
- ۴. محمّد بن منور، اسرارالتوحید، (به کوشش: محمّدرضا شفیعی کدکنی)، چاپ اوّل، (تهران: انتشارات آگاه، ۱۳۶۶)، ج ۱،ص ۲۴۱. ↑
-
- ۵. ملاهادی سبزواری، شرحالاسماء الحسنی، (بهکوشش: نجفقلیحبیبی)، چاپ اوّل، (تهران: انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۲)، ص ۴۳. ↑
-
-
- ۶. خداى سبحان در قرآن خود را به اوصافى وصف فرموده است که بعضى از آن اوصاف در کتاب و سنت نیامده است و در اثرى هم نهى از اطلاق آن ها بر خداوند نشده است. می توان هر اسم و صفتی را در زندگی فردی و اجتماعی به عنوان اسم، برای ذات خداوند به کار برد؛ چرا که توحید قرآنی و فطری با داشتن چنین نگرشی نسبت به خداوند در انسان و جامعه اسلامی قابل تحقق است. اگر گفته شود در روایات از توصیف خداوند به غیر صفاتی که خداوند خود را توصیف کرده است، نهی شده است و مفاد آن ها بر توقیفیت اسماء دلالت دارد، در جواب می گوییم: مفاد این گونه روایات فقط دلالت بر این دارد که خداوند خود را به صفات کمال وصف فرموده است، و ما نیز به حکم عقل و فرمایش معصوم، خدا را باید به صفات کمال وصف کنیم، اما مفاد آنها این نیست که هر لفظى که دلالت بر وصف کمال دارد، در اطلاق آن بر خدا باید اذن شرعى باشد و همین که منع شرعى در اطلاق نداریم، کفایت می کند؛ پس هر صفتی که نهى و منعى از لسان شرع به آن نشده است و دلالت بر وصف کمال، به شکل تمام دارد، می تواند به عنوان اسم بر خداوند متعال اطلاق گردد. ر.ک: حسن حسن زاده آملی، کلمه علیا در توقیفیت اسما، چاپ اول، (قم: دفتر تبلیغات اسلامى، ۱۳۷۱)، صص ۱۳-۱۶. ↑
-
-
- ۱. مکارم شیرازی، ج ۷، ص۲۸. ↑
-
- . محمد مرتضی زبیدی، تاج العروس من جواهر القاموس، (تحقیق: علی شیری)، چاپ دوم، (بیروت: داراالفکر ۱۴۱۴)، ج ۱۳، ص۵۲۳؛ محمد بن مکرم ابن منظور، لسان العرب، (بیروت: دارا احیاء الثرات العربی، ۱۴۱۶)، ج۵، ص۳۵. ↑
-
- . ابن فارس، مجمل اللغه، (به تحقیق: شیخ شهاب الدین ابوعمرو)، چاپ اول، (بیروت: دارا الفکر،۱۴۱۴)، ص ۷۵۳. ↑
-
- ۴. ملاعبدالله زنوزی، لمعات الهیه، (مقدّمه و تصحیح: سیّد جلال الدین آشتیانی)، چاپ دوّم، (تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ی ایران،۱۳۶۱)، صص ۲۲۴-۲۲۵. ↑
-
- ۱. صائن الدّین علی بن محمّد الترکه، تحریرتمهید القواعد، (ترجمه: آیه الله جوادی آملی)، چاپ دوّم، (تهران: انتشارات الزهراء، ۱۳۷۲)، ص۱۵۰. ↑
-
- . همان، صص۴۰۴ـ۴۰۵. ↑
-
- ۳. صدرالدین محمّد شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الأسفارالعقلیه الأربعه، چاپ دوم، (بیروت: انتشارات داراحیاء التراث العربی، ۱۴۱۰ق، ۱۹۹۰م)، ج۶، ص ۱۲۳. ↑
-
- . علیاله بداشتی، اراده خدا از دیدگاه فیلسوفان، متکّلمان و محدثان، چاپ اوّل، (قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۱)، ص ۲۲. ↑
-
- . همو، توحید وصفات الهی، چاپ اوّل، (قم: انتشارات دانشگاه قم، ۱۳۹۰)، ص ۲۶۳. ↑
-
- . محمّدعبده، شرح نهج البلاغه، چاپ اوّل، (بیروت: دارالبلاغه، ۱۴۱۳ق، ۱۹۹۳م)، خطبه ۴۹، ص ۹۸. ↑
-
- . تشکیک خاصی در مقابل تشکیک عامی است. در تشکیک عامی، یک معنا بر افراد مختلف حمل می گردد که از وجهی اشتراک دارند و از جهتی اختلاف دارند و مابه الاشتراک غیر از مابه الاختلاف است؛ مانند سفیدی برف، کاغذ، عاج و دیوار و… . اما در تشکیک خاصی، مابه الاشتراک عین مابه الامتیاز است مانند نور، وجود، علم و … رک:. علی اله بداشتی، توحید و صفات الهی، پاورقی، ص ۲۸۹؛ عبدالله جوادی آملی، شرح حکمت متعالیه اسفار اربعه، بخش نخست، (قم: بوستان کتاب، ۱۳۸۷)، ج۶، ص ۱۲۳؛ صدرالدین محمد شیرازی، شرح اصول کافی، چاپ اوّل، (تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، ۱۳۷۰)، ج۱، ص ۲۹۸. ↑
-
- ۳. علی اله بداشتی، توحید و صفات الهی، صص ۲۸۹-۲۹۰. ↑
-
- . ملاعبدالله زنوزی ،ص ۲۷۶. ↑
-
- . صدرالدین محمد شیرازی، مفاتیح الغیب، (ترجمه و تعلیق: محمّدخواجوی)، چاپ اوّل، (تهران: انتشارات مولی، ۱۳۶۳)، ج۲، ص۵۹۹. ↑
- . همو، الاسرارالآیات، (مصحح: محمد خواجوی)، ص۴۱. ↑