عدم وابستگی به کالای دیگر در هنگام مصرف
تبلیغات فراوان
اهر برجسته فروشگاه
عمر کوتاه محصول
اندازه کوچک
آسانی ذخیره سازی
محققان عنوان کرده اند محصولاتی که گرانتر هستند تلاش و زمان بیشتری از خریدار را صرف خرید خود میکنند و عموما به صورت ناگهانی خریداری نمیشوند. جستجوی فروشگاهی (پرسه زدن در فروشگاه ها) به عنوان یکی از متغیرهای تاثیر گذار بر خریدهای ناگهانی است که در واقع به معنی بررسی فروشگاه ها با چیدمان و چینش های متفاوت است که به منظور سرگرمی یا بدون داشتن نیتی، برای خرید است. کسانی که بیشتر در فروشگاه ها به جستجو میپردازند، خریدهای بدون برنامه بیشتری نسبت به کسانی که کمتر به جستجو می پردازند، دارند. زیرا در واقع با محرکهای بیشتری روبهرو میشوند و در این صورت احتمال اینکه خرید ناگهانی برای آنها پیش بیاید بیشتر خواهد بود(نجفی، ۱۳۸۷).
اما تحقیقی که به بررسی همزمان تاثیر عوامل موثر، بر خرید ناگهانی و برنامه ریزی شده بپردازد و اثر عوامل را به طور همزمان بررسی کند، در داخل کشور تا کنون انجام نشده است.
۲-۳- مهمترین عوامل تاثیر گذار بر خرید
همانطور که در قسمت ۱-۴ (فرضیه های تحقیق) نیز عنوان شد، مهمترین عوامل موثر بر خرید و نتایج تحقیقات گذشته در رابطه با هر یک از عوامل ذکر شده به صورت جامع بیان شد. در این قسمت تنها به ذکر اشاره ای از عوامل ذکر شده میپردازیم.
اولین پژوهش ها در حوزه خرید ناگهانی به سال ۱۹۵۰ باز میگردد که در آن مفهوم خرید ناگهانی با خرید برنامه ریزی نشده مترادف در نظر گرفته شد(کلور، ۱۹۵۰). در تحقیقات بعدی، تلاش هایی در جهت متمایز ساختن خرید ناگهانی از خرید برنامه ریزی نشده صورت گرفت. به طور مثال پژوهشگری در سال ۱۹۵۱ عنصر"واکنش نسبت به محرک ها” را مطرح نمود (آپلیوم[۲۹]، ۱۹۵۱) و چند سال بعد استرن ویژگی پاسخ به محرک های داخل فروشگاه را نیز به آن اضافه نمود(استرن، ۱۹۶۲). تحقیقات در این حوزه ادامه پیدا کرد تا این که روک در سال ۱۹۸۷ عنصر روان شناختی و چندین عنصر دیگر را نیز به خرید ناگهانی اضافه نمود. در سال های بعد نیز تحقیقات گسترده ای در این حوزه صورت گرفته است که هر کدام به بخشی از عوامل مؤثر بر خرید ناگهانی اشاره کردهاند. بعضی به عوامل فرهنگی و روان شناختی از جمله مدگرایی، عزت نفس، فردگرایی، عدم کنترل بر میل خرید و … تاکید کردهاند(یون و فیشر، ۲۰۰۰)، ( سیلورا و همکارانش،۲۰۰۸)، (هارمانسیوگلو و همکارانش، ۲۰۰۹)، (کاسن و لی، ۲۰۰۲) ، برخی به عوامل جمعیت شناختی پرداختهاند(کولی و برکس،۲۰۰۳)، (میهیچ و کورسان، ۲۰۱۰) عده ای عوامل موقعیتی مانند چیدمان و دکواسیون فروشگاه، نحوه نمایش محصول؛ راهنمایی و کمک فروشنده را مد نظر قرار دادهاند(ماتیلا و ویرتز، ۲۰۰۱)، (میهیچ و کورسان، ۲۰۱۰) و تعدادی نیز به نقش عوامل آمیخته بازاریابی مانند نوع محصول، قیمت و ترفیعات بازاریابی اشاره کردهاند (جانز و همکارانش، ۲۰۰۳) برخی دیگر از پژوهشگران نیز به بررسی تاثیر هم زمان چند عامل بر رفتار خرید ناگهانی پرداختهاند(لی، ۲۰۰۸)، (مای و همکاران، ۲۰۰۳)، (قادری، ۱۳۸۸)، (سهرابی و صمدی، ۱۳۹۱)، (قادری و نظری، ۱۳۹۰)، (نجفی، ۱۳۸۷). در جدول شماره ۲-۱، خلاصه ای از مهم ترین تحقیقات انجام شده در این حوزه اشاره شده است:
جدول شماره ۲-۱: خلاصه ای از مهم ترین تحقیقات انجام شده در حوزه عوامل موثر بر خرید | ||||||||
نوع منبع | عنوان تحقیق | پدید آورندگان | عوامل اشاره شده در تحقیق | |||||
عوامل موقعیتی | آمیخته بازاریابی | جمعیت شناختی | روان شناختی | |||||
منابع داخلی | رفتار خرید ناگهانی و عوامل موثر بر آن | قادری | * | * | ||||
ارائه مدلی جهت بررسی عوامل مؤثر بر رفتار خرید ناگهانی | قادری و نظری | * | * | * | * | |||
خرید ناگهانی | نجفی | * | * | * | ||||
طراحی مدلی جامع در جهت شناسایی عوامل موثر بر رفتار خرید ناگهانی مشتریان در فروشگاه های زنجیره ای | سهرابی و صمدی | * |