بر مبنای نتایج مربوط به برآورد پارامترهای رگرسیونی به شرحی که در جدول شماره ۴-۱۲ خلاصه شده است، میتوان نوع ارتباط بین هریک از متغیرهای مستقل را با متغیر وابسته یعنی میزان مراحل چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام را تفسیر کرد. بهعنوان یک قاعده کلی در مواردی که ضریب برآوردی یا شیب متغیر مستقل مثبت بوده بین متغیر مستقل مربوطه و متغیر وابسته رابطه مستقیم و در حالتی که شیب برآوردی منفی و کوچکتر از صفر برآورد شده است حاکی از وجود رابطه معکوس بین متغیرهای مستقل و تابعی بوده است. در این بخش با عنایت به این قاعده کلی و علامتهای ضرایب یا شیبهای برآوردی، نوع ارتباط بین متغیرها تحلیل شده است:
۱) رابطه بین مرحله افول از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی X1 نشان دادهشده برابر ۰۲/۳ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین مرحله افول از چرخه عمر در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش میزان مرحله افول از چرخه عمر بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین مرحله افول از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین مرحله افول از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۲) رابطه بین مرحله بلوغ از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۲X نشان دادهشده برابر ۲۶/۷ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین مرحله بلوغ از چرخه عمر در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش میزان مرحله بلوغ از چرخه عمر بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۱۸/۰ و کمتر از پنج درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین مرحله بلوغ از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین مرحله بلوغ از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۳) رابطه بین مرحله رشد از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۳X نشان دادهشده برابر ۰۶/۲ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین مرحله رشد از چرخه عمر در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش میزان مرحله رشد از چرخه عمر بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۶/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین مرحله رشد از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین مرحله رشد از چرخه عمر و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۴) رابطه بین اندازه شرکت و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۴X نشان دادهشده برابر ۱۵۲/۰ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین اندازه شرکت در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش اندازه شرکت بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین اندازه شرکت و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین اندازه شرکت و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۵) رابطه بین ارزش دفتری به ارزش بازار و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۵X نشان دادهشده برابر ۰۲۹/۰ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین ارزش دفتری به ارزش بازار در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش ارزش دفتری به ارزش بازار بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین ارزش دفتری به ارزش بازار و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین ارزش دفتری به ارزش بازار و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۶) رابطه بین ریسک سیستماتیک و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۶X نشان دادهشده برابر ۰۲۳/۰ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین ریسک سیستماتیک در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش ریسک سیستماتیک بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۷۲/۰ و بیشتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین ریسک سیستماتیک و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین ریسک سیستماتیک و هزینه آورده صاحبان سهام رد شده است.
۷) رابطه بین سود (زیان) و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۷X نشان دادهشده برابر ۷۷/۲ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین سود (زیان) در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش سود (زیان) بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۱۰۷/۰ و بیشتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین سود (زیان) و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین سود (زیان) و هزینه آورده صاحبان سهام رد شده است.
۸) رابطه بین ورشکستگی و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۸X نشان دادهشده برابر ۱۳۵/۰ محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب مثبت بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین ورشکستگی در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه مستقیمی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش ورشکستگی بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل افزایشیافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین ورشکستگی و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین ورشکستگی و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
۹) رابطه بین اهرم مالی و هزینه آورده صاحبان سهام: بر مبنای برآوردهای رگرسیونی به شرح خلاصه شده در جدول ۴-۱۲ ضریب این متغیر که با نماد ریاضی ۹X نشان دادهشده برابر ۰۸/۰-محاسبه شده است. با توجه به اینکه علامت این ضریب منفی بوده است میتوان نتیجه گرفت که:
“بین اهرم مالی در شرکتهای نمونه تصادفی و میزان هزینه آورده صاحبان سهام رابطه معکوسی وجود داشته است. به این معنی که بهموازات افزایش اهرم مالی بهعنوان یکی از متغیرهای مستقل، میزان هزینه آورده صاحبان سهام نسبت به قبل کاهش یافته است.
سطح معنیدار آنکه در ستون آخر آورده شده و متناظر با آماره تی استیودنت میباشد، برابر با ۰۰۰/۰ و کمتر از پنج و یک درصد میباشد. لذا فرض H0 مبنی بر فقدان رابطه خطی بین اهرم مالی و هزینه آورده صاحبان سهام در جامعه آماری یا شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران رد شده است. به عبارتی در سطح ۹۵ و ۹۹ درصد اطمینان فرض H1 مبنی بر وجود رابطه خطی بین اهرم مالی و هزینه آورده صاحبان سهام پذیرفته شده است.
ج) اعتبار سنجی رابطه برآوردی:
از محدودیتهای روشهای رگرسیونی یا اقتصادسنجی، وابستگی رابطه برآوردی به پیشفرض محقق نسبت به شکل رابطه ریاضی بین متغیرهای مستقل و تابعی است. در این تحقیق بهطوریکه در مدل مفهومی انتهای فصل دوم و مدل تحقیق در انتهای فصل سوم تحقیق ذکر شد، به اتکای پیشینه تحقیق رابطه زیر مبتنی بر پیشفرض خطی بودن رابطه ریاضی برآوردی بین متغیرها جهت تعیین ارتباط بین متغیرهای مستقل و هزینه آورده صاحبان سهام مدنظر قرارگرفته است.
K=α+β۱ CYCLEOFOL + β۲ CYCLEBOLOGH + β۳ CYCLEROSHD +β۴ SIZE + β۵ BM + β۶ RISK + β۷ LOSS +β۸ Z + β۹ LEV + ε
که پس از برآورد پارامترها و جای گزینی آن در رابطه فوقالذکر رابطه غیر پارامتری بین متغیرها بهطوریکه در بند “ب “ مذکور افتاد، بهصورت زیر برآورد گردیده است:
K=-2.09+3.02 CYCLEOFOL + 7.26 CYCLEBOLOGH + 2.06 CYCLEROSHD +0.152SIZE + 0.02 BM + 0.023 RISK + 2.77 LOSS +0.135 Z-0.088LEV + ε
در این بخش به اعتبار سنجی رابطه برآوردی یادشده و به تعبیری ارزیابی اعتبار پیش فرض خطی بودن رابطه بین متغیرها مبادرت شده است. در این راستا از معیار ضریب تعیین، تمیز یا تشخیص استفاده شده که نشان میدهد، رابطه برآوردی چه نسبت یا درصدی از تغییرات واقعی متغیرها را بیان کرده و تا چه حد از توضیح دهندگی رابطه واقعی بین متغیرها برخوردار بوده است. طی جدول ۴-۱۳ خلاصه محاسبات مربوط به اعتبار سنجی پیشفرض خطی بودن ارتباط بین متغیرهای مستقل و هزینه آورده صاحبان سهام، آورده شده است:
جدول (۴-۱۳): اعتبار سنجی رابطه خطی بین متغیرها
|
||
پارامتر برآوردی | ضریب تعیین | ضریب تعیین تعدیلشده |
مقدار | ۶۶/۰ | ۶۴/۰ |
بهطوریکه محاسبات خلاصه شده در جدول شماره ۴-۱۳ نشان میدهد، ضریب تعیین برابر ۶۶/۰ بوده و مقدار تعدیلشده آن در حالت استاندارد یا حذف عرض از مبدأ برابر ۶۴/۰ میباشد که نشان میدهد بیش از ۶۴ تا ۶۶ درصد از تغییرات متقابل بین متغیرهای مستقل و تابعی توسط رابطه برآوردی به کمک رگرسیون خطی مرکب به روش دادههای تلفیقی بیانشده است. به جهت میل کردن ضریب تعیین برآوردی به عدد نیم، میتوان نتیجه گرفت که ” رابطه خطی در حد متوسط “بین متغیر وابسته هزینه آورده صاحبان سهام با متغیرهای مستقل وجود داشته است.
د) تعمیم رابطه خطی برآوردی:
با عنایت به استفاده از نمونه تصادفی از بین شرکتهای منتخب بورس اوراق بهادار تهران، برای تعمیم نتایج بهدستآمده در مورد ارتباط بین متغیرها، در این بخش از گزارش به تعمیم رابطه برآوردی بر مبنای دو آزمون تی استیودنت و فیشر پرداخته شده است.