منذ انزل الله ذلک الروح علی محمّد… لم یصعد الی السماء وانّه لفینا».^[۲۰۸]
عن عبد الله بن طلحه قال: «قلت لأبی عبد الله† اخبرنی یابن رسول الله… عن العلم الذی تحدّثونا به، أمن صحف عندکم او من روایه یرویها بعضکم عن بعض، کیف حال العلم عندکم؟» قال ابوعبد الله†:
«الامر اعظم من ذلک وأجلّ، اما تقرا کتاب الله»، قلت: بلی «قال: اما تقرأ } ðÐYÖ.W¡W{Wè :†WTÞ`T~Wš`èVK… ðÐ`T~VÖMX… †_šèS¤ óÝYQÚ &†WTßX£`ÚVK… †WÚ ðŒÞRÒ ÷X¤`ŸTWTŽ †WÚ ñˆHTWTYÑ<Ö@… ‚WWè SÝHTWÙÿ‚XMô@… ÝYÑHTVÖWè SãHTTWTÞ<ÕWÅW– …_¤éSTß ÷YŸ`äPVß -YãYŠ ÝWÚ Sò:†W­PVTß óÝYÚ &†WTßY †W‰YÆ ðÐPVßMX…Wè v÷YŸ`äWTVÖ uøVÖXM… x·.W£g² xy~YÍWTT`©QSÚ { قلت: هکذا نقرؤها قال: نعم، قد کان فی حال لا یدری، ما الکتاب ولا الایمان، حتّی بعث الله تلک الروح، فعلّمه بها العلم والفهم».^[۲۰۹]
عن هشام بن سالم: «سمعت اباعبد الله† یقول:
} ðÐWTßéRÕLWTTpT©ÿWè XÝWÆ $X—èQS£Ö@… XÔSTÎ S—èQS£Ö@… óÝYÚ X£`ÚKV… øQYTTŠW¤ {<sup>[۲۱۰]</sup> خلق اعظم من جبرئیل ومیکائیل، لم یکن مع احد ممّن مضی غیر محمّد… وهو مع الائمه یوفّقهم ویسددهم».<sup>[۲۱۱]</sup><br />خصوصیّات و ویژگیهای روح در این روایات:<br />۱ـ موجودی اعظم از جبرئیل و میکائیل.<br />۲ـ این روح اختصاص به پیامبر اکرم… و ائمه‰ دارد.<br />۳ـ از زمانی که بر پیامبر اکرم… نازل شده به آسمان نرفته و با ائمه‰ همراه میباشد و ایشان را یاری میدهد.<br />۴ـ خداوند این روح را برانگیخت تا به واسطه او، پیامبر و ائمه‰ علم و فهم پیدا کنند.<br />با استناد به روایاتی که در بصائر نقل شده که به نمونههایی از آنها در اینجا اشاره شد و با توجه به ویژگیها و خصوصیاتی که برای روحالقدس و روح ذکر شد، میتوان نتیجه گرفت که این دو (روح و روحالقدس) غیر از هم هستند، اگرچه در برخی ویژگیها و کارکردها مثل هم هستند؛ کما اینکه از مباحث بعدی روشن خواهد شد که «روحالقدس» تجلی و مرتبهای از «روح» است.<br /><a href="https://nefo.ir/"><img class="alignnone wp-image-65″ src="https://ziso.ir/wp-content/uploads/2021/10/THESIS-PAPER-12.png” alt="دانلود پایان نامه - مقاله - پروژه” width="404″ height="132″ /></a><br />توجه به چند نکته ما را به این نتیجهگیری میرساند:<br />۱ـ برخی از خصوصیاتی که برای «روح» در روایات ذکر شده، برای «روحالقدس» ذکر نشده است، از جمله: «خلق اعظم من جبرئیل و میکائیل»، «لم یکن مع احد ممّن مضی غیر محمّد…» در حالی که در روایات روح القدس آمده بود که این روح با تمامی انبیاء و اوصیاء و برخی خواص از مخلوقات همراه است.<br />۲ـ روایاتی که درباره «روح» و خصوصیات آن نقل شده، اکثراً ذیل توضیح ائمه‰ در مورد دو آیه آمده است: ] ðÐYÖ.W¡W{Wè :†WTÞ`T~Wš`èVK… ðÐ`T~VÖMX… †_šèS¤ óÝYQÚ &†WTßX£`ÚVK… [<sup>[۲۱۲]</sup> و ] ðÐWTßéRÕLWTTpT©ÿWè XÝWÆ $X—èQS£Ö@… XÔSTÎ S—èQS£Ö@… óÝYÚ X£`ÚKV… øQYTTŠW¤ { ^[۲۱۳] و روح، هم در این آیات و هم در روایات بصورت مطلق و بدون قید «القدس» آمده است.
۳ـ در روایتی که از امیرالمؤمنین† نقل شده به صراحت «روحالقدس» و «روح» از هم جدا شده و از آنها به «روحین مخلوقین» تعبیر شده است:
امیر المؤمنین†:
«… وانّ فی حافّتی النهر، روحین مخلوقین: روحالقدس و روح من أمره».^[۲۱۴]
۴ـ تبیین دقیق و جمعبندی مستندی که مفسر بزرگ علامه طباطبایی در المیزان درباره «روح» از آیات قرآن کریم ارائه نموده است، مؤیّد و تأکیدی است بر اینکه برداشت انجام گرفته از روایات صحیح میباشد.^[۲۱۵]
روح در قرآن کریم در آیات متعدد و در موارد مختلفی به کار رفته است و تردیدی نیست که در همه موارد به کار رفته در قرآن، دارای یک مصداق نیست بلکه برحسب مورد استعمال مصداق متفاوتی دارد. این موارد را می‌توان در هفت قسم برشمرد: «۱ـ موجودی مستقل در ردیف فرشتگان. ۲ـ جبرئیل. ۳ـ حیات افاضه شده به انسان. ۴ـ تأیید کننده پیامبران و مؤمنان. ۵ـ وحی و قرآن. ۶ـ حضرت عیسی. ۷ـ فرستادۀ خدا به سوی مریم»^[۲۱۶] علامه طباطبایی مصادیق هر یک از موارد گفته شده را در المیزان ذکر کرده است.^[۲۱۷]
جناب علامه معتقد است با وجود این کاربردهای به ظاهر متفاوت، روح چیزی جز «کلمه حیات» نیست که مخلوقی برتر از فرشتگان و دیگر موجودات است و خداوند بوسیله کلمه حیات خود در فرشتگان و انسانها و بقیه موجودات حیات به وجود میآورد:
«فتحصّل انّ الروح، کلمه الحیاه التی یلقیها الله سبحانه الی الأشیاء، فیحییها بمشیّه».^[۲۱۸]
و در جای دیگر مینویسد:
«والمتحصل من کلامه سبحانه، ان الروح خلق من خلق الله وهو حقیقه واحده ذات مراتب ودرجات مختلفه منها ما فی الحیوان وغیرالمؤمنین من الانسان ومنها ما فی المؤمنین من الانسان، قال تعالی: «وایدهم بروح منه» المجادله: ۲۲، ومنها ما یتأیّد به الانبیاء والرسل کما قال: «وایدناه بروحالقدس» البقره: ۸۷ و…».^[۲۱۹]
مطابق این تفسیر، روح دارای دو مظهر است:
۱ـ روح مطلق، بدون قیودی مانند (القدس، الایمان و…) که مخلوق خداوند و برتر از فرشتگان، و دارای حقیقت خارجی متشخص است.
۲ـ روح مقید (روح القدس، روح الامین، روح الایمان و…) پرتوها و تجلیّاتی از روح مطلق است که در عالم فرشتگان و انسان و جز آنها در قالبهای محدود و معیّنی از حیات تجلی یافته است.^[۲۲۰]
گفتنی است روایات مربوط به روح القدس و روح در کتاب کافی نیز نقل شده است. ذیل ابوابی چون «ذکر الارواح التی فی الائمه‰» و «الروح التی یسدد الله بها الائمه‰».^[۲۲۱]
۱ / ۲ / ۶٫ اسم اعظم
یکی دیگر از مبادی علوم اهل بیت‰ که در روایات به آن اشاره شده است، اسم اعظم میباشد، در اینکه حقیقت اسم اعظم چیست؟ و چگونه در ۷۳ حرف تنظیم شده است؟ و مراد از این حروف چیست؟ اطلاعی نداریم و حقیقت آن برای ما مخفی است، اما با توجه به روایاتی که در مورد اسم اعظم نقل شده میتوان برخی ویژگیهای آن را برشمرد:
۱ـ اسم اعظم ۷۳ حرف است.
۲ـ یک حرف از آن مخصوص خداوند سبحان است و احدی از آن اطلاع ندارد.
۳ـ به برخی از افراد بهخصوص انبیاء مقداری از اسم اعظم اعطا شده است مثلا به حضرت آدم† که در بین انبیاء مشهور به علم است، تنها ۲۵ حرف داده شده و حضرت نوح ۱۵ حرف و حضرت ابراهیم ۸ حرف و آصف بن برخیا یک حرف و… .
۴ـ ۷۲ حرف از ۷۳ حرف را خداوند متعال در اختیار پیامبر اکرم… و اهل بیت طاهرین او قرار داده است.
نمونهای از روایات:
الامام الباقر†:
«انّ اسم الله الاعظم علی ثلثه وسبعین حرفا وانما کان عند آصف منها حرف واحد، فتکلّم به فخسف بالارض مابینه وبین سریر بلقیس، ثم تناول السریر بیده، ثم عادت الارض کما کانت اسرع من طرفه عین وعندنا نحن من الاسم اثنان وسبعون حرفا وحرف عند الله، استأتر به فی علم الغیب عنده ولا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم».^[۲۲۲]
الامام الصادق†:
«انّ عیسی بن مریم اعطی حرفین وکان یعمل بهما واعطی موسی بن عمران اربعه أحرف واعطی ابراهیم ثمانیه أحرف واعطی نوح خمسه عشر حرفا واعطی آدم خمسه وعشرون حرفا وانّه جمع الله ذلـﻚ لمحمّد… واهل بیته وانّ اسم الله الاعظم ثلثه وسبعون حرفا، اعطی الله محمّدا… اثنین وسبعین حرفا وحجب عنه حرفا واحدا».^[۲۲۳]
روایات مربوط به اسم اعظم در اصول کافی در بابی با عنوان «ما اعطی الائمه من اسم الله الاعظم» نقل شده است.^[۲۲۴] در دانش‌نامه عقاید اسلامی، به تفصیل روایات و مباحث مربوط به «اسم اعظم» ارائه شده است.^[۲۲۵]
۱ / ۲ / ۷٫ عروج روحانی به آسمانها و به عرش
از جمله مواردی که میتوان از آن به عنوان منبعی برای علم اهل بیت‰ نام برد، و در چندین روایت نقل شده در کتاب بصائر به آن اشاره شده است، مسأله عروج روحانی و انتقال روح امام به آسمانها و عرش در هر شب جمعه میباشد. در روایات آمده است که روح امام پس از عروج با روح انبیاء و اوصیاء ملاقات کرده و به طواف عرش الهی میپردازند و تا زمانیکه سرشار از علم و معرفت نشدند به ابدان خود باز نمیگردند.
نمونهای از روایات:
الامام الصادق†:
«والله انّ ارواحنا وارواح النبییّن لتوافی العرش لیله کلّ جمعه فما، ترد فی ابداننا الاّ بجمّ الغفیر من العلم».^[۲۲۶]
عن یونس بن أبی الفضل عن أبی عبد الله† قال:
ما من لیله جمعه الاّ ولأولیاء الله فیها سرور، قلت: کیف ذاک جعلت فداک، قال: «اذا کانت لیله الجمعه، وافا رسول الله… العرش ووافی الائمه العرش ووافیت معهم، فما ارجع الاّ بعلم مستفاد ولولا ذلک لنفد ما عندنا».^[۲۲۷]
روایات مربوط به این موضوع در اصول کافی ذیل بابی با عنوان «فی انّ الائمه‰ یزدادون فی لیله الجمعه» نقل شده است.^[۲۲۸]
در اینجا بحث مربوط به مبادی علوم اهل بیت‰ را به پایان میبریم. لازم به ذکر است که آنچه در مورد مبادی علوم اهل بیت‰ گفته شد، مواردی بود که با توجه به روایات کتاب بصائر استخراج شد و نمیتوان ادعا کرد که مبادی علوم اهل بیت‰ منحصر در موارد گفته شده است، امکان دارد امور دیگری از لابهلای روایات و منابع دیگر به دست آید. از طرف دیگر این هفت مورد مسلّماً در یک درجه از اهمیت نیستند و بعضی از بعضی دیگر برتر و مهمتر هستند و میتوان با توجه به روایات آنها را رتبهبندی کرد. به نظر میرسد، علم کامل اهل بیت‰ به تمامی ظواهر و بواطن قرآن کریم در درجه اول از اهمیت قرار دارد و پس از آن علومی است که از پیامبر اکرم… به ارث بردهاند و در درجات بعدی تأییدات و الهامات الهی توسط روح و روحالقدس و فرشتگان و… قرار دارد.
۱ / ۳
گسترۀ علوم اهل بیت‰

شهرها در سال ۲۰۲۰ جمعیتی معادل ۷۵ درصد کل جهان را در خود جای خواهند داد که تقریبا ۲ درصد از فضای جهان را تشکیل می دهد.شهرها و مناطق شهری با توجه به تمرکز جمعیت، زیرساخت ها، دانش، منابع و فعالیت های اقتصادی می توانند نقش بسزایی در تحقق توسعه پایدار و ریشه کن کردن فقر در چارچوب اقتصاد سبز داشته باشند. شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استاندارد هایی است که در یک مفهوم کلی می توان آن را استانداردهای «کیفیت زندگی» نامید. کیفیت زندگی در واقع مفهومی چند بعدی و پیچیده است که از سوی متفکران علوم شهری و سایر اندیشمندان علوم مختلف مطرح و مورد پژوهش قرار گرفته است. (منصوریان،ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی، ۱۳۸۸:ص۴۳)
مبحث کیفیت زندگی به تازگی در ادبیات توسعه پایدار و برنامه ریزی توسعه اجتماعی و مباحث اقتصاد نوین مطرح شده و جایگاه ویژه ای یافته است و دولت ها در سطح ملی و محلی و نیز موسسات متعددی بر روی سنجش و شاخص سازی آن کار می کنند و بر اساس مطالعات انجام شده و تحقیقات کارشناسان و محققان مختلف سه عامل فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی در کنار یکدیگر به عنوان مهمترین و اصلی ترین شاخص های مفهوم کیفیت زندگی شناسایی شده اند. کمپ و همکاران (Kamp et al., 2003) معتقدند که توافقی در ادبیات کیفیت زندگی وجود دارد که براساس آن مولفه های فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی، اساس اجتماع محلی را تشکیل می دهند و این مولفه ها به طور سیستماتیک برای معرفی محتوای مفاهیم قابلیت زیست پذیری، پایداری و کیفیت زندگی استفاده شده اند. کامانگی و همکاران (Camagni et al., 1998) نیز به مولفه های فیزیکی، اقتصادی و اجتماعی کیفیت زندگی شهری اشاره کرده اند و معتقدند که تعادل این مولفه ها، کیفیت زندگی را در هر لحظه از زمان تحت تاثیر قرار می دهد. محققان دیگری از قبیل هاردی (Hardi, 2006) ، ونگ (Wong, 2006) ، رینر (Rinner, 2007) و تالن و همکاران (Talen et al., 2007) نیز اظهار داشته اند که محیط فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی هسته اصلی مطالعه کیفیت زندگی شهری را شکل می دهند. (رضوانی،توسعه و سنجش شاخص های کیفیت زندگی، ۱۳۸۸:ص۲۱)

در واقع، شهر همانند یک موجود زنده است که خود را با احتیاجات زمان سازگار می کند. شهرهای اولیه به آن دلیل توسعه یافتند، که توانستند به احتیاجات ساکنان خود پاسخ مثبت دهند. با افزایش جمعیت و رشد و گسترش شهر نشینی، روحیات و شیوه زندگی مردم نیز به تناسب آن تغییر نموده و محدود شدن مردم در برورکراسی های موجود و چارچوب های خاص تعریف شده در زندگی شهری، طبیعتاً مشکلاتی را در زمینه مسائل مختلف از قبیل: سلامت جسمی و روانی شهروندان، ترافیک، آلودگی محیط زیست، اتلاف زمان و هزینه و … بوجود می آورد. تغییر در شکل و ساختار شهرها، با تغییرات خاص در نوع روابط انسان های ساکن در آن همراه بوده است کمرنگ شدن خرده فرهنگ ها و سنت ها و تغییر در مناسبات افراد در همه گروه های اجتماعی، از روابط بین فردی گرفته تا خانواده ها و کل جامعه، در یک تعامل مستمر با گسترش شهر نشینی، اثر گذاری و اثر پذیری متقابلی بر هم داشته و در حقیقت جریان ارتباطات نبض و شریان اصلی حرکت جامعه را تشکیل می دهد که در این راستا وسایل ارتباطی نقش مهمی در بهبود و تسهیل این امور ایفاء می نمایند و تأثیر به سزایی به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کاهش مشکلات شهری دارند .(قبول درپست،۱۳۸۶:ص۷۶)
۲-۱-بیان مسئله پژوهش
یکی از وسایل ارتباطی کارآمد برای تسهیل روابط شهری «پست»می باشد؛ اگرچه فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی با توجه به دسترسی آسان و جذابیت رنگ و بوی ملموس تری برای افراد جامعه دارند و حتی صنعت خدمات پستی را در معرض چالش قرار داده اند، اما همه این وسایل نوین ارتباطی به نوعی وابستگی مستقیم و غیر مستقیمی به شبکه توزیع فیزیکی دارند لذا پست به عنوان قدیمی ترین ابزار ارتباطی با بهره مندی از نقاط دسترسی فروان و شبکه مویرگی توزیع در اقصی نقاط دنیا می تواند نقش اساسی در زمینه ارتباطات فیزیکی و حل مسائل و مشکلات شهری ایفاء نماید . شبکه پست هنوز بزرگترین شبکه توزیع در جهان به شمار می‏رود و روزانه بیش از ۶۰۰ هزار دفتر پستی در سطح دنیا وظیفه خدمات رسانی به میلیاردها نفر را بر عهده داشته و سالانه ضمن جابجایی بیش از ۵۰۰ میلیارد نامه و ۷ میلیارد امانت، طیف وسیعی از خدمات الکترونیکی، مالی و لجستیکی را ارائه می‌نمایند.وظیفه اصلی پست برقراری ارتباط است، این ارتباط در یکی از حالت های سه گانه زیر صورت می پذیرد:
۱- ارتباط مردم با یکدیگر
۲- ارتباط مردم با سازمان ها
۳- ارتباط سازمان ها با یکدیگر (تحقیقات بنیاد صنعتی ایران،۱۳۸۵:ص ۲۴۱)
روند بررسی ترافیک پستی و خدمات و فعالیت های ادارات پستی در کشورهای توسعه یافته و پیشرفته که طبیعتاً از نظر بهره برداری از آخرین فناوری و تکنولوژی های ارتباطی در سطح بالایی می باشند مبین این موضوع است که نه تنها خدمات و فعالیت های پستی در سایه تکنولوژی های جدید رو به فراموشی سپرده نشده اند بلکه همگام با آن ها با تغییر ماهیت به عنوان یک بازو توانا به نقش آفرینی در زمینه ارتباطات می پردازد. ادارات پست، به ‌منظور پاسخ‌گویی به نیازهای ارتباطاتی میلیاردها نفر از مردم و صاحبان مشاغل، هر روز، به ارائه طیف بی‌شماری از خدمات پستی، اعم از سنتی و نوین، مشغول می باشند. آن ها در واقع، به جای عقب‏نشینی در مقابل فناوری‌های نوین، که تقریبأ هر روز، تفکر موجود از ارتباطات را دستخوش تغییر می‌کنند، خودشان تغییر یافته و با این کار نشان می‌دهند که آنان نیز می‌توانند مبتکر ایده‌های جدید باشند.
بررسی های انجام شده از سوی اتحادیه جهانی پست^[۱](UPU) حاکی از آن است که هر سفر پستی که توسط موزعین صورت می پذیرد به طور متوسط از ۱۰۰ سفر شهری جلوگیری می نماید و مردم و سازمان ها با واگذاری امور و فعالیت های خود به واحدهای پستی می توانند از انجام سفرهای غیر ضروری جلوگیری نموده و به صورت مستقیم و غیر مستقیم در کاهش مشکلات شهری نقش آفرینی نمایند.
شهر تهران با توجه به موقعیت خاص جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود به عنوان مرکز اداری کشور ایران محسوب شده و در نقش یک ابر شهر در میان سایر شهرهای مهم جهان مطرح شده است. شهر تهران در سال ۱۳۹۰ بالغ بر ۸٫۴ میلیون نفر را در مساحتی حدود ۷۵۱ کیلومتر مربع در خود جای داده است و بر اساس آمار اعلام شده از سوی شهرداری تهران روزانه حدود ۱۵ میلیون سفر در شهر تهران انجام می شود. این سفرها را می توان در ۴ حوزه اصلی شامل: اداری و شغلی، خرید، تفریحی و آموزشی طبقه بندی نمود . سفرهای درون شهری، بویژه در شهری همانند تهران، چالش ها و معضلات متعددی در پی دارد به عنوان نمونه و بر اساس آمار ارائه شده در گزارش عملکرد شهرداری تهران در سال ۱۳۸۹، در شهر تهران تعداد ۸۲۴٫۴۱۷ تصادف خسارتی، ۲۲۴۵۲ تصادف جرحی و ۲۱۸ منجر به فوت اتفاق افتاده است و هزینه جرایم تخلفات راهنمایی و رانندگی، بالغ بر ۴۵۶ میلیارد ریال برآورد می شود و بیش از ۳٫۵۵۷ میلیون لیتر بنزین و ۹۵۰ میلیون لیتر گازوئیل به مصرف رسیده است و در نهایت ۱۰۳ روز هوای ناسالم و یک روز وضعیت هوای خطرناک وجود داشته است (گزیده آمار حمل و نقل ترافیک تهران:۱۳۸۹). اما مهمتر از موضوعات ذکر شده مسئله اتلاف زمان شهروندان تهرانی است که در سفرهای درون شهری و در ترافیک معابر اتفاق می افتد این موضوع به دلیل هدر رفتن سرمایه های مادی و معنوی کشور و اثر مستقم آن در کاهش بهره وری ملی و همچنین مشکلات روحی و روانی ناشی از آن حائز اهمیت بوده و مورد توجه مسئولین شهری می باشد.
با توجه به ماهیت، قابلیت ها و کارکرد های شبکه پستی، خدمات پست می تواند در دو حوزه اصلی اداری و شغلی و خرید به صورت مستقیم و غیر مستقیم و در حوزه های تفریحی و تحصیلی به صورت غیر مستقیم نقش آفرینی نموده و به عنوان یک ابزار جایگزین با توجه به نقاط دسترسی فراوان خود به نیابت از سایر سازمان ها و ارگان ها، فعالیت های مورد نیاز شهروندان را در قالب پیشخوان دولت و با ترکیب سرویس های نوین الکترونیک (برخط) با سرویس های سنتی مبتنی بر توزیع فیزیکی به مردم ارائه نماید و از سوی دیگر نقش تأثیر گذاری در ابعاد مختلف زندگی شهری به خصوص در حوزه های اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی ایفا نموده و تسهیل کننده و بهبود بخش شاخص هایی نظیر: آموزش،ارتباطات میان فردی،امنیت، کسب و کار، صرفه جویی، روابط اداری و…. خواهد شد.(مستندات تحقیقات بنیاد صنعتی ایران:۱۳۸۵:ص۳۴۵)
با توجه به مطالب مطرح شده سوال اصلی این است که آیا بین استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و ویژگی های کیفیت زندگی شهری رابطه وجود دارد؟
۳-۱- اهمیت و ضرورت پژوهش
در جهان امروز پست نقش یک ابزار ارتباطی قابل اعتماد، سریع و کم هزینه را ایفاء می کند و چنان با زندگی اجتماعی عجین شده است که بدون داشتن آن مردم و موسسات کارایی لازم را نداشته و به سختی می توانند از کوشش های خود، نتایج دلخواه را بدست آورند.
جامعه کنونی ایران نیز متأثر از شرایط جهانی نمی تواند بدون بهره مندی از یک نظام پستی پیشرفته و توانا، به شکوفایی و پویایی ادامه دهد. گستردگی حوزه فعالیت واحدهای پستی چنان است که خدمات پستی در اقصی نقاط کشور و در مناطقی که مردم از سایر وسایل ارتباطی نوین محرومند در اختیار مردم قرار می گیرد اما خدمات رسانی در روستاها و نقاط محروم تنها بخشی از توانمندی پست بوده و نقطه قابل اتکا و قوت آن خدمت رسانی در شهرهای بزرگ بر مبنای سرویس ها و خدمات سنتی و مبنتی بر فناوری های ارتباطی نوین می باشد. توسعه و گسترش خدمات پستی در شهرهای بزرگ- از جمله تهران- با حذف بخش غیر لازم ترافیک شهری (و حتی بین شهری) نه تنها می تواند به سالم سازی محیط زندگی شهری و سلامت مردم یاری رساند بلکه می تواند با ایجاد و صرفه جویی در اوقات مردم و کاهش هزینه های حمل مرسولات و هزینه استهلاک وسایل نقلیه شهری به اقتصاد کشور مدد رساند. همچنین ارتباطات پستی به هر شکل و شیوه ای که انجام می پذیرند به نوعی زائیده نیازهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه می باشند. فعالیت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی از جمله عوامل موثر و حیاتی و «مولد» پدیده ارتباطات علی الخصوص ارتباطات پستی به حساب می آیند. حضور پست در زندگی اجتماعی آنچنان پر رنگ شده که «حجم مبادلات پستی» می تواند معرف میزان تحرک و فعالیت یک جامعه و معیاری برای برآورد میزان رشد و توسعه آن باشد. پست نشان دهنده میزان فعالیتهای صنعتی، تحرک بازرگانی، توسعه اقتصادی و برآورد کننده تولید در بخش خدمات و در عین حال بیانگر عمق و ریشه جریان فعالیت های فکری، علمی، فرهنگی، اجتماعی و محیطی که اصطلاحاً تحت عنوان مفهوم «کیفیت زندگی شهری» قلمداد می شوند، می باشد. مستندات منتشره شده از سوی بانک جهانی نیز موید این نکته است که بین سرانه مرسولات پستی کشور ها با سرانه تولید ناخالص ملی آنها ارتباط وجود دارد. در این شرایط نگاه جدی به عملکرد پست، بی شک نگاهی زیر بنایی در توسعه کشور و به تبع آن چگونگی ارتباطات و سطح رفاه اجتماعی جامعه خواهد بود.(مستندات تحقیقات بنیاد صنعتی ایران:۱۳۸۵)
آمارهای ارائه شداه توسط اتحادیه پستی جهانی(UPU) نشان می دهند که روزانه بیش از ۱٫۲ میلیارد مرسوله پستی در جهان جابجا می شود. از طرفی بر اساس آمار اعلام شه از سوی شرکت پست جمهوری اسلامی ایران، سرانه مرسولات پستی کشور در پایان برنامه چهارم توسعه قریب ۱۲ مرسوله است و چشم انداز پیش بینی شده در برنامه پنجم توسعه رقم ۲۰ مرسوله در سال پایان برنامه، مد نظر دارد. این آمار در کشور های اروپایی بطور متوسط نزدیک به ۴۰۰ و در آمریکا، بیش از ۷۰۰ مرسوله است.(upu.com)
از سوی دیگر مطالعات انجام شده حاکی از این نکته است که حجم ترافیک مرسولات پستی در کشور سالانه حدود ۵ میلیارد فقره می باشد که تنها قریب به ۲۰ درصد آن جذب شبکه پستی کشور می شود و بخش معدودی از آنها توسط و موسسات حمل و نقل موازی نظیر پیک های موتوری، پایانه های مسافربری جابه جا شده اما بخش قابل ملاحظه ای از آنها توسط خود افراد که اصطلاحاً تحت عنوان «خود پستچی گری» تعبیر می شود، صورت می پذیرد که طبیعتاً تأثیر قابل ملاحظه ای بر روی زمان، هزینه، آلودگی زیست محیطی،تصادفات،حمل و نقل، ترافیک،سلامتی جسمی و روانی و … شهروندان خواهد داشت. ضمن اینکه بر اساس یکی از تحقیقات میدانی انجام شده توسط شرکت پست، بالغ بر ۶۰۰ نوع از خدماتی که توسط ادارات مختلف دولتی به مردم ارائه می شوند امکان ارائه آن ها به نیابت از سوی سایر نهادها و سازمانهای دولتی و شهری توسط ادارات و باجه های پستی وجود دارد که با توجه به نقاط تماس متعدد و گستردگی شبکه قبول و توزیع، پست قادر خواهد بود تا به عنوان بازوی دولت در کاهش معضلات شهری نقش آفرینی نماید.
عدم توجه کافی به تأثیر نهاد ارتباطی پست در جامعه، خصوصاً در حوزه مسائل شهری را می توان به شکل محسوس و قابل لمس در خلاء مطالعاتی و تحقیقات دانشگاهی مشاهده کرد، لذا اهمیت بررسی شناسایی انواع خدمات نوین پستی وتأثیر استفاده از جدید نظیر: بازار الکترونیک، پست ترکیبی و خدمات نیابتی به عنوان یک نظام ارتباطی هدفمند در حوزه خدمات رسانی عمومی بر روی کیفیت زندگی شهری کاملاً ضروری به نظر می رسد.
۴-۱- اهداف تحقیق
۱-۴-۱- هدف آرمانی
کمک به توسعه شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان
۲-۴-۱-هدف کلی
شناسایی تاثیر استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست بر ویژگی های کیفیت زندگی شهری شهروندان شهر تهران
۳-۴-۱- اهدف فرعی
سنجش ویژگی های محیط فیزیکی، اجتماعی و اقتصادی کیفیت ذهنی زندگی شهری شهروندان ساکن در منطقه ۱۳ پستی.
سنجش تأثیر استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست بر روی کیفیت زندگی اجتماعی شهروندان تهرانی
سنجش تأثیر استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست بر روی کیفیت زندگی اقتصادی شهروندان تهرانی
سنجش تأثیر استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست بر روی کیفیت زندگی فیزیکی و محیطی شهروندان تهرانی
۵-۱- سوالات تحقیق
۱-۵-۱ سوال اصلی تحقیق
استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست چه تأثیری بر ویژگیهای کیفیت زندگی شهری ساکنان منطقه ۱۳ پستی دارد؟
۲-۵-۱- سوالات فرعی:
۱- استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست چه نقشی بر کیفیت زندگی اجتماعی ساکنان منطقه ۱۳ پستی دارد ؟
۲- استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست چه نقشی بر کیفیت زندگی اقتصادی ساکنان منطقه ۱۳ پستی دارد ؟
۳- استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست چه نقشی بر کیفیت فیزیکی و محیطی ساکنان منطقه ۱۳ پستی دارد ؟
۴- استفاده از خدمات ارتباطی پسست چه نقشی بر کیفیت زندگی ساکنان منطقه ۱۳پستی دارد ؟
۶-۱- فرضیات تحقیق
در این تحقیق کیفیت زندگی اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی و محیطی با تأکید بر رویکرد ارتباطی مورد بررسی قرار می گیرد بنابراین فرضیه ­های ذیل ارائه می گردد .
۱-۶-۱- فرضیه اصلی
به نظر می رسد بین گرایش به استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و ویژگیهای کیفیت زندگی شهری رابطه معناداری وجود دارد .
۲-۶-۱-فرضیه فرعی
بین گرایش به استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و کیفیت اجتماعی زندگی شهری رابطه معناداری وجود دارد.
بین گرایش به استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و کیفیت اقتصادی زندگی شهری رابطه معناداری وجود دارد.
بین گرایش به استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و کیفیت فیزیکی و محیطی زندگی شهری رابطه معناداری وجود دارد.
بین میزان استفاده از خدمات ارتباطی نوین پست و و ویژگیهای کیفیت زندگی شهری رابطه معنا داری وجود دارد.
۷-۱- تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم و شاخص ­ها
تعاریف مفهومی، عبارات یا کلماتی هستند که واژه یا اصطلاحی گنگ و وسیعی را تشریح می­نمایند. تعاریف مفهومی باید دو صفت داشته باشند: الف) مفهوم باید با کلمات دیگری به جز خود آن مفهوم تعریف شود.
ب) تعریف مثبت بر تعریف منفی رجحان دارد(ساروخانی،۱۳۸۰:۹۰). بنابراین مفهوم سازی کاری بیش از تعریف ساده یا قراردادی واژگان فنی یک علم است. این کار، ساختن مفهوم انتزاعی برای فهمیدن امر واقعی است (کیوی و کامپنهود،۱۱۴:۱۳۷۰). در یک تحقیق علمی عدم مشخص کردن تعریف نظری مفاهیم مورد استفاده و تعیین حدود و ثغور آنها، ممکن است بین برداشت­های محقق و دیگران نوعی سوء تفاهم را بوجود آورد. از این رو با تعریف مفاهیم نظری تحقیق سعی گردید که ابتدا در باب مفاهیم بکاربرده شده در تحقیق حاضر یک پیش زمینه­ای حاصل گردد تا مفاهیم بکار برده شده، عملیاتی گردند.

• قلمرو تحقیق

• تعاریف

مقدمه
اندازه گیری عملکرد از موضوعاتی است که سابقه ای بس کهن به قدمت تشکیل زندگی گروهی انسان ها دارد و در طول تاریخ تا زمان حال، تحولات عمیقی را از سرگذرانده است. امروزه اندازه گیری و ارزیابی عملکرد یک سازمان برای مدیریت آن از ضرورت های بدیهی است، چراکه مدیریت یک سازمان بدون اندازه گیری عملکرد، مانند هدایت کشتی بدون ابزار ناوبری می باشد (ایران زاده و برقی، ۱۳۸۸).

مؤسسات و سازمان ها و دستگاه های اجرایی با هر ماموریت، رسالت، اهداف و چشم اندازی که دارند نهایتا در یک قلمرو ملی و یا بین المللی عمل می کنند و ملزم به پاسخگویی به مشتریان، ارباب رجوع و ذینفعان هستند تا شرکتی که هدفش سودآوری و رضایت مشتری است و سازمانی که هدف خود را اجرای کامل و دقیق وظایف قانونی و کمک به تحقق اهداف توسعه و تعالی کشور قرار داده، پاسخگو باشند. بنابراین، بررسی نتایج عملکرد، یک فرایند مهم راهبردی تلقی می شود. کیفیت و اثربخشی مدیریت و عملکرد آن عامل تعیین کننده و حیاتی تحقق برنامه های توسعه و رفاه جامعه است. ارائه خدمات و تولید محصولات متعدد و تامین هزینه ها از محل منابع، حساسیت کافی را برای بررسی تحقق اهداف، بهبود مستمر کیفیت، ارتقای رضایتمندی مشتری و شهروندان، عملکرد سازمان و مدیریت و کارکنان را ایجاد کرده است. در صورتی که ارزیابی عملکرد با دیدگاه فرآیندی و بطور صحیح و مستمر انجام شود، در بخش دولتی موجب ارتقاء و پاسخگویی دستگاه های اجرایی و اعتماد عمومی به عملکرد سازمان ها و کارایی و اثربخشی دولت می شود. در بخش غیر دولتی نیز موجب ارتقای مدیریت منابع، رضایت مشتری، کمک به توسعه ملی، ایجاد قابلیت های جدید، پایداری و ارتقای کلاس جهانی شرکت ها و مؤسسات می شود (رحیمی، ۱۳۸۵: ۴۱).
سازمان های امروزی می توانند، با ارزیابی و بازنگری در عملکرد خود در صحنه رقابت ها، به حیات خود ادامه دهند (تفرشی، ۱۳۹۱).
برنامه ریزی های همه جانبه و تصمیمات اثربخش پیرامون ارزیابی عملکرد^[۶] یک سیستم در هر سازمان، مستلزم انجام مطالعات گسترده و پژوهش های علمی دقیق می باشد. این کنکاش ها و تلاش ها در صورتی غنی و پربار خواهند بود که نظرات و تجارب محققان پیشین و صاحبنظران امر را نیز در دل خود داشته باشد. برای دستیابی به این مهم، مطالعات کتابخانه ای و غور در سوابق تحقیق بخش مهمی از هر پژوهش علمی را به خود اختصاص می دهد؛ ولو اینکه تحقیق ماهیت کتابخانه ای نداشته باشد.
در پژوهش حاضر سعی بر آن شده که به بررسی موضوع عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا و عوامل مؤثر بر آن از منظر فرآیندهای خرید و تامین کالا و همچنین موضوع رضایتمندی کاربران از زمان استقرار این سامانه پرداخته شود.
شرح و بیان مساله
مساله یعنی تفاوت بین وضع موجود و وضع مطلوب. به عبارت دیگر یعنی فاصله بین جایی که هستیم و جایی که می خواهیم باشیم. مساله وقتی حل می شود که توانسته باشیم وضع موجود را به وضع مطلوب تبدیل کرده باشیم (هیوبر^[۷]، ۱۹۸۰).
در عصرکنونی تحولات شگرف دانش مدیریت وجود نظام ارزیابی را اجتناب‌ناپذیر کرده است؛ به گونه‌ای که فقدان نظام ارزیابی در ابعاد مختلف یک سازمان، اعم از ارزیابی در استفاده از منابع و امکانات، کارکنان، اهداف و استراتژی ها را به عنوان یکی از علائم بیماری های آن سازمان قلمداد کنند (پاکروان، خوبیاری، ۱۳۹۱).
مساله ارزیابی عملکرد^[۸] سالیان زیادی است که محققان و کاربران را به چالش واداشته است. سازمان های تجاری در گذشته تنها از شاخص‌های مالی به عنوان ابزار ارزیابی عملکرد استفاده می‌کردند، تا اینکه «کاپلان و نورتن»^[۹] در اوایل دهه ۸۰ میلادی پس از بررسی و ارزیابی سیستم های حسابداری مدیریت، بسیاری از ناکارآیی‌های این اطلاعات را برای ارزیابی عملکرد سازمان ها نمایان ساختند که این ناکارآیی ناشی از افزایش پیچیدگی سازمان ها، پویایی محیط و رقابت بازار بود. هر سازمان به منظور آگاهی از میزان مطلوبیت و مرغوبیت فعالیت های خود به خصوص در محیط‌های پیچیده و پویا نیاز مبرم به ارزیابی دارد. از سوی دیگر فقدان وجود نظام ارزیابی و کنترل در یک سیستم به معنای عدم برقراری ارتباط با محیط درون و برون سازمان تلقی می‌شود که پیامدهای آن کهولت و در نهایت مرگ سازمان است. ممکن است بروز پدیده مرگ سازمانی به علت عدم وقوع یکباره آن، از سوی مدیران عالی سازمان ها احساس نشود، اما مطالعات نشان می‌دهد فقدان نظام کسب بازخورد، امکان انجام اصلاحات لازم برای رشد، توسعه و بهبود فعالیت های سازمان را غیرممکن می‌کند، سرانجام این پدیده مرگ سازمانی است (عادلی، ۱۳۸۴: ۱۲۵).
طرح توسعه فازهای ۱۰ گانه میدان گازی پارس جنوبی توسط شرکت نفت و گاز پارس^[۱۰] که یکی از شرکت های فرعی شرکت ملی نفت ایران است با واگذاری قراردادهای توسعه فازهای مختلف پارس جنوبی به پیمانکاران داخلی و خارجی که عمدتا با جلب سرمایه گذاری خارجی بوده است انجام گرفته و می گیرد. پنج پالایشگاه مستقل در مجاورت یکدیگر در دو کیلومتری ساحل خلیج فارس در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس در بندر عسلویه واقع در استان بوشهر و در فاصله ۲۷۰ کیلومتری شرق شهر بوشهر قرار گرفته است. موقعیت منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس نسبت به بندر امام ۵۰۰ کیلومتر به دریای آزاد نزدیکتر بوده و این نزدیکی به دریای آزاد و تاسیس منطقه ویژه این امکان را می دهد که با کاهش هزینه های حمل و نقل دریایی، بیمه و ریسک، مزیت نسبی قابل ملاحظه ای برای محصولات پالایشگاه ها ایجاد گردد. در این مجموعه به ازاء هر فاز به صورت تقریبی به حدود ۲۵۰ نفر نیروی بهره بردار مهندسی، نظارت بر عملیات، تعمیرات و پشتیبانی نیاز است و در مجموع برای ۱۰ فاز در حدود ۲۵۰۰ نفر نیروی متخصص و کارشناس جهت عملیات بهره برداری از پنج پالایشگاه مستقل در کنار یکدیگر مشغول به کار خواهند شد (رضایی منش، ۱۳۸۴).
در این شرکت ساختار بهره برداری نیروی انسانی بر اساس روزکار عادی و سکونت در منازل سازمانی شهرک توحید واقع در شهر جم ـ واقع در هفتاد کیلومتری پالایشگاه ـ در نظر گرفته شده است. در حال حاضر مرحله اول منازل سازمانی شامل مجموعه آپارتمان های ۳۷۲ واحدی مورد بهره برداری قرار گرفته و بخشی از کارکنان متأهل به همراه خانواده هایشان در این منازل اسکان یافته اند. به دلیل آماده نبودن قسمت اعظم منازل سازمانی، بخشی از نیروهای کاری که عمدتاً شامل کارکنان مجرد و نیز کارکنان با سابقه ای که از سایر پالایشگاه ها به پارس جنوبی منتقل شده اند، به صورت اقماری دو هفته کار و اقامت در کمپ شیرینو که حدود سی دقیقه تا پالایشگاه فاصله دارد و یک هفته استراحت مشغول به کار می باشند (شعبانپور^[۱۱]، ۱۳۸۳).
مدت زمان نسبتا کوتاهی که از تأسیس این شرکت می گذرد و به اصطلاح نوپا بودن آن باعث شده که مراکز علمی و دانشگاه ها فرصت چندانی را جهت انجام طرح های تحقیقاتی بر روی ابعاد مختلف فعالیت این مجتمع عظیم نیافته باشند. میدان گازی پارس جنوبی، یکی از بزرگ ترین منابع گازی جهان است که بر روی خط مرزی مشترک ایران و قطر در عمق حدود ۳۰۰۰ متری زیر کف خلیج فارس و حدود ۱۰۵ کیلومتری سواحل ایران قرار دارد و یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی کشور به شمار می‌رود. مساحت این میدان ۹۷۰۰ کیلومتر مربع است که سهم متعلق به ایران۳۷۰۰ کیلومتر مربع وسعت دارد. ذخیره گاز این بخش از میدان ۱۴ تریلیون متر مکعب گاز به همراه ۱۸ میلیارد بشکه میعانات گازی است که حدود ۸ درصد از کل گاز دنیا و نزدیک به نیمی از ذخائر گاز کشور را شامل می‌شود.
اهداف توسعه ای مخزن پارس جنوبی عبارتند از:
۱- پاسخگویی به نیازهای روز افزون مصرف گاز کشور
۲- جایگزین نمودن گاز طبیعی به جای نفت و فرآورده های آن و افزایش سهم گاز در سبد انرژی مصرف داخلی به منظور صرفه جویی انرژی
۳- صادرات گاز، میعانات گازی و گاز مایع (^[۱۲]LPG)
۴- تحویل میعانات گازی به عنوان خوراک ارزان و منبعی پایدار به صنایع پتروشیمی
۵- تحویل اتان موجود در گاز منطقه که حدود ۵.۵ درصد برآورد شده است به پتروشیمی برای تولید اتیلن و مشتقات آن.
سایر ویژگی های خاص این مجتمع عظیم که انگیزه انجام این طرح پژوهشی می باشد عبارتند از:

• موقعیت فوق العاده استراتژیک شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در سطح ملی و عرصه بین المللی

• سرمایه گذاری های عظیم مالی انجام شده در این منطقه

• کسب درآمد ارزی و افزایش ثروت ملی سالانه کشور

• اشتغال زایی وکارآفرینی و راه اندازی ده ها زنجیره تولید میان و پایین دستی و صنایع تبدیلی

• ایجاد خوراک برای صدها کارخانه و واحدی تولیدی و اقتصادی در سراسر کشور و غیره^[۱۳].

از ابتدای سال ۱۳۸۶ سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی با هدف تهیه و تأمین اطلاعات صحیح و به موقع جهت تصمیم‌گیری، برنامه‌ریزی و کنترل دقیق فعالیت های مربوط به تدارکات کالای مورد نیاز در راستای جلوگیری از رکود و یا وقفه در عملیات روزمره، نگهداری مؤثر و ایمن دستگاه ها و تجهیزات واحدها و همچنین انجام پروژ‌ه‌ها و برنامه‌های از قبل پیش‌بینی شده شروع به فعالیت کرده است.
از دیگر اهداف تعریف شده برای این سامانه، مدیریت و کنترل موجودی انواع کالاها در انبارهای شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی بوده که از یک طرف از کمبود کالا و خسارت‌های ناشی از آن جلوگیری کرده و از سوی دیگر با دادن اطلاعات درست و بهنگام از این موجودی ها از انجام خریدهای بی‌رویه و در نتیجه انباشت سرمایه ممانعت بعمل آورد.
با توجه به این ویژگی ها و آگاهی از نقش اساسی این مجتمع در آینده کشور، انجام طرح های پژوهشی پیرامون موضوع ارزیابی همه جانبه سیستم جامع یکنواخت کالا به عنوان ابزار مهمی که چند سالی است از زمان عملیاتی شدن این سامانه می گذرد ضرورتی است که در این برهه زمانی احساس می شود. لذا این تحقیق با هدف بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، جهت ارائه پیشنهادات اصلاحی انجام می شود.
اهمیت و ضرورت موضوع پژوهش
بهبود مستمر عملکرد سازمان ها، نیروی عظیم هم‌افزایی^[۱۴] ایجاد می‌کند که این نیروها می‌توانند پشتیبان برنامه رشد، توسعه و ایجاد فرصت‌های تعالی سازمانی شود. بدون بررسی و کسب آگاهی از میزان پیشرفت و دستیابی به اهداف و بدون شناسایی چالش‌های پیش روی سازمان و کسب بازخورد و اطلاع از میزان اجرای سیاست‌های تدوین شده و شناسایی مواردی که به بهبود جدی نیاز دارند، بهبود مستمر عملکرد میسر نخواهد شد. این چالش ها در مورد برخی سازمان ها از درجه اهمیت بیشتری برخوردار هستند. تمامی موارد یادشده بدون اندازه‌گیری و ارزیابی امکان‌پذیر نیست (پاکروان، خوبیاری، ۱۳۹۱).
لرد کلوین^[۱۵] فیزیکدان انگلیسی در مورد ضرورت اندازه‌گیری می‌گوید: “هرگاه توانستیم آنچه درباره آن صحبت می‌کنیم اندازه گرفته و در قالب اعداد و ارقام بیان کنیم می‌توانیم ادعا کنیم درباره موضوع مورد بحث چیزهایی می‌دانیم، در غیر این صورت آگاهی و دانش ما ناقص بوده و هرگز به مرحله بلوغ نخواهد رسید”. علم مدیریت نیز مبین این مطالب است. هرچه را که نتوانیم اندازه‌گیری کنیم نمی‌توانیم کنترل کنیم و هرچه را که نتوانیم کنترل کنیم مدیریت آن امکان‌پذیر نخواهد بود. موضوع اصلی در تمام تجزیه و تحلیل‌های سازمانی، عملکرد است و بهبود آن مستلزم اندازه‌گیری است و از این رو یک سازمان بدون سیستم ارزیابی عملکرد قابل تصور نیست (رحیمی، ۱۳۸۵).
بهره‌گیری از نظام های کنترل و سنجش عملکرد در کسب و کار را می‌توان با سیستم کنترل خودرو مقایسه کرد. فرمان، گاز و ترمزها راننده را قادر می‌سازند تا کنترل سرعت و جهت خودرو را در دست داشته باشد. تجهیزات داشبورد نیز ارائه اطلاعات مهم سرعت و اعلام به موقع خطرات احتمالی ناشی از وجود مشکل در سیستم اتومبیل را به عهده دارند سازمان های دارای عملکرد مطلوب مانند اتومبیل مسابقه‌ای هستند که سرعت بالایی دارند بنابراین نیازمند نظام های کنترل و سنجش عملکرد بوده تا از طریق آن مدیران بتوانند به بالاترین میزان عملکرد موجود دست یابند (سایمونز^[۱۶]، ۲۰۰۰).
با توجه به اهمیت استراتژیک و جایگاه ویژه شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در تامین نیازهای انرژی و اقتصادی کشور، این مجموعه بزرگ هم از این قاعده مستثنی نبوده و هرگونه اشتباهی در تصمیم گیری ها هزینه های هنگفت و جبران ناپذیری را برای شرکت و بدنبال آن مملکت به بارخواهد آورد. اطمینان از تامین به موقع کالاها و پاسخ به نیازهای تدارکاتی و عملیاتی آن از اهمیت بسزایی برخوردار است و در این راستا سیستم جامعی که بتواند این حجم بالای عملیات کالا را مدیریت و تامین و کنترل نماید در رﺃس و کانون توجه قرار دارد.
لذا موضوع بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا و آگاهی از عوامل تأثیرگذار بر این مقوله در شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت می باشد و می تواند راهکارهای ارزنده ای را ارائه دهد. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی انجام می گیرد.
اهداف تحقیق
الف- هدف اصلی
بررسی عملکرد سیستم جامع یکنواخت کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی
ب- اهدف فرعی
۱-بررسی تأثیر استفاده از سیستم جامع یکنواخت کالا بر فرایند تهیه و تدارک کالا در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.
۲-بررسی تأثیر استفاده از سیستم جامع یکنواخت کالا، بر رضایتمندی کاربران آن در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی.

۲-۲۴- انواع خدمات به کم بینایان و نابینایان .
۲-۲۵- ابزارهای رایانه ای برای کم بینایان و نابینایان .

۲-۲۵-۱- بزرگ نمایی اپتیکی .
۲-۲۵-۲- ایجاد بزرگ نمایی با نرم افزار .
۲-۲۵-۳- مبدل متن به شنیداری .
۲-۲۵-۴- سیستم های شنوا .
۲-۲۵-۵- سیستم های مبدل بریل .
انتخاب بیمار برای تجویز سیستم های رایانها ی .
۲-۲۶- فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیر آن بر ارتقاء دسترسی نابینایان به متون جدید .
۲-۲۷- وضعیت کشورهای جهان در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات برای نابینایان .
۲-۲۸- محصولات نرم افزاری و سخت افزاری تولید شده برای نابینایان .
۲-۲۸-۱- برنامه جاوز .
۲-۲۸-۲- پک جاز .
پیشینه های پژوهش .
پژوهش های انجام شده در ایران .
پژوهش های انجام شده در خارج از ایران .
فصل سوم: روش شناسی پژوهش .
۳-۱- مقدمه .
۳-۲- روش پژوهش .
۳-۳-جامعه پژوهش .
۳-۴- شیوه نمونه گیری .
۳-۵- ابزار گردآوری داده‌ها .
۳-۶- روایی و پایایی پرسشنامه .
۳-۶-۱-روایی .
۳-۶-۲-پایایی .
۳-۷- روش‌ تجزیه و تحلیل یافته‌ها .
فصل چهارم: یافته های پژوهش .
مقدمه .
ویژگیهای جمعیت شناختی .
پاسخگویی به سؤالات پژوهش .
سؤال اول: ماهیت نیازهای اطلاعاتی نابینایان در ایران به چه صورت است؟ .
سؤال دوم: ویژگی های خاص رفتار اطلاعاتی نابینایان در این کدام است؟ .
سؤال سوم: هر کدام از رسانه های اطلاعاتی خاص در تامین نیاز اطلاعاتی نابینایان در ایران چقدر سهم دارند؟ .
سؤال چهارم: نابینایان تا چه اندازه از منابع اطلاعاتی خاص برای تامین نیاز اطلاعاتی خود استفاده می کنند؟ .
سؤال پنجم: استفاده نابینایان از فناوری اطلاعات (منابع الکترونیکی و شبکه‌ی جهانی اینترنت) به چه میزان است؟ .
سؤال ششم: نابینایان تا چه اندازه به استفاده از کتابخانه احساس نیاز می کنند؟ .
سؤال هفتم: میزان استفاده نابینایان از ابزارها و فناوری‌های موجود برای تامین نیازهای اطلاعاتی چقدر است؟ .
سؤال هشتم: میزان تامین انتظارات نابینایان ایران از خدمات کتابخانه‌‌ای و مراکز اطلاع‌رسانی چقدر است؟ .
سؤال نهم: نیازهای اطلاعاتی نابینایان از خدمات کتابخانه‌‌ای و مراکز اطلاع‌رسانی تا چه میزان تامین می‌شود؟ .
سؤال دهم: میزان راهنمایی به نابینایان برای استفاده از کتابخانه، منابع اطلاعاتی و نرم‌افزارها چقدر است؟ .
سؤال یازدهم: چگونه نابینایان از خدمات بخش نابینایان در کتابخانه‌‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی اطلاع می یابند؟ .
سؤال دوازدهم: نابینایان از نحوه استفاده از تجهیزات و نرم‌افزارهای ویژه نابینایان در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی چقدر رضایت دارند؟ .
سؤال سیزدهم: موانع و مشکلات نابینایان ایران در دسترسی به اطلاعات مورد نیاز خود کدامند؟ .
سوال چهاردهم: نابینایان تا چه اندازه از امکانات آموزشی تدارک دیده شده از سوی کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی را بر رفتار اطلاعاتی خود موثر می دانند؟ .
سؤال پانزدهم: شرایط مورد نیاز برای افزایش مراجعه نابینایان به کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی کدامند؟ .
سؤال شانزدهم: منابع مورد نیاز برای آموزش و راهنمایی استفاده از نرم‌افزارهای ویژه نابینایان به ترتیب اولویت کدامند؟ .
آزمون فرضیه ها .
فرضیه های نیاز اطلاعاتی .

جدول ۴-۳ توصیف ویژگی­های آمادگی جسمانی آزمودنی­ها در ۳ گروه ………………………………………………۸۰
جدول ۴-۴ مقایسه تغییرات وزن بدن بین سه گروه………………………………………………………………………………..۸۱
جدول ۴-۵ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به وزن بدن در گروه ­های تجربی و کنترل ……………………….۸۱
جدول ۴-۶ مقایسه تغییرات درصد چربی بین سه گروه……………………………………………………………………………۸۲
جدول ۴-۷ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به درصد چربی در گروه ­های تجربی و کنترل……………………۸۲
جدول ۴-۸ مقایسه تغییرات وزن­چربی بین سه گروه………………………………………………………………………………..۸۳
جدول ۴-۹ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به وزن­چربی در گروه ­های تجربی و کنترل ……………………….۸۳
جدول ۴-۱۰ مقایسه تغییرات وزن­بدون­چربی بین سه گروه……………………………………………………………………..۸۴
جدول ۴-۱۱ مقایسه تغییرات نسبت کمر به لگن بین سه گروه………………………………………………………………۸۵
جدول ۴-۱۲ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به نسبت کمر به لگن در گروه ­های تجربی و کنترل ……..۸۵
جدول ۴-۱۳ مقایسه تغییرات توان هوازی بین سه گروه………………………………………………………………………….۸۶
جدول ۴-۱۴ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به توان هوازی در گروه ­های تجربی و کنترل …………………۸۶
جدول۴-۱۵ مقایسه تغییرات فشارخون سیستولی بین سه گروه………………………………………………………………۸۷
جدول ۴-۱۶ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به فشارخون سیستولی در گروه ­های تجربی و کنترل ……۸۷
جدول ۴-۱۷ مقایسه تغییرات فشارخون دیاستولی بین سه گروه………………………………………………………………۸۸
جدول ۴-۱۸ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به فشارخون دیاستولی در گروه ­های تجربی و کنترل ……..۸۸
جدول ۴-۱۹ مقایسه تغییرات ضربان قلب بین سه گروه……………………………………………………………………………۸۹
جدول ۴-۲۰ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به ضربان قلب در گروه ­های تجربی و کنترل ………………….۸۹
جدول ۴-۲۱ مقایسه تغییرات ظرفیت حیاتی اجباری بین سه گروه………………………………………………………..۹۰
جدول ۴-۲۲ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به ظرفیت حیاتی اجباری در گروه ­های تجربی و کنترل…۹۰
عنوان صفحه
جدول ۴-۲۳ مقایسه تغییرات حجم بازدمی با فشار در یک ثانیه بین سه گروه………………………………………..۹۱
جدول ۴-۲۴ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به حجم بازدمی با فشار در یک ثانیه در گروه ­های تجربی و کنترل……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………۹۱
جدول ۴-۲۵ مقایسه تغییرات حداکثر تهویه­ ارادی بین سه گروه……………………………………………………………..۹۲
جدول ۴-۲۶ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به حداکثر تهویه­ ارادی در گروه ­های تجربی و کنترل …….۹۲
جدول ۴-۲۷ مقایسه تغییرات توان بی­هوازی بین سه گروه………………………………………………………………………۹۳
جدول ۴-۲۸ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به توان بی­هوازی در گروه ­های تجربی و کنترل ……………..۹۳
جدول ۴-۲۹ مقایسه تغییرات بشین و برس بین سه گروه………………………………………………………………………..۹۴
جدول ۴-۳۰ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به بشین و برس در گروه ­های تجربی و کنترل ………………۹۴
جدول ۴-۳۱ مقایسه تغییرات خیزتنه بین سه گروه……………………………………………………………………………….۹۵
جدول ۴-۳۲ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به خیزتنه در گروه ­های تجربی و کنترل ………………………۹۵
جدول ۴-۳۳ مقایسه تغییرات قدرت دست بین سه گروه……………………………………………………………………….۹۶
جدول ۴-۳۴ نتایج آزمون تعقیبی شفه مربوط به قدرت دست در گروه ­های تجربی و کنترل ………………۹۶
فصل اول
طرح تحقیق

مقدمه
امروزه توجه به کیفیت زندگی و تلاش برای ارتقاء سطح تندرستی و پیشگیری از امراض مختلف از اولویت­های ملی است و نه فقط مجامع علمی، تخصصی و طبی، بلکه عامه مردم نیز بطور روزافزونی از تأثیرات عمیق شیوه زندگی بر میزان سلامت جسمی و روحی و کیفیت زندگی، آگاه شده ­اند. اهمیت فعالیت بدنی به عنوان بخش مکمل یک زندگی سالم گسترش یافته است. علاوه بر این، شواهد علمی دال بر فواید سلامت بخشی تمرین و ورزش در حال افزایش است (۱). تمرین در پیشگیری از بیماری فقر حرکتی مؤثر است. بیماری فقر حرکتی ناشی از فعالیت جسمانی کم است. بیماران مبتلا به فقر حرکتی به کاهش انعطاف­پذیری، انحطاط قلب و عروق، ضعف عضلات و استخوان، سوء عملکردی روده و مثانه دچار می­شوند. عدم فعالیت جسمانی عامل خطرناکی در آمادگی برای امراض قلبی و سکته­ی قلبی است. به علاوه فشارخون و چاقی از عوامل مهم و خطرناک مرتبط با امراض قلبی هستند که با تمرینات بدنی منظم قابل کنترل هستند(۲).

گسترش شناخت رابطه روح، جسم و ذهن به تمایل فزاینده­ی انجام تمرینات سلامتی سنتی از قبیل یوگا منجر شده است. لغت یوگا^[۱] خود به ذهن دانا و حکیم اطلاق می­ شود، و به معنی وحدت و یگانگی است (۳). هاتا یوگا از دو واژه­ تشکیل یافته­است. (ها) به معنای خورشید و (تا) به معنای ماه که به ترتیب به منزله روح و فکر آدمی می­باشند. در واقع این دو اشاره به انرژی مثبت و منفی بدن آدمی دارند که در یوگا به تعادل می­رسند (۴). بیشتر سبک های یوگا بر اساس مسیر هشت گانه­ای شامل حرکات بدنی، تمرینات تنفسی، گام­های موثر بر تمرکز حواس، مراقبه و رفتارهای اخلاقی است، که در جهت تقویت تمرکز و آرام کردن فکر عمل می­ کند. اگر ورزش یوگا به طور صحیح انجام شود می ­تواند بر سطوح ساختاری، فیزیولوژی، احساسی- روانی و روحی اثرات قابل توجهی بگذارد (۵). تنفس خوب تأثیرات زیادی در کیفیت زندگی انسان می­ گذارد. در واقع نه تنها ضامن سلامتی فیزیکی است, بلکه باعث تقویت حالات احساسی و هیجانی شده و تعادل روحی, روانی را نیز به دنبال دارد (۶). به اعتقاد سانگ^[۲] فشارهای ذهنی و جسمی اساس نتیجه تنفس سریع­تر، ضربان قلب تندتر و انقباض رگ­های خونی می باشند که سبب می­شوند تا قلب سخت­تر کار کند و فشار خون بالا برود. در تمرینات یوگا به دلیل برقرار کردن ارتباط منظم با انجام آگاهانه­ی تمرینات بدنی، جریان خون تحریک شده و فشار خون بالا کاهش می­یابد (۷). روش های یوگا می ­تواند برای نیازهای مردم با هر وضعیت جسمی و هر سنی از ۵ سال به بالا مناسب باشد. حتی اگر برخی از افراد نتوانند بعضی از فعالیت­های فیزیکی لازم را انجام دهند، باز هم قادر خواهند بود تا از تکنیک­های، تنفسی و تفکری آن بهره­مند گردند (۸). اصول یوگا آرامش روانی، تعادل و هماهنگی ارکان روان انسان را تامین می­نماید و نوید دهنده بهبود معنی­داری در بهزیستی جسمی و روانی است (۹). چاقی یک مشکل همه­گیر تندرستی است و تقریبا ۲۰ % بزرگسالان تا حدی دارای وزن زیادی هستند. چاقی و اضافه وزن رول مهمی را در بیماری­های گوارشی و مسائل بهداشتی و یا کوتاه شدن زمان زندگی بازی می­ کنند (۱۰). یوگا بهترین روش شناخته شده در ایجاد وضعیتی مناسب برای کنترل وزن محسوب می­ شود. در این ورزش به گردش خون، تنفس و غده تیروئید که در کنترل وزن نقش اساسی دارد توجه شده­است. تمرین­های کششی و تنفسی یوگا علاوه بر تسکین عضلات و سیستم عصبی، مستقیما بر هضم غذا تأثیر می­ گذارد و به متعادل شدن وزن کمک می­ کند. علارغم توصیه پزشکان بر استفاده از پروتئین در کاهش وزن، یوگا بر آرامش فکری تاکید می­ کند (۱۱). عواملی همچون استقامت و قدرت عضلانی برای سلامتی مهم هستند. این عوامل در حفظ وضعیت قامت و بهبود ظاهر شخص مفید هستند؛ زیرا قدرت عضلانی محافظت کننده ­ای نیرومند برای مفاصل است و از آسیب­های مفصلی می­کاهد. میلیون­ها نفر از مردم از کمر درد رنج می­برند و ضعف عضلات شکم و فقدان انعطاف­پذیری در این عارضه مؤثر است. تقویت عضلات و توسعه انعطاف­پذیری به بهبود کمر درد کمک می­ کند(۳). کاهش در انعطاف­پذیری حتی موجب اختلال در حفظ راستای قامت و به دنبال آن بروز درد می­ شود که در نهایت محدود شدن دامنه­ حرکتی و یا درد مفصلی مزمن را به دنبال دارد. همچنین افزایش قدرت به بهبود و حفظ عضلات و مقدار سوخت و ساز پایه، کاهش خطر آسیب­ها، جلوگیری از پوکی استخوان، کاهش کمر درد، تسکین دردهای آرتروز، بهبود سلامت روانی و احتمالا کاهش و کنترل فشارخون، بهبود سطح کلسترول و به ویژه کنترل قند خون کمک می­ کند(۱). تحقیقات زیادی نشان داده­اندکه یوگا قدرت عضلات و انعطاف­پذیری را افزایش می­دهد(۱۲, ۱۳, ۱۴, ۱۵). همچنین امروزه متخصصان مختلف اروپایی و آمریکایی به این نکته پی برده­اند، که یوگا به دلایل علمی تسکین بخش اعصاب است، زیرا بیشتر ارگان­های بدن به وسیله­ اعصاب کنترل می­شوند، که سرچشمه­ی آن­ها در ستون مهره­ها قرار دارند. همچنین اغلب درد­های مفصلی به وسیله­ برخی از مهره­های تیره پشت تولید می­گردند؛ و یا جابجاشدن مهره­ها باعث ایجاد فشار بر روی سلسله اعصاب می­گردد (۱۶).
یکی دیگر از ورزش­هایی که اخیرا در کشور ما بخصوص در بین زنان طرفداران زیادی پیدا کرده است، ورزش ایروبیک می­باشد. ورزش ایروبیک^[۳] یا حرکات موزون به عنوان یکی از شیوه ­های تمرینی برای کسب آمادگی جسمانی به کار می­رود. این شیوه تمرینی امروزه به شکل ورزشی مفرح و مهیج و پرطرفدار جلوه کرده و در دهه­ ۱۹۶۰ سال­های آغازین خود را سپری کرد و در سال ۱۹۸۰ در زمره­ی پر طرفدارترین ورزش دنیا به حساب آمد (۱۷). این تمرینات علاوه بر ایجاد سازگاری­های قلبی- تنفسی به کارایی دستگاه تنفس می­افزاید. تمرین هوازی مداوم و با شدت متوسط به بالا علاوه بر کاهش تنش عضله (تنش عضله ممکن است، ایجاد درد کند) با کاهش در حالت اضطراب، فشارخون و ضربان قلب همراه است (۱۸). مدارک قابل توجهی نشان می­ دهند که شرکت در تمرین ایروبیک فواید فیزیولوژیک و روان شناختی مهمی دارد (۱۹). همچنین ورزش ایروبیک سبب افزایش سطح بتا اندورفین که باعث بهبود افسردگی و مشکلات روانی می­ شود، خواهد شد (۲۰).
به نظر می­رسد یکی از روش­های تعاملی که بر ابعاد جسمانی انسان به خوبی تأثیر گذاشته و باعث پرورش آن­ها می­ شود، تمرینات یوگا و ایروبیک ­باشد. از این­رو می­توان از این روش­ها­ برای بهبود بعضی اختلالات و بیماری­های روحی و جسمی افراد و یا به عنوان روش کمکی در درمان استفاده نمود. با توجه به اینکه این دو ورزش در کشور ما هواداران زیادی پیدا کرده، لذا این پژوهش می ­تواند اطلاعات مفیدی را در حیطه­ی تمرینات یوگا و ایروبیک و اثرات آن در اختیار محققین و متخصصان تربیت بدنی و علوم ورزشی قرار دهد.
۱-۲- شرح و بیان مسئله
پیشرفت تکنولوژی فعالیت انسان را از بدنی به فکری هدایت کرده­است. انسان امروز به میزان زیادی عدم فعالیت را تجربه می­ کند که یک امر مهم در پیدایش بیماری­های مختلف است. این امر موجب به خطر افتادن سلامتی و کاهش عملکرد اعضای حرکتی، قلبی- عروقی، دستگاه تنفس و دیگر اندام­های بدن می­گردد. کاهش توانایی­های عملکردی بدن انسان در دنیای مدرن، با افزایش بیماری­های فشارخون و چاقی همراه است. این بیماری­ها از جمله مواردی هستند که با فعالیت­های بدنی منظم می­توانند درمان شوند (۲۱).
یکی از روش­های جدید که در این زمینه می ­تواند مؤثر واقع شود، ورزش یوگا است. تمرینات یوگا باعث بهبود قابل ملاحظه­ای شاخص­ های سلامت عمومی و قلبی­-­ عروقی و همچنین موجب بهبود جنبه­ های مرتبط با سلامتی و آمادگی جسمانی می­گردد، بدون اینکه دارای اثرات جانبی نامطلوب خاصی باشد (۲۲). همچنین تمرینات یوگا در بهبود عوامل روانی و کاهش اضطراب و استرس اثرگذار است (۲۳). بر طبق نتایج تحقیق شستوپال^[۴] شرکت دانشجویان درکلاس­های یوگا فواید جسمانی و روانی مثبتی را از طریق افزایش تغییرات در خود پنداری و عزت نفس و مولفه­های انعطاف پذیری و استقامت فراهم می ­آورد(۲۴). تمرینات یوگا علاوه بر بهبود چشم­گیر در انعطاف­ تنه و همسترینگ (۲۵)، سبب افزایش قدرت و بهبود کارایی تنفس می­ شود(۲۶، ۲۷). در بیماران مبتلا به سرطان، انجام تمرینات یوگا می ­تواند علائم بیماری را کنترل کرده، استرس را کاهش دهد و کیفیت زندگی بیماران را ارتقاء بخشد (۲۸). تمرینات یوگا باعث کاهش فعالیت سامانه­ی عصبی مرکزی و خودکار در طی تمامی حالت­های پراسترس می­ شود و با کاهش فعالیت سامانه عصبی سمپاتیک سبب کاهش کاتکولامین پلاسما می شود، حتی در برابر برخی از تمرین­ها مانند پرانایاما، بسیاری از عوامل زیستی­ـ شیمیایی مانند کولین استراز سرم، لیپید سرم، کلسترول سرم و قند خون کاهش پیدا می­ کند(۲۹). در اغلب فعالیت­های بدنی، هدف انجام حرکات جسمانی بدون دخالت فکر است، اما در یوگا چنین نیست زیرا هدف نهایی انجام هر حرکت در کمال هوشیاری فکر می­باشد یا به عبارتی با اندیشه متمرکز، هر حرکت با بهره­ گیری از فکر و فارغ از هر احساس دیگری انجام می­ شود به همین جهت روح و جسم در تمرینات یوگا توام می­شوند (۱۱). در طول جلسات یوگا تمرین ها در وضعیتی اجرا می شوند که در یک زنجیره از توالی حرکات به یکدیگر متصل هستند که این زنجیره­ها بدون تکرار است. شواهد نشان می­دهد که اجرای منظم این توالی حرکات باعث بیشتر شدن انعطاف پذیری جسمی، قدرت عضلات و افزایش زنده­دلی و کاهش فشارهای روانی می­ شود و بیماری قلبی- عروقی را کاهش می­دهد (۳۰).
اساس ورزش ایروبیک از حرکات موزون و سنتی کشورهای اروپایی است. شیوه تمرینی ایروبیک موجب توسعه و افزایش آمادگی هوازی می­ شود و این مسأله موجب افزایش قدرت، سرعت و هماهنگی بین اعصاب و عضلات، انعطاف پذیری و چابکی می­ شود. در اجرای حرکات ایروبیک تمرکز ذهنی از اهمیت بسزایی برخوردار است. این مسأله موجب رشد ذهنی و توسعه خلاقیت می­ شود (۳۱). بررسی­ها نشان می­دهد که فعالیت بدنی (هوازی) با تکرار­، شدت و مدت مناسب و بر اساس برنامه ­های منظم، مزایای چشمگیری در برداشته و در مواردی موجب پیشگیری از گسترش برخی بیماری­ها می­شوند. اگر چه تمرینات هوازی می ­تواند موجب بهبود عملکرد سیستم­ها و بخش­های مختلف بدن از قبیل تنفس و انتقال اکسیژن، قلب و عروق، سیستم عصبی، سیستم غدد داخلی، حجم خون عضله و ترکیب بدن می­ شود ولی اغلب از بعد سلامتی نیز مورد توجه است و می ­تواند منجر به کاهش فشارخون، چربی، کلسترول و تری­گلیسرید، ناراحتی­های ارتوپدی و بیماری­های قلبی شود (۱). کوپر محقق و فیزیولوژیست معروف معتقد است که، تمرینات ورزشی هوازی کلیدی است برای گشودن دری که آن را تندرستی جسمانی و روانی می­نامند. به نظر تعدادی از محققان همچون بلو^[۵] و کاواناف، نقش معجزه آمیز دویدن در کاهش افسردگی انکارناپذیر است(۳۲). شرکت در فعالیت­های بدنی ریتمیکی، هماهنگی همه اندام­ها و دستگا­ه­های بدن را بالا می برد و نقش محافظتی بر توانایی عملکردی قلبی- عروق، دستگاه تنفس، غدد، اعضای حرکتی و دستگاه­ عصبی دارد. طبق تحقیقات انجام شده توسط نویسنده­های مختلفی همچون دوراسکویک و همکاران^[۶] (۱۹۹۲)، پاتون و همکاران^[۷] (۱۹۹۶)، اسچمیت و همکاران^[۸] (۲۰۰۱)، چمبلیس^[۹] (۲۰۰۵) و کوستیک و همکاران^[۱۰] (۲۰۰۶) تأثیر مثبت فعالیت­های بدنی ایروبیک در جهت بهبود کیفی توانایی­های عملکردی، ترکیب بدنی و قدرت عضلات را تأیید کرده ­اند (۲۱).