قضاوت درباره‌ی صراحت عبارات
قضاوت دربار ه ی نتیجه‌گیری
قضات درباره‌ی چگونگی کاربرد اصل خاص عبارات
قضاوت درباره‌ی اعتبار مشاهدات
قضاوت درباره‌ی تضمین نتایج استقرایی
قضاوت درباره‌ی صریح و روشن بودن مسئله
قضاوت درباره‌ی مفروضات
قضاوت درباره‌ی کفایت تعاریف
قضاوت درباره‌ی نحوه‌ی پذیرش عبارات،
آنچه در فهرست انیس قابل توجه است، تأکید بر قضاوت به‌صورت عنصری اصلی در تفکر انتقادی است، اما هیچ‌کدام از مهارت‌های ذکرشده را نمی‌توان به همه‌ی مسائل تعمیم داد. به‌کارگیری آن‌ها در موقعیت‌های ویژه به موضوعات خاص مربوط به آن موقعیت و درک و فهم معنای مسئله بستگی دارد (شعبانی ،۱۳۹۳تابستان: ۸۲ تا ۸۵).
هیچ دوچیزی، چه این چیزها دو اثر انگشت باشند یا دو دانه ی برف، از یک الگوی کاملاً یکسان تبعیت نمی کنند. ما می توانیم از کودک پرسش هایی در رابطه با هر دو شی ء بپرسیم (( شباهت های آن ها کدامند؟)) و تفاوت های آن ها کدامند؟ هم چنین ما می توانیم از آن ها بخواهیم تا مفاهیم انتزاعی را از نظر عملکرد ، ترکیب و قدرت با هم مقایسه کنند. برای مثال چه گونه می توانید زشت و زیبا و شرور را با هم مقایسه کنید.(فیشر،۱۳۸۵: ۲۴۷)

مقایسه کردن مهارتی است برای بررسی میزان شباهت و تفاوت دو یا چند شی‌ء، ایده‌ها یا موقعیت.مقایسه کردن برای برقراری تعامل با محیط امری اساسی است . یافتن تفاوت ها و تشابهات ، به یادگیرنده در سازماندهی اطلاعات پیشین و اطلاعات جدید کمک می کند. (آقازاده،۱۳۹۳: ۱۷۸)
۲-۲-۱۱- ویژگی انسان متفکر
آمادگی برای استدلال
کودکان نیاز دارند تا با بهره گرفتن از تجربه‌های زندگی خود به کشف یا خلق نظم و معنا اقدام کنند. آن‌ها می‌خواهند قدرت خوب استدلال کردن یا دست‌کم صحیح استدلال کردن درباره‌ی امور مهم زندگی خود را داشته باشند. آن‌ها می‌خواهند افکار صحیح داشته باشند و تجربه‌درستی، افکار آن‌ها را تأیید کند. خودمحوری طبیعی کودک یک احساس فزایند‌ه‌ی خودپرستی در او ایجاد می‌کند و او را به شکلی عمیق به سمت نگرش متفاوتی ‌درباره‌ی استدلال تشویق می‌کند.
برای تشویق کودک به استدلال کردن باید به او نشان داد، استدلال صحیح امری مهم است که درنهایت به موفقیت منجر شده و استدلال‌های غلط به راه‌ حل ‌های نادرست و شکست منتهی می‌شود. چنانچه کودک از بزرگ‌سالی که الگوی اوست کنجکاوی هوشمندانه و ثبات قدم را دیده باشد، رغبت بیشتری به منصفانه استدلال کردن پیدا خواهد کرد.
اشتیاق به چالش کشاندن
نشانه‌ی یک متفکر منتقد آمادگی برای به چالش کشاندن ایده‌های دیگران است. منظور این است که اگر ما بخواهیم کودکانمان متفکران منتقدی باشند، باید تلاش کنیم تا مشوق درگیر شدن آن‌ها با ایده‌ها و روش‌های فکری خودمان باشیم. اصل تبعی مسئله این است که کودک هم باید به این‌که باعقل و استدلال، ایده‌های بزرگ‌سالان را به چالش بکشد و موردبررسی موشکافانه قرار دهد علاقه داشته باشد. لیکن رسیدن به این هدف امری دشوار است. از دیدگاه همه‌ی ما ایده‌ها جزئی از وجودمان هستند. این‌طور به نظر می‌رسد که چنانچه ایده‌های خود را موردشک و تردید قرار دهیم، درواقع نسبت به خودمان تردید داریم. آن گروه از کودکان ‌که هویتشان هنوز در یک حالت آسیب‌پذیر و در حال تحول است به‌سختی به این امر تمایل دارند.
تمایل به یافتن حقیقت
همه‌ی ما مایلیم که حق با ما باشد. اکثر انسان‌ها تمایل دارند که همیشه حقّ با آن‌ها باشد یکی از مشکل‌ترین درس‌هایی که کودکان باید یاد بگیرند این است که همه‌ی آنچه آنان فکر می‌کنند درست است، ممکن است درست نباشد. همه‌ی ذهن‌های متفکر مجموعه‌ای از خطاهای ناظر به اعتقادها و واقعیت‌های خارجی را در خوددارند. آنچه به کودکان کمک می‌کند تا برای یافتن حقیقت فعالیت کنند، داشتن نگرشی است که بر اساس آن چنین بگویند: ((من مطمئن نیستم، اجازه بده حقیقت را کشف کنیم)). هرچند تضمینی برای موفقیت وجود ندارد، اما برانگیختن و متمایل ساختن کودک به یافتن حقیقت کاری است که ارزش دارد فرد برای آن‌وقت و تلاش زیادی را صرف کند. (فیشر، ۱۳۸۵: ۱۱۹ تا ۱۲۱)
۲-۲-۱۲-عوامل بسترساز تفکر انتقادی
دانش: اگر ندانیم که درباره‌ی چه فکر می‌کنیم، قادر به فکر کردن نخواهیم بود. اندیشه‌ها به دانش وابسته است. همچنین اگر ادراک یا دانشی ازآنچه درباره‌ی آن می‌اندیشیم نداشته باشیم، قادر به تفکر انتقادی نخواهیم بود. حتی اگر تفکر انتقادی نیازمند مجموعه‌ای از مهارت‌های آموخته شده نیز نباشد، بازهم شایستگی و صلاحیت آنچه در حال اندیشیدن به آن هستیم ضرورت دارد. لذا مهارت در یک دانش و تسلط بر آن از عناصر اصلی موفقیت تفکر انتقادی در آن زمینه است.
منش یا مشرب: مک پک معتقد است تفکر انتقادی بیشتر نوعی منش یا مشرب است تا مهارتی خاص و نمی‌توان گفت بعضی از افراد اصلاً تمایلی به تفکر انتقادی ندارند، بلکه همه افراد کم‌وبیش تمایل دارند که در موقعیتی خاص به تفکر انتقادی بپردازند. او این منش را تردید منطقی یا معلق ساختن خردمندانه توافق می‌نامد؛ یعنی آمادگی برای بررسی جایگزین‌ها، نه طرد بی‌چون‌وچرای همه‌چیز. طرد بی‌چون‌وچرای اندیشه‌ها هرگز به مفهوم تفکر انتقادی نخواهد بود. افراد باید برتری و فضیلت دانش را بپذیرند و با روش شک کردن معقولانه آشنا باشند و حتی ارزش‌ها، احساسات و مصالحه را در فرایند شک کردن در نظر بگیرند. تردید مانند اشتیاق یا عدم تعقل یک مهارت نیست، بلکه یک منش است. آمادگی برای تشکیک فقط به دانش یا موقعیت خاصی که ممکن است فرد در آن به صورتی معقولانه به تمرین آن بپردازد بستگی ندارد، بلکه به مجموعه‌ای از عوامل شخصی مانند پشتکار، تحمل، ابهام و تردید، آمادگی برای درنگ و توقف، منطقی بودن، آزادی در مباحثه و تصور از دیگران وابسته است.
اقتدار: توانایی و آمادگی برای تمرین تفکر انتقادی در موقعیت خاص در فرایند عمل با دشواری‌هایی همراه است. به نظر می‌رسد پیش‌نیاز دیگری که برای تفکر انتقادی وجود دارد اقتدار^[۴۷] است.یکی از دلایلی که اصطلاح متفکر منتقد خارج از سنت تعلیم و تربیت چندان به کار نرفته است، شاید مربوط به اقتدار باشد. گرایش انتقادی معمولاً موردتوجه یا پذیرش قرار نمی‌گیرد. متفکران منتقد اهل مباحثه و پر سروصدا هستند. آنان درواقع ماشین جامعه را به حرکت در می‌آورند و به‌سختی می‌توانند بین خطوط کاوشگری ضمنی و خطر گام بردارند.
در نظام‌های آموزشی، سلسله مراتب اداری و آیین‌نامه‌ها تقویت و پرورش تفکر انتقادی را محدود می‌کند و موقعیت‌های به‌دست‌آمده برای فراخ‌اندیشی و چالش را از بین می‌برد. تا زمانی که نمره دادن عامل اقتدار معلمان است، نمی‌توان انتظار داشت که زمینه‌ی رشد تفکر انتقادی در کلاس درس فراهم شود.(شعبانی، ۱۳۹۳تابستان: ۸۷ تا ۸۹)
۲-۲–۱۳ تکالیف نوشتاری در تدریس تفکر انتقادی
تنظیم و به‌کارگیری تکالیف نوشتاری موجب تحریک تفکر انتقادی و نوعی چالش فکری در کلاس درس می‌شود؛ اما معلم باید در این امر به ماهیت تکالیف، رشته‌ تحصیلی و اثربخش و مفید بودن تکالیف توجه کند. تکالیف باید آن‌چنان طراحی و سازمان‌دهی شود که به‌طور منظم و به‌صورت سلسله مراتب دانش‌آموزان را به‌سوی تفکر انتقادی سوق دهد. برای دستیابی به این هدف تکالیف نوشتاری کوتاه از تکالیف پیچیده و طولانی و آزمون‌های پایان‌ترم مؤثرتر است؛ زیرا بازخورد فوری به دانش‌آموزان می‌دهد. آزمون‌های کوتاه، تمرین‌های حل مسئله و شبیه‌سازی‌های مختصر که دانش‌آموزان می‌توانند آن‌ها را در کلاس درس انجام دهند یا تکمیل کنند، بیش از مقاله‌ها و آزمون‌هایی که هفته‌ها و ماه‌ها پس ازآنجام دادن به آنان عودت داده می‌شود زمینه تحریک و تشویق آنان را به تفکر انتقادی فراهم می‌سازد.
خلاصه‌های کوتاه. پیش از اینکه از دانش‌آموزان انتظار داشته باشیم که بتوانند مطالب را نقد و تجزیه‌وتحلیل کنند باید مهارت‌های اساسی‌تر تفکر را در آنان پرورش دهیم. یکی از تمرین‌های اساسی در این زمینه نوشتن خلاصه‌ای کوتاه است
مقاله‌های تجزیه‌وتحلیلی کوتاه. با نوشتن و ارائه مقاله‌های تجزیه‌وتحلیلی کوتاه می‌توان دانش‌آموزان را، به شناخت نکات اساسی مسائل ترغیب کرده آنان را به مباحثه و قضاوت در کلاس درس و پذیرش یا رد مستدل و مستند دیدگاه‌ها تشویق نمود.
تمرین‌های حل مسئله با بهره گرفتن از رسانه‌های جمعی. یکی از چالش‌برانگیز تدریس تفکر انتقادی کمک کردن به دانش‌آموزان در درک مفاهیم و اصول انتزاعی است. معلمان با ایجاد ارتباط بین افکار عینی روزمره و مفاهیم انتزاعی‌تر می‌توانند باعث پرورش تفکر انتقادی شوند. مسائل مطرح‌شده در مقالات، مجله‌ها و روزنامه‌ها خلاقانه‌ترین و بارآورترین شکل ایجاد این نوع ارتباط است.
طرح‌های تحقیقاتی خارج از کلاس. طریقه دیگر کمک به دانش‌آموزان در آموزش تفکر انتقادی، تعیین طرح‌های تحقیقاتی کوتاه است که باید خارج از کلاس درس تهیه شود. این نوع تمرین به دانش‌آموزان فرصت می‌دهد درباره‌ی تجربیات عینی خود بیندیشند و آن‌ها را ارزیابی کنند.
شبیه‌سازی. در شبیه‌سازی معمولاً دانش‌آموزان باید نقشی را در وضعیت بحرانی بپذیرند و تحلیل خود را از یافته‌ها به دیگران ارائه دهند. هرچه وضعیت شبیه‌سازی‌شده واقع‌گرایانه‌تر باشد، دانش‌آموزان مجبور می‌شوند بیشتر با مشکلات واقعی دست و پنجه نرم کنند
تکالیف نوشتاری درمجموع برای معلم نیز بسیار مفید است؛ زیرا با مراحل فکری دانش‌آموزان آشنا می‌شود. (شعبانی، ۱۳۹۳تابستان: ۱۰۳ تا ۱۰۶)
۲-۲-۱۴-مراحل اجرای روش تدریس مبتنی بر تفکر انتقادی
مرحله نخست: درک و فهم مسئله
در این مرحله تلاش می‌کنیم به یادگیرنده یاری کنیم تا مسئله‌ای که به وی داده‌ایم درک و فهم کند، چون درک و فهم، کلید اصلی سایر فعالیت‌ها در فرایند تفکر انتقادی است. درک و فهم مسئله از طریق کاربست انواعی از ابزارها یا مهارت‌های فکری یا مهارت‌های فرایندی است. طرح سؤال درباره مسئله سبب می‌شود اطلاعات زیادی درباره مسئله گردآوری شود. بعلاوه، سؤال کردن زمینه را برای تعامل اندیشه‌های دانش‌آموزان باز می‌کند. درواقع ریال سؤال کردن سبب می‌شود تا ماهیت مسئله را روشن شود.
مرحله دوم: دست ورزی اطلاعات
در این مرحله دانش‌آموزان را تشویق می‌کنیم بر اساس سؤالاتی که طرح کرده‌اند، اطلاعاتی ارائه دهند یا فراهم آورند و اطلاعات تدارک دیده‌شده را در عمل مورد دست ورزی قرار دهند. از طریق این عملیات آنان آنچه را که فکر کرده‌اند مورد ارزشیابی قرار می‌دهند. درواقع، از طریق این روند به تفکر انتقادی می‌پردازند. چون یکی از جلوه‌های اساس تفکر انتقادی را اندیشیدن یا ارزشیابی تفکر می‌انگاریم.
مرحله سوم: کاربست اطلاعات داوری شده
در مرحله حاضر نتیجه فعالیت‌های دو مرحله پیش به ثمر می‌رسد؛ یعنی آن دسته از افکاری اندیشیده شده و داوری گردیده است به کار بسته می‌شوند؛ بنابراین، تلاش می‌کنیم، یادگیرندگان بر وفق آنچه اندیشیده‌اند در عمل نیز اقدامات لازم را انجام دهند. به دیگر سخن، صورت منطقی دست آوردهای فکر دانش‌آموزان، در این مرحله عینیت می‌یابد. پس در صورت لزوم باید ابزارها و وسایل لازم یا کمک‌های فکری موردنیاز را ارائه کرد.
مرحله چهارم: ارائه بازخورد و راهبردهای تکمیلی
در مرحله پایانی، معلم به دانش‌آموزان درباره نحوه عملکردشان بازخورد می‌دهد. افزون بر این، سعی می‌کنیم راهبردهای دیگری هم در اختیار دانش‌آموزان قرار دهیم تا در انجام دادن تمرین‌ها از آن استفاده کنند. از ارائه بازخوردها باید جنبه‌های تقویتی و اصلاحی را در نظر بگیریم و از تشویق هم نباید غفلت کرد. (آقازاده، ۱۳۹۳: ۳۲۴ تا ۳۲۵)
۲-۲-۱۵- علت انتخاب روش حل مسئله برای تقویت تفکر انتقادی
در تعریف تفکر انتقادی گفته شد، تفکر انتقادی به آن نوع تفکری اطلاق می‌شود که به تحلیل، ارزشیابی و قضاوت درباره‌ی راهبردها و تولیدات فکری می‌پردازد. از طرف دیگر، در فرایند حل مسئله سه‌گام اساسی یعنی طرح مسئله، انتقال دانش، ارزشیابی و بررسی نتایج وجود دارد. علاوه بر وجود عامل ارزشیابی قضاوت هم در حل مسئله و هم در تفکر انتقادی، در مرحله طرح و شناسایی مسئله، فرد باید چهار جنبه از مسئله یعنی وضعیت موجود، وضعیت مطلوب، اقدام‌های لازم و محدودیت‌ها را خوب بشناسد. چنین وظیفه‌ای از وظایف ((کنترل اجرایی رفتار)) در مباحث فراشناخت و تفکر انتقادی می‌باشد به همین دلیل صاحب‌نظران وجوه مشترک فراوانی را بین حل مسئله و تفکر انتقادی ذکر کرده‌اند و حتی بعضی آن‌ها را یکی دانسته‌اند.
بیر (۱۹۸۵) تفکر انتقادی را تشخیص درستی، دقت، یا ارزش دانش مستدل و حقیقی می‌داند و ویندلر (۱۹۸۵) حل مسئله را استخراج نتایج و قضاوت درباره‌ی اطلاعات مربوط به حل مسئله را از مراحل اساسی مهارت‌های تفکر معرفی می‌کند. با توجه به مسائل فوق حل مسئله را می‌توان راهبردی مناسب و عملی و عملی در تدریس و طراحی برنامه‌های درسی دانست که به‌جای انباشت اطلاعات در ذهن موجب کنش متقابل فرد با محیط می‌شود و از این طریق تجارت علمی جدید قدرت قضاوت علمی و بازسازی اندیشه‌ی او را پرورش می‌دهد قوت می‌بخشد. (شعبانی،۱۳۷۸: ۴۹ تا ۵۰)

همانطور که آمار جدول فوق نشان می­دهد، کشور امارات در مقایسه با منطقه خاورمیانه و شمال افریقا در وضعیت نسبتا خوبی قرار دارد. رتبه فساد این کشور در سال ۲۰۱۰، بسیار پایین­تر از میانگین فساد در منطقه بوده است. تعداد کاربران اینترنت در امارات آمار بالایی را نسبت به میانگین منطقه نشان می­دهد. شاخص های دیگر نیز همچون نرخ بیکاری، امید به زندگی، میانگین سال­های تحصیل و سرانه تولید ناخالص داخلی نسبت به میانگین آن ها در کل منطقه، از وضعیت بهتری برخوردارند.
جدول ۳-۲۴، وضعیت دموکراسی در امارات متحده عربی (۲۰۱۳)

↓ : نشان دهنده تغییرات منفی صورت گرفته میباشد که البته برای تغییر در رتبه بندی حقوق سیاسی و آزادی های مدنی ناکافی بوده است.

Source: www.freedomhouse.org
برطبق استاندارد خانه آزادی رتبه ۱ برای بالاترین میزان آزادی و رتبه ۷ برای پایین ترین میزان آزادی درنظر گرفته شده است. داده ها نشان می دهد که ۶۱ درصد از کشورهای منطقه خاورمیانه همچون امارات متحده عربی در وضعیت غیرآزاد یعنی رتبه ی بالای ۵ قرار دارند. امارات متحده عربی به دلیل دستگیری فعالان، وکلا و قضاتی که خواستار اصلاحات سیاسی بودند، تصویب قانون بسیار محدود اینترنت که آزادی بیان را محدود میکرد و همچنین اخراج و تبعید اساتید دانشگاه که منتقد دولت و سیاست های آن بودند، در شاخص آزادی روندی نزولی را طی کرده است.
در طول سال ۲۰۱۲ امارات متحده عربی تلاش هایش را در جهت سرکوب مخالفان سیاسی افزایش داده است و تعداد زیادی از فعالان را دستگیر و افراد زیادی را بدون داشتن اتهام زندانی کرده است. یک قانون اینترنتی بسیار محدود که در ماه نوامبر تصویب شد قدرت گسترده تری را برای سرکوب منتقدین دولت و کاربرانی که به صورت آنلاین تظاهرات را سازماندهی می کنند به مقامات بخشید.
اگرچه کشور امارات متحده عربی تظاهرات موسوم به بهار عربی را تجربه نکرده است، اما در اوایل سال ۲۰۱۱ حرکت به سوی نظام سیاسی دموکراتیک و تقاضای حقوق سیاسی آغاز شد. مقامات در پاسخ به دستگیری اصلاح طلبان دست زدند. در طول سال ۲۰۱۲ واکنش های شدید امارات متحده عربی به فعالان دموکراسی خواه ادامه یافت. بیش از ۷۰ تن از فعالان حقوق بشر، اصلاح طلبان سیاسی، وبلاگ نویسان، وکلا و قضات، حتی بدون داشتن وکیل بازداشت شدند.مقامات از نگرانی های امنیتی به عنوان توجیه عمل خود استفاده می کردند. چندین سازمان غیر دولتی که بر روی توانمند سازی جامعه مدنی تمرکز داشتند و منتقد سرکوب آزادی از طرف رژیم بودند، از کشور رانده شدند.
امارات متحده عربی یک دموکراسی انتخاباتی نیست. همه تصمیمات در مورد رهبری سیاسی متکی به سلسله مراتب حکومتی است که از شورای عالی فدرال به عنوان بالاترین مقام تصمیم گیری و قوه مقننه تشکیل میشود. هفت رهبر، یک نفر را به عنوان رئیس جمهور و یک نفر را به عنوان معاون وی انتخاب می کنند و سپس رئیس جمهور، نخست وزیر و کابینه اش را منصوب می کند. امارت ابوظبی، بزرگترین تولید کننده نفت امارات متحده عربی، از زمان آغاز به کار خود در انتخابات ریاست جمهوری این فدراسیون را کنترل کرده است.
۴۰ عضو شورای ملی فدرال، تنها به عنوان یک نهاد مشورتی خدمت می کنند و به بررسی قوانین پیشنهادی و سؤال از وزیران دولت فدرال می پردازند.
فعالیت احزاب سیاسی در این کشور ممنوع است. تخصیص مشاغل در دولت به طور عمده با وفاداری قبیله ای و قدرت اقتصادی تعیین می شود. شهروندان برای بیان منافع خود فرصت محدودی را از طریق جلسات مشورتی دارند.
قانون اساسی حق آزادی مذهب را فراهم می کند. اسلام دین رسمی امارات است و اکثریت شهروندان، مسلمان سنی هستند. اقلیت مسلمان شیعه و غیر مسلمانان برای عبادت آزاد هستند. تقریبا تمامی مساجد سنی توسط دولت کنترل می شوند. آزادی علمی از طریق سانسور کتب درسی وزرات آموزش و پرورش و برنامه های آموزشی در مدارس دولتی و خصوصی، محدود شده است. در سال ۲۰۱۲ چند تن از دانشگاهیان منتقد سیاست های دولت از مقام خود اخراج شدند و بسیاری دستگیر و از کشور اخراج گشتند.
دولت محدودیت هایی در آزادی تجمعات و تشکلات برقرار کرده است. برگزاری جلسات عمومی نیاز به اجازه دولت دارد. سازمان های غیردولتی باید توسط وزارت کار و امور اجتماعی ثبت شوند و سپس از یارانه های دولتی بهره مند می گردند.
در مارس ۲۰۱۱ بیش از ۱۳۰ نفر از روشنفکران و فعالان، درخواست برای اصلاحات سیاسی ازجمله گسترش قدرت قانونی برای شورای ملی فدرال را امضا کردند، که پنج نفر از تندروترین آن ها به اتهام توهین به رهبران این کشور دستگیر شدند.
قوه قضائیه این کشور مستقل نیست. موضوعات با حکم قضایی توسط رهبران سیاسی باز بینی می شوند. نظام حقوقی به دو قسمت تقسیم شده است: دادگاه اسلامی (قانون اسلامی)، که مسائل خانوادگی و جنایی را بررسی می کند و دادگاه های سکولار که تحت پوشش قانون مدنی اند.
در حالی که وزارت کشور فدرال بر نیروهای پلیس کشور نظارت می کند، هر امارت از نیروی مستقل قابل توجهی برخوردار است. دستگیری های خودسرانه بویژه از ساکنین خارجی گزارش شده است. کارگران خارجی اغلب در شرایط سخت کاری و مورد سوء استفاده قرار می گیرند. قرار تبعیض علیه شهروندان و کارگران خارجی که بیش از ۸۰ درصد جمعیت امارات متحده عربی را تشکیل می دهند رایج است. ساکنان بدون تابعیت که با عنوان بیدون شناخته می شوند، قادر به تامین امنیت شغلی منظم نیستند و با تبعیض سیستماتیک مواجهند. اگرچه وزارت کشور روش هایی را برای اعطای شهروندی به افراد بدون تابعیت اعمال کرده است، دولت در تصویب و یا رد درخواست ها از معیار مشخصی استفاده نمی کند.
در قانون اساسی نشانه ای از برابری جنسیتی نیست. ازدواج زنان مسلمان با غیر مسلمانان ممنوع است و میزان ارث آنان کمتر از مردان است. زنان حضور کمتری در دولت دارند، هرچند در سال های اخیر در سطوح مختلف دولتی از جمله کابینه و شورای ملی فدرال جذب کار شده اند. با وجود قانون منع قاچاق در سال ۲۰۰۶ و باز­گشایی سرپناه­های جدید برای قربانیان زن، دولت نتوانسته است به اندازه کافی به قاچاق انسان رسیدگی کند.
مطابق آمار بدست آمده از واحد اطلاعات اقتصادی^[۳۷] در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا دموکراسی کامل مشاهده نمی­ شود و نشان دهنده وضعیت نامناسب دموکراسی در این منطقه است. بر طبق آمار خانه آزادی ۶۱% از کشورهای این منطقه غیرآزاد محسوب می­شوند. از آنجا که سهم نفت در سبد صادراتی کشورهای این منطقه بالا است، رشد اقتصادی این کشورها با قیمت نفت گره خورده است و این امر موجب بی­ثباتی اقتصاد داخلی این کشورها شده است.
در مورد کشور کویت آمار نشان می­دهد اگرچه این کشور به لحاظ شاخص اقتصادی در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارد اما در مسیر اقتصادی حرکتی رو به جلو دارد و وضعیت اقتصادی آن رو به بهبود است. بررسی آمار و ارقام مربوط به آموزش و نیروی انسانی، بهداشت و سلامت و رسانه بیان­گر وضعیت مناسب کشور کویت در زمینه شاخص اجتماعی می­باشد. برنامه توسعه سازمان ملل این کشور را جزو کشورهای با سطح بالای توسعه انسانی در نظر گرفته است، اما متاسفانه این کشور به لحاظ شاخص­ های سیاسی (مشارکت سیاسی، فرهنگ سیاسی، آزادی مدنی، پاسخگویی، فساد و ..)در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و جزو کشورهای اقتدارگرا محسوب می­ شود.
کشور امارات به لحاظ اقتصادی بالاترین میزان درآمد سرانه را در جهان عرب به خود اختصاص داده است و سومین کشور جهان در ذخایر نفتی به­شمار می ­آید. این کشور نیز به لحاظ شاخص­ های اجتماعی در وضعیت بسیار مطلوبی قرار دارد و در گروه کشورهای با سطح توسعه انسانی بسیار بالا قرار گرفته است. امارات متحده بالاترین میزان کاربران اینترنت را در منطقه به خود اختصاص داده است و به لحاظ بهداشت و سلامت در وضعیت مناسبی به سر می­برد، اما متاسفانه متغیرهای سیاسی (انتخابات، مشارکت سیاسی، آزادی مدنی، عدم تبعیض، مسئولیت پذیری و پاسخگویی و …) در این کشور نیز از امتیاز پایینی برخوردارند. لذا این کشور در ارتباط با شاخص­ های سیاسی و بوروکراتیک از وضعیت مطلوبی برخوردار نیست.
فصل چهارم
تحلیل موانع حکمرانی خوب در امارات متحده عربی و کویت
این فصل شامل چهار گفتار می­باشد. گفتار نخست و گفتار سوم به تحلیل موانع حکمرانی خوب در چارچوب رویکرد جامعه شناختی سیاسی در دو کشور کویت و امارات به طور جداگانه می­پردازند. در گفتار دوم و چهارم نیز موانع حکمرانی خوب در چارچوب رویکرد اقتصاد سیاسی در این دو کشور مورد ارزیابی قرار گرفته است. در یک نگاه کلی و اجمالی مهم­ترین موانع حکمرانی خوب در این دو کشور از دیدگاه جامعه شناختی سیاسی عبارتند از:
الف- ساخت حکومت پدرشاهی و انسداد سیاسی
ب- ائتلاف محافظه ­کارانه خاندان حاکم با نهادها و گروهبندی­های سنتی
ج- استمرار قابل توجه فرهنگ سیاسی تابعیتی
د- ضعف نهادهای مدنی و محدودیت­های سیاسی موجود و نبود نظام حزبی
ه- عدم گردش آزاد اطلاعات و محدودیت­های سیاسی برای رسانه ­ها
و از دیدگاه اقتصاد سیاسی عبارتند از:
الف- ساخت اقتصاد رانتی، فربه تر شدن حکومت و استقلال حکومت از نهادهای مدنی
ب- کلاینتالیسم و فساد سیاسی-اقتصادی ناشی از اقتصاد رانتی
ج- ضعف و وابستگی قابل توجه طبقات و نیروهای اجتماعی به حکومت،
که در این فصل به آن­ها پرداخته می­ شود.
گفتار نخست: تحلیل موانع حکمرانی خوب در کویت در چارچوب رویکرد جامعه شناختی سیاسی

۱٫۳٫ پرسش­های تحقیق
۱٫۳٫۱٫ پرسش اصلی
۱- مدیریت استعداد و مدیریت فناوری اطلاعات چه تاثیری بر جانشین­پروری نیروی انسانی دارد؟
۲- مدیریت استعداد (با کنترل مدیریت فناوری اطلاعات) چه تاثیری بر جانشین­پروری نیروی انسانی دارد؟
۱٫۳٫۲٫ پرسش­های فرعی
۱- انتخاب کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی چه تاثیری دارد؟
۲- مشارکت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی چه تاثیری دارد؟
۳- آموزش کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی چه تاثیری دارد؟
۴- حفظ و نگهداشت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی چه تاثیری دارد؟
۱٫۴٫ فرضیه ­های تحقیق
۱٫۴٫۱٫ فرضیه ­های اصلی
۱- مدیریت استعداد و مدیریت فناوری اطلاعات بر جانشین­پروری نیروی انسانی مستعد اثر مثبت و مستقیم(معنی­دار) دارد.
۲- مدیریت استعداد (با کنترل مدیریت فناوری اطلاعات) بر جانشین­پروری نیروی انسانی اثر مثبت و مستقیم (معنی­دار) دارد.
۱٫۴٫۲٫ فرضیه ­های فرعی
۱- انتخاب کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی اثر مثبت و مستقیم(معنی­دار) دارد.
۲- مشارکت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی اثر مثبت و مستقیم(معنی­دار) دارد.
۳- آموزش کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی اثر مثبت و مستقیم(معنی­دار) دارد.
۴- حفظ و نگهداشت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی اثر مثبت و مستقیم(معنی­دار) دارد.
۱٫۵٫ هدف­های تحقیق
۱٫۵٫۱٫ هدف­­های اصلی
۱- شناخت میزان و نوع اثر مدیریت استعداد و مدیریت فناوری اطلاعات بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۲- شناخت میزان و نوع اثر مدیریت استعداد(با کنترل مدیریت فناوری اطلاعات) بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۱٫۵٫۲٫ اهداف­های فرعی
۱-شناخت میزان و نوع اثر انتخاب کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۲-شناخت میزان و نوع اثر مشارکت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۳-شناخت میزان و نوع اثر آموزش کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۴-شناخت میزان و نوع اثر حفظ و نگهداشت کارکنان مستعد بر جانشین­پروری نیروی انسانی در شرکت ملی پخش فراورده­های نفتی شیراز.
۱٫۶٫ روش کلی تحقیق
روش این پژوهش، توصیفی از نوع کاربردی- پیمایش است. برای کسب نگرش­های کارکنان درباره متغیرهای مورد نظر در تحقیق از پرسشنامه استفاده شد.

۱٫۶٫۱٫ قلمرو زمانی تحقیق
تحقیق حاضر به صورت مقطعی بود و در تاریخ خرداد ۹۲شروع شد و در تاریخ شهریور۹۳ به اتمام ­رسید.
۱٫۶٫۲٫ قلمرو مکانی-جامعه تحقیق
قلمرو مکانی تحقیق وجامعه آماری آن کلیه کارکنان شاغل در شرکت ملی پخش فرآورده ­های نفتی شیراز می­باشد.
۱٫۶٫۳٫ روش نمونه گیری و تخمین حجم جامعه
روش نمونه گیری از نوع تمام شمار می­باشد، چون جامعه محدود است.
۱٫۶٫۴٫ روش های گردآوری داده ­ها و ابزار مورد استفاده برای آن
با توجه به اینکه پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است، جمع­آوری داده ­ها با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه به شکل میدانی به اجرا درآمد. که پرسشنامه نیز براساس ادبیات تحقیق و بازخور نظرات خبرگان و اساتید دانشگاهی تدوین شد. روایی محتوایی، از طریق ارائه پرسشنامه به برخی از استادان و خبرگان و اینکه آیا سوالات برای سنجش متغیرها مناسب هستند، سنجیده شد و با بهره گرفتن از تحلیل روایی سازه پرسشنامه اصلاح گردید، در پایان به منظور سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.
۱٫۶٫۵٫ روش­های تحلیل داده ­ها
در این پژوهش جهت بررسی و توصیف ویژگی­های عمومی پاسخ ­دهندگان از روش­های، آمار توصیفی مانند جداول توزیع فراوانی، درصد­ فراوانی و میانگین استفاده شد. تحلیل نتایج حاصل پرسشنامه و تخمین پارامترهای مدل مفهومی تحقیق به روشspss و مدل معادلات ساختاری است. این روش تحلیل داده با مشورت با استاد راهنما و استاد مشاور انتخاب شد.
۱٫۶٫۶٫ نقشه راه
ابتدا مسئله اصلی ترسیم شده و سپس از طریق منابع کتابخانه­ای و سایت­های معتبر مبانی تئوریک و مدل­های مرتبط جمع­آوری گردید. با توجه به مسئله و جامعه آماری و مدل­های موجود، مدل اصلی ارائه شد. پس از تعیین شاخص­ های هر یک از عوامل موجود در مدل، اقدام به طراحی پرسشنامه و تجزیه و تحلیل داده ­ها، شد تا نتایج تحقیق روشن گردد.
تهیه طرح پیشنهادی پژوهش (کلیات پژوهش)
انجام جستجوی اینترنتی و کتابخانه­ای
تهیه مبانی نظری مربوطه
گردآوری اطلاعات مورد نیاز

از طرف دیگر مقررات حسابداری به مدیران این امکان را می دهد تا با انتخاب روش های پذیرفته شده،گزارش های مالی را تحت تاثیر قرار دهند.این سیاست ها به مدیریت کردن سود های گزارش شده و انعکاس بهتری از وضعیت اقتصادی شرکت کمک می کند و یکی از راه های کنترل مدیریت سود،حسابرسی می باشد.بدینصورت یک پل ارتباطی بین یافته های حسابرسان با افراد خارج و داخل شرکت به صورت اظهارنظر حسابرسی بوجود می آید که نقش مهمی در هشدار به استفاده کنندگان از صورت های مالی نسبت به شناخت مشکلات پیش روی شرکت ها ایفا می کند.از این رو در این پژوهش،این سوال مطرح شد که آیا مدیریت سود بر نوع اظهار نظر حسابرسی تاثیر گذار هست یا نه؟.
پس از طرح سوال و بیان مسئله تحقیق به مطالعه ی ادبیات موضوعی تحقیق پرداخته شد و بر اساس پیشینه ی تحقیق و نیز مبانی نظری مطرح شده در فصل دوم،فرضیاتی برای پاسخ به سوال اصلی تحقیق به صورت زیر ارائه شد:

فرضیه ۱) بین قدر مطلق اقلام تعهدی اختیاری و اظهار نظر مشروط رابطه معنا داری وجود دارد.
فرضیه ۲) بین قدر مطلق اقلام تعهدی اختیاری و اظهار نظر مقبول رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه ۳) بین اقلام تعهدی اختیاری مثبت و اظهار نظر مشروط رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه ۴) بین اقلام تعهدی اختیاری مثبت و اظهار نظر مقبول رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه ۵) بین اقلام تعهدی اختیاری منفی و اظهار نظر مشروط رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه ۶) بین اقلام تعهدی اختیاری منفی و اظهار نظر مقبول رابطه معنادری وجود دارد.
پس از تدوین فرضیه ها،برای عملیاتی کردن و تعیین متغیرهایی جهت آزمون آنها،با بهره گرفتن از مبانی نظری حسابداری و تحقیقات انجام شده قبلی،متغیرهایی برای آزمون فرضیه ها مشخص گردید.این متغیرها در قالب مدل هایی برای ارزیابی فرضیه ها تنظیم و مدل ها استنتاج گردید.
پس از تعیین متغیر ها،تلاش برای جست و جوی روشی برای اجرای تحقیق ادامه یافت و روش رگرسیون چند متغیره برای بخش اول پژوهش(تخمین اقلام تعهدی) و رگرسیون لجستیک برای آزمون فرضیه ها بکار گرفته شد.پس از این که روش تحقیق مشخص شد، با بهره گرفتن از نرم افزار های آماری مناسب ،داده های جمع آوری شده برای برازش مدل نظری تحقیق و در نهایت آزمون فرضیه ها پردازش، و تجزیه و تحلیل حاصله در فصل چهار ارائه گردید.
با توجه به مباحث فوق در تحقیق حاضر نمونه آماری تحقیق شامل ۱۲۵ شرکت پذیرفته شده در بورس است که داده های آنها در طول ۶ سال(۱۳۸۶-۱۳۹۱)،به عنوان دوره آزمون،مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج حاصل آزمون فرضیات به صورت خلاصه در جدول زیر ارائه شده است:

۵-۳ جمع بندی و تفسیر یافته های تحقیق

معیار مدیریت سود در این تحقیق،سطح اقلام تعهدی اختیاری بود.شواهد حاصل از این بررسی نشان دهنده رابطه مثبت میان اظهار نظر مشروط و سطح مطلق اقلام تعهدی اختیاری است.بدین ترتیب درشرکت هایی که میزان مدیریت سود در آنها بالاست،احتمال دریافت گزارش مشروط از حسابرسان بیشتر است. از نقطه نظر استفاده کنندگان صورت های مالی افزایش مدیریت سود در جهت منافع مدیران نشانه ای از کیفیت پایین صورت های مالی می باشد که پایین آمدن کیفیت صورت های مالی نیز باعث تعدیل گزارش های حسابرسی می شود.و می توان گفت که در بیشتر شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران،مدیریت سود فرصت طلبانه می باشد از این رو باعث دریافت گزارش مشروط از حسابرسان می گردد. این نتیجه با یافته های بوتلر و همکاران(۲۰۰۴)،بارتوف و همکاران(۲۰۰۰) سازگار می باشد در حالیکه بر خلاف یافته های بردشا و دیگران(۲۰۰۱) است.
نتایج حاصله از فرضیه دوم حاکی از آن است که بین قدرمطلق اقلام تعهدی اختیاری و اظهار نظر مقبول رابطه منفی و معنی داری وجود دارد.که تایید کننده فرضیه اول نیز می باشد.در تفسیر آن می توان گفت از آنجا که بیشتر مدیریت سود صورت گرفته در صورت های مالی فرصت طلبانه می باشد و مدیران شرکت های نمونه با بهره گرفتن از اقلام تعهدی اختیاری سود را در جهت منافع خود مدیریت کرده و بدین ترتیب باعث پایین آمدن کیفیت صورت های مالی می شوند از این رو احتمال دریافت گزارش مقبول از حسابرسان کاهش می یابد.

۸

۱۳۸۸

دادگر و نیک نعمت

کاربرد مدل تحلیل پوششی داده ها در ارزیابی کارایی واحدهای اقتصادی

در این تحقیق کارایی ۳۸ سرپرستی بانک تجارت در کل کشور با بهره گرفتن از دو مدل CCR و BCC محاسبه و رتبه بندی واحدهای کارا ارائه شده است. نتایج نشان می دهد که سرپرستی های مناطق سه، چهار و پنج تهران کاراتر و سرپرستی های قم، زنجان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی ناکارا می باشند. میانگین کارایی سه سال به ترتیب ۷۹٫۷ ، ۷۸ و ۴۷٫۲ درصد است

۹

۱۳۸۹

افخمی و همکاران

بررسی روند کارایی بانک های تجاری ایران

در این تحقیق برای ردیابی عملکرد هر واحد تصمیم گیری و تجزیه و تحلیل تغییرات در کارایی و بهره وری در طی زمان و همچنین تفکیک بهره وری به دو جزء عمده آن یعنی تحولات تکنولوژیک و تغییرات در کارایی، از روش تحلیل پنجره‌ای و شاخص مالم کوئیست استفاده می‌شود. میانگین مقادیر شاخص بهره‌وری مالم کوئیست بانک های تجاری ایران در دوره مذکور ۱٫۰۶۳ می باشد که گویای بهبود عملکرد نظام بانکی ایران می‌باشد.

۱۰

۱۳۸۹

نامداری و دیگران

ارزیابی کارایی بانک های دولتی ایران با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها

نتایج ارزیابی کارایی فنی نشان می دهد که بانکهای رفاه، صنعت و معدن و توسعه صادرات از لحاظ کارایی مدیریتی در وضعیت مناسبی قرار داشته اند، اما از میان این بانک ها فقط بانک صنعت و معدن در همه سال ها از کارایی مدیریتی و مقیاس ۷۰۰ درصد برخوردار بوده است

۱۱

۱۳۹۰

شفیعی و دانش جعفری

بررسی عوامل موثر بر کارایی فنی در بانک های ایران با بهره گرفتن از الگوی اثرات مختلط/چندسطحی

در شناسایی عوامل موثر بر کارایی فنی در بانکداری ایران ابتدا درجه کارایی، به تفکیک هر بانک و با بهره گرفتن از تابع هزینه ترانسلوگ چندمحصولی با جزء خطای ترکیبی، برآورد می شود. در مرحله بعد، به تحلیل عوامل موثر بر کارایی با توجه به متغیرهای فردی و ساختاری (به صورت نوع مالکیت/جنس فعالیت) در هر بانک و آثار ناشی از اعمال تسهیلات قانونی در این صنعت، در قالب یک الگوی اثرات مختلط/چندسطحی پرداخته می شود. نتایج برآورد نشان می دهد که اگرچه متوسط کارایی بانک های دولتی در طول زمان بهبود یافته، در مقایسه با کارایی بانک های غیردولتی نسبتی کاهنده داشته است. به علاوه، در سطح متغیرهای فردی تاثیرگذار بر کارایی هر بانک، بررسی ها نشان داد که پوشش اتوماسیون به نسبت سایر متغیرهای مندرج در الگو، از بیش ترین اثر بر بهبود کارایی فنی در بانک ها برخوردار است.

۱۲

۱۳۹۲

مجیبی و همکاران

ارزیابی کارایی نسبی شعب بنیاد مسکن استان اصفهان در طرح به سازی مسکن روستایی

یافته های تحقیق نشان می دهد که شعب بنیاد مسکن ۶شهرستان از ۲۲ شهرستان استان اصفهان در طرح مذکور کارا بوده اند و بقیه شهرستان یا ناکارا هستند، همچنین اکثر شهرستان یا نسبت به شاخص جمعیت به عنوان یک شاخص ورودی حساسیت داشته اند. نتایج پژویش نشان داد که به منظور بهبودعملکرد و همراستا شدن با اهداف برنامه های چهارم و پنجم توسعه، شهرستان های استان نیازمند تغییراتی در شاخص ها هستند که با بهره گرفتن از مدل تحلیل پوششی داده ها میزان تغییرات برای هر شهرستان جهت رسیدن به نقطه کارا تعیین گردید

پیشینه ی تحقیق در خارج از کشور (مطالعات خارجی)

ردیف

سال

نام محقق

عنوان تحقیق

نتایج حاصل از تحقیق و متغیرهای مهم و مطرح شده در تحقیق

۱