گونه‌های گویش مازندرانی.
دین‌محمدی، محمدعلی. “تأثیر ترجمه بر دستور و واژگان زبان فارسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۷۵، ۱۸۱ ص، کتابنامه.
ترجمه/ دستور زبان فارسی/ زبان فارسی.
ذوالریاستین، محمد. “دستورنامه فرهنگ گویش کاکاوند دینور". رساله دکترای زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۶، ۵۳۰ ص، تصویر، جدول، نقشه، واژه‌نامه، کتابنامه.
گویش کاکاوند دینور/ دینور (دهستان)/ کاکاوند (روستا)/ گویش اورامانی/ گویش کردی/ بررسی آوایی/ بررسی دستوری.
ذوالفقاری، حسن. “بحثی پیرامون قید در دستور زبان فارسی". پایان‌نامه مقطع؟، زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه مشهد، ۱۳۵۲، ۱۱۶ ص، جدول.
دستور زبان فارسی/ قید.
ذوقدار مقدم شهرکهنه، رضا. “مقایسه فارسی قوچانی با فارسی معیار". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۵، ۶۶ ص، جدول، واژه‌نامه، کتابنامه.
گویش قوچانی شهر کهنه/ شهر کهنه (روستا)/ قوچان/ بررسی دستوری/ بررسی آوایی.
رادفر، ابوالقاسم. “بررسی مطالب دستوری انجمن آرای ناصری". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۷، ۸۷ ص.
هدایت، رضاقلی خان/ زبان فارسی/ دستور زبان فارسی/انجمن آرای ناصری (کتاب).
ــــــ . “نقد و تحلیل مباحث دستوری در فرهنگ‌های فارسی". رساله دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۲،۵۵۳ ص.
زبان فارسی/ فرهنگ‌های فارسی/ دستور زبان فارسی.
رادفرنیا، رضا. “زبان شعر حافظ از دیدگاه زبان شناسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۸،۵۲ ص، کتابنامه.
زبان شعر/ حافظ/ نشانه‌شناسی/ تصرف زبانی/ قرینه‌سازی.
رادمرد، رقیه. “بررسی و توصیف گویش رامسر". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۷۶،۱۴۳ ص، کتابنامه.
واژه/ تجزیه و تحلیل/ گویش رامسر/ واج.
رادنژاد، آزاده. “بررسی تحولات دستورشناسی زبان فارسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اصفهان، ۱۳۷۴، ?ص.
تحولات دستورشناسی/ زبان فارسی/ بررسی.
راکعی، فاطمه. “تحلیل سبکی ۵۰ غزل از حافظ". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، ۳۰۱ ص، جدول، کتابنامه.
حافظ/ تحلیل سبکی/ بررسی آوایی/ بررسی دستوری/ بررسی معنایی.
رحمانی، اشرف. “طبقه‌بندی ساختاری و ذهنی سیستم‌های فعل در فارسی گفتاری". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه شیراز، ۱۳۷۶، ۱۲۳ ص، کتابنامه.
طبقه‌بندی ذهنی/ فعل (دستور زبان)/ فارسی گفتاری/ طبقه‌بندی ساختاری.
رحمانی، شاهرخ. “کردارهای زبانی غیرمستقیم در زبان فارسی: عدم تطابق منظور کلام و صورت‌های نحوی آن و اثر آن بر ترجمه". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه شیراز، ۱۳۷۵، ۱۴۱ ص، نمودار، کتابنامه.
نحو/ ترجمه/ نظریه کردار زبانی/ زبان فارسی/ کلام.
رحیمیان، جلال. “بررسی زبان شناختی تطور نثر روزنامه‌ای فارسی از آغاز تا کنون و تبیین مشخصه‌ های آن". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه شیراز، ۱۳۶۹، ۶۲۴ ص، جدول، کتابنامه.
سبک‌شناسی/ تطور نثر روزنامه‌ای/ زبان روزنامه/ ۱۲۵۳ـ۱۳۶۹/ تاریخ روزنامه‌نگاری.
رحیمی دوین، رحیم. “مقایسه ساختاری زبان کرمانجی و انگلیسی با تأکید بر مطالعه خطاها در نظام عناصر جملات انگلیسی در زبان‌آموزان کرمانج زبان، مقطع راهنمایی تحصیلی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد، ۱۳۷۰، ۱۲۹ ص، جدول، نمودار، آزمون، کتابنامه.
ساختار زبان کرمانجی/ ساختار زبان انگلیسی/ مقایسه.
رحیمی کازرونی، نورمحمد. “گزارشی درباره گویش سیوند". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه شیراز، ۱۳۵۶،۸۰ ص.
گویش سیوند/ بررسی دستوری/ بررسی آوایی.
رخشانفر، محمدرضا. “ترجمه و توضیح و ارزیابی بخش اول کتاب حلیه الانسان و حلبه اللسان در دستور زبان فارسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۰،۱۲۲ ص.
حلیه الانسان و حلبه اللسان (کتاب)/ قرن نهم/ دستور زبان فارسی.
ــــــ . “معنا و ساخت زبان: توصیفی بر بنیاد نظریه فرایندی چیف". رساله دکترای زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۳، ۲۸۲ ص، جدول، نمودار، واژه‌نامه، کتابنامه.
ساخت معنایی/ زبان فارسی/ نظریه فرایندی چیف/ واحدهای معنایی.
رستم‌پور، ژاله. ‌"پژوهش درباره افعال مرکب". پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده زبان شناسی همگانی و فرهنگ‌های زبان باستانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۹، ۱۱۹ ص، کتابنامه.
زبان فارسی/ فعل مرکب.
رستمی ابوسعیدی، علی اصغر. “تجزیه و تحلیل سبکی حافظ". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۵۸، ۱۶۴ ص، جدول.
تحلیل سبکی/ حافظ/ بررسی آوایی/ بررسی دستوری/ بررسی معنایی.
رسولی، حسین‌علی. “بررسی گویش مراغی در روستای موشقین". پایان‌نامه کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۶۹، ۹۰ ص، جدول، نقشه، پرسش‌نامه، واژه‌نامه، کتابنامه.
گویش مراغی/ موشقین (روستا)/ رودبار الموت/ گویش تاتی.
رضانیا، کیانوش. “پی‌ریزی طرح کلی واژگان و طراحی پیاده‌سازی پردازشگر ساخت‌واژی برای زبان فارسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد مهندسی کامپیوترـ نرم‌افزار، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه صنعتی شریف، ۱۳۷۶، ۸۶ ص، تصویر، کتابنامه.

کامپیوتر/ پردازش/ دستور زبان/ واژه/ زبان فارسی/ برنامه‌نویسی کامپیوتر/ طراحی/ زبان طبیعی.
رضایی، بهرام. “بررسی گویش لامرد". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان شناسی همگانی، دانشکده تحصیلات تکمیلی، دانشگاه شیراز، ۱۳۷۴، ۱۴۹ ص، جدول، نقشه، کتابنامه.
دستور زبان/ واژگان/ ضرب‌المثل/ لامرد (استان فارس)/ گویش.
رضایی، جمال. “بررسی اصول ساختمان لغات مرکب در زبان فارسی و سوابق آن در زبان‌های باستانی ایران". رساله دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ۱۳۳۳، ۱۸۶ ص.
زبان‌های باستانی ایران/ زبان فارسی/ واژه‌های مرکب.
رضایی، طاهره. “مقایسه دستوری فارسی میانه با گویش بندرعباس (پشت شهر)". پایان‌نامه کارشناسی ارشد فرهنگ و زبان‌های باستانی، وزارت علوم و فناوری، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۱، ?ص.
دستور زبان/ پارسی میانه/ بررسی مقایسه‌ای/ بندرعباس/ گویش.
رضاییان، اعظم. “صبغه ویژه شعر شهریار و نگرش تحلیلی بر شعر و سبک او". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار، ۱۳۷۸، ۳۲۲ ص، کتابنامه.*
شهریار، محمدحسین/ شعر/ بررسی دستوری.
رضایی آباده، نجف‌علی. “فرهنگ‌نامه لغات و اصطلاحات دستور زبان فارسی". پایان‌نامه کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ۱۳۷۴، ۳۳۵ ص، کتابنامه.