لایه فاصله از چاه‌ها

۱۱

لایه مکان‌های ناپایدار

۶

لایه کاربری اراضی

۱۲

لایه بارش

۳-۴-روش تحقیق
در این پژوهش که به منظور مکان‌یابی محل بهینه دفن پسماندهای محدوده شهر بیستون صورت گرفته است روش های تحقیق به شرح زیر است:
۳-۴-۱-مدل های تصمیم گیری چند معیاره MCDM
مدل های تصمیم گیری چند معیاره MCDM به دو دسته­ی عمده مدل های تصمیم گیری چند هدفه MODM و مدل های تصمیم گیری چند شاخصه MADM تقسیم می شود . در حالت کلی مدل های چند هدفه به منظور طراحی و مدل های چند معیاره به منظور انتخاب گزینه برتر مورداستفاده قرار می گیرند.تفاوت اصلی مدل های تصمیم گیری چند هدفه با مدل های تصمیم گیری چند معیاره آن است که اولی در فضای تصمیم گیری پیوسته و دومی در فضای تصمیم گیری گسسته تعریف می گردند.(اصغرپور،۱۳۸۷)
در مورد معیارهای به کار رفته در مسائل بطور کلی سه مرحله باید انجام گیرد.
الف)تبدیل معیارهای کیفی به کمی
ب)بی مقیاس کردن معیارها
ج)تعیین وزن های نسبی معیارها
چگونگی تحلیل : برای تحلیل یک سیستم چند معیاره باید عناصر آن را به خوبی شناخت و آن ها را به طور دقیق تعریف کرد و سپس به مدلسازی و تجزیه و تحلیل آن پرداخت . به طور کلی می توان گفت مسائل تصمیم گیری چند معیاره MCDM شامل ۶ مولفه است:

یک هدف یا مجموعه ای از اهداف
تصمیم گیرنده DM یا گروهی از تصمیم گیران
مجموعه ای از معیارهای ارزیابی
مجموعه ای از گزینه های تصمیم
مجموعه ای از متغیرهای مجهول یا متغیرهای تصمیم
مجموعه ای از نتایج حاصل شده از هر زوج گزینه -معیار
۳-۴-۲-روش تحلیل سلسله‌مراتبی AHP
یکی از کارامدترین تکنیک های تصمیم‌گیری چند معیاره فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی AHP است که برای اولین بار توسط توماس ال ساعتی در سال ۱۹۸۰ مطرح شد. فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی مسائل پیچیده را از طریق تجزیه و تحلیل آن به عناصر جزئی که به صورت سلسله‌مراتبی به هم مرتبط بوده و ارتباط هدف اصلی مسئله با پایین‌ترین سطح سلسله‌مراتبی مشخص است به شکل ساده تری در می‌آورد. فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی روشی است منعطف، قوی و ساده که برای تصمیم‌گیری در شرایطی که معیارهای تصمیم‌گیری متضاد انتخاب بین گزینه ها را با مشکل مواجه می‌کند و تصمیم‌گیری باید در یک فضای چند بعدی صورت پذیرد مورد استفاده قرار می‌گیرد و تاکنون کاربردهای متفاوتی در علوم مختلف داشته است. فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی با شناسایی و اولویت‌بندی عناصر تصمیم‌گیری شروع می‌شود.این عناصر شامل هدف ها، معیارها یا مشخصه ها و گزینه‌های احتمالی می‌شود که در اولویت‌بندی به کار گرفته می‌شود. فرایند شناسایی عناصر و ارتباط بین آن‌ها که منجر به ایجاد یک ساختار سلسله‌مراتبی می‌شود ساختن سلسله‌مراتب خوانده می‌شود. سلسله‌مراتبی بودن ساختار به این دلیل است که عناصر تصمیم‌گیری را می‌توان در سطوح مختلف دسته بندی کرد. بنابراین اولین قدم در فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی ایجاد یک ساختار سلسله‌مراتبی از موضوع مورد بررسی می‌باشد که در آن اهداف معیارها وگزینه ها و ارتباط بین آن‌ها مشخص شده شده باشد.روش AHP تکنیک بسیار انعطاف پذیری است، اما نکته با اهمیت تر قابلیت تلفیق این روش با محیط GIS است. اولین مرحله در روش AHP تجزیه نمودن مساله تصمیم‌گیری به سلسله‌مراتب است که شامل مهم ترین عناصر مساله تصمیم‌گیری است. در فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی بیشترین وزن به لایه‌های تعلق می‌گیرد که بیشترین تأثیر را در تعیین هدف دارد.به عبارت دیگر معیار وزن دهی به هر واحد اطلاعاتی نیز بر اساس بیشترین نقشی است که آن عامل در داخل لایه ایفا می‌کند ((Lopez & zink 1991 .
روش AHP می تواند دو کار را انجام دهد:
پیداکردن وزن اهمیت نسبی ،شاخص ها
رتبه بندی گزینه ها
روش AHP تصمیم گیرندگان را یاری می کند تا اولویت ها را بر پایه ی اهداف ،دانش و تجربه ی خود تنظیم کنند به گونه ای که احساسات و قضاوت های خود را به گونه ی کامل در نظر بگیرند .برای حل مسائل تصمیم گیری با روش AHP در آغاز نمودار ساختار سلسه مراتبی رامیکشیم. روشAHP بر پایه ی سه اصل بنا نهاده شده است: (شکل ۲-۱۴)
اصل کشیدن درخت سلسله مراتب
اصل تعیین و تدوین اولویت ها
اصل سازگاری منطقی قضاوت ها
شکل ۲-۱۴ نمودار معیارهای مکانیابی دفن پسماند
در تحلیل فرایند تحلیل سلسله‌مراتبی باید میزان اهمیت هر کدام از معیارها نسبت به دیگر معیارها مشخص شود در نتیجه برای سنجش میزان اهمیت هر کدام از معیارها و محاسبه امتیاز نهایی معیارها از نظرات کارشناسان و استادان متخصص در این موضوع در قالب طرح پرسشنامه استفاده شد. برای پر کردن ماتریس مقایسات زوجی مقیاس ۱ تا ۹ به‌کاربرده می‌شود.
جدول ۳-۲- وزن دهی به عوامل بر اساس میزان اهمیت به صورت مقایسه زوجی
ماخذ قدسی پور۱۳۸۷
=
پس از تعیین معیارها بین شاخص‌ها مقایسه زوجی صورت گرفت که طبق فرمول بالا تعداد مقایسات برای دوازده داده ۶۶ مقایسه زوجی صورت گرفت، سپس مراحل زیر به ترتیب انجام شد.
الف) بهنجار کردن مقایسه زوجی
ب) به دست آوردن میانگین حسابی هر سطر ماتریس به هنجار شده ی مقایسه زوجی که به آن وزن‌های نسبی گفته می‌شود.
ج) ضرب وزن‌های نسبی شاخص‌ها در میانگین حسابی گزینه
د) رتبه بندی گزینه ها
پس از این مرحله به سراغ سنجش نرخ ناسازگاری ، می رویم برای اینکار مراحل زیر را انجام می دهیم :
۱)محاسبه ی بردار مجموع وزنی (WSV) ماتریس مقایسات زوجی Dرا در بردار وزن های نسبی ضرب می
کنیم . به بردار به دست آمده بردار مجموع وزنی می گویند.