ب- هرگاه موقعی دولت تصور کرد به اینکه دیگر طلا مبنای عمومی قیمتها و معاملات نیست و طریق تأدیههای مذکور در فوق تضمینی را که منظور طرفین است برای دولت فراهم نمینماید طرفین موافقت مینمایند که وضعیت تضمین مزبور را تغییر دهند و درصورت عدم حصول موافقت قضیه مطابق ماده ۲۲ به حکمیت ارجاع خواهد شد و شرایطی را که باید جانشین تضمین مذکور، معین و تاریخ اجرای آن را نیز معلوم خواهد نمود.
VI- هرگاه در پرداخت مبالغ لازم التأدیه به دولت مطابق تاریخ های مقرر در این قرارداد اتفاقاً از ناحیه کمپانی تأخیر به عمل آید برای مدت تأخیر از قرار پنج درصد در سال فرع وجوه مزبوره را کمپانی خواهد پرداخت.
ماده یازدهم
I-کمپانی برای مدت سی سال اول عملیات خود در ایران از پرداخت هر گونه مالیاتی که به نفع دولت و ادارات محلی فعلاً برقرار و یا در آتیه وضع میشود معاف خواهد بود و در عوض مبالغ ذیل را به دولت تأدیه خواهد نمود:
الف-در مدت پانزده سال اول این قرارداد به تاریخ ۲۸ فوریه هرسال و برای اولین مرتبه در ۲۸ فوریه ۱۹۳۴ نه پنس بابت هرتن از شش میلیون تن (۶۰۰۰۰۰۰تن) نفتی که بابت سنه گذشته مسیحی مشمول حق الامتیاز مذکور در جزو (I الف) از ماده (۱۰) میگردد و شش پنس بابت هرتن نفت اضافه بر رقم شش میلیون تن مذکور در فوق تأدیه خواهد نمود.
ب- کمپانی تأمین می کند مبالغی راکه برطبق جزوهای فوقالذکر تأدیه می نماید هیچوقت از مبلغ دویست و بیست و پنج هزار لیره استرلینگ (۲۲۵۰۰۰ لیره استرلینگ) کمتر نباشد.
ج- در مدت پانزده سال بعد یک شیلینگ بابت هرتن از شش میلیون تن (۶۰۰۰۰۰۰تن) نفتی که بابت سنه گذشته مسیحی مشمول حق الامتیاز مذکور در جزو (I الف) از ماده (۱۰) می گردد و نُه پنس بابت هرتن نفت اضافه بر رقم شش میلیون تن مذکور در فوق تأدیه خواهد نمود.
د- کمپانی تضمین میکند مبالغی را که برطبق جزو (ج) ماقبل تأدیه می کند هیچ وقت از سیصدهزارلیره استرلینگ (۳۰۰۰۰۰ لیره استرلینگ) کمتر نباشد.
II- قبل از سنه ۱۹۶۳ راجع به میزان مبالغی که کمپانی در ازای معافیت کامل عملیات خود در ایران از پرداخت هرگونه مالیاتی به نفع دولت و یا ادارات محلی در مدت سی سال دوم که منتهی به سنه ۱۹۹۳ میشود باید بپردازد طرفین توافق نظر حاصل خواهند نمود.
ماده دوازدهم
الف- کمپانی راجع به عملیاتی که مطابق این قراراد در ایران می کند جمیع وسایل معمول و مناسب را برای تأمین صرفهجوئی و استفاده کامل از عملیات خود و برای حفظ مخزن تحتالارضی نفت و برای استفاده از امتیاز خود بطرزی که مطابق آخرین ترقیات علمی وقت باشد بکار خواهد برد.
ب- هرگاه در حوزه امتیاز غیر از نفت سایر مواد معدنی و بیشهها و جنگلهای متعلق به دولت موجود باشد کمپانی نمیتواند آنها را بکار انداخته و استفاده نماید و یا مانع عملیات و استفاده دیگران بشود (مشروط بر اینکه مقررات جزو (ج) از ماده (۷) رعایت شود.) ولی درصورتی که مواد معدنی بیشه و جنگلهای مذکور برای تجسس و استخراج نفت لازم باشد کمپانی حق استفاده از آنها را خواهد داشت.
ج- کلیه حفریاتی که منجر به کشف نفت نگشته و آب و یا مواد قیمتی دیگر در آن پیدا میشود باید برای دولت حفظ شود و فوراً کمپانی دولت را از کشفیات مزبور مطلع سازد و دولت هرچه زودتر ممکن باشد به کمپانی تمایل خود را نسبت به تصرف حفریات مزبوراعلام خواهد داشت و در صورت تصرف آنها دولت مراقبت خواهد کرد که مانع عملیات کمپانی نشود
ماده سیزدهم
کمپانی تعهد می نماید که به خرج خود و در یک مدت مناسبی هر موقعی که نمایندۀ دولت تقاضا می کند سوادهای صحیح از تمام طرحها و نقشهها و رسمها و سایر مدارک و اسناد راجع به وضعیت سطحالارضی و طبقاتالارضی و حفر چاه ها مربوط به حوزۀ امتیازی که موجود دارد به وزارت مالیه بدهد.
بعلاوه در تمام مدت امتیاز کمپانی تمام اطلاعات مهم علمی و فنی را که از نتیجه عملیات خود در ایران بدست آورده به دولت ارسال خواهد داشت. تمام اسناد و مدارک مزبور را دولت به عنوان محرمانه تلقی خواهد نمود.
ماده چهاردهم
الف- دولت به میل خود در هر موقع مناسبی حق خواهد داشت امر به تفتیش عملیات فنی کمپانی در ایران نموده و برای اجرای این مقصود از اهل خبره و متخصصین فنی مأمورین بگمارد.
ب- کمپانی تمام مدارک و اسناد مربوط به اطلاعات علمی و فنی و تمام موسسات و وسایل و آلات اندازه گرفتن استخراج نفت را در دسترسی مأمورین خبره و متخصصین دولت خواهد گذارد و بعلاوه مأمورین مزبور در تمام ادارات کمپانی و در تمام خاک ایران حق تحصیل هرگونه اطلاعاتی را خواهند داشت.
ماده پانزدهم
دولت حق تعیین یک نفر نماینده را خواهد داشت و نماینده مزبور (مأمور دولت شاهنشاهی) نامیده شده و اختیارات ذیل را خواهد داشت:
اطلاعات را که در حدود حق صاحبان سهام کمپانی است از کمپانی تحصیل نماید.
در تمام جلسات هیأت مدیره و کمیته های آن و در تمام جلسات مجمع عمومی که برای مذاکره در مسائل راجع به روابط دولت و کمپانی تشکیل شده باشد حضور به هم رساند.
کمیته را که کمپانی به قصد توزیع اعتبار مذکور در ماده (۱۶) و برای نظارت در تحصیل ایرانیان در لندن تشکیل میدهد بعنوان رسمی و یا حق رأی قاطع ریاست نماید.
تقاضا نماید که جلسات مخصوص هیأت مدیره هروقت که لازم بداند برای مذاکره در مسائلی که دولت پیشنهاد می کند تشکیل گردد. جلسات مزبوره در مدت پانزده روز بعد از وصول تقاضای کتبی به منشی کمپانی تشکیل خواهد شد.
کمپانی بابت حقوق و سایر مخارج نماینده مزبور سالیانه دوهزار لیره استرلینگ به دولت خواهد پرداخت.
دولت کتباً کمپانی را از تعیین نماینده مزبور و یا جانشین او مطلع خواهد ساخت.
ماده شانزدهم
طرفین تصدیق دارند و قبول مینمایند که اصلی که مدار اجرای این قرارداد میباشد آن است که در منافع طرفین حفظ حد اعلای منتج بودن و صرفه جوئی در اداره و عملیات کمپانی در ایران ضرورت عالی دارد.
مسلم است که کمپانی صنعتگران مستخدمین فنی و تجاری خود را به اندازه ای که اشخاص ذیصلاحیت و باتجربه در ایران یافت شود از اتباع ایران انتخاب خواهد کرد و این نیز مسلم است که مستخدمین غیرفنی کمپانی منحصراً از اتباع ایران خواهند بود.
طرفین موافقت مینمایند در اینکه طرح عمومی مطالعه و تهیه نمایند که برطبق آن هرسال و مرتباً مستخدمین غیرایرانی را تقلیل داده و بجای آنها بطور تصاعدی در کوتاهترین مدت ممکن از اتباع ایران بگمارند.
کمپانی سالیانه مبلغ ده هزار لیره استرلینگ برای اینکه اتباع ایران در انگلستان علوم و فنون مربوط به صناعت نفت را فراگیرند، تخصیص خواهد داد. اعتبار مذکور بوسیله یک کمیته که مطابق ماده ۱۵ تشکیل می شود به مصرف خواهد رسید.
ماده هفدهم
کمپانی تشکیلات و مخارج و تأسیسات و تفتیش و اداره و مسائل صحی و صحت عمومی را مطابق جدیدترین طریقه حفظ الصحه معموله در ایران در تمام اراضی و ابنیه و مساکن اعضاء و عملجات خود که در حوزۀ امتیازیه کار می کنند به عهده میگیرد.
ماده هجدهم
هروقت کمپانی اسهام جدیدی برای عامه اشاعه میدهد باید دفاتر ثبت تقاضای اشتراک آن را در همان موقع که در سایر نقاط شروع میشود در تهران نیز برقرار نماید.
ماده نوزدهم
کمپانی برای احتیاجات داخلی ایران و از آن جمله احتیاجات دولت، بنزین (Motor Spirit) و نفت لامپ (Kerosene) و مازوت (Fuel Oil) که از نفت ایران حاصل میشود براساس ذیل خواهد فروخت.
الف- در اول ژوئن هرسال کمپانی معدل قیمتهای (فوب) رومانی را راجع به بنزین و نفت لامپ مازوت و معدل قیمتهای (فوب) خلیج مکزیک را راجع به هریک از مواد مذکور نسبت به مدت دوازده ماه گذشته تا تاریخ ۳۰ آوریل معین خواهد کرد. نازلترین معدلهای مذکور در اختیار و براساس قیمتها برای سالی که از اول ژوئن شروع میگردد قرار داده میشود.
قیمتهای اساسی به منزله قیمت در تصفیه خانه تلقی میگردد.
ب- کمپانی بنزین و نفت لامپ و مازوت را به ترتیب ذیل خواهد فروخت:
به دولت برای احتیاجات اختصاصی خودش ولی نه برای فروش به دیگران مطابق قیمتهای اساسی مذکور در جزو(الف) فوق با تخفیف بیست و پنج درصد
به سایر مصرف کنندگان مطابق همان (قیمتهای اساسی) با تخفیف ده درصد
ج- کمپانی حق دارد که به قیمت های اساسی مذکور در جزء (الف) مخارج حقیقی حمل و نقل و توزیع و فروش و همچنین مالیات و عوارض موضوعه بر محصولات مزبور را بیفزاید.
د- دولت صادرکردن محصولات نفتی را که مطابق مقررات فوق کمپانی فروخته است قدغن خواهد کرد.
دانلود فایل ها در مورد : نفت و توسعه ایران از ۱۹۴۵ تا ۲۰۱۰- فایل ...