implimentation
Phase shift
oscillator
DRO
Distributed
stripline
oscillator
Lumped
دسته بندی نوسانسازها بر اساس ویژگیهایشان
-
- نوسانسازهای شیفت فاز
نوسانساز شیفت فاز مداری است شامل یک المان تقویت کننده منفی همانند ترانزیستور یا آپ امپ که توسط یک شبکه فیلتری تشکیل شده از مقاومت و خازن به ورودی فیدبک شده است. شبکه فیدبک فاز خروجی تقویت کننده را در فرکانس نوسان ۱۸۰ درجه شیفت داده تا فیدبک مثبت حاصل شود. یک راه معمول دستیابی به این شیفت فاز استفاده از سه طبقه RC کسکود شده است که هر کدام ۶۰ درجه شیفت فاز ایجاد کنند. در شکل (۲-۶) یک نمونه از نوسانساز شیفت فاز با شبکه فیدبک RC نشان داده شده است. نوسانساز شیفت فاز در فرکانسهای پایین، اغلب در محدوده فرکانس صوتی استفاده میشوند.
نوسانساز شیفت فاز
-
- نوسانسازهای Relaxation
نوسانسازی است که رفتار یک سیستم فیزیکی در حال برگشت به حالت تعادل خود را نشان میدهد. به عبارت دیگر هر بار که سیستم به حالت تعادل خود نزدیک می شود، مجددا عاملی عامل تحریک آن را فراهم می کند و این رفتار متناوبا تکرار می شود. فرکانس نوسان این نوسانسازها نیز با مدت زمانی که نوسانساز تحریک می شود تا به حالت تعادل خود برسد، تعیین می شود. یک نمونه از این نوسانسازها میتوان به مولتی ویبراتوهای آستابل اشاره کرد که با شارژ و دشارژ خازنی و به قطع و اشباع رسیدن ترانزیستورها نوسان ایجاد می شود. شکل (۲-۷) مدار یک مولتی ویبراتور آستابل را نشان میدهد. این نوسانساز دو حالت پایدار دارد و خروجی آن به صورت متناوب و با تحریک خارجی بین دو حالت پایدار تغییر می کند. فرکانس این تغییر توسط عناصر زمانی مدار که غالبا عناصر R و C میباشند تعیین می شود. به زبان ساده سیگنال خروجی یک مولتی ویبراتور آستابل یک سیگنال مربعی است که فرکانس آن به عناصر مدار وابسته است.
نوسانساز مولتی ویبراتوهای بیآستابل |
-
- نوسانسازهای کریستالی
اسیلاتور کریستالی مداری الکترونیکی است که از رزونانس مکانیکی یک کریستال در حال لرزش بهره میبرد تا سیگنال الکتریکی با فرکانس مشخصی بوجود آورد. این فرکانس معمولا برای هدف زمانسنجی (مانند ساعتهای مچی کوارتز) استفاده می شود تا سیگنال ساعتی پایدار برای مدارت مجتمع دیجیتال فراهم کند. کریستالهای کوارتز برای محدوده فرکانسی چند ده کیلوهرتز تا چند ده مگاهرتز و برای مصرف کنندههایی چون ساعت، کامپیوتر، تلفن همراه و غیره ساخته میشوند. شکل (۲-۸) شمایی از دو نمونه کریستال کوارتز و نماد الکترونیکی آن را نشان میدهد. وقتی که یک کریستال کوارتز در یک میدان الکتریکی قرار گیرد، باعث خم شدن آن می شود. این ویژگی به نام پیزوالکتریک بودن معروف است. وقتی میدان برداشته شود، کوارتز با بازگشت به شکل اولیه اش یک میدان الکتریکی تولید می کند که می تواند یک ولتاژ تولید کند. این رفتار کریستال کوارتز شبیه مداری متشکل از یک سلف، خازن و مقاومت با فرکانس رزونانسی دقیق است. سرعت خم و راست شدن کوارتز فرکانس رزونانس است و توسط برش اندازه کریستال تعیین می شود. شکل (۲-۹) مدار معادل یک کریستال کوارتز در یک نوسانساز را نشان میدهد.
الف | ب |
الف : کریستال کوارتز . ب : نماد الکتریکی کریستال | |
مدار معادل یک کریستال کوارتز در یک نوسانساز |