تلاش طرح‌های مشترک از شرکت‌های متعدد برای ارائه پیشنهاد مشترک برای مشتریان خود
هکر و دیگران (۲۰۰۶)
مدل‌های کسب و کار به منظور شناسایی بازیگران کسب و کاری که در یک حرفه هستند و نیز چگونگی روابط صریح و روشن خود به وجود آمده‌اند. روابط در مدل کسب و کار از نظر ارزش تبادل بین بازیگران فرموله شده است.
آندرسون و دیگران (۲۰۰۶)
از سوی کدام شرکت که قادر به ایجاد ارزش توسط هماهنگی جریان اطلاعات، کالا و خدمات در میان شرکت کنندگان در صنعت‌های مختلف در تماس با آن است از جمله مشتریان، شرکا در زنجیره ارزش، رقبا و دولت
کالیو و دیگران (۲۰۰۶)
راه‌های ایجاد ارزش برای مشتریان و روشی که در آن کسب و کار تبدیل فرصت‌های بازار به سود از طریق مجموعه‌ای از بازیگران و فعالیت‌ها و همکاری
راجالا و وسترلاند (۲۰۰۷)
مدل کسب و کار نشان دهنده تجارت اصلی سازمان و لازم است باری توصیف این سازمان از دیدگاه مأموریت اصلی آن و محصولات و خدماتی را که به مشتریان خود ارائه می‌کند.
جانسن و دیگران (۲۰۰۸)
روش انجام کسب و کاری که توسط یک شرکت می‌تواند خود را حفظ کند و به تولید درآمد بپردازد.
راپا (۲۰۰۸)
مدل کسب و کار
همان‌گونه که در شکل نشان داده شده است پژوهشگران با بررسی ادبیات مدل کسب و کار، پنج مرحله را در سیر تکامل مدل کسب و کار شناسایی نموده‌اند.
تشریح عناصر
به کار گیری مفهوم
آنتولوژی مدل‌ها
لیست اجزا
تعریف و طبقه بندی
شکل ۲-۱: سیر تکامل مدل کسب و کار
مرحله اول مصادف با زمان تولد مفهوم مدل کسب و کار و تعاریف این مفهوم می‌باشد
مرحله دوم عناصر مدل کسب و کار به تعاریف ارائه شده اضافه شده و سعی گردیده که از این طریق تعاریف ارائه شده تکمیل گردند.
در مرحله سوم سعی شده است توضیحات جامعی در خصوص عناصر مدل کسب و کار ارائه گردیده و عناصر مدل کسب و کار مانند بلوک‌های ساختمانی برای بنیان نهادن مفهوم مدل کسب و کار در کنار یکدیگر قرار داده شوند.
در مرحله چهارم صاحب‌نظران، مدل نمودن اجرا به صورت مفهومی را آغاز نموده و سعی نمودند تا از طریق این مدل‌سازی فرا مدل‌های مدل کسب و کار را به شکل‌‌های مرجع و هستی شناسی ارائه نمایند.
در مرحله پنجم از مدل‌های مرجع برای برنامه‌های سیستم‌های اطلاعاتی و مدیریتی استفاده گردیده است(اوستروالدر،۲۰۰۵).
اگر چه تحقیقات زیادی روی مدل‌های کسب و کار صورت گرفته است اما نتیجه تحقیقات، تصویر کاملی از ابعاد و ویژگی‌های مدل کسب و کار بدست نداده است(لامبرت،۲۰۰۴). جامع‌ترین تحقیق برای کشف منشأ و ریشه کسب و کار توسط اوستروالدر و همکاران(۲۰۰۵) صورت گرفته است. آن‌ها دریافتند که ورود این واژه‌ی نسبتاً جدید به حدود پنج دهه اخیر باز می‌گردد.
نخستین بار بلمن و کلارک[۲۳] در سال ۱۹۵۷ از این واژه در یک مقاله علمی استفاده نمودند. پس از آن‌ها در سال ۱۹۶۰ جونز از این واژه در عنوان و چکیده‌ی مقاله‌ی خود استفاده کرد(جونز[۲۴]،۱۹۶۰). در سال ۱۹۶۱ آلفرد چندلر[۲۵] کتابی با عنوان استراتژی و ساختار منتشر نمود. او در این کتاب گزارش جامعی از رشد سریع و تغییرات حاصل از آن در شرکت‌های صنعتی ارائه نمود و در آن به مفهوم مدل کسب و کار اشاره نمود. او در این کتاب چگونگی پاسخگویی شرکت‌ها به چالش‌های متفاوتی که به دلیل تغییرات محیطی یا داخلی شرکت ایجاد می‌شود را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. ایگور آنسف[۲۶] در سال ۱۹۶۵ کتابی بر اساس عقاید چندلر با عنوان استراتژی شرکت منتشر نمود و در آن به بسط مفهوم مدل کسب و کار پرداخت و در کتاب خود چهار چوبی ارائه داد تا شرکت‌ها بتوانند با بهره گرفتن از آن و بر اساس فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی استراتژی خود را تنظیم نمایند(رضوی،۱۳۸۹).
اجزای مدل کسب و کار
در زمینه‌ی اجزای تشکیل دهنده‌ی مدل کسب و کار دیدگاه‌های متفاوتی از پژوهشگران صاحب نظر در این زمینه داریم که در ادامه به تعدادی از مهم‌ترین دیدگاه‌ها اشاره می‌نماییم.
از نظر سای و همکارانش ده مؤلفه‌ی بررسی شده از مهم‌ترین مولفاتی می‌باشند که در مدل کسب و کار باید جای گیرند. این ده مؤلفه در جدول زیر به اختصار بیان گردیده‌اند.
جدول ۲-۲: مؤلفه‌های مدل کسب و کار(سای و همکاران،۲۰۱۱؛ سای و سو،۲۰۱۱)
مؤلفه‌ها
تعریف
