نمودار۵ – ۳۸ ب:نمودار خودهمبستگی جزئی فصل بهار(PACF) 86
نمودار ۵ – ۳۹ الف: خودهمبستگی باقیمانده ها فصل بهار(ACF) 86
نمودار ۵ – ۳۹ب: نمودار خودهمبستگی جزئی باقیمانده ها فصل بهار(PACF) 86
نمودار۵ – ۴۰ الف:نمودار خود همبستگی فصل تابستان(ACF) 87
نمودار۵ – ۴۰ ب:نمودار خودهمبستگی جزئی فصل تابستان(PACF) 87
نمودار ۵ – ۴۱ الف: خودهمبستگی باقیمانده ها فصل تابستان(ACF) 88
نمودار ۵ – ۴۱ب: نمودار خودهمبستگی جزئی باقیمانده ها فصل تابستان(PACF) 88
نمودار۵ – ۴۲ الف:نمودار خود همبستگی فصل پاییز(ACF) 89
نمودار۵ – ۴۲ ب:نمودار خودهمبستگی جزئی فصل پاییز(PACF) 89
نمودار ۵ – ۴۳ الف: خودهمبستگی باقیمانده ها فصل پاییز(ACF) 90
نمودار ۵ – ۴۳ب: نمودار خودهمبستگی جزئی باقیمانده ها فصل پاییز(PACF) 90
فصل اول: کلیات تحقیق
فصل اول
کلیات تحقیق
۱ – ۱ – مقدمه :
مقدمه:
جغرافیا[۱]عبارت است از روابط متقابل انسان، تکنیک و محیط و یا روابط متقابل انسان، تکنیک، مدیریت و محیط ( پاپلی یزدی ۱۳۶۹ ).
اقلیم شناسی[۲] عبارت است از مطالعه علمی اقلیم یعنی توصیف و نمایش اقالیم، تجزیه و تحلیل عوامل، تفاوت بین اقالیم و کاربرد اطلاعات اقلیمی در حل مسائل جامعه (هاسچک[۳] ۱۹۸۰ ).
به عبارت دیگر هدف اقلیم شناسی عبارت است از کشف و تبیین رفتار طبیعی اتمسفر و بهره برداری از آن در جهت منافع انسانی. اقلیم به عنوان موضوع اصلی علم اقلیم شناسی از زمانهای بسیار دور برای انسان و جامعه علمی شناخته شده بوده است (دارست[۴] ۱۹۵۱ ).
اگر چه رفتار اتمسفر به وسیله قوانین مسلم فیزیکی قابل تبیین و تشریح است مثلا حرکت بخار آب یا هوا در اتمسفر به وسیله قوانین و اصول مشخصی کنترل می شود، ولی حالات ظاهری اتمسفر علاوه بر این که به وسیله رفتار اتمسفر کنترل می شود تحت تاثیر پستی و بلندیهای سطح زمین نیز قرار دارد و در نتیجه نمود ظاهر اتمسفر که به صورت تغییرات مداوم دما، رطوبت، ابرناکی، فشار و …جلوهگر می شود توسط اصول و قوانین مسلم و ثابت فیزیکی قابل بیان و توضیح نیست. در مجموع حالتهای اتمسفر واقعیتی است که از طریق مشاهدات مکرر در بعد زمان و مکان قابل درک است. به همین علت تغییرات روزمرهی حالت اتمسفر به صورت متغیرهای نیمه تصادفی فرض می شود و لذا با بهره گرفتن از توزیعهای آماری احتمالات قابل تبیین و توجیه است ( لندسبرگ[۵] ۱۹۸۷ ).
عمدهترین عامل هر توزیع آماری میانگین آن است که تا اواخر قرن نوزدهم مهمترین آماره تعریف اقلیم محسوب می شود. امروزه بسیاری از افراد عامه و حتی اقلیم شناسان آن را به کار میبرند اما در اواخر قرن ۱۹ کوپن اعلام کرد که اقلیم یک منطقه فقط از طریق محاسبه میانگین دراز مدت عناصر هواشناسی آن تشریح و توصیف نمی شود (استرینگر[۶] ۱۹۸۲ ). بلکه در توصیف اقلیم یک مکان باید به فرینها و فراوانیها نیز توجه کرد. بنابراین امروزه اقلیم
از طریق بررسی فراوانی حدوث عناصر اقلیمی یک مکان مانند دما، بارش، نم نسبی، روزهای یخبندان و …تعیین می شود. فرایند تعیین اقلیم یا بر اساس فراوانی هواهای لحظهای متفاوت و مقدار زمانی و یا بر اساس مجموعه شرایط دراز مدت عناصر اقلیمی و با بهره گرفتن از روشهای آماری چند متغیره صورت میگیرد. ناهمواری، عرض جغرافیایی و دوری و نزدیکی به تودههای بزرگ آب از عمدهترین عوامل موثر بر پراکنش مکانی دما به شمار میآیند. در فصول سرد و گرم اختلاف دمای میانگین سردترین و گرمترین نقاط کشور ایران آن چنان زیاد است که بخشهای مختلف کشور هم زمان فصول متفاوتی را تجربه می کنند ( منتظری ۱۳۹۲ ).
در سالهای اخیر دانشمندان به منظور تجزیه و تحلیل الگوهای اقلیمی توجه ویژهای به سریهای دمایی معطوف داشته اند، دما از مهمترین عناصر اقلیمی بوده و در تعیین نقش و پراکنش دیگر عناصر اقلیمی نیز موثر است. دما نیز از عوامل اصلی و اساسی در پهنه بندی و طبقه بندی اقلیمی بوده و بنابراین اساس نوسانات و تغییرپذیری دما بسیار حائز اهمیت بوده و به دلیل پیش بینی دماهای آتی نیز دارای اهمیت فوق العاده علمی _ کاربردی است. روشهای سری زمانی به منظور مطالعه اقلیم به ویژه بررسی دما در نوشته های بیشماری مورد استفاده و استناد قرار گرفته است (قویدل رحیمی ۱۳۹۱ ).
دما یک متغیر ترمودینامیک و مهم جوی است که تغییر آن منشا بسیاری از تغییرات فیزیکی، شیمیایی و زیست محیطی بوده و اندازه گیری آن در جو در مقایسه با سایر عناصر جوی از سابقه طولانیتری برخوردار است (مسعودیان و دارند ۱۳۹۰ ). در سالهای اخیر تغییرات اقلیمی به ویژه گرم شدن کره زمین بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اقلیم کره زمین همواره در حال تغییر بوده، اما گرم شدن آن بیشتر مورد توجه اقلیم شناسان قرار گرفته است. از آنجا که دما از عناصر اساسی شکل گیری اقلیم است تغییرات آن می تواند ساختار آبوهوایی هر محل را دگرگون سازد. به همین دلیل بررسی روند دما در مقیاسهای زمانی و مکانی بخش بزرگی از تحقیقات اقلیم شناسی را به خود اختصاص داده است (اسدی و حیدری ۱۳۹۰). علیرغم وجود شواهدی بر تغییرات دما و هشدار تنی چند از دانشمندان در سالهای ۱۹۴۸ و ۱۹۴۷ راجعبه گرم شدن کره زمین عقیده مبتنی بر ایستایی اقلیم تا دهه ۱۹۷۰ کماکان وجود داشت. نتایج مطالعات گستردهای که در سطوح ملی، منطقهای و جهانی انجام شده است بیانگر افزایش دما در بسیاری از نقاط کره زمین و به طور کل افزایش میانگین دما هوای کره زمین میباشد. در طی چند دهه گذشته دماهای حداقل و حداکثر رفتارهای متفاوتی از خود نشان دادهاند و دمای حداقل در بسیاری از نقاط به طور آشکار نرخ افزایشی داشته است؛ گر چه دمای حداکثر هم در خیلی از نقاط نرخ افزایشی نشان میدهد. ولی به علت نرخ کمتر آن در مقایسه با دمای حداقل، موجب کاهش دامنه شبانه روزی[۷] دما شده است (رحیم زاده و عسگری ۱۳۸۳ ).
سرعت و ماهیت تغییرات پارامترهای اقلیمی در نیمه دوم قرن ۲۰ متفاوت بوده و شتاب بیشتری به خود گرفته و روند آن با گذشته قدری متفاوت شده است. مساله تغییر آبوهوا همیشه با تردیدهای زیاد مواجه بوده و به همین دلیل محققین و دانشمندان مختلفی در زمینه ماهیت و علل آن کارهای تحقیقاتی زیادی انجام داده و فرضیههایی را اعلام کرده اند که گاه در تناقض با یکدیگر هستند. تغییر آبوهوا یکی از پیچیدهترین مشکلاتی است که بشر در حال حاضر و آینده با آن مواجه خواهد بود. این پدیده ناشی از تغییراتی است که در فرایندهای اتمسفری رخ داده و باعث گرم شدن هوای کره زمین شده است و اثرات و پیامدهای مهمی در چرخه هیدرولوژی گذاشته، یکی از اثرات مهم این پدیده تغییر در منابع و مصارف آب کشاورزی است ( ابراهیمی ۱۳۸۴). دانشمندان و محققین بسیار زیادی معتقدند که در کره زمین نشانههایی از گرمتر شدن تدریجی هوا وجود دارد. یکی از اساسیترین دلایل آنها این است که بیشتر انرژی رسیده از خورشید و دریافت شده از هوای احاطه شده به روی زمین در جو نگهداری شده و خروج آن از اتمسفر کره زمین به کندی صورت میگیرد. با وجود آن که علل واقعی تغییرپذیری اقلیمی به طور کامل شناخته نشده است لیکن فرضیههایی به عنوان عوامل موثر در تغییرات اقلیم مطرح شده اند که نتیجه تمام این فرضیه ها تغییر پارامترهای درجه حرارت و بارش است ( نصیری محلاتی و همکاران ۱۳۸۵ ). میانگین دمای هوا در سطح کره زمین و تغییرات آن نمایهای از تغییرات اقلیمی است که تقریبا در تمامی نظریه های تغییر اقلیم از آن یاد می شود. برآوردها نشان میدهد که میزان میانگین دما در سال ۲۰۳۰ میلادی ۷/۰ تا ۲ درجه سانتی گراد گرمتر از امروز خواهد بود. همچنین بر اساس مدلهای اقلیمی پیش بینی می شود که میانگین دمای هوای کره زمین در سال ۲۱۰۰ در حدود ۲ تا ۵/۳ درجه سانتی گراد افزایش مییابد ( ابراهیمی و همکاران ۱۳۸۴ ).
۱ – ۲ - بیان مسئله:
از آنجا که اقلیم نقش مهمی در همه ابعاد زندگی ایفا می کند، توجه به تغییرات و نوسانات آن در ۱۵۰سال گذشته و به ویژه در دهههای اخیر به یکی از دغدغه های انسان تبدیل شده است. تغییر اقلیم عبارت است از تغییرات رفتار اقلیمی یک منطقه در مقایسه با رفتاری که در طول یک دوره زمانی بلند مدت از اطلاعات ثبت و مشاهده شده، مورد انتظار است ( آذرخشی و همکاران ۱۳۹۲ ).
در این میان با توجه به اینکه در حال حاضر گرمایش جهانی تمامی کشورها، از جمله ایران را متاثر کرده است شناخت تغییر اقلیم منطقه و نقش مستقیم یا حتی غیرمستقیم این تغییرات بر کشور ما بسیار مهم است. امروزه اکثر طرحها و پروژه های عمرانی سعی بر شناخت نوسانات اقلیمی و کاهش اثرات آن دارند. اجرای طرحهای عمرانی، اقتصادی، اجتماعی و غیره نیاز به شناخت وضعیت اقلیمی جهت برنامه ریزی صحیح و قابل قبول داشته و از اهمیت مطالعات اقلیمی در کالبد برنامه ریزی خرد و کلان کشور و در مقیاس کوچکتر، استان و شهر قابل لمس است. وضعیت اقلیمی و تغییرات دما از مسائل مهم و روزمره انسان به حساب می آید. پژوهشگران بر این باورند که تغییر اقلیم بیشتر در قالب نوسانات مقادیر حدی و فرین رخنمود می کند، ممکن است که میانگینها نیز دچار تغییر و دگرگونی شوند (دارند ۱۳۹۲). بر اساس نتایج تحقیقات، تغییر هر چند کم دما موجب تغییر در وقوع پدیده های حدی نظیر خشکسالی، بارشهای سنگین و طوفان می شود (بالینگ[۸] و آیداسو[۹] ۱۹۹۹ ).
تقریبا میتوان اذعان داشت که تمامی فرضیه های مربوط به نوسانات اقلیمی مهمترین بحثهای خود را در رابطه با مقدار و پراکنش گرما و سرمای جو زمین قرار دادهاند (براتیان ۱۳۷۷ ). به همین دلیل است که بررسی روند دما در مقیاسهای مختلف زمانی و مکانی بخش بزرگی از تحقیقات اقلیم شناسی را به خود اختصاص داده است ( مسعودیان ۹۰ – ۱۳۸۹ ). پارامترهای مختلف اقلیمی نظیر دما، بارش، رطوبت، روزهای یخبندان و…در یک محل از عواملی هستند که بر اقلیم آن منطقه تاثیرگذار میباشد. روند متوسط سالانه، ماهانه و فصلی متغیرهای اقلیمی از جمله دما و یخبندان به عنوان شاخص هایی برای ارزیابی نوسانات اقلیمی مورد استفاده قرار میگیرند. برای این منظور استفاده از سریهای زمانی دقیق و طولانی مدت ضرورتی اجتناب ناپذیر است. مطالعات اقلیمی بر اساس روشهای تحلیل سریهای زمانی از اوایل قرن ۲۰ آغاز شده است. از این قبیل مطالعات میتوان پروژه های انجام شده توسط جونز و همکاران[۱۰] (۱۹۸۶) کاتسولیس و کامبتزیدیس[۱۱] (۱۹۸۹) و ودوارد و گری[۱۲] (۱۹۹۳) اشاره نمود. دما از جمله مهمترین پارامترهای جوی و آبوهوایی است که همراه با بارش و یخبندان از جمله عناصری هستند که در معرض نوسانات اقلیمی قرار دارند، لذا بررسی تغییرات آنها در سالهای اخیر می تواند در برنامه ریزی و کاهش اثرات معضلاتی چون خشکسالی، سیلابهای ناگهانی و…موثر باشد (شیراوند و همکاران۱۳۸۹). بیشتر مطالعات انجام شده در این زمینه حاکی از کاهش دماهای حدی پایین و افزایش دماهای حدی بالاست، اگر با دیدی آماری به رویدادهای اقلیمی بنگریم، ملاحظه خواهیم نمود که تغییر میانگین و انحراف معیار عنصر اقلیمی دما سبب تغییرات زیادی در فراوانی و احتمال مقادیر حدی مرتبط با آن عناصر آبوهوایی، از پوشش مکانی و دوره های نسبتا بیشتری برخوردارند (رحیم زاده و عسگری ۵۵ - ۱۳۸۸). با توجه به موارد ذکر شده، تغییرات دما در مدیریت و برنامه ریزی محیط عامل مهمی به شمار میرود. امروزه بسیاری از معضلات محیطی عصر ما از جمله سیل، طوفان، خشکسالی و تکثیر زیاد از حد حشرات موذی و نیز مصونیت آنها در برابر سموم و مسائلی از این دسته…غالبا میبایستی ریشه در تغییر آبوهوا کره زمین خصوصا افزایش دمای جهان داشته باشد. امروزه تغییر آبوهوا یک موضوع کلان در سطح اقلیم شناسی میباشد که اطلاع از وقوع تغییرات و پیش بینی آن می تواند برنامه ریزی را برای آینده آسان کند (جلالی و خنجر۱۳۸۸). امروزه نیاز به مطالعه و تحقیق در زمینه دما بیش از پیش حائز اهمیت و ضروری میباشد، دما به عنوان یک پارامتر مهم اقلیمی تاثیرگذار در میزان تولید محصولات کشاورزی از اهمیت فوق العادهای برخوردار میباشد. از آنجایی که نوسانات شدید دمایی می تواند صدمات و خسارتهای غیر قابل جبرانی را به کشاورزی هر منطقه وارد کند، مطالعه در زمینه میزان تغییرپذیری در هر منطقه امر مهمی است که باید بهطور جدی به آن پرداخته شود. با مطالعه این تغییرات دمایی میتوان یک برنامه ریزی خوب و مفید در زمینه مسائل مربوط به کشاورزی، مسائل مهم آب و هوایی شهری، عمرانی، بهداشتی و…انجام داد. تغییرات دما از زمانی به زمان دیگر و از مکانی به مکان دیگر تغییر می کند، ولی آنچه که اهمیت دارد نوسانات و تغییرات آن در مدت طولانی، موضوع مهمی میباشد که باید مورد بررسی قرار گیرد (نظری پور و دانشمند،۱۳۸۹). از این رو با توجه به مسائلی که بیان شد بر آن شدیم تا روند نوسانات دمای حداقل در شهرستان خرمآباد را که یکی از مناطق کوهستانی واقع در غرب کشور میباشد و در سالهای اخیر شاهد افزایش روز افزون دمای هوا در این منطقه کوهستانی بودهایم را مورد بررسی قرار دهیم. علاوه بر آن گزارشات هواشناسی حاکی از آن است که میزان بارش جامد در این ایستگاه به طور قابل ملاحظهای کاهش یافته است. در پژوهش حاضر روند تغییرات دو پارامتر اقلیمی دمای حداقل ( کمینه )، و تعداد روزهای یخبندان در این ایستگاه مورد ارزیابی قرار میگیرد تا آشکار گردد که روند تغییرات دمای حداقل در این ایستگاه تا کنون چه تغییراتی را محتمل شده اند. روند دما سیر نزولی دارد یا صعودی و اینکه روند تعداد روزهای یخبندان در این منطقه چه تغییراتی داشته است.
۱ – ۳ - اهمیت و ضرورت تحقیق
نتایج بسیاری از تحقیقات بیانگر این است که اقلیم قرن ۲۱ بسیار متفاوتتر از اقلیم قرن ۲۰ خواهد بود و این مسئله نقش فعالیتهای انسانی در تغییر اقلیم را متذکر می شود. از جمله مسائلی که امروزه در بین اقلیم شناسان مورد اختلاف است، وجود نوسانات روند پارامترهای آبوهوایی است ( امیدوار و سالاری ۱۳۹۲). از اثرات تغییر اقلیم، افزایش فرکانس رویدادهای حدی است، رویدادهای حدی در شرایط دمایی و بارشهای حدی رخ میدهد. بنابراین تجزیه و تحلیل دما و بارشهای حدی ضروری به نظر میرسد. از آنجایی که تغییرات کوچک در شرایط متوسط می تواند منجر به تغییرات بزرگ در فروانی رویدادهای حدی شود. تغییرات در تغییرپذیری و فراوانی رویدادهای حدی می تواند اثرات و آسیبهای شدیدتری را نسبت به تغییرات در متوسطهای ویژگیهای اقلیمی داشته باشد. وقوع خشکسالیهای شدید در بسیاری از استانهای کشور در سالهای اخیر بیانگر ضرورت بررسی رویدادهای حدی دمایی و بارش در ایران میباشد. به طوریکه سالهای اخیر وقوع خشکسالی در مقایسه با گذشته خسارت بیشتری را به تاسیسات زیربنایی روستایی وارد آورده است ( محمدی و تقوی، ۱۳۸۴). دما عنصری است که تحت تأثیر الگوها و پدیده های جوی به سرعت دچار تحول می شود و به پویایی جو به شدت حساسیت نشان میدهد. بنابراین تغییرات دما در مدیریت و برنامه ریزی محیط مؤلفه بسیار مهمی بهشمار میرود ( احمدی و قویدل ،۱۳۹۰). یخبندان یکی از پدیده های مهم اقلیمی است که عبارت است از، تغییر دما به صفر یا کمتر از آن ( میرموسوی و بابایی ۱۳۹۰). با توجه به موارد ذکر شده و طی گزارشاتی که تحقیقات پژوهشگرانی هم چون ( شیراوند و همکاران در سال ۱۳۸۹) برای استان لرستان طی دهههای آتی انجام دادند به این نتایج رسیدند که روند کاهش میزان بارندگی و افزایش دما در ایستگاههای استان کاملا مشهود میباشد. همچنین رئیس ستاد حوادث و سوانح غیرمترقبه استان اعلام کرد که تغییر اقلیم و وجود پدیده گرد و غبار، افزایش درجه حرارت، تغییر بارشها از برف به باران و عدم تعادل در پراکنش بارندگیها موجب تشدید خشکسالی و نابودی جنگلهای بلوط در استان شده است. طی پنج سال گذشته بخشهای بسیاری از لرستان تحت تاثیر اثرات مخرب خشکسالی قرار گرفت. طبق آخرین آمار تقسیم بندی ستاد خشکسالی کشور در سال زراعی ( ۹۲ – ۹۱ ) سراسر لرستان متاثر از پدیده خشکسالی بوده است. سال گذشته به دلیل عدم بارندگی در اسفند و فروردین ماه کشاورزی دیم به صورت ۱۰۰ درصد از بین رفت ( مرکز ملی مطالعات، پایش و هشدار خشکسالی سازمان هواشناسی کشور ۱۳۹۲ ). با توجه به موارد گفته شده ضرورت مطالعه روند دما در ایستگاه خرمآباد که مرکز استان میباشد آشکار میگردد. بر همین اساس بررسی و پیش بینی عناصر اقلیمی در جهت مدیریت شرایط بحران اهمیت بسیار داشته و پیش بینی و برآورد شرایط جوی برای هر منطقه و کشوری به عنوان یکی از مهمترین پارامترهای اقلیمی در استفاده بهینه از منابع طبیعی محسوب میگردد و لازم است مطالعاتی در این زمینه صورت گیرد تا هم در مدیریت بحران منابع درست عمل کرده و هم پیش بینی درستی از وضعیت موجود جوی بهدست آید.
۱ – ۴ – اهداف تحقیق:
- استفاده از روش مناسب برای ارزیابی داده های مورد استفاده قبل از تعیین روند
- بررسی روند تغییرات دمای حداقل و روزهای یخبندان در ۳۰ سال اخیر
۱ – ۵ - سئوالات تحقیق:
۱- آیا دماهای حداقل طی دوره آماری در منطقه مورد مطالعه کاهش یافته است؟
۲- آیا شدت یخبندان در طول دوره آماری روند کاهشی داشته است؟
۱ – ۶ - فرضیات تحقیق:
۱- دماهای حداقل در منطقه مورد مطالعه روندی رو به کاهش داشته اند .
۲ – شدت یخبندان در طول دوره آماری روند کاهشی داشته است.
این پایان نامه در ۶ فصل تنظیم گردیده، که عبارتند از:
فصل اول ( کلیات تحقیق ): به بیان مسئله و اهمیت موضوع پرداخته، و سوالات و فرضیات را مطرح می کند.
فصل دوم (بررسی پیشینه تحقیقاتی و مبانی نظری پژوهش): در این فصل درباره نظریه های چهارچوب اصلی پژوهش بحث می شود.ضمن تعریف کلمات کلیدی به کار برده در پایان نامه
فصل سوم ( معرفی منطقه مطالعاتی): در این فصل به معرفی منطقه یا ایستگاهی که پژوهش در آن صورت گرفته است پرداخته می شود.
فصل چهارم ( مواد و روش ها ):چگونگی استخراج داده های مورد مطالعه، و ارائه بهترین مدل برای تجزیه و تحلیل داده ها
فصل پنجم: ( تحلیل فرضیات و نتیجه گیری)، در این فصل نتایج حاصل از مدلها بیان شده است. و سپس برای سهولت در روند پژوهش نتایج در غالب نمودارهای اقلیمی و اشکال مختلف آورده شده است.
فصل ششم: ( نتایج و بحث، جمع بندی و پیشنهادات)، نتایج به دست آمده از فصل پنجم و تحلیل فرضیات مورد بررسی قرار گرفته است.
شکل ۱– ۱ فلوچارت تدوین پایان نامه
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق
۲ – ۱ – مبانی نظری تحقیق
۲ – ۱ – ۱ – فراداده:
اگر داده های هواشناسی برای استفادهی آینده جمع آوری میشوند، سوال این خواهد بود که این داده ها کجا و توسط
چه کسی جمعآوری شده است. مستندات ایستگاهها اطلاعاتی را در مورد داده ها دارند که آن را فراداده[۱۳] (داده ها در مورد داده ها ) ایستگاه مینامند. فراداده باید مشخص نماید که داده ها چگونه، کجا، چه وقت و توسط چه کسی جمع آوری شده است. یک فراداده کامل باید همه تغییرات ایستگاه از بدو تاسیس تا به حال را داشته باشد. اطلاعات تکمیلی در خصوص مشاهدات نظیر نوع تجهیزات در تفسیر مقادیر مشاهدات مفید است. در بعضی مواقع زمانی که تجهیزات تغییر مینماید جهش در داده ها مشاهده میگردد (آگیولر و همکاران[۱۴] ۲۰۰۳ ). چنین جهشهایی در داده ها نمونه ای از ناهمگنی[۱۵] است و باید برای از بین بردن اثرات ناهمگنی، داده ها تعدیل[۱۶] گردند. اگر یک سری زمانی اقلیمی همگن باشد تمامی تغییرات و تغییرپذیری آن در نتیجه رفتار جو است. فراداده خوب محققان را از نتیجه تحلیل داده ها مطمئن میسازد. برای مثال آگاهی از زمان و تغییر ادوات به حذف اثرات عوامل غیر آبوهوایی کمک مینماید. داده های طولانی مدت همگن[۱۷] و با کیفیت در ارزیابیهای اقلیمی مورد نیاز میباشد. فراداده ایستگاه نقش اساسی در تهیه این داده ها دارد و باعث میگردد از نتایج حاصل از تحلیلها مطمئنتر شد. و بنابراین تغییرات باقی مانده در سریهای زمانی را به تغییرات[۱۸] و تغییرپذیری[۱۹] اقلیمی نسبت داد ( نساجی زواره ۱۳۹۳ ).
۲ – ۱ – ۲ – همگنی داده ها:
داده های اقلیمی اطلاعات زیادی را در مورد محیط جو دارند. این داده ها مبنا برای اکثر فعالیتهای انسان قرار می گیرند. برای موضوعات فوق و تحلیلهای اقلیمی طولانی مدت و بخصوص بررسیهای مربوط به تغییر اقلیم و تغییرپذیری اقلیم، داده های اقلیمی باید همگن باشند (پیترسون و همکاران ۱۹۹۸ ).
دانلود منابع تحقیقاتی برای نگارش مقاله آشکار سازی نوسانات اقلیمی با تاکید بر پارامترهای دمای ...
