در سال ۱۹۹۸ LS DeBruin و همکاران توسط میکرو استخراج با فاز جامد برای اندازه گیری آمین های معطر Monocyclic از مایعات بیولوژیک استفاده کردند.(۱۹۹۸ LS DeBruin)34
در سال ۱۹۹۹ Poon و همکاران با بهره گرفتن از روش میکرو استخراج فاز جامد ترکیبات هیدرو کربن های چند هسته ای آروماتیک را در سرم خون انسان ارزیابی کردند. (poon, lam et al. 1999)35
درسال۲۰۰۰ اسپورکت و همکاران از فضای فوقانی میکرو استخراج با فاز جامد (HS-SPME) در تجزیه و تحلیل مو برای ترکیبات آلی استفاده کردند.(۲۰۰۰ F. Sporkert)36
در سال ۲۰۰۰ Kataoka و همکاران تجزیه و تحلیل مواد غذایی برای ارزیابی ارزش غذایی و کیفیت محصولات تازه و فرآوری شده، و برای نظارت بر مکمل های غذا و دیگر آلاینده های سمی به روش spme اندازه گیری کردند.(۲۰۰۰ Kataoka)37
در سال ۲۰۰۰ Furton و همکاران با بهره گرفتن از میکرو استخراج با فاز جامد به بازیابی از مواد منفجره و باقیمانده مایع احتراق از نمونه های پزشکی قانونی پرداختند.(۲۰۰۰ Furton)38
در سال ۲۰۰۴ پسیلاکیس و همکاران بر تخریب شیمیایی سونو فتالات استرها در آب با بهره گرفتن از میکرو استخراج با فاز جامد نظارت کردند. تخریب شیمیایی سونو محلول های حاوی غلظت کمی از شش استر فتالات در التراسونیک با فرکانس ۸۰ کیلو هرتز به روش (SPME) مورد بررسی قرار گرفت. (۲۰۰۴ Elefteria Psillakis)39
در سال ۲۰۰۴ جوزن و همکاران اصلاح سرب مداد به عنوان یک فیبر جدید برای میکرو استخراج با فاز جامد. اصلاح الیاف سرب مداد با بهره گرفتن از بسیاری از فرآیندهای فعال سازی، برای مثال حرارت دادن در دمای ۶۰ درجه سانتی گراد. در جریان گاز بی اثرحرارت دادن تحت ریفلاکس با H2SO4 غلیظ، ترکیب با NaOH در۴۰۰C° آماده شده اند و فعال شدن در C ° ۶۰۰ با بخار آب به مدت ۶۰ دقیقه صورت گرفت. )۲۰۰۴(Djozan, Y Assadi40
در سال ۲۰۰۷ تامایو و همکاران پلیمرهای قالب مولکولی برای استخراج با فاز جامد و ریز استخراج با فاز جامد در تحولات اخیر و روند آینده مورد بررسی قرار دادند.(۲۰۰۷ F.G. Tamayo,)41
در سال ۲۰۰۷ Demeestere و همکاران از روش میکرو استخراج فاز جامد برای استخراج ترکیبات آلی فرار (VOCs) از نمونه های آب و هوا استفاده کردند. (demeestere, Dewulf et al. 2007) ۴۲
در سال ۲۰۰۷ جوزن و همکاران برای استخراج دی استیل مورفین و ترکیبات مشابه با روش میکرو استخراج با فاز جامد به صورت انتخابی به وسیله ی پلیمر قالب مولکولی مورد مطالعه قرار گرفت.(۲۰۰۷ Djavanshir Djozan)43
در سال ۲۰۰۷ Aguinaga و همکاران شانزده ترکیب از هیدروکربن های چند حلقه ای آروماتیک در شیر و محصولات وابسته به آن مطالعه نمودند و کلیه فاکتور های اثر گذار بر استخراج توسط فیبر پلی دی متیل سلوکسان موورد بررسی قرار دادند.(۲۰۰۷ Aguinaga)44
در سال ۲۰۰۷ ناتالیا کامپیلو و همکاران از SPME برای تعیین تری کربنیل سیکلو پنتا دی انیل منگنز موجود در خاک استفاده کردند.(۲۰۰۷ Natalia Campillo)45
در سال ۲۰۰۸ خاویر میرالس و آنتونیو تورنرو از فضای فوقانی فاز جامد میکرو استخراج (HS-SPME) همراه با گاز برای تعیین مشخصات عطر از محصولات کاکائو مورد استفاده قرار گرفت.( ۲۰۰۸ Javier Miralles-Garcia)46
در سال ۲۰۰۸ جوانشیر جوزن و همکاران توسط پلیمر قالب مولکولی علف کش اترازین را در آب و پیاز و برنج به روش spme اندازه گیری کردند. (۲۰۰۸ Djavanshir Djozan,ebrahim )47
در سال ۲۰۰۸ پیکورینو و همکاران توزیع ترکیبات آلی فرار سیلیکونی در آب های
زیرزمینی با بهره گرفتن از فضای فوقانی میکرو استخراج با فاز جامد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.(۲۰۰۸ Giovannella Pecoraino )48
در سال ۲۰۰۹ جوزن و همکاران تهیه و مطالعه اتصال فیبر میکرو استخراج با فاز جامد بر اساس پلیمر قالب مولکولی، برای استخراج انتخابی علف کش های تریازین موجود در آب شیر، برنج، ذرت و پیاز را مورد مطالعه قرار داد.( Djavanshir Djozan 2009)49
در سال ۲۰۰۹ زاکاریدیس و همکاران تعیین بوتیل و ترکیبات فنیل موجود در ادرار انسان با بهره گرفتن از روش SPME مورد برسی قرار دادند.(۲۰۰۹ G.A. Zachariadis)50
در سال ۲۰۰۹ نیکوله و همکاران برای بهینه سازی مصالح ساختمانی جامد و نمونه برداری از روش SPME استفاده کردند.(۲۰۰۹ Jérôme Nicolle)51
در سال ۲۰۱۰ ژوان هی و هکاران برای استخراج انتخابی فتالات در نمونه های آبی به روش میکرو استخراج با فاز جامد با پلیمر قالب مولکولی را مورد مطالعه قرار دادند. (۲۰۱۰ Juan He)52
در سال ۲۰۱۰ مننز فیلهو و همکاران برای تعیین سموم از گروهای شیمیایی مختلف در سطح نمونه ی آب های زیرزمینی از روش میکرواستخراج با فاز جامد استفاده کردند.(۲۰۱۰ Adalberto Menezes Filho)53
در سال ۲۰۱۰ لیجون کیو و همکاران تهیه و استفاده از فیبر میکرو استخراج با فاز جامد برای اندازه گیری استروئید های آنابولیک در نمونه های پیچیده را مورد بررسی قرار دادند.(۲۰۱۰ Lijun Qiu)54
در سال ۲۰۱۰ لاوره ریبره و همکاران از فضای فوقانی فاز جامد میکرو استخراج (HS-SPME) توسعه یافته برای تعیین کمیت طیف وسیعی از ترکیبات فرار درانواع شراب مورد استفاده قرار دادند.(۲۰۱۰ Laure Rebière )55
در سال ۲۰۱۰ بهیم بالی و مهاویر تیواری و همکاران توسعه یک روش بسیار حساس و انتخابی hyphenated(پلیمر قالب مولکولی) در ریز استخراج با فاز جامد برای تجزیه و تحلیل اثر اسید فولیک را مورد بررسی قرار دادند.( Bhim Bali Prasad 2010)56
در سال ۲۰۱۱ جوزن و همکاران برای ردیابی متآمفتامین از روش ریز استخراج با فاز جامد از فیبرهای یکپارچه انتخابی با کاربرد بالا بر اساس پلیمر قالب مولکولی استفاده کردند.(۲۰۱۱ Djavanshi Djozan)57
در سال ۲۰۱۲٫ فانگ جیا و همکاران از روش میکرو استخراج با فاز جامد (SPME) برای تعیین آزادانه غلظت محلول پلی برومینیتد دی فنیل اتر (PBDEs) در رسوبات استفاده کردند. (Jia, cui et al.2012) ۵۸
در سال ۲۰۱۲ کامپیلو و همکاران برای گونه زایی ترکیبات آلی قلع در نمونه ی عسل و شراب از روش SPME استفاده کردند.(۲۰۱۲ Natalia Campillo)59
در سال ۲۰۱۳ آمایره موسی و همکاران با بهره گرفتن از الکترو- میکرو استخراج با فاز جامد
برای تعیین فتالات استر فنل در خون و نمونه های آب دریا را مورد استفاده قرار دادند.( Amayreh Mousa (201360
۲-۷ انواع فازهای جامد
۲-۷-۱ کربن (گرافیت)
نمونه ای از مواد جاذب استخراج فاز جامد، شامل اشکال مختلف کربن است. به عنوان مثال کربن گرافیتی متخلخل (PGC)[32]. این مواد جاذب قادر هستند که آنالیتهای بسیار قطبی را به دام بیندازند.
کربن فعال به عنوان یک جاذب با ظرفیت جذب بالا و قیمت پایین، کاربردهای فراوانی در فرآیندهای جذب از فاز مایع و یا فاز گاز دارد. از جمله کاربردهای این ماده در جذب از فاز مایع میتوان به رنگ بری از محلول شکر, تصفیه آب آشامیدنی, تصفیه پساب و در جذب از فاز گاز به استفاده در ماسکهای گاز و سیستمهای بازیافت حلال اشاره نمود.
۲-۷-۲ سیلیکاژل
فاز جاذب سیلیکاژل بسیار قطبی میباشد که معمولاً عمل جذب در آن به صورت برگشتناپذیر بوده به این دلیل قابلیت انتخابی نداشته و کمتر استفاده می شود. برای رفع این عیب به جای گروههای OH در سیلیکاژل گروههای دیگری جایگزین میشوند، که به این گروه ها فازهای پیوندی گفته میشود. جدول (۲-۲) انواع فازهای پیوندی را که به عنوان فاز جامد در روش استخراج با فاز جامد استفاده میشوند را نشان میدهد. استفاده از جاذبهای سیلیکا، یکی از روشهای متداول برای استخراج دارو از نمونههای بیولوژیک میباشد که از انتخاب گری چندانی برخوردار نیستند.
سیلیکاژل | ||
کاملاً غیر قطبی | اکتادسیل | C18 |