فضای بین دو کورالیت را نیز در گونه هایی که کورالیت با دیواره های مجزا دارند (پلاکوئید)، «سیونستوم»[۳۶] گویند، که در برخی گونه ها دارای برآمدگی های ریز است (Veron, ۲۰۰۰).
شناسایی سایر مرجان های سخت بر اساس ساختار کربنات کلسیمی آنها انجام می شود، زیرا که هر
گونه دارای ساختار متفاوتی است. علاوه بر ساختار ظاهری، ساختارهای میکروسکوپی هر کورالیت نیز
کمک شایانی در شناسایی مرجان های سخت می نماید.
شکل ۱-۲: بخش های مختلف کورالیت و اسکلت در مرجان های سخت (مقصودلو، ۱۳۹۰)
۱-۶-۹- بیماری در مرجان های سخت
معمول ترین شکل های بیماری در مرجان های سخت عبارتند از: بیماری نوار سفید (WBD)، بیماری نوار سیاه (BBD)، بیماری نوار زرد و بیماری نارنجی (Richmond, 1993).
بیماری های مرجان با عوامل تنش زا در ارتباط بوده و تنش ناشی از فعالیت های انسانی و طبیعی می تواند آن را افزایش دهد. بررسی ها نشان داده اند که بیماری نوار سیاه در مناطقی که فعالیت های انسانی شدید است، شیوع بیش تری دارد اما در مورد بیماری نوار سفید این حالت مشاهده نمی شود. در مواردی نیز بیماری به طور غیرمستقیم و از طریق آلوده نمودن اجتماعات هم زیست بر مرجان اثر می گذارد (Littler and Littler, 1994).
۱-۶-۱۰- پدیده سفید شدگی در مرجان های سخت
سفیدشدگی مرجان ها به دلیل خاج شدن جلبک تک سلولی از بافت مرجان در اثر عوامل تنش زای محیطی همچون کمبود نور خورشید، افزایش میزان اشعه فرابنفش، میزان رسوب گذاری، آلودگی، تغییرات شوری و افزایش درجه حرارت است، و درصورتی اتفاق می افتد که تغییرات دمایی طولانی مدت باشد (تغییر سریع دما تأثیری بر سفیدشدگی مرجان ندارد) (Rogerers et al., ۱۹۹۴).
پس از فرایندEI Nino سال ۱۹۹۸ که منجر به سفیدشدگی آبسنگ های مرجانی دنیا گردید، این پدیده در آب های ایرانی خلیج فارس نیز مشاهده گردید (شکری، ۱۳۸۰).
۱-۶-۱۱- آبسنگ های مرجانی ایران
اگرچه اطلاعات دقیقی در خصوص وسعت آبسنگ های مرجانی ایران در دست نیست، اما در کتاب اطلس جهانی آبسنگ های مرجانی، وسعت آن حدود ۷۰۰ کیلومتر مربع برآورد شده که در رده بندی جهانی در مقام پنجاهم قرار دارد(Spalding et al., ۲۰۰۱).
آبسنگ های مرجانی ایران عمدتاً از نوع حاشیه ای بوده و از شمال غرب به جنوب شرق خلیج فارس، در اطراف ۱۶ جزیره و دو منطقه ساحلی (خلیج نایبند و خلیج چابهار) توسعه یافته اند. خلیج فارس با تنوع زیستی آبسنگی نسبتا کم در مقایسه با تنوع زیستی موجود در اقیانوس هند یکی از وسیع ترین محیط ها برای رشد مرجان است(Price,1993) .
وسیع ترین گستره آبسنگ مرجانی در قسمت غربی خلیج فارس بین بحرین و مرز کویت یافت شده است. اطلاعات درباره گستردگی آبسنگ های مرجانی خلیج فارس در مناطق ایران بسیار محدود است (جدول۱-۷). (Sharabati, 1981 Sheppard & Sheppard, 1991; Sheppard & Salm, 1988).
بیشترین گسترش آبسنگ ها در مناطق ایرانی مجاور جزایر خارک و خارکو در مناطق دوردست شمالی و اطراف جزایر جنوبی از لاوان تا جزایر هرمز قرار دارد(Harrington, 1976; Harger, 1984; Fatemi et al., IUCN/UNEP 1989, 1988)
مطالعات انجام شده در سال های گذشته پیش بینی کرده است که حدود ۳۵ گونه مرجان آبسنگ ساز در آب های ایرانی خلیج فارس وجود دارد (دانه کار، ۱۳۷۷). مطالعات انجام شده توسط مؤسسه ملی اقیانوس شناسی ایران در سال های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۲ در جزایر کیش، لارک، فارور و بنی فارور، هنگام و خلیج نایبند، وجود حداقل ۳۱ گونه مرجان سخت را در آب های ایرانی خلیج فارس به اثبات رسانده است. در میان مرجان های سخت شناسایی شده، خانوادهFaviidae غنی ترین و خانواده Poritidae وAcroporidae فراوان ترین مرجان های سخت هستند.
جدول۱-۷: جزایر مرجانی خلیج فارس (IRODC, 2004)
نام منطقه | نوع آبسنگ | عرض جغرافیایی | طول جغرافیایی | ویژگی منطقه |
خارک | حاشیه ای | ΄۱۵ ˚۲۹ | ΄۱۸ ˚۵۰ | پایانه نفتی |
خارکو | حاشیه ای | ΄۱۹ ˚۲۹ | ΄۲۰ ˚۵۰ | پناهگاه حیات وحش |
فارسی | حاشیه ای | ΄۵۹ ˚۲۷ | ΄۱۰ ˚۵۰ | ——— |
طاهری |