۱-۱-۳- سرمایه گذاری
نانوفناوری طی ۱۰ سال گذشته سرمایه گذاری قابلتوجهی را به خود اختصاص داده است. سرمایه گذاری دولتها مابین سالهای ۱۹۹۷ و ۲۰۰۵ چیزی در حدود ۱۸ میلیارد دلار تخمین زده می شود.
[۱]
اخیراً سرمایه گذاریهای چند جانبهای توسط دولتهای آمریکا، اروپا، ژاپن و بقیهی کشورهای جهان صورت گرفته است که فقط در سال ۲۰۰۳ بالغ بر ۳ میلیارد دلار بوده است.
برای مثال در ایالات متحده آمریکا بنیاد ملی نانو ۶(NNI) یک برنامهی ملی برای هماهنگ کردن تلاش های موسسات مختلف در زمینه های دانش، مهندسی و فناوری نانو است. بودجهی سال ۲۰۰۷ آمریکا مبغلی در حدود ۱.۲ میلیارد دلار به بنیاد اختصاص داد و کل سرمایه گذاری انجام شده از سال تأسیس آن یعنی سال ۲۰۰۱ تاکنون ۶.۵ میلیارد دلار بوده است و اخیراً به صورت سالیانه ۳ برابر بودجهی سال اول را شامل می شود. این سرمایه گذاری تولیدات زیادی که اساسش نانوتکنولوژی است و یا شامل نانومواد میشوند، از جمله آنهایی که هماکنون در بازار موجود است را موجب شده است[۲] .{۵}
۱-۲- نانو لوله های کربنی
نانولولههای کربنی سامانههای نانوی منحصر به فرد با خصوصیات مکانیکی و الکترونیکی فوق العاده هستند که از ساختار مولکولی غیرمعمول آنها سرچشمه میگیرد.
یک نانولهی کربنی ایدهآل را میتوان یک گرافیت تک لایه (ورق گرفن) که برای ساختن یک استوانهی یکپارچهی تو خالی رُل شده است در نظر گرفت. این استوانهها میتوانند با ابعادی به کوچکی ۷.۰ نانومتر دهها میکرون طول داشته باشند و در هر دو سر با کلاهکهای شبه فولرنی بسته شده اند.
[۳]
شکل۱.۱. رول شدن ورق گرافن و تبدیل آن به نانولوله.{۱۶و۱۷}
یک نانولهی کربنی که ضخامت دیوارهای به اندازه یک ورقهی کربنی داشته باشد نانولولهی کربنی تک دیواره یا (SWCNT)7 نامیده می شود. بر اثر برهمکنشهای واندروالسی آنها اغلب در زنجیرههای طولانی متراکم میشوند. آرایشهای منظمی از SWCNT ها در یک شبکه سهگوش گرد هم میآیندSWCNT ها را میتوان بلوکهای سازندهی نانولولههای کربنی چند دیواره MWCNT8 در نظر گرفت، که درحقیقت آرایش متحدالمرکزی از SWCNT ها با افزایش ضخامت هستند. MWCNT ها نیز معمولا میکرونها درازا دارند،با قطر خارجی در حدود دو تا دهها نانومتر و با طیف گستردهای از ساختارها . {۱۶و۱۷}
شکل۲.۱. انواع مختلف از نانو ساختارها. {۱۶و۱۷}
۱-۲-۱- زمینه تاریخی
اکتشاف نانولولههای کربنی از علاقه محققان به مواد کربنی پیرو سنتز ساختارهای قفس مانند به نام فولرنها در دانشگاه رایس به وسیله کروتو، اسمالی و همکاران در دهه ۸۰ میلادی سرچشمه میگیرد. در سال ۱۹۹۱ لیجیما در لابراتوار NEC در ژاپن، برای اولین بار نانولولههای کربنی را با بهره گرفتن از میکروسکوپ انتقال الکترونی با وضوح بالا ۹(HRTEM) مشاهده کرد. همزمان ، دانشمندان روس در انستیتو شیمیفیزیک مسکو مستقلاً CNT و کلافهای نانولولهای را در مقیاس بسیار کوچکتری کشف کردند. هر دو گروه تحقیقاتی MWCNT ها را مشاهده کرده بودند.
[۴]
مدتی بعد، در سال ۱۹۹۲ گروه لیجیما۱۰ و بتون۱۱ در لابراتوار IBM برای اولین بار SWCNT ها را مشاهده کردند.
در همان زمان، مطالعات تئوری زیادی انجام شد که پیش بینی میکرد نانولولهها میتوانند بر اساس ضخامت و کایرالیتهشان (چرخش ششگوشه ها با تقید به محور اصلی نانولوله) خاصیت فلزی یا نیمهرسانایی داشته باشند.
این پیش بینیهای تئوری مهیج علاقه فوق العاده زیادی که CNTها در جامعه تحقیقاتی به وجود آوردهاند و تلاشهایی که دانشمندان برای غلبه بر مشکلات بزرگی که در آغار برای رشد، خالصسازی و دستکاری CNTها داشته اند را توجیه می کند.
تنها چند سال بعد از کشف CNT ها در سال ۱۹۹۸ پیش بینیهای تئوری مبتنی بر خواص الکترونیکی آنها با آزمایشاتی به اثبات رسید، و هم اکنون طیف بینهایت گستردهای از تحقیقات در زمینه ی نانو الکتریک، انتقال دارو و مواد پر انرژی با بهره گرفتن از CNTها در حال انجام است.{۱۶و۱۷}
[۵]
شکل ۳.۱. بسته شدن انتهای نانولوله ها به وسیله ی کلاهک {۱۶و۱۷}
شکل ۴.۱. انواع نانولولهها از نظر کایرالیتی {۱۶و۱۷}
شکل ۵.۱. زوایای مربوط به جهت رول شدن ورقه ی گرافن برای تشکیل نانولوله {۱۶و۱۷}
۱-۳- ایمیدازول
۱-۳-۱- تعریف
ایمیدازول یک ترکیب آلی با فرمول شیمیایی C2N2H4 است. این ترکیب دارای جرم مولی ۶۷.۰۷۷ گرم بر مول است و شکل ظاهری آن به صورت جامد زرد کمرنگ یا سفید است.
برای اولین بار دباس۱۲ منشا ترکیب را کشف کرد و آن را بوسیله گلی اوکسال و آمونیاک تهیه کرد و نام گلی اوکسالین۱۳ را پیشنهاد کرد. این نام هنوز هم در ادبیات مدرن استفاده می شود.
نام ایمیدازول برای اولین بار توسط هانچ۱۴ ارائه شد و او آن را به عنوان یک آزول پنج عضوی که یک سیستم حلقوی پلی هترو آروماتیک، شامل یک نیتروژن نوع سوم است طبقه بندی کرد.{۵}
[۶]
شکل ۶.۱. ایمیدازول{۶}
شماره گذاری صحیح حلقه ایمیدازول در بالا نشان داده شده است. نیتروژن امین در موقعیت ۱ قرار می گیرد و شماره گذاری در اطراف حلقه به سمت نیتروژن نوع سوم انجام می گیرد و در موقعیت ۳ نیتروژن نوع سوم قرارمی گیرد.
[۷] قرار گرفتن یک استخلاف در موقعیت ۲ مشکلی ایجاد نمی کند، زیرا این موقعیت نسبت به نیتروژن ها متقارن است.این نامگذاری برای بیشتر کمپلکس ها مناسب است. اما هنگامی که یک استخلاف در موقعیت ۴ یا ۵ قرار می گیرد، نامگذاری متفاوت خواهد بود.هیدروژن آمین با توجه به اینکه استخلاف روی کدام موقعیت (۴ یا ۵) قرار می گیرد با بهره گرفتن از خاصیت توتومری۱۵ شدن، بر روی نیتروژن ها انتقال می یابد، که در شکل زیر نشان داده شده است:
شکل ۷.۱. توتومری شدن {۶}
[۸] شکل ۸.۱. حالتهای مختلف از استخلافهای قرار گرفته در موقعیت های ۴و۵ {۶}
برای قرار دادن استخلاف بر روی نیتروژن آمین، هیدروژن آمین بر اثر توتومری شدن توسط استخلافهای دیگر جایگزین می شود. در شکلهای زیر نشان داده شده است :
شکل ۹.۱. حالت های مختلف از استخلافها بر روی آمین{۶}
۱-۴- خواص فیزیکی ایمیدازول ها
۱-۴-۱- نقطه ذوب و جوش
ایمیدازول دارای نقطه ذوب ۹۰ درجه سانتیگراد و نقطه جوش ۲۵۶ درجه سانتیگراد است.در جدول ۱.۱ نقطه جوش تعدادی از ترکیبات هتروسیکل پنج عضوی نشان داده شده است.ایمیدازول و ۱و۲و۴تری آزول دمای جوش بالایی دارند. پیرازول در مقایسه با فوران و پیرول دمای جوش بالایی دارد، در صورتی که اختلاف قابل توجهی در جرم ملکولی آنها وجود ندارد.
جدول ۱.۱. دمای جوش ترکیبات هتروسیکل پنج عضوی{۶}
Compound | B. p.,C. (760 mm.) |
Furan | ۳۲ |
Pyrrole | ۱۳۱ |
Pyrazole |