-
- ملیکه بهشتی فر و محمود نکوئی مقدم (۱۳۸۹) تحقیقی تحت عنوان “رابطه رفتار اخلاقی مدیران با رضایت شغلی کارکنان” انجام دادند که هدف این تحقیق بررسی رابطه بین رفتار اخلاقی مدیران و رضایت شغلی کارکنان واحدهای دانشگاه آزاد استان کرمان بود. این پژوهش با بهره گرفتن از روش همبستگی در جامعه آماری مدیران و کارکنان واحدهای دانشگاه آزاد استان کرمان(نیمه اول ۱۳۸۷) انجام شد. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه بسته استفاده گردید: پرسشنامه رفتار اخلاقی و پرسشنامه رضایت شغلی. در تحلیل داده ها با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد.
یافته ها نشان داد بین رفتار اخلاقی مدیران و رضایت شغلی کارکنان رابطه وجود دارد. از طرفی بین مسؤولیت پذیری، قاطعیت، رفتار عادلانه و امانتداری مدیران با رضایت شغلی کارکنان رابطه مثبت وجود دارد. می توان نتیجه گرفت رفتار اخلاقی مدیران در محیط کار سبب کاهش تنشها و افزایش رضایت شغلی و اثربخشی می شود. لذا پیشنهاد می گردد رفتارهای اخلاقی در محیط کار نهادینه گردد.
ب) تحقیقات انجام شده خارجی:
در پژوهشی که به وسیله پتی جان و چارلز[۵۰] (۲۰۰۸) بازرگانی در مورد قوای درک فروشنده از اصول اخلاق کار و رفتارهای مصرفی و روابط موجود میان این مشاهدات و رضایت شغلی فروشنده ها انجام گرفته است؛ این نتیجه بدست آمده است که رابطه مثبتی بین ادراک فروشندگان از اخلاق کار و اصول اخلاقی کارفرمایشان و رضایت شغلی آنان وجود دارد
اکپرا و وین[۵۱] (۲۰۰۸) پژوهشی با هدف بررسی تاثیر اخلاق کار بر رضایت شغلی و تعهد سازمانی در کشور نیجریه انجام داده اند و نتیجه گرفته اند که رابطه ای معنادار بین اخلاق کار سازمانی، تعهد سازمانی و رضایت شغلی وجود دارد.
پژوهش یوسف[۵۲] (۲۰۰۰) نشان داده است که اخلاق کار بر ابعاد سه گانه تعهد سازمانی (عاطفی، هنجاری مستمر) تاثیر مثبت و مستقیم دارد. در پژوهش دیگری که باز هم در بین ۴۲۵ کارمند مسلمان از چند سازمان در ادارات امارات به وسیله یوسف متحده عربی انجام شده است، این نتیجه بدست آمده است که بین اخلاق کار و تعهد سازمانی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین، اخلاق کار با ابعاد رضایت شغلی رابطه معنی دار دارد.
در پژوهش دیگری که به وسیله اسچیکر [۵۳] (۲۰۰۱) در بین نمایندگان فروش صورت گرفته است؛ نشان داده شده است که ایجاد یک جو اخلاقی وابسته به قوانین و خط مشی های اخلاقی باعث رضایت شغلی وتعهد سازمانی بیشتر و در نتیجه، پایین آمدن نرخ ترک شغل در یک موسسه می شود.
آترین[۵۴] (۲۰۰۷) طی پژوهشی بیان داشت ساختارهای سیاسی، اقتصادی و مدیریتی، بیشترین نقش را در ساخت اخلاقی دارند. هرقدر رهبران با قاطعیت مادی و معنوی بیشتری از اخلاقیات حمایت کنند، کدهای اخلاقی و استانداردهای رفتار شغلی و حرفه ای مدونتر باشد، سامانه های کنترل و افشاء بیشتر مستقر باشند، آموزشهای اخلاقی بیشتری داده شود، نظام حقوق، دستمزد و انگیزش کارآمدتر باشد، جامعه مدنی فعال تر و نظام اقتصادی غیردولتی ترعمل کند؛ اخلاقیات دربخش خدمات عمومی بهتر خواهد شد.
جلبی (۱۹۹۸) مشارکت اجتماعی، عدالت اجتماعی، وفاق و انسجام فرهنگی موجود در جامعه با پایبندی به اخلاق کار در سازمان ها همبسته هستند .
پیری (۲۰۰۹) در پژوهش خود نشان داده است که متغیرهای سازمانی نظیر رضایت شغلی، سلامت سازمانی و سبک رهبری مشارکتی موجب افزایش سطح اخلاق کار در سازمان می شود یافته دیگر این پژوهش نشان داده ا ند ؛ ویژگی های فردی کارکنان نظیر جنسیت، سن، وضعیت تاهل، سطح تحصیلات، وضعیت استخدام و سابقه خدمت با اخلاق کاردر سازمان همبسته هستند.
یافته های پژوهش ساکز نشان داده است که باور قوی تر به اخلاق کار به گونه مستقیم با رضایت شغلی و تعهد سازمانی رابطه دارد و به گونه غیر مستقیم با تمایل کمتر به ترک شغل رابطه دارد. (Saks & et al, 1996)
پترسون (۱۹۷۴) طی پژوهشی به این نتیجه رسید اخلاقیات در پرور ش یک فرهنگ کیفیت تاثیر دارد. فرهنگی که در آن کارکنان تشویق می شوند راجع بهبود فرایندهای کار فکرکنند و بحث نمایند.
وینتن (۱۹۹۸) طی پژوهش خود بیان داشت اهم دلایلی که موجب می شوند سازمانها اخلاقیات را مورد تاکید قرار دهند عبارتند از :نقش اخلاقیات به عنوان بخشی از استراتژی سازمانی و مدیریت سازمان ،تاثیر رعایت اخلاقیات در ایجاد تصویر مناسب از سازمان ،الزام قوانین و مقررات ،نقش اخلاقیات به عنوان یک دانش ویژه برای کاهش ناراحتی های اجتماعی ،نیاز سازمان به شناسایی هزینه ها و مخارج اجتماعی فعالیتها ،اثرات تبلیغاتی رعایت مسائل اخلاقی ،فشار دولتها ،تاثیررعایت اخلاقیات روی عملکرد سازمان و قیمت سهام سازمان ،مسئولیت قانونی مدیران وسازمان ها جهت رعایت اصول اخلاقی ،استانداردها ،تاثیر تعهد به مسائل اخلاقی روی کیفیت ،فراگیر شدن بحث اخلاقیات و فشار ذینفعان مختلف (وینتن ، ۹۱:۱۹).
اینگرید (۲۰۰۴) طی پژوهشی بیان داشت آگاهی نسبت به عملکرد همکاران، تاثیر بسیار زیادی بر رفتارهای غیر اخلاقی افراد دارد . همچنین سرپرست تاثیر شدیدی بر رفتار اخلاقی و اخلاقیات زیردستانش دارد. ایشان در ادامه پیشنهاد داد اگر سازمانها دوست دارند بر رفتار اخلاقی اعضایشان تاثیر گذارند، باید بر افراد مرجع مناسب متمرکز شوند و آن رفتار خاص را تقویت کنند. فشار همکاران، یکی از متغیرهای مهم در پیش بینی رفتار انحرافی است.
۲-۴- چارچوب نظری پژوهش:
چارچوب نظری پژوهش حاضر بر گرفته از دیدگاه های ﻫﻮی و ﻣﻴﺴﻞ (۲۰۰۷) و جان رالز (۱۹۹۹) می باشد.
از دﻳﺪﮔﺎه ﻫﻮی و ﻣﻴﺴﻜﻞ (۲۰۰۷) ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻲ دارای اﺑﻌﺎد ﻫﻔﺖ ﮔﺎﻧﻪای ﺷﺎﻣﻞ یگاﻧﮕﻲ ﻧﻬﺎدی (ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺎ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﻛﻪ ﻳﮕﺎﻧﮕﻲ، اﻧﺴﺠﺎم و ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ)، ﻧﻔﻮذ ﻣﺪﻳﺮ (ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮ ﺑﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬاری ﺑﺮ رؤﺳﺎ و ﻣﺎﻓﻮق ﺧﻮد، ﺗﺮﻏﻴﺐ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﺎزﻣﺎن، ﻣﻮاﺟﻪ ﻧﺸﺪن ﺑﺎ ﻣﻮاﻧﻊ اداری، ﺳﻠﺴﻠﻪﻣﺮاﺗﺒﻲ، واﺑﺴﺘﻪ ﻧﺸﺪن ﺑﻪ ﻣﺎﻓﻮق اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪی اﻳﻦﻫﺎ ﻛﻠﻴﺪ رﻫﺒﺮی اﺛﺮﺑﺨﺶ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ).
ﻣﻼﺣﻈﻪﮔﺮی(ﺑﻪ رﻓﺘﺎر رﻫﺒﺮی ﻣﺪﻳﺮ ﻛﻪ ﺑﺎز و دوﺳﺘﺎﻧﻪ اﺳﺖ اﺷﺎره می کند. ﻣﻼﺣﻈﻪﮔﺮی ﺑﺎزﺗﺎب رﻓﺘﺎر ﺣﺎﻛﻲ از اﺣﺘﺮام، اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ، ﻫﻤﻜﺎری و ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ است)؛ ﺳﺎﺧﺖدﻫﻲ (رﻓﺘﺎر ﻣﺪﻳﺮ در ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮدن ﻣﻨﺎﺳﺒﺎت و رواﺑﻂ ﻛﺎری ﺑﺎ ﻛﺎرﻛﻨﺎن، اﻧﺘﻈﺎرات ﺷﻐﻠﻲ، اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻋﻤﻠﻜﺮد و روشﻫﺎی اﻧﺠﺎم ﻛﺎر را ﺑﻪ روﺷﻨﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ)، ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻣﻨﺎﺑﻊ (ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﺮدن ﻣﻮاد و ﻟﻮازم اﺳﺎﺳﻲ ﻛﺎر در ﺳﺎزﻣﺎن)، روﺣﻴﻪ (ﺑﻪ ﺣﺲ ﺟﻤﻊدوﺳﺘﻲ، ﺑﺎز ﺑﻮدن و اﻋﺘﻤﺎد ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﻦ اﻋﻀﺎی ﺳﺎزﻣﺎن اﺷﺎره دارد)، و ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻋﻠﻤﻲ (ﺣﺪی ﻛﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮﺗﺮی ﻋﻠﻤﻲ و ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ را ﻃﺎﻟﺐ ﺑﻮده و ﺑﺮای ﻧﻴﻞ ﺑﺪان ﺗﻼش ﻣﻲورزد، اﺷﺎره ﻣﻲ ﻛﻨﺪ) ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
اما نظریه عدالت توزیعی جان رالز[۵۵]را به عنوان یک مکتب اخلاقی میتوان از یک سیستم اقتصادی خاص توزیع منافع به یک سیستم اخلاقی برای ارزیابی رفتار گسترش داد که بر اساس آن میتواند یک عمل را در صورتی که منجر به افزایش همکاری بین اعضای جامعه میگردد، «درست»، «عادلانه» و «مناسب» نامید و هرچه مخالف این جریان باشد «نادرست»، «ناعادلانه» و «نامناسب» دانست. همچنین آوردهاند که عدالت توزیعی از طرف قدرت حاکمه به اجرا درمی آید و عبارتست از تقسیم خوبیها و بدیها برحسب لیاقت اشخاص؛ به عبارت بهتر «عدالت توزیعی یعنی آنچه مربوط است به تقسیم افتخارات، اموال یا هرگونه امتیازات دیگری که بتوان بین آنان در زندگی اجتماعی دستی دارند، تقسیم کرد. به عبارت دیگر عدالت توزیعی به تناسب بین اعمال و رفتار و لیاقت و فضایل آنان مربوط است.
۲-۵-مدل تحلیلی پژوهش:
روحیه
یگانگی نهادی
تاکید علمی
اخلاق حرفه ای
نفوذ مدیر
ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ
ملاحظه گری
حمایت منابع
ساخت دهی
الگوی تحلیلی پژوهش دیدگاه هوی ومیسل (۲۰۰۸)
فصل سوم
“روش تحقیق“
۳-۱- مقدمه
شاید بتوان گفت که مهمترین بخش هر تحقیق را کار عملی و چگونگی جمع آوری اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده تشکیل می دهند. بنابراین انتخاب روش یا روش هایی که بتواند به بهترین وجه خصوصیات و ویژگی های اطلاعات جمع آوری شده را تحلیل و گزارش نماید از اهمیت خاصی برخوردار است در این فصل فرایند، تحقیق از نظر چارچوب جامعه آماری، بعد زمانی، ابزارهای جمع آوری اطلاعات و فنون و روش های آماری استفاده شده در تحلیل فرضیات بررسی می شود.
علم چون گذشته زاده بارقه ناگهانی بلوغ و اندیشه یک یا چندین دانشمند معدود نیست بلکه کوششی آگاهانه، منظم و در عین حال نهادی و سازمان یافته است تا به حل یک مسأله یا دشواری ذهنی و یا عملی نایل آید. چنین خصلتی، علم را با دیگر نهادها و ارزشهای اجتماعی پیوندی مستحکم می زند و به همین دلیل امروزه در بیشتر کشورها سازمانهایی ویژه به کار علم مشغولند.سازمانهایی که سیاستگذاری در حوزه های علم، پژوهش و آموزش را در اختیار دارند. سازمانهایی که تولید و انتقال علم را به دوش گرفته اند. نهادها و سازمانهایی که فرآورده های آن را مصرف می کنند و بسیاری دیگر که غیر مستقیم فرضیه ها، ابزارها و شرایط رشد علم را فراهم می سازند (خاکی،:۱۳۸:۱۳۷۸)
در این فصل روش اجرایی تحقیق معرفی می شود. پس از آن به جامعه آماری، روش نمونهگیری و نحوه محاسبه حجم نمونه اشاره میشود. آنگاه ابزار جمع آوری دادهها شامل ابزارهای عمومی جمع آوری، متغیرهای اندازهگیری شده در تحقیق و مقیاس ارزیابی آنها توضیح داده میشود. در ادامه روش تجزیه و تحلیل دادهها و روشهای آماری برای آزمون فرضیهها تشریح شده است.
۳-۲-روش تحقیق
در این پژوهش نیز ما به توصیف و مطالعه آنچه هست می پردازیم، بنابر این روش تحقیق مناسب که در این پژوهش بکار رفته است، روش تحقیق توصیفی می باشد.
در تحقیقات توصیفی میتوان جامعه مورد مطالعه را از طریق پیمایش تحت بررسی و آزمون قرار داد. «پیمایش» عبارت از جمع آوری اطلاعات است که با طرح و نقشه و به عنوان راهنمای عمل توصیف یا پیش بینی و یا به منظور تجزیه و تحلیل روابط برخی متغیرها، صورت می گیرد. پیمایش توصیفی، به توصیف پدیده های خاص در محیطی معین می پردازد، برای آزمون نظریه ها و پاسخگوئی به پرسشهای پژوهش به کار می رود و شامل توصیف و نتیجه گیری است(کومار، ۱۳۷۴: ۴۹-۴۷)
این پژوهش از نظر ماهیت و اهداف ازنوع تحقیق کاربردی است و از نظر روش توصیفی- پیمایشی است. تحقیق توصیفی ، توصیف عینی، واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا موضوع است(ظهوری،۱۳۷۸). همچنین از آنجایی که نتایج این تحقیق می تواند به طورعملی مورد استفاده قرار گیرد، یک تحقیق پژوهشی کاربردی نیز می باشد. در این تحقیق از هر دو روش کمی و کیفی به نوعی استفاده شده است. به سبب نیاز به دانستن نظر افراد خبره، در بخشی از تحقیق به انجام مصاحبه با در بخشی دیگر از تحقیق با بهره گرفتن از پرسشنامه، مطالعه میدانی استفاده شده است .
فرایندی که در این پژوهش بر اساس آن عمل شده است را می توان به صورت شکل۳-۱ نشان داد.
شکل۳-۱. فرایند تحقیق
۳-۳- متغیرهای تحقیق
متغیر وابسته، « سلامت سازمانی » و « اخلاق حرفه ای » به عنوان متغیر مستقل در این تحقیق در نظر گرفته شده است.
۳-۴-جامعه آماری (N)
جامعه آماری جامعه ای است که محقق آزمودنی ها را از طریق نمونه گیری از میان این جامعه انتخاب خواهد کرد و محیط پژوهش مکان هایی است که تحقیق، در آن مکان ها انجام می گیرد.( پاریزی، ۱۳۷۸).
کلیه کارکنان بانک شهر واقع در استان تهران می باشد.
۳-۵. نمونه آماری و روش محاسبه حجم نمونه