زیاد
هیچ
اندازه گیری مهارت های ورزشی
مهارت های ورزشی با مقیاس های مختلفی اندازه گیری می شوند. در ورزش هایی مانند دوهای سرعت و استقامت برای اندازه گیری از مقیاس زمان استفاده می شود. از طرفی، در برخی دیگر از رشته های ورزشی دقت و کیفیت اجرای مهارت به عنوان ملاک اندازه گیری محسوب می شود. در اندازه گیری مهارت های ورزشی می توان از آزمون های استاندارد و آزمون هایی که خود مربی یا معلم می سازد، استفاده کرد. آزمون های استاندارد توسط مراکز تخصصی ساخته شده و مسلماً در اندازه گیری مهارت های مورد نظر از روایی و پایایی بالایی برخوردار خواهند بود (مانند آزمون پرتاب آزاد بسکتبال، دریبل فوتبال، سرویس بدمینتون و … که توسط موسسه ایفرد ساخته شده است). از طرفی آزمون های معلم ساخته، آزمون هایی هستند که مربی یا معلم با توجه به امکانات و تجهیزات و شرایط موجود، یک روش آزمون را برای ارزیابی یک مهارت طراحی و مورد استفاده قرار می دهد. مسلماً روایی و پایایی این آزمون در حد و اندازه آزمون های استاندارد نبوده و اغلب فقط برای آن کلاس و آن گروهی که مربی با آنها کار کرده است، کاربرد دارد. البته این موضوع بدین معنی نیست که آزمون معلم ساخته ارزش و اهمیتی نداشته و اندازه گیری بر اساس آن اشتباه است.
۲-۲-۲- شاخص های مالی:
جهت بررسی این شاخص ها ما باید از دو منظر باشگاه و بازیکنان به مساله نگاه کنیم تا بتوان شاخص های مالی مناسب را احصا نمود .
۲-۲-۲-۱- شاخص های مالی از منظر باشگاه :
در چند سال اخیر در کشور ما باشگاه های ورزشی دولتی که بیش از ۷۰ درصد فعالیت های آن ها را فوتبال تشکیل می دهد به دلیل حکم قانونی در تبصره «۷» بودجه سال ۱۳۸۲ مبنی بر اجازه هزینه یک درصد اعتبارات دستگاه ها و شرکت ها در جهت ورزش، رونق فراوانی یافته اند که به تبع آن بسیاری از شرکت های دولتی از قبیل: سایپا، ایران خودرو، فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، ذوب آهن اصفهان، برق شیراز و … باشگاه هایی را از محل یک درصد درآمد مذکور که مبلغ آن با توجه به حجم تولیدات و مبادلات اقتصادی بالا و قابل توجه است بنا نهاده اند. این نوع باشگاه ها همانند باشگاه های خارجی که رونق بخش ورزشی کشورها هستند ایجاد شده اند و اختلاف آن با نظام باشگاه داری خارجی در ایجاد آن ها از طریق بخش خصوصی و باشگاه داری ایران از طریق دولت است.
درآمد باشگاه ها :
باشگاه های ورزشی به درآمد زیادی نیاز دارند تا بتوانند هزینه های ضروری و اجتناب ناپذیر این صنعت را تأمین کنند.
بسیاری از درآمدهای کلی و عمده باشگاه ها از طرق ذیل حاصل می شود :
اسپانسرهای مالی، حق پخش تلویزیونی، فروش بازیکن ( ترانسفر)، تبلیغات، فروش و یا اجاره وسایل و تجهیزات ورزشی باشگاه و فروش بلیط ورودی برای تماشای بازی ها ، درآمد حاصل از مدارس فوتبال .
همچنین در ایران منابع درآمدی دیگری هم وجود دارند که عبارتند از :
دریافتی از محل یک درصد از شرکت های اصلی که باشگاه تبعه آنهاست مثل کمک شرکت مس کرمان به باشگاه مس کرمان ، دریافتی از محل بازگشت ۳۰٪ فدراسیون ، که مبین کمک فدراسیون به باشگاه های کشورمان است و کمک های مردمی .
هزینه های باشگاه ها :
بسیاری از هزینه های کلی و عمده باشگاه ها به طرق ذیل ایجاد می شود :
حقوق و پاداش بازیکنان، هزینه های خرید و فروش و انتقال بازیکنان به باشگاه، مدیریت نیروی انسانی، ایجاد و نگهداری فضاهای ورزشی، هزینه مسافرت، مالیات، بیمه، هزینه های اداری و خدمات و هزینه های تیم های پایه .
در کشور ما هزینه های باشگاهها از درآمدهای آنها بیشتر است و باشگاه های لیگ برتر فوتبال ایران اکثراً زیان ده هستند . برای بدست آوردن بهترین شاخص مالی از منظر باشگاه باید هزینه ای را که باشگاه با توجه به درآمد های خود می تواند جهت خرید بازیکن بپردازد ، در محاسبات لحاظ شود .
۲-۲-۲-۲- شاخص های مالی از منظر بازیکن :
مهم ترین شاخص موجود در این مورد قیمت پیشنهادی بازیکن در بازار نقل و انتقالات است که لازم است برای این کار ابتدا به وضعیت بازار نقل و انتقالات بازیکنان فوتبال و بررسی کارآیی آن بپردازیم .
بازارهای نقل و انتقالات کارا:
در حالت کلی در هر بازاری اگر اطلاعات مجانی باشد ، بدیهی است سرمایه گذاران می خواهند از آن برخوردار شوند . برای مثال در شرایط آرمانی سرمایه گذاران می خواهند بدانند چه رویدادی رخ خواهد داد ، زیرا این رویداد می تواند بر جریان های نقدی آینده و سود های آنان اثر بگذارد . (اسکات ۱۳۸۶)
متاسفانه اگر شرایط آرمانی نباشد اطلاعات مجانی نخواهد بود . باشگاه ها ناگزیرند بر مبنای اعمال نظر شخصی و محاسبات خود برای خرید اقدام نمایند .گذشته از این ، با دریافت اطلاعات جدید ، آنها می توانند در برآورد خود تجدید نظر کنند. از این رو ، از دیدگاه مقدار اطلاعات مورد نیاز ، هر باشگاه باید هزینه ها و منافع مربوطه را با هم مقایسه کند .دست کم ، تعداد زیادی از باشگاه ها مقدار زیادی زمان و پول صرف می کنند تا با بهره گرفتن از منابع اطلاعاتی خود تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری ها در خرید بازیکنان را اتخاذ کنند .
این باشگاه ها را سرمایه گذاران آگاه می نامند .بدیهی است که سرمایه گذاران آگاه پس از دریافت اطلاعات جدید می خواهند به سرعت حرکت کنند . اگر بدین گونه عمل نکنند ، سایر سرمایه گذاران زودتر به این مقصد خواهند رسید و بازار نقل و انتقالات ارزش خود را تعدیل خواهد کرد تا مزایای حاصل از اطلاعات جدید کاهش یابد و یا به کلی از بین برود .هنگامی که تعداد زیادی باشگاه بدین گونه عمل کنند ، بازار نقل و انتقالات ، بازار کارا می شود . در حالت کلی تعریف بازار نقل و انتقالات کارا به قرار زیر است :یک بازار نقل و انتقالات کارا مکانی است که قیمت بازیکنان مورد معامله در این بازار ، در هر زمان می تواند همه اطلاعاتی که در مورد این بازیکنان به آگاهی همگان رسیده است را به صورتی درست منعکس نماید .
قیمت های بازیکنان در بازار نقل و انتقالات
در این قسمت درباره این موضوع بحث می شود که قیمت های بازیکنان در بازار نقل و انتقالات آیا می توانند همه اطلاعات در مورد بازیکنان را به درستی منعکس نمایند ؟پاسخ به این سؤال به بررسی بیشتر نیاز دارد .
همانگونه که می دانیم باشگاه هایی که تصمیم دارند جهت انتخاب بازیکنان اقدام کنند متقاضی اطلاعاتی در مورد بازیکنان هستند و هیچ تضمینی وجود ندارد که همه باشگاه ها در برابر اطلاعات در مورد بازیکنان واکنش های همانندی نشان دهند .برای مثال ، امکان دارد آنها دارای باور ها یا اعتقادات پیشین باشند و شاید برای تجزیه و تحلیل برخی اطلاعات مانند میزان آمادگی جسمانی بازیکنان برخی باشگاه ها و اعضای کادر فنی آنها دارای توانایی های بالاتری باشند .به عبارت دیگر هیچ عاملی نمی تواند تضمین نماید که عادت های رفتاری و سایر عادت های اعضای کادر فنی باشگاه ها همانند باشد و همه آنها انتخاب های مشابهی داشته باشند .
در نتیجه ، احتمال زیادی دارد که باشگاه های مختلف در برابر یک دسته اطلاعات در مورد بازیکنان واکنش های متفاوتی از خود نشان دهند ، حتی با وجود اینکه همه آنها به روشی بخردانه عمل می کنند .واقعیت این است که باشگاه ها در بازار نقل و انتقالات با یکدیگر رابطه متقابل برقرار می کنند و برای خرید بازیکنان مختلف تصمیماتی را اتخاذ می نمایند .از آنجا که قیمت بازار یک بازیکن ناشی از تقاضا و عرضه باشگاه ها برای آن بازیکن می باشد ، آیا هنگامی که باشگاه ها برای عرضه و تقاضا تصمیمات متفاوتی اتخاذ می نمایند ، قیمت بازیکن در بازار نقل و انتقالات چگونه می تواند همه اطلاعات موجود را ، به درستی،منعکس نماید ؟
اصولاً نکته مهم آن است که ، به طور متوسط برآورد باشگاه ها در مورد ارزش بازیکنان باید عاری از هر نوع تعصب باشد . یعنی ، بازار نقل و انتقالات ، به صورت سیستماتیک جنبه های ارزش گذاری بر یک مجموعه از اطلاعات را به نادرست تفسیر نمی کند ، بلکه برای بازیکنان تعیین ارزش می نماید که به طور متوسط درست یا بدون اعمال نظر شخصی است . این بدان معنی نیست که هر باشگاه ، الزاماً دارای دیدگاه درست باشد ، ولی آن بدان معنی است که به طور متوسط ، بازار نقل و انتقالات بازیکنان فوتبال از همه اطلاعات موجود و در دسترس استفاده می کند .هنگامی که تعداد کافی باشگاه بتوانند ، به طور کامل از اطلاعات موجود در بازار نقل و انتقالات بهره برداری نمایند ، همین امر کافی است که کارایی افزایش یابد و در یک بازار کارا ، قیمت های می توانند همه اطلاعات موجود را به درستی منعکس نمایند و تغییر قیمت ها در چنین بازاری ، در طول زمان تصادفی و غیر قابل پیش بینی است .همچنین در چنین بازاری با توجه به اطلاعات موجود در بازار ( در اختیار همگان ) قیمت های بازیکنان بدون اعمال نظر شخصی تعیین می شوند و آنها در برابر اطلاعات جدید یا تجدید نظر در اطلاعات به سرعت واکنش نشان می دهند.
آیا بازار نقل و انتقالات بازیکنان فوتبال در ایران کاراست ؟
پاسخ بدبن سؤال کاملا منفی است .برخی از ویژگی هایی که در یک بازار کارا باید وجود داشته باشند و وضعیت آنها در بازار نقل و انتقالات بازیکنان فوتبال کشور ، عبارتند از :
کارایی را بر حسب مجموعه اطلاعات تعریف می کنند . اگر این مجموعه اطلاعات ناقص باشد بازار کارا نخواهد بود ، اطلاعات در بازار نقل و انتقالات بازیکنان واقعاً ناقص است .
اطلاعات موجود باید در دسترس همگان قرار داشته باشد و همگی توانایی بهره گیری از این اطلاعات را داشته باشند .در کشور ما اطلاعات در مورد قیمت بازیکنان کاملا مخفی است .
باید قوانین لازم جهت الزام باشگاه ها به ارائه اطلاعات مالی و غیره در یک بازار کارا وجود داشته باشد که باشگاه های ما از افشای اطلاعات مالی خود کاملا خودداری می کنند .
وجود ارگان ، سازمان یا باشگاه های متخصص که بتوانند بر اساس اطلاعات منتشر شده ، بازیکنان را ارزیابی کنند تا نتایج ارزیابی سریع روی قیمت بازیکنان اثر بگذارد .در کشور ما چنین ارگان یا سازمانی وجود ندارد .
وجود بازار رقابتی . که بازار نقل و انتقالات کشور بازاری کاملا انحصاری است.
با توجه به عدم کارایی بازار نقل و انتقالات کشور این نتیجه حاصل می شود که قیمت یک بازیکن در بازار نقل و انتقالات نمی تواند همه اطلاعات در مورد آن بازیکن را به درستی منعکس نماید و فدراسیون فوتبال نیز با توجه به این مشکل اقدام به گذاشتن سقف قیمتی برای بازیکنان نموده است .
سقف قیمت بازیکنان فوتبال در لیگ برتر و نظر کارشناسان
از سوی فدراسیون فوتبال جمهوری اسلامی ایران سقف قرارداد برای بازیکنان لیگ برتر برابر ۳۵۰ میلیون تومان برای یک فصل تعیین شده است که در ادامه نظرات برخی از کارشناسان که در مصاحبه آزاد با روزنامه جام جم (۱۳۹۰) به دست آمده است در مورد این موضوع به قرار زیر است :
داریوش مصطفوی رئیس پیشین فدراسیون فوتبال سقف پرداختی تعیین شده از سوی سازمان لیگ را کارشناسی شده و بر مبنای ظرفیت ها و توان مالی باشگاه های فوتبال ایران نمی داند و می گوید : ” در فوتبال دولتی ایران که باشگاه ها برای رتق و فتق امور خویش در طول فصل مشکلات زیادی دارند ، چطور می توان پذیرفت که قیمت های ۸۰۰ ، ۹۰۰ میلیونی به بازیکنان پرداخت شود و باید رقم های پرداختی به بازیکنان منطقی باشد زیرا نمی توان پذیرفت در کشوری که یک مدرس دانشگاه با درجه استادی حقوق سالانه اش ۵۰ میلیون تومان است ، دریافتی یک بازیکن معمولی فوتبال ما ، ۴۰۰ ، ۵۰۰ میلیون تومان برای یک فصل باشد .”
در مقابل بهمن فروتن یکی از مربیان لیگ برتر از رقم های پرداختی به بازیکنان دفاع می کند. هرچند که وی نیز تأکید می کند حقوق بازیکنان باید ضابطه مند باشد . او از رقم ۲ تا ۳ میلیاردی بازیکنان ممتاز دفاع کرده و می گوید :” بازیکنانی چون جواد نکونام ، مسعود شجاعی و علی کریمی در تیم های اروپایی چنین مبلغی را دریافت می کنند و نباید به صرف حضور در فوتبال ایران ، قیمتشان را پایین آورد . البته من قیمت بازیکنان خوب را ۵۰۰ میلیون می دانم و معتقدم به بازیکنان متوسط نیز باید زیر ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت شود .”
قاسم پناهگر کارشناس و مربی فوتبال نیز از تعیین سقف قرار داد برای بازیکنان دفاع می کند و می گوید : ” در حال حاضر یوفا (اتحادیه فوتبال اروپا ) نیز به این نتیجه رسیده که با قیمت گذاری بازیکنان جلوی ضرر مالی باشگاه های اروپایی را بگیرد تا از یک سو بعضی باشگاه ها نظیر رئال مادرید در بازار نقل و انتقالات جولان ندهند و از سوی دیگر باشگاه ها سود ده باشند . متاسفانه در حال حاضر فوتبال باشگاهی ایران زیان ده است و چون شرایط حرفه ای و تعریف شده نیست ، باید با اهرم های نظارتی قوی ، جلوی فزون خواهی تعدادی از بازیکنان گرفته شود .”
البته کسورات و هزینه های حاشیه ای فوتبال ایران به دلیل شرایط نامتعارف موجود و فعالیت دلال ها خیلی زیاد است و به دفعات دیده شده که بازیکنی که قراردادی ۲۰۰ میلیونی بسته ، در آخر زیر ۱۰۰ میلیون عایدش شده است . در پایان پیشنهاد کارشناسان تقسیم بندی بازیکنان به ۳ درجه و تعیین سقف جهت هر کدام از موارد بوده است که البته چگونگی تشخیص این مطلب که هر بازیکن در چه گروهی قرار می گیرد نیز جای بحث دارد و محل اشکال است .
در جدول ۲-۷- نظرات کارشناسان در خصوص این تقسیم بندی آمده است . (روزنامه جام جم ۱۳۹۰ )
جدول ۲-۷. قیمت بازیکنان فوتبال از نگاه کارشناسان